Dziennik Ustaw Nr 163, poz. 1348 z 2002

Tytuł:	Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Status aktu prawnego:	Obowiązujący
Data ogłoszenia:	2002-10-03
Data wydania:	2002-09-28
Data wejscia w życie:	2002-10-05
Data obowiązywania:	2002-10-03

Treść dokumentu: Dziennik Ustaw Nr 163, poz. 1348 z 2002

Dziennik Ustaw Nr 163                — 10424 —                Poz. 1348

---

1348

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOÂCI z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Na podstawie art. 16 ust. 2 i 3 oraz art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. — Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1058, Nr 126, poz. 1069 i Nr 153, poz.1271) zarządza się, co następuje: Rozdział 1 Przepisy ogólne §

1. Rozporządzenie określa:

1) opłaty za czynności adwokackie przed organami wymiaru sprawiedliwości, zwane dalej „opłatami”;

2) stawki minimalne opłat za czynności adwokackie, zwane dalej „stawkami minimalnymi”;

3) szczegółowe zasady ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu. Rozdział 2 Opłaty za czynności adwokackie przed organami wymiaru sprawiedliwości § 2.

1. Opłaty stanowiące podstawę zasądzenia przez sądy kosztów zastępstwa prawnego nie mogą być wyższe niż stawki minimalne, o których mowa w rozdziałach 3—5, niezależnie od wysokości tych opłat ustalonych w umowie między adwokatem a klientem.

2. Sąd może przyznać opłaty wyższe od wskazanych w ust. 1, jeżeli uzasadnia to rodzaj i stopień zawiłości sprawy oraz niezbędny nakład pracy adwokata; nie mogą być one wyższe niż sześciokrotne stawki minimalne. § 3.

1. Przy ustalaniu w umowie opłaty bierze się pod uwagę rodzaj i stopień zawiłości sprawy oraz wymagany nakład pracy adwokata.

2. W przypadkach szczególnie uzasadnionych, gdy przemawia za tym sytuacja majątkowa lub rodzinna klienta albo rodzaj sprawy, adwokat może ustalić stawkę opłaty niższą niż stawka minimalna albo zrezygnować z opłaty w całości.

3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, sąd może, odpowiednio, zasądzić koszty zastępstwa w wysokości ustalonej przez adwokata albo nie przyznać opłaty w ogóle. §

5. Wysokość stawek minimalnych w sprawach nieokreślonych w rozporządzeniu ustala się, przyjmując za podstawę stawkę w sprawach o najbardziej zbliżonym rodzaju. Rozdział 3 Stawki minimalne w sprawach cywilnych, ze stosunku pracy i ubezpieczeń społecznych §

6. Stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy:

1) do 500 zł — 60 zł;

2) powyżej 500 zł do 1 500 zł — 180 zł;

3) powyżej 1 500 zł do 5 000 zł — 600 zł;

4) powyżej 5 000 zł do 10 000 zł — 1 200 zł;

5) powyżej 10 000 zł do 50 000 zł — 2 400 zł;

6) powyżej 50 000 zł do 200 000 zł — 3 600 zł;

7) powyżej 200 000 zł — 7 200 zł. § 7.

1. Stawki minimalne wynoszą w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego o:

1) rozwód i unieważnienie małżeństwa — 360 zł;

2) stwierdzenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa — 240 zł;

3) przysposobienie — 180 zł;

4) pozbawienie, ograniczenie, zawieszenie lub przywrócenie władzy rodzicielskiej oraz odebranie dziecka — 120 zł;

5) ustalenie ojcostwa, zaprzeczenie ojcostwa, unieważnienie uznania dziecka oraz rozwiązanie przysposobienia — 240 zł;

6) ubezwłasnowolnienie — 240 zł; § 4.

1. Wysokość stawki minimalnej zależy od wartości przedmiotu sprawy lub jej rodzaju, a w postępowaniu egzekucyjnym — od wartości egzekwowanego roszczenia.

2. W razie zmiany w toku postępowania wartości stanowiącej podstawę obliczenia opłat, bierze się pod uwagę wartość zmienioną, poczynając od następnej instancji.



