Dziennik Ustaw Nr 4, poz. 19 z 1990

Tytuł:	Ustawa z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw.
Status aktu prawnego:	Obowiązujący
Data ogłoszenia:
Data wydania:	1989-12-28
Data wejscia w życie:	1990-01-27
Data obowiązywania:

Treść dokumentu: Dziennik Ustaw Nr 4, poz. 19 z 1990

©Kancelaria Sejmu

s. 1/6

Obowiązuje do 31.12.2003 r. (Dz.U. 2003 r. Nr 90, poz. 844)

Dz.U. 1990 Nr 4 poz. 19

USTAWA z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy.

Opracowano na podstawie tj. Dz.U. z 2002 r. Nr 112, poz. 980, Nr 135, poz. 1146, Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 90, poz. 844.

Art. 1.

1. Przepisy ustawy stosuje się do zakładów pracy , w których następuje zmniejszenie zatrudnienia z przyczyn ekonomicznych lub w związku ze zmianami organizacyjnymi, produkcyjnymi albo technologicznymi, w tym także, gdy zmiany te następują w celu poprawy warunków pracy lub warunków środowiska naturalnego, jeżeli powodują one konieczność jednorazowego lub w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące rozwiązania stosunków pracy z grupą pracowników [obejmującą co najmniej 10% załogi w zakładach zatrudniających do 1000 pracowników lub co najmniej 100 pracowników w zakładach zatrudniających powyżej 1000 pracowników]

1) 10 pracowników, pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100

zmiany w art. 1 wchodzą w życie z dn. 1.07.2003 r. (Dz.U. z 2002 r. Nr 135, poz. 1146)

2) 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia przynajmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,

3) 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia 300 lub więcej pracowników>.

2. Przepisy ustawy stosuje się także do zakładów pracy w przypadku ogłoszenia ich upadłości lub likwidacji, z zastrzeżeniem przepisów art. 7a. Art. 2.

1. O konieczności rozwiązania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn, o których mowa w art. 1 ust. 1 i 2, kierownik zakładu pracy zawiadamia na piśmie zakładową organizację związkową [nie później niż na 45 dni] przed terminem dokonywania wypowiedzeń, informując o przyczynach uzasadniających zamierzone zwolnienia z pracy i wskazując liczbę pracowników oraz grupy zawodowe objęte zamiarem zwolnienia z pracy.

2. Po otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, zakładowa organizacja związkowa ma prawo żądać od kierownika zakładu pracy przedstawienia informacji dotyczącej sytuacji ekonomiczno-finansowej zakładu oraz zamierzeń dotyczących poziomu i struktury zatrudnienia w zakładzie, jak również ma prawo 03-06-09

ust. 3 w art. 1 skreślony

zmiana w ust. 1 w art. 2 wchodzi w życie z dn. 1.07.2003 r. (Dz.U. 2002 r. Nr 135, poz. 1146)

©Kancelaria Sejmu

s. 2/6

przedstawić kierownikowi zakładu, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od zawiadomienia o zamierzonych zwolnieniach, propozycje umożliwiające ograniczenie rozmiaru tych zwolnień, do których kierownik zakładu pracy zobowiązany jest ustosunkować się w ciągu 7 dni, podając swoje stanowisko do wiadomości załogi. Art. 3. O zamierzonym rozwiązaniu z pracownikami stosunków pracy z przyczyn, o których mowa w art. 1 ust. 1 i 2, kierownik zakładu pracy jest obowiązany zawiadomić również powiatowy urząd pracy [nie później niż na 45 dni] przed terminem dokonywania wypowiedzeń. Art. 4. W terminie [nie dłuższym niż 30 dni] od zawiadomienia, o którym mowa w art. 2 ust. 1, kierownik zakładu pracy i zakładowa organizacja związkowa zawierają porozumienie. W porozumieniu określa się zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem zwolnienia z pracy, a w szczególności kryteria doboru pracowników do zwolnienia, kolejność i terminy dokonywania wypowiedzeń, a także obowiązki zakładu pracy w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia innych spraw pracowniczych związanych z zamierzonymi zwolnieniami. W zakładzie pracy, w którym działa więcej niż jedna zakładowa organizacja związkowa, kierownik zakładu pracy zawiera wspólne porozumienie ze wszystkimi organizacjami związkowymi. W razie niezawarcia porozumienia z powodu niemożności uzgodnienia przez strony jego treści, zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem zwolnienia z pracy określa kierownik zakładu pracy w drodze regulaminu, uwzględniając ustalenia dokonane z organizacją związkową w toku uzgadniania porozumienia. W zakładzie pracy, w którym nie działa zakładowa organizacja związkowa, zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem zwolnienia z pracy określa, w drodze regulaminu, kierownik zakładu pracy po zasięgnięciu opinii załogi w trybie przyjętym w danym zakładzie.

zmiany w art. 3 i w ust. 1 w art. 4 wchodzą w życie z dn. 1.07.2003 r. (Dz.U. 2002 r. Nr 135, poz. 1146)

1.

2.

3.

4.

Art. 5.

1. Przy rozwiązywaniu z pracownikami stosunków pracy w drodze wypowiedzenia z przyczyn przewidzianych w art. 1 ust. 1 nie stosuje się trybu postępowania określonego w art. 38 Kodeksu pracy oraz przepisu art. 41 Kodeksu pracy, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ust. 2-4, a także przepisów szczególnych dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w art. 6.

2. Przy wypowiadaniu pracownikom stosunków pracy, a także warunków pracy i płacy, przepisy art. 38 Kodeksu pracy stosuje się w razie niezawarcia porozumienia, o którym mowa w art.

4.

3. Wypowiedzenie pracownikom stosunków pracy w sytuacjach, o których mowa w art. 41 Kodeksu pracy, nie jest dopuszczalne w czasie urlopu trwającego krócej 03-06-09

©Kancelaria Sejmu

s. 3/6

niż 3 miesiące, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający zakład do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

4. Pracownikowi, w sytuacjach, o których mowa w art. 41 Kodeksu pracy, zakład pracy może, jeżeli zachodzi taka konieczność, wypowiedzieć warunki pracy i płacy. Jeżeli powoduje to obniżenie wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje, przez okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, dodatek wyrównawczy, obliczany według zasad ustalonych przepisami wydanymi na podstawie art. 297 Kodeksu pracy.

5. W sytuacjach wskazanych w art. 1 ust. 1 umowy o pracę zawarte na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy mogą być rozwiązane przez każdą ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem.

dodane wyrazy w ust. 1 Art. 6. w art. 6:

1. Jeżeli z przyczyn określonych w art. 1 ust. 1 nie jest możliwe dalsze - dot. obj. ochr. zatrudnianie na dotychczasowych stanowiskach pracy pracowników, o których stosunku pracy mowa w art. 39 i 177 Kodeksu pracy, a także pracowników będących członkami wchodzą w życie z dn. 1.07.2003 r. (Dz.U. 2002 zarządu zakładowej organizacji związkowej <, specjalnego zespołu - dot. spec. zesp. negocj. negocjacyjnego lub europejskiej rady zakładowej> albo rady pracowniczej wchodzą w życie z dn. uzyskania przez RP przedsiębiorstwa państwowego oraz społecznymi inspektorami pracy – w czasie członkostwa w UE trwania ich kadencji oraz w okresie roku po jej upływie – zakład pracy może (Dz.U. z 2002 r. Nr 62, jedynie wypowiedzieć im dotychczasowe warunki pracy i płacy. Jeżeli poz. 556) powoduje to obniżenie wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy do końca okresu, w którym pracownik jest objęty szczególną ochroną stosunku pracy, obliczony według zasad ustalonych przepisami wydanymi na podstawie art. 297 Kodeksu pracy.

2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do pracowników w okresie od dnia powołania ich do czynnej służby wojskowej lub jej form zastępczych do dnia art. 7 skreślony zwolnienia ich po odbyciu tych służb, a w razie odbywania zasadniczej służby wojskowej albo przeszkolenia wojskowego – ponadto do upływu trzydziestu dni od dnia zwolnienia.

Art. 7a.

1. W razie ogłoszenia upadłości lub zarządzenia likwidacji zakładu pracy i braku środków na wynagrodzenia dla pracowników, syndyk lub likwidator może rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia pod warunkiem niezgłoszenia przez pracownika sprzeciwu w terminie 5 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o zamierzonym rozwiązaniu stosunku pracy. Pismo syndyka lub likwidatora powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. Pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy, przysługuje, niezależnie od odprawy przewidzianej w art. 8, dodatkowo odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

2. Rozwiązanie stosunku pracy w trybie, o którym mowa w ust.1, traktuje się jak rozwiązanie stosunku pracy za wypowiedzeniem dokonanym przez zakład pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy.

3. O zamiarze rozwiązania stosunku pracy w trybie określonym w ust. 1 syndyk lub likwidator zawiadamia na piśmie zakładową organizację związkową, która może w ciągu 5 dni od otrzymania zawiadomienia zgłosić na piśmie opinię w tej sprawie. 03-06-09

©Kancelaria Sejmu

s. 4/6

4. Przy rozwiązywaniu stosunków pracy w trybie określonym w ust. 1 i 2 nie stosuje się przepisów art. 2-4.

5. Wszelkie niezaspokojone należności pracownicze podlegają zaspokojeniu w trybie i na zasadach przewidzianych odrębnymi przepisami, z tym że syndyk lub likwidator z urzędu uwzględnia te należności w wykazie wierzytelności do upadłego lub likwidowanego zakładu pracy. Art. 8.

