Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 352 z 2003

Tytuł:	Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 lutego 2003 r. w sprawie wymagań metrologicznych, którym powinny odpowiadać polarymetry
Status aktu prawnego:	Obowiązujący
Data ogłoszenia:	2003-03-10
Data wydania:	2003-02-20
Data wejscia w życie:	2003-03-25
Data obowiązywania:	2003-03-10

Treść dokumentu: Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 352 z 2003

Dziennik Ustaw Nr 41                — 2628 —                Poz. 352

---

352

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ1) z dnia 20 lutego 2003 r. w sprawie wymagań metrologicznych, którym powinny odpowiadać polarymetry Na podstawie art. 9 pkt 3 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. — Prawo o miarach (Dz. U. Nr 63, poz. 636 i Nr 154, poz. 1800 oraz z 2002 r. Nr 155, poz. 1286 i Nr 166, poz. 1360) zarządza się, co następuje: §

1. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) „polarymetrze” — rozumie się przez to przyrząd pomiarowy służący do pomiaru kąta skręcenia płaszczyzny polaryzacji światła przechodzącego przez gazy, ciecze i ciała stałe oraz innych wielkości fizycznych będących funkcją kąta skręcenia płaszczyzny polaryzacji;

2) „Międzynarodowej Skali Cukrowej” — rozumie się przez to skalę zdefiniowaną przez Międzynarodową Komisję Ujednolicania Cukrowniczych Metod Analitycznych (ICUMSA), wyrażaną w °Z;

3) „sacharymetrze” — rozumie się przez to polarymetr z podziałką wyskalowaną w stopniach Międzynarodowej Skali Cukrowej (°Z), przeznaczony do pomiaru zawartości sacharozy w roztworze wodnym na podstawie porównania kątów skręcenia płaszczyzny polaryzacji światła przechodzącego przez badany roztwór i roztwór czystej sacharozy o ustalonym stężeniu masowym;

4) „kącie skręcenia płaszczyzny polaryzacji światła” — rozumie się przez to wielkość, charakterystyczną dla związków chemicznych optycznie czynnych, wyrażoną w stopniach kątowych (°), oznaczaną symbolem α, zależną od długości fali światła λ, temperatury t i długości rurki polarymetrycznej l (odpowiadającej wymiarowi próbki substancji użytej do pomiarów);

5) „dryfcie zera” — rozumie się przez to powolną zmianę charakterystyki metrologicznej (wskazań punktu zerowego);

6) „warunkach odniesienia” — rozumie się przez to warunki użytkowania przewidziane do badania polarymetrów lub do wzajemnego porównywania wyników pomiarów;

7) „klasie dokładności” — rozumie się przez to klasę polarymetrów, spełniających określone wymagania metrologiczne i których błędy zawarte są w wyznaczonych granicach. §

2. Polarymetry mogą być skonstruowane w szczególności jako:

1) polarymetry z obrotowym polaryzatorem lub analizatorem wykorzystujące monochromatyczne światło o znanej długości fali w zakresie od 546 nm do 900 nm;

2) polarymetry z klinowym kompensatorem kwarcowym wykorzystujące monochromatyczne światło o znanej długości fali w zakresie od 546 nm do 900 nm lub światło żarówki o efektywnej długości fali 587 nm. § 3.

1. Polarymetr składa się z następujących elementów:

1) źródło światła;

2) polaryzator lub urządzenie półcieniowe;

3) komora z rurką polarymetryczną;

4) analizator;

5) soczewki i płytki szklane lub kwarcowe.

2. Polarymetr powinien być wyposażony w urządzenie do regulacji wskazania zerowego. §

4. Konstrukcja polarymetru powinna zapewniać:

1) brak ujemnego wpływu jego drgań na wynik pomiaru;

2) możliwość jego sprawdzenia za pomocą kwarcowych płytek kontrolnych lub innych wzorców kąta skręcenia płaszczyzny polaryzacji światła;

3) zabezpieczenie wewnętrznych części optycznych, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2 i 4, przed dostępem osób nieuprawnionych;

4) łatwe czyszczenie części optycznych, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3 i

5. ———————

1)

Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej kieruje działem administracji rządowej — gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (Dz. U. Nr 1, poz. 5).