Dziennik Ustaw Nr 163                — 10425 —                Poz. 1348

---

7) uznanie za zmarłego lub stwierdzenie zgonu oraz rozstrzygnięcie co do aktów stanu cywilnego — 180 zł;

8) rozstrzygnięcie w istotnych sprawach rodziny lub co do zarządu majątkiem wspólnym — 240 zł;

9) zniesienie wspólności majątkowej między małżonkami — 360 zł;

10) podział majątku wspólnego między małżonkami — stawkę obliczoną na podstawie § 6 od wartości udziału, a w wypadku zgodnego wniosku małżonków — 50% tej stawki;

11) alimenty, nakazanie wypłacenia wynagrodzenia za pracę do rąk drugiego małżonka — 60 zł, z zastrzeżeniem ust. 4.

2. Stawki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują również wynagrodzenie od roszczeń majątkowych dochodzonych łącznie, z wyjątkiem roszczeń przewidzianych w art. 58 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, od których pobiera się także wynagrodzenie określone w ust.

1.

3. Stawki określone w ust. 1 pkt 5 obejmują w sprawach o ustalenie ojcostwa również roszczenia majątkowe strony powodowej.

4. Opłaty, o których mowa w ust. 1 pkt 11, ustala się od wartości przedmiotu sprawy, jeżeli obowiązek zwrotu kosztów obciąża osobę zobowiązaną do alimentów lub małżonka, którego wynagrodzenie za pracę ma być wypłacone do rąk drugiego współmałżonka. §

8. Stawki minimalne wynoszą za prowadzenie spraw z zakresu własności, innych praw rzeczowych i prawa o księgach wieczystych:

1) o stwierdzenie zasiedzenia własności nieruchomości — 50% stawki obliczonej na podstawie § 6;

2) o rozgraniczenie — 360 zł;

3) dotyczących służebności — 240 zł;

4) o naruszenie posiadania — 156 zł;

5) o wpis w księdze wieczystej lub złożenie dokumentu do zbioru dokumentów — 120 zł;

6) o zniesienie współwłasności — stawkę obliczoną na podstawie § 6 od wartości udziału współwłaściciela zastępowanego przez adwokata lub radcę prawnego, a w wypadku zgodnego wniosku uczestników — 50% tej stawki;

7) związanych z korzystaniem z rzeczy wspólnej lub z zarządem rzeczą wspólną — 240 zł;

8) o usunięcie niezgodności między treścią wpisu w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym — 50% stawki obliczonej na podstawie § 6 od wartości prawa dotkniętego niezgodnością. §

9. Stawki minimalne wynoszą za prowadzenie spraw z zakresu prawa spadkowego:

1) o zabezpieczenie spadku, dokonanie spisu inwentarza, odrzucenie spadku, ogłoszenie testamentu i nakazanie jego złożenia, zarządu spadku nieobjętego i wyjawienie przedmiotów spadkowych — 60 zł;

2) o stwierdzenie nabycia spadku — 60 zł, a jeżeli przedmiotem postępowania jest również ważność testamentu — 360 zł;

3) o dział spadku — stawkę obliczoną na podstawie § 6 od wartości udziału spadkowego uczestnika zastępowanego przez adwokata, a w razie działu na zgodny wniosek uczestników postępowania — 50% tej stawki. §

10. Stawki minimalne wynoszą za prowadzenie spraw o:

1) opróżnienie lokalu mieszkalnego — 120 zł;

2) wydanie nieruchomości rolnej — 360 zł;

3) wydanie innej nieruchomości i opróżnienie lokalu użytkowego — stawkę obliczoną na podstawie § 6 od wartości sześciomiesięcznego czynszu. § 11.

1. Stawki minimalne wynoszą w sprawach:

1) o uchylenie uchwały organu spółdzielni — 180 zł;

2) o ochronę dóbr osobistych i ochronę praw autorskich — 360 zł;

3) z zakresu postępowania nieprocesowego w sprawie niewymienionej odrębnie — 120 zł;

4) o uchylenie wyroku sądu polubownego — 1 200 zł;

5) z zakresu postępowania układowego lub upadłościowego — 1 800 zł;

6) o uznanie orzeczenia sądu zagranicznego — 240 zł;

7) egzekucyjnych przy egzekucji z nieruchomości — 50% stawki obliczonej na podstawie § 6, a przy egzekucji innego rodzaju — 25% tej stawki;

8) ze skargi na czynności komornika — 60 zł;

9) rejestracji spółki — 1 200 zł;

10) rejestracji spółdzielni — 1 800 zł;

11) innych rejestracji — 600 zł;

12) zmiany w rejestrze — 360 zł;

13) o zaopatrzenie tytułu egzekucyjnego w klauzulę wykonalności — 60 zł;

14) o zwolnienie spod zajęcia rzeczy i praw zabezpieczonych w postępowaniu karnym u osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa przeciwko mieniu — 60 zł;

15) o zwrot korzyści uzyskanych kosztem Skarbu Państwa — 60 zł;



Dziennik Ustaw Nr 163                — 10426 —                Poz. 1348

---

16) o ustalenie autorstwa projektu wynalazczego — 480 zł;

17) o ustalenie prawa do patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji — 600 zł;

18) o naruszenie patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji — 840 zł;

19) o stwierdzenie prawa korzystania z wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego albo prawa używania znaku towarowego lub oznaczenia geograficznego bądź utraty prawa używania oznaczenia geograficznego — 720 zł;

20) o przeniesienie patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji — 840 zł;

21) o uchylenie uchwały wspólników bądź akcjonariuszy i o stwierdzenie nieważności uchwały wspólników bądź akcjonariuszy — 360 zł;

22) o wyłączenie wspólnika — 360 zł;

23) o rozwiązanie spółki kapitałowej — 360 zł.

2. Stawki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i 18, nie obejmują opłat od roszczeń majątkowych dochodzonych łącznie. § 12.

1. Stawki minimalne wynoszą w sprawach z zakresu prawa pracy o:

1) nawiązanie umowy o pracę, uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, przywrócenie do pracy lub ustalenie sposobu ustania stosunku pracy — 60 zł;

2) wynagrodzenie za pracę lub odszkodowanie inne niż wymienione w pkt 4 — 75% stawki obliczonej na podstawie § 6 od wartości wynagrodzenia lub odszkodowania będącego przedmiotem sprawy;

3) inne roszczenia niemajątkowe — 60 zł;

4) ustalenie wypadku przy pracy, jeżeli nie jest połączone z dochodzeniem odszkodowania lub renty — 120 zł;

5) świadczenie odszkodowawcze należne z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej — 50% stawki obliczonej na podstawie § 6 od wartości odszkodowania będącego przedmiotem sprawy.

2. Stawki minimalne wynoszą 60 zł w sprawach o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego. § 13.

1. Stawki minimalne wynoszą za prowadzenie sprawy w postępowaniu apelacyjnym:

1) przed sądem okręgowym — 50% stawki minimalnej, a jeżeli w pierwszej instancji nie prowadził sprawy ten sam adwokat — 75% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 60 zł;

2) przed sądem apelacyjnym — 75% stawki minimalnej, a jeżeli w pierwszej instancji nie prowadził sprawy ten sam adwokat — 100% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 120 zł.

2. Stawki minimalne wynoszą za prowadzenie spraw w postępowaniu zażaleniowym:

1) przed sądem okręgowym — 25% stawki minimalnej, a jeżeli w pierwszej instancji nie prowadził sprawy ten sam adwokat — 50% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 60 zł;

2) przed sądem apelacyjnym lub przed Sądem Najwyższym — 50% stawki minimalnej, a jeżeli w poprzedniej instancji sprawy nie prowadził ten sam adwokat — 75% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 120 zł.

3. Stawki minimalne wynoszą za prowadzenie spraw z zakresu prawa pracy przed sądem apelacyjnym 100% odpowiednich stawek, o których mowa w § 12.