1. Pracownikowi, z którym został rozwiązany stosunek pracy z przyczyn, o których mowa w art. 1, przysługuje odprawa pieniężna. [2. Odprawa pieniężna przysługuje w wysokości:

1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował łącznie mniej niż 10 lat,

2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował łącznie 10 lat, lecz mniej niż 20 lat,

3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował łącznie 20 lat i więcej. Odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Wydatki z tego tytułu są pokrywane ze środków zakładu pracy.] <2. Odprawa pieniężna przysługuje w wysokości:

1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u danego pracodawcy mniej niż 2 lata, nowe brzmienie ust. 2

2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u i zmiana w pkt 4 w ust. 3 w art. 8 danego pracodawcy 2 i więcej lat, jednak nie więcej niż 8 lat,

3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u dn. 1.07.2003 r. (Dz.U. 2002 r. Nr danego pracodawcy ponad 8 lat. Odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Przepis art. 36 § 11 Kodeksu pracy stosuje się odpowiednio.> 2a. Wysokość odprawy nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w grudniu roku poprzedzającego rok, w którym rozwiązano stosunek pracy, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.

135, poz. 1146) wchodzą w życie z

3. Odprawa pieniężna nie przysługuje jednak pracownikowi:

2) który do dnia rozwiązania stosunku pracy przyjął propozycję zatrudnienia w zakładzie pracy przejmującym w całości lub w części mienie dotychczas zatrudniającego go zakładu albo w zakładzie pracy powstałym w wyniku takiego przejęcia,

3) który po rozwiązaniu stosunku pracy rozpoczyna działalność gospodarczą na własny rachunek lub w ramach spółki albo spółdzielni w związku z pkt 1 w ust. 3 w art. 8 przejęciem określonych składników mienia ruchomego lub nieruchomego skreślony zakładu pracy; dotyczy to także pracownika, który w chwili rozwiązania stosunku pracy jest wspólnikiem w spółce lub członkiem spółdzielni dokonującej takiego przejęcia,

03-06-09

©Kancelaria Sejmu

s. 5/6

4) [zatrudnionemu w niepełnym wymiarze czasu pracy i otrzymującemu emeryturę lub rentę albo zatrudnionemu] w innym zakładzie pracy w pełnym wymiarze czasu pracy lub w kilku zakładach pracy łącznie w pełnym wymiarze czasu pracy,

5) prowadzącemu działalność gospodarczą na własny rachunek,

6) prowadzącemu gospodarstwo rolne o powierzchni użytków rolnych powyżej 5 ha przeliczeniowych albo gospodarstwo stanowiące dział specjalny produkcji rolnej w rozumieniu przepisów podatkowych, z którego wysokość podatku rolnego przekracza wysokość podatku z 5 ha ust. 4 w art. 8 skreślony z dn. przeliczeniowych. 1.07.2003 r. (Dz.U. [4. W razie zbiegu prawa do odprawy przewidzianej w ust. 1 i jednorazowej 2003 r. Nr 90, poz. 844) odprawy pieniężnej w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, pracownikowi przysługuje jedna, korzystniejsza dla niego odprawa.] Art. 9. skreślony Wypłata odprawy pieniężnej pracownikom, z którymi zakład pracy rozwiązuje stosunki pracy z przyczyn określonych w art. 1 ust. 1 i 2, w czasie korzystania z urlopu lub w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy albo nieświadczenia pracy na podstawie odrębnych przepisów, następuje na zasadach dotyczących ogółu pracowników objętych zwolnieniem. Art. 10.

1. Przepisy ustawy, z wyjątkiem art. 2-4, mają odpowiednie zastosowanie także w razie podejmowania przez kierownika zakładu pracy indywidualnych decyzji o zwalnianiu pracowników z przyczyn wymienionych w art. 1 ust. 1, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający rozwiązanie stosunku pracy, a zwolnienia w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące [obejmują nie więcej niż 10% załogi w zakładach pracy zatrudniających do 1000 pracowników lub nie więcej niż 100 pracowników w zakładach pracy zatrudniających powyżej 1000 pracowników] , z zastrzeżeniem przepisów ust. 2-5.

2. Przy wypowiadaniu pracownikom stosunków pracy, a także warunków pracy i płacy, przepisy art. 38 Kodeksu pracy mają zastosowanie, z zastrzeżeniem przepisów ust.

3. 3. Rozwiązanie stosunku pracy w drodze wypowiedzenia z pracownikami, których stosunek pracy podlega szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem z mocy przepisów Kodeksu pracy lub przepisów szczególnych, może nastąpić pod warunkiem niezgłoszenia sprzeciwu przez zakładową organizację związkową w terminie 14 dni od otrzymania zawiadomienia o zamierzonym wypowiedzeniu. W razie niezgłoszenia sprzeciwu w tym terminie przez organizację związkową, kierownik zakładu pracy podejmuje decyzję w sprawie rozwiązania stosunku pracy.

4. Pracownikom, o których mowa w ust. 3, kierownik zakładu pracy może wypowiedzieć warunki pracy i płacy, jeżeli z przyczyn określonych w art. 1 ust. 1 nie jest możliwe dalsze ich zatrudnianie na dotychczasowych stanowiskach pracy. 03-06-09

ust. 5 i 6 w art. 8

zmiana w ust. 1 w art. 10 wchodzi w życie z dn. 1.07.2003 r. (Dz.U. 2002 r. Nr 135, poz. 1146)

©Kancelaria Sejmu

s. 6/6

5. Jeżeli w wyniku wypowiedzenia warunków pracy i płacy następuje obniżenie wynagrodzenia pracowników, o których mowa w ust. 4, uprawnienie do dodatku wyrównawczego przysługuje w zakresie i na zasadach przewidzianych w art. 5 ust. 4 i w art.

6. Art. 10a. Przepisów art.10 nie stosuje się do pracowników będących posłami, senatorami lub art. 14 i 15 skreślony radnymi w okresie, w którym ich stosunek pracy podlega szczególnej ochronie. Art. 11. Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio w razie rozwiązania stosunku pracy z przyczyn określonych w art. 1 ust. 1 i 2 na mocy porozumienia stron. Art. 12. Zakład pracy powinien ponownie zatrudnić pracownika, z którym rozwiązał stosunek pracy z przyczyn określonych w art. 1 ust. 1, w razie ponownego zatrudniania pracowników w tej samej grupie zawodowej, jeżeli pracownik zgłosi zamiar powrotu do zakładu pracy w ciągu roku od rozwiązania stosunku pracy.

art. 18-22 pominięte Art. 13. tekst w Do nieuzasadnionych lub niezgodnych z prawem wypowiedzeń umów o pracę mają obwieszczeniu odpowiednie zastosowanie przepisy oddziału 4 rozdziału II działu drugiego Kodeksu pracy.

Art. 16. Przepisy ustawy nie naruszają uprawnień samorządu załogi, wynikających z przepisów odrębnych. Art. 17. Przepisów ustawy nie stosuje się do pracowników zatrudnionych na podstawie mianowania. Jednakże pracownikom tym przysługuje odprawa, przewidziana w art. 8, w razie rozwiązania stosunku pracy w okolicznościach, o których mowa w art. 1 ust. 1 i 2, jeżeli przepisy regulujące ich prawa i obowiązki nie przewidują żadnych świadczeń z tego tytułu. Art. 23. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

03-06-09



Dziennik Ustaw Nr 4, poz. 19 z 1990 - pozostałe dokumenty:

• Dziennik Ustaw Nr 4, poz. 27 z 1990

  Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 stycznia 1990 r. w sprawie wcześniejszych emerytur dla pracowników zwalnianych z pracy z przyczyn dotyczących zakładów pracy.

• Dziennik Ustaw Nr 4, poz. 26 z 1990

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 stycznia 1990 r. w sprawie czasowego zakazu sprzedaży i podawania napojów alkoholowych na terenie województwa opolskiego i miasta Gdyni.

• Dziennik Ustaw Nr 4, poz. 25 z 1990

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 stycznia 1990 r. w sprawie określenia wysokości odsetek ustawowych za luty 1990 r.

• Dziennik Ustaw Nr 4, poz. 24 z 1990

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 stycznia 1990 r. w sprawie zwiększenia świadczeń emerytalno-rentowych.

• Dziennik Ustaw Nr 4, poz. 23 z 1990

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 1990 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia i utrzymywania szkół oraz innych placówek poza systemem rad narodowych.

• Dziennik Ustaw Nr 4, poz. 22 z 1990

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 stycznia 1990 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podziału inwestycji oraz zakresu, zasad i trybu ustalania ich lokalizacji.

• Dziennik Ustaw Nr 4, poz. 21 z 1990

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 stycznia 1990 r. w sprawie rozciągnięcia przepisów o odprzedaży walut obcych na jednostki rozrachunkowe stosowane w handlu zagranicznym.

• Dziennik Ustaw Nr 4, poz. 20 z 1990

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1989 r. w sprawie obniżek podatku dochodowego od osób prawnych.