§ 5.

1. Do budowy polarymetrów powinny być stosowane materiały odporne na działanie substancji mierzonych i odczynników pomocniczych.

2. Materiały ferromagnetyczne mogą być stosowane pod warunkiem, że nie mają wpływu na wartości ką-



Dziennik Ustaw Nr 41                — 2629 —                Poz. 352

---

tów skręcenia płaszczyzny polaryzacji światła badanych próbek.

3. W polarymetrach z klinowym kompensatorem kwarcowym niejednorodność i inne wady kwarcu nie powinny wpływać na dokładność wskazań. §

6. Odczytu wyników pomiaru polarymetru dokonuje się w sposób wizualny (polarymetry wizualne) lub za pomocą metod fotoelektrycznych (polarymetry fotoelektryczne). § 7.

1. Podziałka polarymetru powinna być wyskalowana w stopniach albo stopniach Międzynarodowej Skali Cukrowej. Zakres wskazań w stopniach może obejmować kąt pełny lub jego część.

2. Podziałka sacharymetru powinna być wyskalowana w stopniach Międzynarodowej Skali Cukrowej, a jej zakres pomiarowy powinien wynosić od –30 °Z do +120 °Z lub obejmować część tego zakresu. § 8.

1. Komora z rurką polarymetryczną powinna być tak wykonana, aby oś optyczna polarymetru pokrywała się z osią rurki polarymetrycznej, przy czym kąt utworzony przez te osie nie może przekraczać 0,5°.

2. Rurka polarymetryczna powinna być tak zbudowana, aby promienie światła przez nią przechodzące:

1) nie były przez nią wygaszane;

2) nie odbijały się od jej ścianek;

3) były ograniczone przysłonami kołowymi.

3. Podczas pracy polarymetru wzrost temperatury rurki polarymetrycznej nie może być większy niż 1 °C. § 9.

1. Polarymetry wizualne powinny działać na zasadzie półcienia, przy czym kąt półcienia powinien być stały i mieścić się w zakresie 5° ÷ 10° lub być regulowany w zakresie 0° ÷ 10°.

2. Konstrukcja okularu urządzenia półcieniowego powinna umożliwiać zogniskowanie linii oddzielającej poszczególne części pola widzenia oraz zrównanie ich jasności. § 10.

1. Zmiana wskazań polarymetru spowodowana zmianą efektywnej długości fali światła w roztworach zabarwionych nie powinna przekraczać ±0,02% wartości tych wskazań.

2. Ustabilizowane wskazanie polarymetrów fotoelektrycznych powinno być uzyskane w czasie nieprzekraczającym 30 s bez względu na wartość tego wskazania. § 11.

1. Na polarymetrach powinny być zamieszczone w sposób trwały i czytelny następujące oznaczenia:

1) nazwa polarymetru;

2) nazwa i adres lub znak producenta polarymetru;

3) numer fabryczny.

2. Na sacharymetrach powinny być zamieszczone oznaczenia, o których mowa w ust. 1, oraz podana:

1) długość rurki lub rurek polarymetrycznych, które powinny być stosowane podczas pomiarów;

2) temperatura odniesienia „20 °C” i długość fali światła, dla której została wykonana skala sacharymetru. §

12. Ustala się następujące warunki odniesienia dla polarymetrów:

1) temperatura t = 20 °C;

2) długość fali światła wybrana spośród podanych: a) λvac = 546,2271 nm — w próżni, λHg = 546,1 nm — w powietrzu, b) λvac = 589,4400 nm — w próżni, λNa = 589,3 nm — w powietrzu, c) λvac = 632,9914 nm — w próżni, λHe–Ne = 633,0 nm — w powietrzu, d) λ = 587 nm — efektywna długość fali dla polarymetrów z klinowym kompensatorem kwarcowym. § 13.