4. Stawki minimalne wynoszą w postępowaniu kasacyjnym:

1) za sporządzenie i wniesienie kasacji oraz udział w rozprawie przed Sądem Najwyższym — 75% stawki minimalnej, a jeżeli w drugiej instancji nie prowadził sprawy ten sam adwokat — 100% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 120 zł;

2) za sporządzenie i wniesienie kasacji oraz za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia kasacji — 50% stawki minimalnej, a jeżeli nie prowadził sprawy w drugiej instancji ten sam adwokat — 75% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 120 zł;

3) za udział w rozprawie przed Sądem Najwyższym — 50% stawki minimalnej, a jeżeli nie prowadził sprawy w drugiej instancji ten sam adwokat, nie sporządzał i nie wniósł kasacji — 75% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 120 zł.

5. Stawki minimalne wynoszą w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym:

1) za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej oraz za stawiennictwo na rozprawie — 240 zł;

2) za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej oraz za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia tej skargi — 120 zł. Rozdział 4 Stawki minimalne w sprawach karnych i w sprawach o wykroczenia § 14.

1. Stawki minimalne wynoszą w sprawie objętej:

1) dochodzeniem — 180 zł;

2) śledztwem — 300 zł.



Dziennik Ustaw Nr 163

2. Stawki minimalne za obronę wynoszą:                — 10427 —                Poz. 1348

---

1) przed sądem rejonowym w postępowaniu szczególnym — 360 zł;

2) przed sądem rejonowym w postępowaniu w sprawach o wykroczenia — 180 zł;

3) przed sądem rejonowym w postępowaniu zwyczajnym lub przed wojskowym sądem garnizonowym — 420 zł;

4) przed sądem okręgowym jako drugą instancją lub przed wojskowym sądem okręgowym jako drugą instancją — 420 zł;

5) przed sądem okręgowym jako pierwszą instancją lub przed wojskowym sądem okręgowym jako pierwszą instancją oraz przed sądem apelacyjnym — 600 zł;

6) przed Sądem Najwyższym — 600 zł.

3. Stawki minimalne wynoszą za sporządzenie i wniesienie kasacji:

1) w sprawie, w której w pierwszej instancji orzeczenie wydał sąd rejonowy lub wojskowy sąd garnizonowy — 360 zł;

2) w sprawie, w której w pierwszej instancji orzeczenie wydał sąd okręgowy lub wojskowy sąd okręgowy — 600 zł.

4. Stawki minimalne wynoszą:

1) za czynności w sprawie o wznowienie postępowania oraz w sprawie o podjęcie postępowania warunkowo umorzonego — 360 zł;

2) za sporządzenie opinii o braku podstaw wniosku o wznowienie postępowania, za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia kasacji oraz braku podstaw do stwierdzenia nieważności orzeczenia w postępowaniu karnym — 360 zł;

3) za sporządzenie środka odwoławczego w wypadku, gdy sporządzający nie występuje przed sądem — 360 zł.

5. Stawki minimalne wynoszą za obronę w sprawach o wydanie wyroku łącznego — 120 zł.

6. Stawki minimalne wynoszą za prowadzenie spraw o odszkodowanie za niesłuszne skazanie lub ukaranie, aresztowanie lub zatrzymanie, w tym spraw wynikających z przepisów o uznanie za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego — 120 zł. Przepisu § 6 nie stosuje się.

7. Przepisy ust. 1—5 stosuje się odpowiednio do opłat za czynności w postępowaniu karnym i odpowiednio w postępowaniu w sprawach o wykroczenia pełnomocnika powoda cywilnego, pełnomocnika pokrzywdzonego, pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego lub oskarżyciela prywatnego.

§

15. Stawki minimalne wynoszą za obronę przed sądem w postępowaniu wykonawczym:

1) w sprawie o odroczenie lub przerwę w wykonywaniu kary — 180 zł;

2) w sprawie o wykonanie warunkowo zawieszonej kary — 180 zł;

3) w sprawie o warunkowe przedterminowe zwolnienie lub odwołanie takiego zwolnienia — 120 zł;

4) za czynności związane z wykonywaniem kary ograniczenia wolności oraz wykonywaniem środków zabezpieczających — 120 zł;

5) za prowadzenie sprawy o zatarcie skazania lub ukarania — 120 zł;

6) za prowadzenie sprawy o ułaskawienie — 240 zł;

7) za pozostałe czynności w postępowaniu wykonawczym — 240 zł. §

16. W sprawach, w których rozprawa trwa dłużej niż jeden dzień, stawka minimalna ulega podwyższeniu za każdy następny dzień o 20%. §

17. Za obronę kilku osób lub reprezentowanie kilku osób pobiera się opłatę od każdej z tych osób. Rozdział 5 Stawki minimalne w innych sprawach § 18.

1. Stawki minimalne wynoszą w postępowaniu przed sądami administracyjnymi:

1) w sprawie dotyczącej należności pieniężnych albo praw majątkowych, której wartość została określona przez organ administracji publicznej lub jest oczywista — stawkę obliczoną na podstawie § 6;

2) za sporządzenie skargi i udział w rozprawie w sprawie skargi na decyzję lub postanowienie Urzędu Patentowego — 600 zł;

3) w innej sprawie — 240 zł.

2. Stawki minimalne wynoszą w postępowaniu przed Sądem Okręgowym w Warszawie — sądem antymonopolowym w sprawach:

1) z zakresu ochrony konkurencji — 360 zł;

2) o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone — 360 zł;

3) z zakresu regulacji energetyki, telekomunikacji lub transportu kolejowego — 360 zł. Rozdział 6 Koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu, ponoszone przez Skarb Państwa §

19. Koszty nieopłaconej pomocy prawnej ponoszone przez Skarb Państwa obejmują:



Dziennik Ustaw Nr 163                — 10428 —                Poz. 1348

---

1) opłatę w wysokości nie wyższej niż 150% stawek minimalnych, o których mowa w rozdziałach 3—5 oraz

2) niezbędne, udokumentowane wydatki adwokata. §

20. Wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej powinien zawierać oświadczenie, że opłaty nie zostały zapłacone w całości lub w części. §

21. W sprawie cywilnej, w której kosztami procesu został obciążony przeciwnik procesowy strony korzystającej z pomocy udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu, koszty, o których mowa w § 19, sąd przyznaje po wykazaniu bezskuteczności ich egzekucji. Rozdział 7 Przepisy przejściowe i końcowe § 22.

1. W sprawach będących w toku przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się aż do zakoń-

czenia sprawy w danej instancji przepisy dotychczasowe.

2. W sprawach, w których wniosek o zaopatrzenie tytułu egzekucyjnego w klauzulę wykonalności wpłynął przed wejściem w życie rozporządzenia, stosuje się przepisy dotychczasowe. §

23. Traci moc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 grudnia 1997 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 1997 r. Nr 154, poz. 1013, z 1998 r. Nr 159, poz. 1049 i z 2002 r. Nr 73, poz. 672), w zakresie, w jakim dotyczy opłat za czynności adwokatów. §

24. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 5 października 2002 r.

Minister Sprawiedliwości: G. Kurczuk



Dziennik Ustaw Nr 163, poz. 1348 z 2002 - pozostałe dokumenty:

• Dziennik Ustaw Nr 163, poz. 1349 z 20022002-10-03

  Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

• Dziennik Ustaw Nr 163, poz. 1347 z 20022002-10-03

  Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 września 2002 r. w sprawie norm i zasad przydzielania umundurowania i wyposażenia specjalnego funkcjonariuszom Służby Więziennej.

• Dziennik Ustaw Nr 163, poz. 1346 z 20022002-10-03

  Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 września 2002 r. w sprawie ewidencjonowania materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.

• Dziennik Ustaw Nr 163, poz. 1345 z 20022002-10-03

  Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 września 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dokonania przeniesień niektórych dochodów i wydatków oraz limitów zatrudnienia i kwot wynagrodzeń określonych w ustawie budżetowej na rok 2002.

• Dziennik Ustaw Nr 163, poz. 1344 z 20022002-10-03

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 września 2002 r. w sprawie rozliczania dotacji podmiotowej, pobierania opłat oraz prowadzenia gospodarki finansowej przedsiębiorstwa państwowego użyteczności publicznej - "Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych".

• Dziennik Ustaw Nr 163, poz. 1343 z 20022002-10-03

  Rozporządzenie Rady Ministrów z 24 września 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadania statutu urzędowi Komitetu Badań Naukowych.