1. W zależności od wartości skrajnych błędu dopuszczalnego wyróżnia się trzy klasy dokładności polarymetrów: I, II, III.

2. Wartości skrajne błędu dopuszczalnego, w zależności od klasy dokładności, są równe:

1) dla sacharymetrów: a) klasa dokładności I — ±0,05 °Z, b) klasa dokładności II — ±0,1 °Z, c) klasa dokładności III — ±0,2 °Z;

2) dla pozostałych polarymetrów: a) klasa dokładności I — ±0,01°, b) klasa dokładności II — ±0,05°, c) klasa dokładności III — ±0,2°.

3. Dryft zera w polarymetrach fotoelektrycznych nie powinien przekraczać wartości skrajnych błędu dopuszczalnego określonych dla danej klasy dokładności polarymetru. §

14. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

He–Ne Na Hg

Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej: J. Hausner



Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 352 z 2003 - pozostałe dokumenty:

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 362 z 20032003-03-10

  Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 lutego 2003 r. sygn. akt SK 9/02

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 361 z 20032003-03-10

  Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2003 r. sygn. akt K 28/02

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 360 z 20032003-03-10

  Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 lutego 2003 r. sygn. akt P 11/02

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 359 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 lutego 2003 r. w sprawie przekazywania danych dotyczących wielkości obrotu produktami leczniczymi przez hurtownie farmaceutyczne

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 358 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie ministra Zdrowia dnia 12 lutego 2003 r. w sprawie wykazu przejść granicznych, przez które środki spożywcze, dozwolone substancje dodatkowe lub inne składniki żywności oraz substancje pomagające w przetwarzaniu mogą być wprowadzane na polski obszar celny

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 357 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 lutego 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu sprawozdania z działalności komornika

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 356 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 lutego 2003 r. w sprawie dodatkowych wymagań wobec związków hodowców lub innych podmiotów prowadzących księgi zwierząt hodowlanych lub ubiegających się o ich otwarcie lub prowadzenie oraz podmiotów ubiegających się o otwarcie lub prowadzenie rejestrów zwierząt hodowlanych

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 355 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 lutego 2003 r. w sprawie wymogów, jakie powinny być spełnione dla zatwierdzenia stacji kwarantanny zwierząt

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 354 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 24 lutego 2003 r. w sprawie wysokości procentu wpłat na Fundusz Promocji Twórczości

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 353 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 lutego 2003 r. w sprawie kontyngentów taryfowych na przywóz niektórych towarów na potrzeby przemysłu farmaceutycznego

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 351 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 lutego 2003 r. w sprawie przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz rodzajów przyrządów pomiarowych, które są legalizowane bez zatwierdzenia typu

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 350 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 lutego 2003 r. w sprawie przejazdu funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz członków ich rodzin na koszt Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, zryczałtowanego równoważnika pieniężnego w razie niewykorzystania przejazdu oraz dokumentów, na podstawie których następuje realizacja tych uprawnień

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 349 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 25 lutego 2003 r. w sprawie trybu i warunków oddelegowania funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego do pracy w jednostce organizacyjnej Generalnego Inspektora Informacji Finansowej

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 348 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 lutego 2003 r. w sprawie udzielania przez Skarb Państwa poręczenia i gwarancji oraz opłaty prowizyjnej od poręczenia i gwarancji

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 347 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 lutego 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad udziału pododdziałów i oddziałów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w zapobieganiu skutkom klęski żywiołowej lub ich usuwaniu

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 346 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 lutego 2003 r. w sprawie opłat paszportowych

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 345 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 lutego 2003 r. w sprawie warunków i trybu ustalania wysokości oraz poboru opłaty melioracyjnej

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 344 z 20032003-03-10

  Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 lutego 2003 r. w sprawie wysokości mnożnika ustalającego wynagrodzenie zasadnicze sędziego Sądu Najwyższego oraz stawek dodatku funkcyjnego

• Dziennik Ustaw Nr 41, poz. 343 z 20032003-03-10

  Ustawa z dnia 9 stycznia 2003 r. o ratyfikacji Protokołu Fakultatywnego do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet