Dziennik Ustaw Poz. 131 z 2012

Tytuł:	Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela
Status aktu prawnego:	Obowiązujący
Data ogłoszenia:	2012-02-06
Data wydania:	2012-01-17
Data wejscia w życie:	2012-02-21
Data obowiązywania:	2012-02-21

Treść dokumentu: Dziennik Ustaw Poz. 131 z 2012

DZIENNIK USTAW

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Warszawa, dnia 6 lutego 2012r. Pozycja 131

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA NAUKI ISZKOLNICTWA WYŻSZEGO

1) zdnia 17 stycznia 2012r. wsprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela Na podstawie art. 9c ustawy zdnia 27 lipca 2005r. – Prawo oszkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr164, poz.1365, zpóźn. zm.2)) zarządza się, co następuje: §

1. Określa się standardy kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela, stanowiące załącznik do rozporządzenia. §

2. Rozporządzenie wchodzi wżycie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.3) Minister Nauki iSzkolnictwa Wyższego: B. Kudrycka

M  inister Nauki iSzkolnictwa Wyższego kieruje działem administracji rządowej – szkolnictwo wyższe, na podstawie § 1 ust.2 pkt2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów zdnia 18 listopada 2011r. wsprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Nauki iSzkolnictwa Wyższego (Dz.U. Nr248, poz.1483).

2) Z  miany wymienionej ustawy zostały ogłoszone wDz.U. z2006r. Nr46, poz.328, Nr104, poz.708 i711, Nr144, poz.1043 iNr227, poz.1658, z2007r. Nr80, poz.542, Nr120, poz.818, Nr176, poz.1238 i1240 iNr180, poz.1280, z2008r. Nr70, poz.416, z2009r. Nr68, poz.584, Nr157, poz.1241, Nr161, poz.1278 iNr202, poz.1553, z2010r. Nr57, poz.359, Nr75, poz.471, Nr96, poz.620 iNr127, poz.857 oraz z2011r. Nr45, poz.235, Nr84, poz.455, Nr112, poz.654, Nr174, poz.1039 iNr185, poz.1092.

3) N  iniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej iSportu zdnia 7 września 2004r. wsprawie standardów kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 207, poz. 2110), które utraciło moc z dniem 1 października 2011 r. w związku zwejściem wżycie ustawy zdnia 18 marca 2011r. ozmianie ustawy – Prawo oszkolnictwie wyższym, ustawy ostopniach naukowych itytule naukowym oraz ostopniach itytule wzakresie sztuki oraz ozmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr84, poz.455 iNr112, poz.654).

1)

 Dziennik Ustaw –2– Poz. 131

Załącznik do rozporządzenia Ministra Nauki iSzkolnictwa Wyższego zdnia 17 stycznia 2012r. (poz.131)

Standardy kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela I. Opis efektów kształcenia

1. Ogólne efekty kształcenia Po zakończeniu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela absolwent: 1) posiada wiedzę psychologiczną ipedagogiczną pozwalającą na rozumienie procesów rozwoju, socjalizacji, wychowania inauczania – uczenia się; 2) posiada wiedzę z zakresu dydaktyki i szczegółowej metodyki działalności pedagogicznej, popartą doświadczeniem wjej praktycznym wykorzystywaniu; 3) posiada umiejętności ikompetencje niezbędne do kompleksowej realizacji dydaktycznych, wychowawczych iopiekuńczych zadań szkoły, wtym do samodzielnego przygotowania idostosowania programu nauczania do potrzeb imożliwości uczniów; 4) wykazuje umiejętność uczenia się i doskonalenia własnego warsztatu pedagogicznego z wykorzystaniem nowoczesnych środków imetod pozyskiwania, organizowania iprzetwarzania informacji imateriałów; 5) umiejętnie komunikuje się przy użyciu różnych technik, zarówno zosobami będącymi podmiotami działalności pedagogicznej, jak izinnymi osobami współdziałającymi wprocesie dydaktyczno-wychowawczym oraz specjalistami wspierającymi ten proces; 6) charakteryzuje się wrażliwością etyczną, empatią, otwartością, refleksyjnością oraz postawami prospołecznymi ipoczuciem odpowiedzialności; 7) jest praktycznie przygotowany do realizowania zadań zawodowych (dydaktycznych, wychowawczych iopiekuńczych) wynikających zroli nauczyciela.

2. Szczegółowe efekty kształcenia Po zakończeniu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela absolwent: 1) posiada wiedzę na temat: a) rozwoju człowieka wcyklu życia, zarówno waspekcie biologicznym, jak ipsychologicznym oraz społecznym, poszerzoną wodniesieniu do odpowiednich etapów edukacyjnych, b) procesów komunikowania interpersonalnego ispołecznego, wtym wdziałalności pedagogicznej (dydaktycznej, wychowawczej iopiekuńczej), oraz ich prawidłowości izakłóceń, c) wychowania ikształcenia, wtym ich filozoficznych, społeczno-kulturowych, psychologicznych, biologicznych imedycznych podstaw, d) współczesnych teorii dotyczących wychowania, uczenia się inauczania oraz różnorodnych uwarunkowań tych procesów, e) głównych środowisk wychowawczych, ich specyfiki iprocesów wnich zachodzących,   f) projektowania iprowadzenia badań diagnostycznych wpraktyce pedagogicznej, poszerzoną wodniesieniu do odpowiednich etapów edukacyjnych iuwzględniającą specjalne potrzeby edukacyjne uczniów zzaburzeniami wrozwoju, g) struktury ifunkcji systemu edukacji − celów, podstaw prawnych, organizacji ifunkcjonowania instytucji edukacyjnych, wychowawczych iopiekuńczych, h) podmiotów działalności pedagogicznej (dzieci, uczniów, rodziców inauczycieli) ipartnerów szkolnej edukacji (np. instruktorów harcerskich) oraz specyfiki funkcjonowania dzieci imłodzieży wkontekście prawidłowości inieprawidłowości rozwojowych,   i) specyfiki funkcjonowania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, wtym uczniów szczególnie uzdolnionych,

 Dziennik Ustaw –3– Poz. 131

  j) metodyki wykonywania zadań − norm, procedur idobrych praktyk stosowanych wwybranym obszarze działalności pedagogicznej (wychowanie przedszkolne, nauczanie wszkołach ogólnodostępnych, wszkołach ioddziałach specjalnych oraz integracyjnych), k) bezpieczeństwa ihigieny pracy winstytucjach edukacyjnych, wychowawczych iopiekuńczych, do pracy wktórych uzyskuje przygotowanie,   l) projektowania ścieżki własnego rozwoju iawansu zawodowego, m) etyki zawodu nauczyciela; 2) wzakresie umiejętności: a) potrafi dokonywać obserwacji sytuacji izdarzeń pedagogicznych, b) potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną zzakresu pedagogiki oraz psychologii do analizowania iinterpretowania określonego rodzaju sytuacji izdarzeń pedagogicznych, atakże motywów iwzorów zachowań uczestników tych sytuacji, c) potrafi posługiwać się wiedzą teoretyczną zzakresu pedagogiki, psychologii oraz dydaktyki imetodyki szczegółowej wcelu diagnozowania, analizowania iprognozowania sytuacji pedagogicznych oraz dobierania strategii realizowania działań praktycznych na poszczególnych etapach edukacyjnych, d) potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę irozwijać swoje profesjonalne umiejętności związane zdziałalnością pedagogiczną (dydaktyczną, wychowawczą iopiekuńczą), korzystając zróżnych źródeł (wjęzyku polskim iobcym) inowoczesnych technologii, e) posiada umiejętności diagnostyczne pozwalające na rozpoznawanie sytuacji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, opracowywanie wyników obserwacji iformułowanie wniosków,   f) posiada rozwinięte kompetencje komunikacyjne: potrafi porozumiewać się zosobami pochodzącymi zróżnych środowisk, będącymi wróżnej kondycji emocjonalnej, dialogowo rozwiązywać konflikty ikonstruować dobrą atmosferę dla komunikacji wklasie szkolnej, g) potrafi ocenić przydatność typowych metod, procedur idobrych praktyk do realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych iopiekuńczych związanych zodpowiednimi etapami edukacyjnymi, h) potrafi dobierać iwykorzystywać dostępne materiały, środki imetody pracy wcelu projektowania iefektywnego realizowania działań pedagogicznych (dydaktycznych, wychowawczych iopiekuńczych) oraz wykorzystywać nowoczesne technologie do pracy dydaktycznej,   i) potrafi kierować procesami kształcenia i wychowania, posiada umiejętność pracy z grupą (zespołem wychowawczym, klasowym),   j) potrafi animować prace nad rozwojem uczestników procesów pedagogicznych, wspierać ich samodzielność wzdobywaniu wiedzy oraz inspirować do działań na rzecz uczenia się przez całe życie, k) potrafi pracować zuczniami, indywidualizować zadania i dostosowywać metody itreści do potrzeb imożliwości uczniów (wtym uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi) oraz zmian zachodzących wświecie iwnauce,   l) potrafi posługiwać się zasadami inormami etycznymi wwykonywanej działalności, m)  otrafi pracować wzespole, pełniąc różne role; umie podejmować iwyznaczać zadania; posiada elementarne umiep jętności organizacyjne pozwalające na realizację działań pedagogicznych (dydaktycznych, wychowawczych iopiekuńczych), posiada umiejętność współpracy zinnymi nauczycielami, pedagogami irodzicami uczniów, n) potrafi analizować własne działania pedagogiczne (dydaktyczne, wychowawcze iopiekuńcze) iwskazywać obszary wymagające modyfikacji, potrafi eksperymentować iwdrażać działania innowacyjne, o) potrafi zaprojektować plan własnego rozwoju zawodowego; 3) wzakresie kompetencji społecznych: a) ma świadomość poziomu swojej wiedzy iumiejętności; rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego irozwoju osobistego; dokonuje oceny własnych kompetencji idoskonali umiejętności wtrakcie realizowania działań pedagogicznych (dydaktycznych, wychowawczych iopiekuńczych), b) jest przekonany osensie, wartości ipotrzebie podejmowania działań pedagogicznych wśrodowisku społecznym; jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych; wykazuje aktywność, podejmuje trud iodznacza się wytrwałością wrealizacji indywidualnych izespołowych zadań zawodowych wynikających zroli nauczyciela,

 Dziennik Ustaw –4– Poz. 131

c) ma świadomość konieczności prowadzenia zindywidualizowanych działań pedagogicznych (dydaktycznych, wychowawczych iopiekuńczych) wstosunku do uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, d) ma świadomość znaczenia profesjonalizmu, refleksji na tematy etyczne iprzestrzegania zasad etyki zawodowej; wykazuje cechy refleksyjnego praktyka, e) ma świadomość istnienia etycznego wymiaru diagnozowania ioceniania uczniów,  f) odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne (dydaktyczne, wychowawcze iopiekuńcze), g) jest gotowy do podejmowania indywidualnych izespołowych działań na rzecz podnoszenia jakości pracy szkoły; 4) wzakresie języka obcego, wprzypadku gdy język obcy: a) jest specjalnością kształcenia – ma umiejętności językowe wzakresie języka obcego, do nauczania którego uzyskuje przygotowanie, zgodne zwymaganiami określonymi dla poziomu C1 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego oraz wzakresie języka obcego niebędącego specjalnością kształcenia zgodne zwymaganiami ustalonymi dla określonego obszaru ipoziomu kształcenia wKrajowych Ramach Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, b) nie jest specjalnością kształcenia – ma umiejętności językowe zgodne zwymaganiami ustalonymi dla określonego obszaru ipoziomu kształcenia wKrajowych Ramach Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego; 5) wzakresie technologii informacyjnej – posiada: a) podstawową wiedzę iumiejętności wzakresie technik informatycznych, przetwarzania tekstów, wykorzystywania arkuszy kalkulacyjnych, korzystania zbaz danych, posługiwania się grafiką prezentacyjną, korzystania zusług wsieciach informatycznych, pozyskiwania iprzetwarzania informacji, b) umiejętność zróżnicowanego wykorzystywania technologii informacyjnej wpracy pedagogicznej; 6) wzakresie emisji głosu – posiada: a) podstawową wiedzę ofunkcjonowaniu ipatologii narządu mowy, b) wykształcone prawidłowe nawyki posługiwania się narządem mowy; 7) w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy – posiada niezbędną wiedzę z zakresu zasad bezpieczeństwa, udzielania pierwszej pomocy iodpowiedzialności prawnej opiekuna. II. Opis procesu iorganizacji kształcenia Uczelnie prowadzą kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela na studiach oraz studiach podyplomowych wramach modułów kształcenia.

1. Kształcenie na studiach Kształcenie na studiach pierwszego stopnia obejmuje wyłącznie przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela wprzedszkolach iszkołach podstawowych, ana studiach drugiego stopnia ijednolitych studiach magisterskich – do pracy we wszystkich typach szkół irodzajach placówek. 1.1. Przygotowanie do nauczania pierwsze go przedmiotu (prowadzenia zajęć) Przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela na studiach obejmuje obowiązkowe przygotowanie wzakresie: 1) merytorycznym do nauczania pierwszego przedmiotu (prowadzenia zajęć) – moduł 1; 2) psychologiczno-pedagogicznym – moduł 2; 3) dydaktycznym – moduł

3. 1.2. Przygotowanie fakultatywne Przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela na studiach może zostać poszerzone oprzygotowanie: 1) do nauczania kolejnego przedmiotu (prowadzenia zajęć) – moduł 4; 2) wzakresie pedagogiki specjalnej – moduł 5.

 Dziennik Ustaw

2. Kształcenie na studiach podyplomowych Przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela na studiach podyplomowych może być prowadzone wzakresie: 1) przygotowania do nauczania kolejnego przedmiotu (prowadzenia zajęć) – moduł 4; 2) przygotowania w zakresie psychologiczno-pedagogicznym oraz dydaktycznym dla absolwentów studiów posiadających przygotowanie merytoryczne do nauczania przedmiotu (prowadzenia zajęć), anieposiadających przygotowania psychologiczno-pedagogicznego idydaktycznego – moduły 2 i3, ztym że wprzypadku absolwentów studiów pierwszego stopnia może ono obejmować wyłącznie przygotowanie do pracy wprzedszkolach iszkołach podstawowych; 3) pedagogiki specjalnej dla osób, które posiadają przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela – moduł 5.

3. Realizacja modułów kształcenia MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH, PRAKTYK ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS PRZYPISANA POSZCZEGÓLNYM MODUŁOM Moduł Moduł 1: Przygotowanie wzakresie merytorycznym do nauczania pierwszego przedmiotu (prowadzenia zajęć) Moduł 2: Przygotowanie wzakresie psychologiczno-pedagogicznym Komponenty modułu Przygotowanie merytoryczne – zgodnie z opisem efektów kształcenia dla realizowanego kierunku studiów

1. Ogólne przygotowanie psychologiczno-pedagogiczne

2.  rzygotowanie psychologiczno-pedagogiczne do nauczaP nia na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych

3. Praktyka

1. Podstawy dydaktyki Moduł 3: Przygotowanie wzakresie dydaktycznym

2.  ydaktyka przedmiotu (rodzaju zajęć) na danym etapie D edukacyjnym lub etapach edukacyjnych

3. Praktyka Moduł 4: Przygotowanie do nauczania kolejnego przedmiotu (prowadzenia zajęć)

1. Przygotowanie wzakresie merytorycznym

2.  ydaktyka przedmiotu (rodzaju zajęć) na danym etapie D edukacyjnym lub etapach edukacyjnych

3. Praktyka Moduł 5: Przygotowanie wzakresie pedagogiki specjalnej

1. Przygotowanie psychologiczno-pedagogiczne specjalne

2. Dydaktyka specjalna

3. Praktyka

∗ Wwymiarze zapewniającym merytoryczne przygotowanie do nauczania przedmiotu (prowadzenia zajęć). ∗∗ Wliczbie przypisanej do realizowanego kierunku studiów.

–5–

Poz. 131

Godziny

Punkty ECTS ∗∗

∗ 90 60 30 30 90 120 ∗ 60 60 140 90 120

10

15

∗∗ 10–15

25

Realizacja każdego zmodułów, zarówno na studiach, jak istudiach podyplomowych, prowadzi do uzyskania takich samych efektów kształcenia. Realizacja modułu 2 i3 powinna trwać łącznie nie mniej niż 3 semestry. Moduł 3 jest realizowany po module

2. Kształcenie wzakresie modułu 4 jest podejmowane przez studentów lub absolwentów studiów przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela, którzy zamierzają uzyskać przygotowanie do nauczania więcej niż jednego przedmiotu (prowadzenia zajęć). Komponenty 2 i3 modułu 4 mogą być realizowane równolegle zrealizacją modułu 3 albo po zakończeniu realizacji modułu 3.

 Dziennik Ustaw –6– Poz. 131

Kształcenie wzakresie modułu 5 jest podejmowane przez studentów lub absolwentów studiów przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela, którzy zamierzają uzyskać przygotowanie do nauczania określonego przedmiotu (prowadzenia zajęć) wprzedszkolach, szkołach iplacówkach specjalnych lub integracyjnych (oddziałach specjalnych lub integracyjnych). Realizacja modułu 5 umożliwia uzyskanie przygotowania do pracy wprzedszkolach, szkołach iplacówkach specjalnych lub integracyjnych (oddziałach specjalnych lub integracyjnych) w zakresie odpowiednim do przygotowania uzyskanego wwyniku realizacji modułów 1, 2 i3 oraz rodzaju niepełnosprawności lub niedostosowania społecznego uczniów. Moduł 5 może być realizowany równolegle zrealizacją modułu 3 albo po zakończeniu realizacji modułu

3. Absolwent studiów pierwszego stopnia posiadający przygotowanie merytoryczne do nauczania przedmiotu (prowadzenia zajęć), a nieposiadający przygotowania psychologiczno-pedagogicznego i dydaktycznego w toku studiów drugiego stopnia przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela realizuje moduł 1, 2 i3 wzakresie zapewniającym przygotowanie do nauczania na odpowiednich etapach edukacyjnych. III. Moduły kształcenia Moduł 1: Przygotowanie wzakresie merytorycznym do nauczania pierwszego przedmiotu (prowadzenia zajęć) Charakterystyka modułu Przygotowanie merytoryczne do wykonywania zawodu nauczyciela w przedszkolu (edukacja przedszkolna) oraz do nauczania wklasach I–III szkoły podstawowej (Ietap edukacyjny) jest realizowane na studiach wzakresie pedagogiki lub innych zapewniających przygotowanie do pracy wobszarze edukacji elementarnej, których efekty kształcenia uwzględniają nabycie podstawowej wiedzy iumiejętności zzakresu języka polskiego, matematyki oraz przyrody (wtym umiejętności tworzenia tekstów, prowadzenia rozumowań matematycznych, ilustracji zjawisk przyrody za pomocą doświadczeń). Nabycie tych kompetencji jest warunkiem przystąpienia do przygotowania dydaktycznego do realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego ipodstawy programowej kształcenia ogólnego dla Ietapu edukacyjnego. Kształcenie obejmuje jednoczesne przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela wprzedszkolu oraz do nauczania wklasach I–III szkoły podstawowej. Przygotowanie merytoryczne do wykonywania zawodu nauczyciela wszkole podstawowej (II etap edukacyjny), gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej ido kształcenia wzawodzie (III iIV etap edukacyjny), wzakresie przedmiotu (rodzaju zajęć), jest realizowane zgodnie zopisem efektów kształcenia dla kierunku studiów właściwego dla przedmiotu (rodzaju zajęć). Przygotowanie obejmuje także działy dyscypliny naukowej, do której należy przedmiot (rodzaj zajęć), np. geometria elementarna wramach matematyki, wzakresie umożliwiającym przygotowanie merytoryczne do realizacji szczegółowych wymagań określonych wpodstawie programowej kształcenia ogólnego lub wpodstawie programowej kształcenia wzawodzie, odpowiednio dla danego przedmiotu (rodzaju zajęć). T reści kształcenia Treści kształcenia określa program kształcenia realizowanego kierunku studiów. Moduł 2: Przygotowanie wzakresie psychologiczno-pedagogicznym Charakterystyka modułu 1. Ogólne przygotowanie psychologiczno-pedagogiczne obejmuje opanowanie podstawowej wiedzy iumiejętności zzakresu psychologii ipedagogiki (zelementami pedagogiki specjalnej). 2. Przygotowanie psychologiczno-pedagogiczne do nauczania na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych obejmuje szczegółowe przygotowanie wzakresie psychologii ipedagogiki do pracy zuczniami na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych. 3. Celem praktyki jest gromadzenie doświadczeń związanych zpracą opiekuńczo-wychowawczą zuczniami, zarządzaniem grupą idiagnozowaniem indywidualnych potrzeb uczniów oraz konfrontowanie nabywanej wiedzy psychologiczno-pedagogicznej zrzeczywistością pedagogiczną wdziałaniu praktycznym. Praktyka odbywa się równolegle zrealizacją komponentu 2 tego modułu. Praktyka odbywa się, wzależności od etapu edukacyjnego, którego dotyczy kształcenie osoby przygotowującej się do wykonywania zawodu nauczyciela, wszkole lub placówce realizującej kształcenie na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych. Komponenty modułu powinny stanowić integralną całość zaprojektowaną tak, aby wiedza teoretyczna stanowiła podstawę do nabywania praktycznych umiejętności potrzebnych do wykonywania zawodu nauczyciela.

 Dziennik Ustaw T reści kształcenia

1. Ogólne przygotowanie psychologiczno-pedagogiczne 1.1.  Podstawowe pojęcia psychologii. Procesy poznawcze. Spostrzeganie, odbiór iprzetwarzanie informacji. Mowa. Myślenie irozumowanie. Uczenie się ipamięć. Uwaga. Emocje imotywacja wprocesach regulacji zachowania. Zdolności iuzdolnienia. 1.2.  Rozwój fizyczny i psychiczny (poznawczy, emocjonalny, społeczny). Modele rozwoju. Biologiczne i społeczne czynniki rozwoju. Fazy rozwoju. Rozwój wybranych funkcji psychicznych. Rozwój ikształtowanie osobowości. Rozwój awychowanie. 1.3.  Teorie istruktura osobowości. Psychologia różnic indywidualnych – różnice wzakresie inteligencji, temperamentu istylu poznawczego. 1.4.  Poznanie ispostrzeganie społeczne. Postawy, stereotypy, uprzedzenia. Zachowania społeczne iich uwarunkowania. Sytuacja interpersonalna. Empatia. Zachowania asertywne, agresywne iuległe. Stres iradzenie sobie znim. Porozumiewanie się ludzi winstytucjach. Reguły współdziałania. 1.5.  Psychologiczne koncepcje człowieka ainterpretacja zachowań ucznia isytuacji wszkole. Kontekst psychologiczny projektowania procesów edukacyjnych. 1.6.  Wychowanie arozwój. Funkcje wychowania. Proces wychowania, jego struktura, właściwości, dynamika. Przymus iswoboda wwychowaniu. Wychowanie jako urabianie ijako wspomaganie rozwoju. Wychowanie adaptacyjne i emancypacyjne. Wychowanie a manipulacja. Podmiotowość w wychowaniu. Podstawowe środowiska wychowawcze: rodzina, grupa rówieśnicza, szkoła. Style ipostawy wychowawcze. Konteksty wychowania. Źródła iprzejawy kryzysu współczesnego wychowania. 1.7.  Szkoła jako instytucja wychowawcza. Środowisko społeczne klasy iszkoły. Autokratyzm idemokracja wszkole. Proces i wzorce komunikowania się na terenie szkoły. Ukryty program szkoły. Postawy nauczycieli i uczniów. kształtowanie izmiana postaw. Praca zgrupą rówieśniczą. Tworzenie klimatu wychowawczego wklasie iwszkole. Plan pracy wychowawczej. Metody wychowawcze iich skuteczność. Umiejętności wychowawcze. Trudności wychowawcze. Konflikty wklasie iwrodzinie. Błędy wychowawcze. Granice imierniki oddziaływań wychowawczych. Kryzys szkoły. Pozaszkolne instytucje wychowawcze i resocjalizacyjne. Współpraca rodziny i szkoły. Współpraca szkoły ze środowiskiem. 1.8.  Zawód nauczyciela. Role zawodowe nauczyciela. Wzór osobowy, postawa ikunszt nauczycielski. Powinności nauczyciela irozwój profesjonalny. Program wewnętrzny nauczyciela. Przygotowanie zawodowe nauczyciela. Wiedza prywatna, potoczna awiedza naukowa nauczyciela. Etyka nauczycielska. Odpowiedzialność prawna opiekuna, nauczyciela, wychowawcy. Uczenie się w miejscu pracy. Dokształcanie i doskonalenie zawodowe jako warunki awansu zawodowego. Uczenie się przez całe życie nauczycieli. Wypalenie zawodowe nauczycieli − przyczyny, symptomy, strategie zaradcze. Choroby związane zwykonywaniem zawodu nauczyciela – profilaktyka. 1.9.  Komunikacja ikultura języka. Procesy komunikowania się. Bariery komunikacji. Media iich wpływ wychowawczy. Nauczyciel wprocesie komunikacji − autoprezentacja, aktywne słuchanie, efektywne nadawanie. Komunikacja niewerbalna. Porozumiewanie się emocjonalne wklasie. Style komunikowania się uczniów inauczyciela. Bariery komunikacyjne wklasie. Porozumiewanie się wsytuacjach konfliktowych. Fizyczne aspekty komunikacji werbalnej iemisja głosu – budowa, działanie iochrona narządu mowy. 1.10.  Poznawanie uczniów. Techniki iich ograniczenia, kwestie etyczne. Sposoby funkcjonowania uczniów wklasie. Pozycja społeczna ucznia wklasie. Typy uczniów. Uczeń szczególnie uzdolniony. Inny iobcy. Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Trudności iniepowodzenia szkolne. Międzynarodowe ikrajowe regulacje dotyczące praw człowieka, dziecka, ucznia oraz osób zniepełnosprawnością. 1.11.  Pojęcie normy ipatologii. Zaburzenia rozwojowe, zaburzenia zachowania (wtym zespół nadpobudliwości psychoruchowej), zaburzenia emocjonalne (w tym lęki i fobie). Zaburzenia lękowe i nastroju. Zaburzenia osobowości. Agresja iprzemoc (wtym agresja elektroniczna). Uzależnienia (wtym od środków psychoaktywnych ikomputera). Zaburzenia odżywiania. Problemy zdrowotne ucznia i ich wpływ na jego sytuację szkolną. Niepełnosprawność fizyczna iintelektualna oraz jej konsekwencje psychologiczne. Zaburzenia wprocesie rozwoju językowego. Całościowe zaburzenia wrozwoju. 1.12.  Profilaktyka wszkole. Konstruowanie klasowych iszkolnych programów profilaktycznych. Promocja iochrona zdrowia uczniów. Diagnoza nauczycielska. Podstawowe techniki diagnostyczne w pedagogice. Uwarunkowania procesu diagnostycznego. Rozpoznawanie iocena poziomu rozwoju ucznia. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna – regulacje prawne, formy izasady udzielania wsparcia. Postępowanie pedagogiczne zuczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Pomoc uczniowi zproblemami zdrowotnymi – choremu przewlekle iniepełnosprawnemu. Współpraca zrodzicami ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi ispecjalistami pracującymi zuczniem. –7– Poz. 131

 Dziennik Ustaw –8– Poz. 131

2. Przygotowanie psychologiczno-pedagogiczne do nauczania na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych 2.1. Edukacja przedszkolna iIetap edukacyjny (klasy I–III szkoły podstawowej)

2.1.1.  Sylwetka rozwojowa dziecka w wieku poniemowlęcym, przedszkolnym i wczesnym wieku szkolnym. Rozwój fizyczny imotoryczny, rozwój procesów poznawczych (myślenie, mowa, spostrzeganie, uwaga, pamięć), rozwój społeczno-emocjonalny imoralny. Lateralizacja, kształtowanie się stronności ciała, modele lateralizacji. 2.1.2. Zabawa jako podstawowa forma aktywności dziecka. Typy zabaw. Rola osób dorosłych waktywności zabawowej dziecka. 2.1.3.  Pedagogika przedszkolna iwczesnoszkolna jako subdyscypliny pedagogiki – ich cele, zadania ifunkcje. Nowe doktryny iparadygmaty wpedagogice wczesnoszkolnej. Zasady, metody iformy pracy opiekuńczo-wychowawczej zdzieckiem wwieku przedszkolnym iwczesnoszkolnym. Poszanowanie godności dziecka. 2.1.4.  Adaptacja dziecka wprzedszkolu iwszkole. Przygotowanie dziecka do nauki wszkole. Obowiązek szkolny. Samodzielność i niesamodzielność dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Uspołecznienie dziecka, dziecko w grupie rówieśniczej. Pozycja społeczna dziecka w grupie. Koleżeństwo i przyjaźń. Konflikty między dziećmi. 2.1.5.  Praca opiekuńczo-wychowawcza zdziećmi wprzedszkolu iwszkole. Program wychowawczy. Edukacja zdrowotna, programy profilaktyczne. Wychowanie do zgodnego współdziałania zrówieśnikami (wtym oodmiennych możliwościach fizycznych iintelektualnych) idorosłymi. Rozwijanie udzieci umiejętności społecznych niezbędnych do nawiązywania poprawnych relacji. Współbycie z innym, integracja. Kształtowanie u dzieci umiejętności samoobsługowych, nawyków higienicznych ikulturalnych. Kształtowanie odporności emocjonalnej. 2.1.6. Dysharmonie izaburzenia rozwojowe udzieci aich funkcjonowanie wgrupie rówieśniczej. Zaburzenia zachowania. Dziecko nieśmiałe inadpobudliwe. 2.1.7. Dojrzałość szkolna. Pojęcie, składniki, diagnozowanie. Kontrowersje. 2.1.8. Bezpieczeństwo dzieci wprzedszkolu, szkole ipoza ich terenem (zajęcia terenowe, wycieczki). Ochrona zdrowia dziecka. Edukacja dla bezpieczeństwa – dbałość obezpieczeństwo własne oraz innych. 2.1.9. Współpraca przedszkola iszkoły ze środowiskiem inauczyciela zrodzicami dzieci. 2.2. II etap edukacyjny (klasy IV–VI szkoły podstawowej)

2.2.1. Sylwetka rozwojowa dziecka we wczesnym ipóźnym wieku szkolnym. Rozwój fizyczny imotoryczny, rozwój procesów poznawczych (myślenie, mowa, spostrzeganie, uwaga, pamięć), rozwój społeczno-emocjonalny imoralny. Zmiany fizyczne ipsychiczne wokresie dojrzewania. 2.2.2. Formy aktywności dziecka – nauka i zabawa. Rozwój zainteresowań. Poszerzanie autonomii i samodzielności. Uspołecznienie dziecka, kontakty rówieśnicze. Pozycja społeczna dziecka wgrupie. Znaczenie grupy rówieśniczej dla dziecka. Koleżeństwo iprzyjaźń. Konflikty zrówieśnikami, rodzicami iwychowawcami. Rola osób znaczących iautorytetów. Zmiana autorytetów, kryzys autorytetu nauczyciela irodzica. Bunt okresu dorastania ijego funkcje. Zagrożenia dzieci imłodzieży: agresja, przemoc, uzależnienia, grupy nieformalne. 2.2.3. Progi edukacyjne. Adaptacja wzmieniającej się rzeczywistości szkolnej, pierwsze wybory edukacyjne. Wstępna orientacja zawodowa. Ambicje iaspiracje. Motywacja. 2.2.4. Praca opiekuńczo-wychowawcza nauczyciela na II etapie edukacyjnym. Program wychowawczy. Edukacja zdrowotna, programy profilaktyczne. Tworzenie klimatu wychowawczego. Dynamika grupy uczniowskiej. Współpraca i współdziałanie uczniów. Rozwiązywanie konfliktów, mediacje. Stymulowanie rozwoju społeczno-moralnego dzieci. 2.2.5. Dysharmonie izaburzenia rozwojowe udzieci aich funkcjonowanie wgrupie rówieśniczej. Zaburzenia zachowania. Dziecko nieśmiałe inadpobudliwe. 2.2.6. Bezpieczeństwo dzieci wszkole ipoza szkołą (zajęcia terenowe, wycieczki). Ochrona zdrowia dziecka. Edukacja dla bezpieczeństwa – dbałość obezpieczeństwo własne oraz innych. 2.2.7. Współpraca szkoły ze środowiskiem inauczyciela zrodzicami dzieci. Treści kształcenia wzakresie przygotowania psychologiczno-pedagogicznego do pracy na II etapie edukacyjnym dla osób przygotowujących się do nauczania języka obcego i nauczania w zakresie technologii informacyjnej, prowadzenia edukacji muzycznej iedukacji plastycznej oraz wychowania fizycznego obejmują także zagadnienia dotyczące opieki iwychowania na Ietapie edukacyjnym.

 Dziennik Ustaw 2.3. –9– Poz. 131

III iIV etap edukacyjny (gimnazjum, szkoła ponadgimnazjalna, kształcenie wzawodzie)

2.3.1. Sylwetka rozwojowa ucznia wokresie adolescencji iwczesnej dorosłości. Rozwój fizyczny, motoryczny ipsychoseksualny, rozwój procesów poznawczych (myślenie, mowa, spostrzeganie, uwaga, pamięć), rozwój społeczno-emocjonalny i moralny. Zmiany fizyczne i psychiczne w okresie dojrzewania. Dojrzałość fizyczna a dojrzałość społeczna iemocjonalna. Krystalizowanie się tożsamości. Dorosłość. Identyfikacja znowymi rolami społecznymi. Kształtowanie się stylu życia. 2.3.2. Formy aktywności młodzieży. Nauka, realizacja zainteresowań, działalność społeczna, wolontariat, praca. Poszerzanie autonomii isamodzielności. 2.3.3. Kontakty społeczne ucznia. Grupa rówieśnicza. Pozycja społeczna ucznia wgrupie rówieśniczej. Znaczenie grupy rówieśniczej. Koleżeństwo, przyjaźń, związek partnerski, miłość. Konflikty z rówieśnikami, rodzicami i wychowawcami. Rola osób znaczących iautorytetów. Zmiana autorytetów, kryzys autorytetu nauczyciela irodzica. Bunt okresu dorastania ijego funkcje. Zagrożenia młodzieży: agresja, przemoc, uzależnienia, grupy nieformalne, sekty. Podkultury młodzieżowe. Inny, wykluczony. 2.3.4. Progi edukacyjne. Zmiana szkoły, adaptacja wnowej rzeczywistości szkolnej, wybory edukacyjne izawodowe. Ambicje iaspiracje. Motywacja. 2.3.5. Poradnictwo edukacyjno-zawodowe. Nauczyciel jako doradca. Wspomaganie ucznia w projektowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej. Metody itechniki określania potencjału ucznia. Przygotowanie młodzieży do samokształcenia, pracy nad własnym rozwojem oraz do aktywnego uczestnictwa wrynku pracy. Rynek edukacyjny irynek pracy. Droga rozwoju zawodowego. Uczenie się przez całe życie. 2.3.6. Praca opiekuńczo-wychowawcza nauczyciela na III iIV etapie edukacyjnym. Program wychowawczy. Edukacja zdrowotna, programy profilaktyczne. Wspieranie uczniów wradzeniu sobie zproblemami wieku dorastania. Tworzenie środowiska sprzyjającego rozwojowi, stymulowanie rozwoju społeczno-moralnego młodzieży, animowanie życia społeczno-kulturalnego, wspieranie samorządności iautonomii uczniów wszkole. Dynamika grupy uczniowskiej. Współpraca iwspółdziałanie uczniów. Rozwiązywanie konfliktów, mediacje. 2.3.7. Zaburzenia funkcjonowania wokresie dorastania. Obniżenie nastroju, depresja. Zaburzenia zachowania. 2.3.8. Bezpieczeństwo uczniów wszkole ipoza jej terenem (zajęcia terenowe, wycieczki). Ochrona zdrowia ucznia. Edukacja dla bezpieczeństwa – dbałość obezpieczeństwo własne oraz innych. 2.3.9. Współpraca szkoły ze środowiskiem inauczyciela zrodzicami uczniów.

3. Praktyka Wtrakcie praktyki następuje kształtowanie kompetencji opiekuńczo-wychowawczych przez: 1) zapoznanie się ze specyfiką przedszkola, szkoły lub placówki, wktórej praktyka jest odbywana, wszczególności poznanie realizowanych przez nią zadań opiekuńczo-wychowawczych, sposobu funkcjonowania, organizacji pracy, pracowników, uczestników procesów pedagogicznych oraz prowadzonej dokumentacji; 2) obserwowanie: a) zorganizowanej ipodejmowanej spontanicznie aktywności formalnych inieformalnych grup uczniów, b) aktywności poszczególnych uczniów, wtym uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, c) interakcji dorosły (nauczyciel, wychowawca) – dziecko oraz interakcji między dziećmi imłodzieżą (wtym samym iwróżnym wieku), d) procesów komunikowania interpersonalnego ispołecznego wgrupach wychowawczych, ich prawidłowości izakłóceń, e) czynności podejmowanych przez opiekuna praktyk oraz prowadzonych przez niego zajęć,   f) sposobu integrowania przez opiekuna praktyk różnej działalności, wtym opiekuńczo-wychowawczej, dydaktycznej, pomocowej iterapeutycznej, g) dynamiki grupy, ról pełnionych przez uczestników grupy, zachowania ipostaw dzieci imłodzieży, h) działań podejmowanych przez opiekuna praktyk na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa i zachowania dyscypliny wgrupie;

 Dziennik Ustaw 3) współdziałanie zopiekunem praktyk w: a) sprawowaniu opieki inadzoru nad grupą oraz zapewnianiu bezpieczeństwa, b) podejmowaniu działań wychowawczych wynikających zzastanych sytuacji, c) prowadzeniu zorganizowanych zajęć wychowawczych, d) podejmowaniu działań na rzecz uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi; 4) pełnienie roli opiekuna-wychowawcy, wszczególności: a) diagnozowanie dynamiki grupy oraz pozycji jednostek wgrupie, b) poznawanie uczniów iwychowanków, ich sytuacji społecznej, potrzeb, zainteresowań izdolności, atakże określanie poziomu rozwoju oraz wstępne diagnozowanie dysfunkcji izaburzeń, c) samodzielne prowadzenie działań opiekuńczo-wychowawczych wobec grupy i poszczególnych uczniów i wychowanków wgrupie, d) sprawowanie opieki nad grupą wtoku spontanicznej aktywności uczniów iwychowanków, e) organizację i prowadzenie zajęć wychowawczych (w tym zajęć integrujących grupę i działań profilaktycznych) woparciu osamodzielnie opracowywane scenariusze,   f) animowanie aktywności grupy i współdziałania jej uczestników, organizowanie pracy uczniów i wychowanków wgrupach zadaniowych, g) podejmowanie indywidualnej pracy zuczniami iwychowankami (wtym uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi), h) podejmowanie działań wychowawczych ocharakterze interwencyjnym wsytuacjach konfliktu, zagrożenia bezpieczeństwa, naruszania praw innych lub nieprzestrzegania ustalonych zasad,   i) sprawowanie opieki nad uczniami iwychowankami poza terenem przedszkola, szkoły lub placówki; 5) analizę iinterpretację zaobserwowanych albo doświadczanych sytuacji izdarzeń pedagogicznych, wtym: a) prowadzenie dokumentacji praktyki, b) konfrontowanie wiedzy teoretycznej zpraktyką, c) ocenę własnego funkcjonowania wtoku realizowania zadań opiekuńczych iwychowawczych (dostrzeganie swoich mocnych isłabych stron), d) ocenę przebiegu prowadzonych działań oraz realizacji zamierzonych celów, e) konsultacje zopiekunem praktyk wcelu omawiania obserwowanych sytuacji iprzeprowadzanych działań,   f) omawianie zgromadzonych doświadczeń wgrupie studentów (słuchaczy). Moduł 3: Przygotowanie wzakresie dydaktycznym Charakterystyka modułu 1. Podstawy dydaktyki obejmują opanowanie podstawowej wiedzy iumiejętności zzakresu dydaktyki ogólnej (zelementami dydaktyki specjalnej). 2. Dydaktyka przedmiotu (rodzaju zajęć) obejmuje przygotowanie wzakresie dydaktyki (metodyki nauczania) określonego przedmiotu (rodzaju zajęć) na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych. 3. Celem praktyki jest gromadzenie doświadczeń związanych zpracą dydaktyczno-wychowawczą nauczyciela ikonfrontowanie nabytej wiedzy z zakresu dydaktyki szczegółowej (metodyki nauczania) z rzeczywistością pedagogiczną wdziałaniu praktycznym. Praktyka odbywa się równolegle zrealizacją komponentu 2 tego modułu. Praktyka odbywa się, wzależności od etapu edukacyjnego, którego dotyczy kształcenie osoby przygotowującej się do wykonywania zawodu nauczyciela, wszkole lub placówce realizującej kształcenie na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych. Komponenty modułu powinny stanowić integralną całość zaprojektowaną tak, aby wiedza teoretyczna stanowiła podstawę do nabywania praktycznych umiejętności potrzebnych do wykonywania zawodu nauczyciela. – 10 – Poz. 131

 Dziennik Ustaw T reści kształcenia

1. Podstawy dydaktyki 1.1. 1.2. Dydaktyka jako subdyscyplina pedagogiczna. Przedmiot i zadania współczesnej dydaktyki. Dydaktyka ogólna adydaktyki szczegółowe. Główne nurty myślenia oedukacji szkolnej iszkole. Szkoła jako instytucja wspomagająca rozwój jednostki ispołeczeństwa. Modele współczesnej szkoły: tradycyjny, humanistyczny, refleksyjny iemancypacyjny. Szkolnictwo alternatywne. Program ukryty szkoły. Współczesne koncepcje nauczania. Modele profesjonalizmu iich implikacje dla edukacji nauczycieli. Edukacja do refleksyjnej praktyki. Proces nauczania – uczenia się. Środowisko uczenia się. Szkolne uczenie się. Cele kształcenia – źródła, sposoby formułowania irodzaje. Zasady dydaktyki. Metody nauczania. Organizacja procesu kształcenia ipracy uczniów. Lekcja (jednostka dydaktyczna) i jej budowa. Style i techniki pracy z uczniami. Formy organizacji uczenia się. Środki dydaktyczne. System oświaty. Organizacja ifunkcjonowanie. Aspekty prawne funkcjonowania systemu oświaty iszkoły, elementy prawa oświatowego. Szkoła (wtym szkoła specjalna) ijej program. Europejski kontekst zmiany programu szkoły. Wzorce imodele programów nauczania. Programy przedmiotowe, międzyprzedmiotowe iblokowe. Programy autorskie. Ewaluacja programów. Treści nauczania. Plany pracy dydaktycznej. Klasa szkolna jako środowisko edukacyjne. Style kierowania klasą. Procesy społeczne wklasie. Integracja klasy szkolnej. Ład idyscyplina wszkole iwklasie. Poznawanie uczniów imotywowanie ich do nauki. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wklasie szkolnej. Edukacja włączająca. Indywidualizacja nauczania. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna wszkole. Projektowanie działań edukacyjnych wkontekście specjalnych potrzeb edukacyjnych oraz szczególnych uzdolnień uczniów. Kategorie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi icharakterystyka ich funkcjonowania. Formy kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: przedszkola iszkoły ogólnodostępne, integracyjne oraz specjalne, klasy terapeutyczne, indywidualne nauczanie. Diagnoza, kontrola iocena wyników kształcenia. Wewnątrzszkolny system oceniania, sprawdziany iegzaminy zewnętrzne. Ocenianie osiągnięć szkolnych uczniów oraz efektywności dydaktycznej nauczyciela ijakości pracy szkoły. Język jako narzędzie pracy nauczyciela. Porozumiewanie się wcelach dydaktycznych – sztuka wykładania, sztuka zadawania pytań, sposoby zwiększania aktywności komunikacyjnej uczniów. Edukacyjne zastosowania mediów. – 11 – Poz. 131

1.3.

1.4.

1.5.

1.6.

1.7.

1.8.

2. Dydaktyka przedmiotu (rodzaju zajęć) na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych 2.1. Edukacja przedszkolna iIetap edukacyjny (klasy I–III szkoły podstawowej)

2.1.1. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego na I etapie edukacyjnym. Cele itreści kształcenia, spiralny układ treści kształcenia. Program wychowania przedszkolnego iprogram nauczania na Ietapie edukacyjnym. 2.1.2. Współczesne koncepcje edukacji małego dziecka. Edukacja małego dziecka jako stymulowanie rozwoju. Specyfika uczenia się dziecka. Podmiotowość ipełnomocność dziecka wedukacji przedszkolnej iwczesnoszkolnej. Istota edukacji integralnej. Kształcenie zintegrowane. Kompetencje kluczowe i ich kształtowanie u dziecka w wieku przedszkolnym iwczesnoszkolnym. 2.1.3. Specyfika roli nauczyciela wedukacji przedszkolnej ina Ietapie edukacyjnym, autorytet nauczyciela. Współpraca nauczyciela zrodzicami dzieci, pracownikami przedszkola iszkoły oraz ze środowiskiem. 2.1.4. Metody, zasady iformy pracy nauczyciela zdziećmi wwieku przedszkolnym iwczesnoszkolnym. Planowanie pracy dydaktyczno-wychowawczej. Formułowanie celów kształcenia. Projektowanie sytuacji edukacyjnych. Proces badawczy wedukacji wczesnoszkolnej. Aktywizowanie dzieci. Organizacja zajęć zintegrowanych. Dostosowywanie sposobu komunikowania się do możliwości dzieci. Organizowanie przestrzeni klasy szkolnej. Podręczniki, pakiety edukacyjne i pomoce dydaktyczne. Edukacyjne zastosowania mediów i technologii informacyjnej w pracy zdziećmi. Ocenianie na Ietapie edukacyjnym. 2.1.5. Wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci. Odkrywanie irozwijanie predyspozycji iuzdolnień. Wspomaganie rozwoju poznawczego. 2.1.6. Kształtowanie dojrzałości szkolnej. Kształtowanie udzieci pozytywnego stosunku do nauki oraz rozwijanie ciekawości, aktywności isamodzielności poznawczej. Kształtowanie motywacji.

 Dziennik Ustaw – 12 – Poz. 131

2.1.7. Dostosowywanie działań pedagogicznych do potrzeb imożliwości dziecka, wszczególności do możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, dziecka należącego do mniejszości narodowej lub etnicznej, posługującego się językiem regionalnym, pochodzącego zrodziny pracowników migrujących, powracającego zzagranicy. 2.1.8. Trudności wuczeniu się, wtym specyficzne trudności wuczeniu się – profilaktyka, diagnoza, pomoc psychologiczno-pedagogiczna. 2.1.9. Wychowawczy wymiar działań edukacyjnych. Rozwijanie umiejętności społecznych dzieci. Budowanie systemu wartości irozwijanie postaw etycznych dzieci (zwykorzystaniem utworów literackich ifilmowych oraz sytuacji codziennych). Kształtowanie kompetencji komunikacyjnych i nawyków kulturalnych. Kształtowanie poczucia przynależności społecznej. Edukacja obywatelska. 2.1.10. Metodyka edukacji językowej, polonistycznej. Kształtowanie umiejętności słuchania. Wspomaganie rozwoju mowy iumiejętności wypowiadania się. Kultura języka. Kontakt dziecka zdziełem literackim. Kształtowanie gotowości do nauki czytania ipisania. Metodyka nauczania czytania ipisania. Rozwijanie kompetencji, zainteresowań inawyków czytelniczych udziecka. Kształtowanie elementarnych umiejętności wypowiadania się na piśmie. Stymulowanie ekspresji werbalnej iteatralnej dziecka. 2.1.11. Metodyka edukacji przyrodniczej. Kształtowanie udziecka umiejętności obserwacji ianalizy zjawisk przyrodniczych. Organizacja edukacji przyrodniczej wnaturalnym środowisku. Rozwijanie kompetencji dziecka wzakresie rozumienia iposzanowania przyrody. Edukacja ekologiczna. 2.1.12. Metodyka edukacji matematycznej. Metodyka wspomagania rozwoju czynności umysłowych ważnych dla uczenia się matematyki przez zabawy, gry isytuacje zadaniowe. Kształtowanie dojrzałości do uczenia się matematyki wsposób szkolny. Czynnościowe nauczanie matematyki, rola manipulacji przedmiotami idziałań na zbiorach zastępczych. Tok postępowania metodycznego przy kształtowaniu pojęć liczbowych i sprawności rachunkowych. Kształtowanie umiejętności matematycznych potrzebnych wsytuacjach życiowych. 2.1.13. Metodyka edukacji muzycznej. Odbiór itworzenie muzyki przez dziecko. Piosenka dziecięca, śpiew itaniec. 2.1.14. Metodyka edukacji plastycznej. Odbiór sztuki plastycznej przez dziecko. Techniki plastyczne wpracy zdzieckiem. 2.1.15. Metodyka prowadzenia zajęć technicznych ikomputerowych. Organizowanie zabaw idziałalności konstrukcyjnej dziecka. Zapoznawanie dziecka zurządzeniami technicznymi. Budzenie zainteresowań technicznych. Kształtowanie udziecka umiejętności wykorzystywania komputera wcelach edukacyjnych. 2.1.16. Metodyka wychowania fizycznego iedukacji zdrowotnej. Rozwijanie umiejętności ruchowych isprawności fizycznej dziecka. Organizacja zabaw igier ruchowych. Ćwiczenia korekcyjno-kompensacyjne. 2.2. II etap edukacyjny (klasy IV–VI szkoły podstawowej)

2.2.1. Przedmiot (rodzaj zajęć). Miejsce danego przedmiotu (rodzaju zajęć) na II etapie edukacyjnym. Podstawa programowa kształcenia ogólnego na II etapie edukacyjnym. Cele kształcenia itreści nauczania przedmiotu (prowadzenia zajęć) na II etapie edukacyjnym. Przedmiot (rodzaj zajęć) w kontekście wcześniejszego i dalszego kształcenia. Struktura wiedzy przedmiotowej. Integracja wewnątrz- i międzyprzedmiotowa. Program nauczania – tworzenie imodyfikacja, analiza, ocena, dobór izatwierdzanie. Projektowanie procesu kształcenia. Rozkład materiału. 2.2.2. Podmiotowość ipełnomocność ucznia. Specyfika iprawidłowości uczenia się na IiII etapie edukacyjnym. Charakterystyka głównych operacji umysłowych w uczeniu się przedmiotu. Style poznawcze i strategie uczenia się astyle nauczania. Zmiany wfunkcjonowaniu poznawczym ispołecznym wokresie dorastania oraz ich wpływ na styl uczenia się. Nakład pracy iuzdolnienia wuczeniu się przedmiotu. Kompetencje kluczowe iich kształtowanie wramach nauczania przedmiotu (prowadzenia zajęć). 2.2.3. Rola nauczyciela na II etapie edukacyjnym, autorytet nauczyciela. Dostosowywanie sposobu komunikowania się do poziomu rozwoju uczniów. Interakcje ucznia inauczyciela wtoku lekcji. Stymulowanie aktywności poznawczej uczniów, kreowanie sytuacji dydaktycznych, kierowanie pracą uczniów. 2.2.4. Współpraca nauczyciela zrodzicami uczniów, pracownikami szkoły iśrodowiskiem. 2.2.5. Lekcja. Formalna struktura lekcji jako jednostki dydaktycznej. Sytuacje wpływające na przebieg lekcji. Typy imodele lekcji wzakresie przedmiotu. Nauczycielskie iuczniowskie rytuały lekcji. Planowanie lekcji. Formułowanie celów lekcji idobór treści nauczania. 2.2.6. Metody izasady nauczania. Konwencjonalne iniekonwencjonalne metody nauczania, wtym metody aktywizujące. Metoda projektów. Praca badawcza ucznia. Dobór metod nauczania.

 Dziennik Ustaw – 13 – Poz. 131

2.2.7. Formy pracy. Organizacja pracy wklasie, praca wgrupach. Indywidualizacja nauczania. Formy pracy specyficzne dla danego przedmiotu (rodzaju zajęć): wycieczki, zajęcia terenowe ilaboratoryjne, doświadczenia. Praca domowa. 2.2.8. Projektowanie środowiska materialnego lekcji. Organizowanie przestrzeni klasy szkolnej. Środki dydaktyczne: podręczniki, pakiety edukacyjne ipomoce dydaktyczne – dobór iwykorzystanie. Edukacyjne zastosowania mediów itechnologii informacyjnej. 2.2.9. Kontrola iocena efektów pracy uczniów. Konstruowanie testów isprawdzianów. Ocenianie ijego rodzaje. Ocenianie bieżące, semestralne i roczne. Ocenianie wewnętrzne i zewnętrzne. Funkcje oceny. Sprawdzian kończący etap edukacyjny. 2.2.10. Odkrywanie irozwijanie predyspozycji iuzdolnień uczniów. Wspomaganie rozwoju poznawczego. Kształtowanie pojęć, postaw, umiejętności praktycznych oraz umiejętności rozwiązywania problemów iwykorzystywania wiedzy. Strukturyzacja wiedzy. Powtarzanie iutrwalanie wiedzy iumiejętności. 2.2.11. Dostosowywanie działań pedagogicznych do potrzeb imożliwości ucznia, wszczególności do możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. 2.2.12. Trudności wuczeniu się. Specyficzne trudności wuczeniu się – profilaktyka, diagnoza, pomoc psychologiczno-pedagogiczna. 2.2.13. Sytuacje wychowawcze wtoku nauczania przedmiotowego. Rozwijanie umiejętności osobistych ispołecznych uczniów. Kształtowanie umiejętności współpracy uczniów. Budowanie systemu wartości irozwijanie postaw etycznych uczniów. Kształtowanie kompetencji komunikacyjnych inawyków kulturalnych. 2.2.14. Efektywność nauczania. Warsztat pracy nauczyciela. Wykorzystanie czasu lekcji przez ucznia inauczyciela. Sprawdzanie i ocenianie jakości kształcenia. Ewaluacja. Analiza oraz ocena własnej pracy dydaktyczno-wychowawczej. 2.2.15. Kształtowanie uuczniów pozytywnego stosunku do nauki oraz rozwijanie ciekawości, aktywności isamodzielności poznawczej. Kształtowanie motywacji do uczenia się danego przedmiotu. Kształtowanie nawyków systematycznego uczenia się oraz korzystania zróżnych źródeł wiedzy, wtym zInternetu. Treści kształcenia wzakresie dydaktyki przedmiotu (rodzaju zajęć) na II etapie edukacyjnym wodniesieniu do nauczania języka obcego, nauczania wzakresie technologii informacyjnej, prowadzenia edukacji muzycznej iedukacji plastycznej oraz wychowania fizycznego obejmują także zagadnienia dotyczące kształcenia na Ietapie edukacyjnym. 2.3. III iIV etap edukacyjny (gimnazjum, szkoła ponadgimnazjalna, kształcenie wzawodzie)

2.3.1. Przedmiot (rodzaj zajęć). Miejsce danego przedmiotu (rodzaju zajęć) na III iIV etapie edukacyjnym. Podstawa programowa kształcenia ogólnego na III iIV etapie edukacyjnym. Cele kształcenia itreści nauczania przedmiotu (prowadzenia zajęć) na III iIV etapie edukacyjnym. Przedmiot (rodzaj zajęć) wkontekście wcześniejszego idalszego kształcenia. Struktura wiedzy przedmiotowej. Integracja wewnątrz- imiędzyprzedmiotowa. Program nauczania – tworzenie imodyfikacja, analiza, ocena, dobór izatwierdzanie. Projektowanie procesu kształcenia. Rozkład materiału. 2.3.2. Podmiotowość ipełnomocność ucznia. Specyfika iprawidłowości uczenia się na II, III iIV etapie edukacyjnym. Charakterystyka głównych operacji umysłowych wuczeniu się przedmiotu. Style poznawcze istrategie uczenia się astyle nauczania. Zmiany worganizmie oraz funkcjonowaniu poznawczym ispołecznym wokresie dorastania oraz ich wpływ na przebieg procesu uczenia się. Nakład pracy iuzdolnienia wuczeniu się przedmiotu. Kompetencje kluczowe iich kształtowanie wramach nauczania przedmiotu. 2.3.3. Rola nauczyciela na III iIV etapie edukacyjnym, autorytet nauczyciela. Dostosowywanie sposobu komunikowania się do poziomu rozwoju uczniów. Interakcje ucznia inauczyciela wtoku lekcji. Stymulowanie aktywności poznawczej uczniów, kreowanie sytuacji dydaktycznych, kierowanie pracą uczniów. 2.3.4. Współpraca nauczyciela zrodzicami uczniów, pracownikami szkoły iśrodowiskiem. 2.3.5. Lekcja. Formalna struktura lekcji jako jednostki metodycznej. Sytuacje wpływające na przebieg lekcji. Typy imodele lekcji wzakresie przedmiotu (rodzaju zajęć). Nauczycielskie iuczniowskie rytuały lekcji. Planowanie lekcji. Formułowanie celów lekcji idobór treści nauczania. 2.3.6. Metody izasady nauczania. Konwencjonalne iniekonwencjonalne metody nauczania, wtym metody aktywizujące. Metoda projektów. Praca badawcza ucznia. Dobór metod dydaktycznych. 2.3.7. Formy pracy. Organizacja pracy wklasie, praca wgrupach. Indywidualizacja nauczania. Formy pracy specyficzne dla danego przedmiotu (rodzaju zajęć): wycieczki, zajęcia terenowe ilaboratoryjne, doświadczenia. Praca domowa.

 Dziennik Ustaw – 14 – Poz. 131

2.3.8. Projektowanie środowiska materialnego lekcji. Organizowanie przestrzeni klasy szkolnej. Środki dydaktyczne: podręczniki, pakiety edukacyjne ipomoce dydaktyczne – dobór iwykorzystanie. Edukacyjne zastosowania mediów itechnologii informacyjnej. 2.3.9. Kontrola iocena efektów pracy uczniów. Konstruowanie testów isprawdzianów. Ocenianie ijego rodzaje. Ocenianie bieżące, semestralne iroczne. Ocenianie wewnętrzne izewnętrzne. Funkcje oceny. Egzaminy kończące etap edukacyjny. 2.3.10. Odkrywanie irozwijanie predyspozycji iuzdolnień uczniów. Wspomaganie rozwoju poznawczego. Kształtowanie pojęć, postaw, umiejętności praktycznych oraz umiejętności rozwiązywania problemów iwykorzystywania wiedzy. Strukturyzacja wiedzy. Powtarzanie iutrwalanie wiedzy iumiejętności. 2.3.11. Dostosowywanie działań pedagogicznych do potrzeb imożliwości ucznia, wszczególności do możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. 2.3.12. Trudności wuczeniu się, wtym specyficzne trudności wuczeniu się – profilaktyka, diagnoza, pomoc psychologiczno-pedagogiczna. 2.3.13. Sytuacje wychowawcze wtoku nauczania przedmiotowego. Rozwijanie umiejętności osobistych ispołecznych uczniów. Kształtowanie umiejętności współpracy uczniów. Budowanie systemu wartości irozwijanie postaw etycznych uczniów. Kształtowanie kompetencji komunikacyjnych inawyków kulturalnych. Edukacja zdrowotna – profilaktyka uzależnień. 2.3.14. Animowanie działań edukacyjnych ipracy nad rozwojem ucznia. Kształtowanie uucznia pozytywnego stosunku do nauki oraz rozwijanie ciekawości, aktywności i samodzielności poznawczej. Kształtowanie motywacji do uczenia się danego przedmiotu. Kształtowanie nawyków systematycznego uczenia się z różnych źródeł wiedzy, wtym zInternetu. Stymulowanie samodzielnej pracy ucznia wkontekście uczenia się przez całe życie. Przygotowanie ucznia do samokształcenia. 2.3.15. Efektywność nauczania. Warsztat pracy nauczyciela. Wykorzystanie czasu lekcji przez ucznia inauczyciela. Sprawdzanie i ocenianie jakości kształcenia. Ewaluacja. Analiza oraz ocena własnej pracy dydaktyczno-wychowawczej. 2.3.16. Kształcenie wzawodzie (dotyczy osób przygotowujących się do nauczania przedmiotów zawodowych). Podstawa programowa kształcenia wzawodzie. Świat pracy. Praca izawód. Rola iistota pracy. Opis zawodu. Stanowisko pracy. Czynności zawodowe. Kwalifikacje ikompetencje zawodowe. Standard kwalifikacji zawodowych, standard wymagań egzaminacyjnych. Elementy prawa pracy. Wychowanie do pracy iprzez pracę. Kształtowanie pozytywnego stosunku do pracy. Szacunek dla pracy iludzi pracy. Współdziałanie wzespole. Kształtowanie kultury pracy. Predyspozycje zawodowe. Kształtowanie pożądanych cech osobowościowych takich jak: pracowitość, rzetelność, dokładność, odpowiedzialność, zaradność. Dyscyplina pracy. Bezpieczeństwo ihigiena pracy. Kształcenie zawodowe. Struktura kształcenia zawodowego. Nauczanie jednostkowe, grupowe izbiorowe. Przyuczenie do zawodu. Mobilność zawodowa. Mistrz iuczeń. Autorytet mistrza. Aktywizowanie uczniów. Cele kształcenia zawodowego. Proces kształcenia zawodowego. Rola wiedzy w praktycznym kształceniu zawodowym. Łączenie teorii z praktyką wkształceniu zawodowym. Kształtowanie umiejętności inawyków działań zawodowych. Rozwijanie zainteresowań zawodowych. Samokształcenie isamodoskonalenie. Mistrzostwo wzawodzie. Projektowanie ścieżki rozwoju zawodowego. Bezpośrednie poznawanie rzeczywistości świata pracy. Wykonywanie zadań zawodowych wśrodowisku zbliżonym do środowiska pracy oraz wśrodowisku pracy. Wyniki kształcenia zawodowego. Zainteresowanie zawodem. Ocena funkcjonowania wdziałaniach zawodowych. Ocena wytworów pracy. Ocena przygotowania zawodowego iprzydatności zawodowej – wydajność ijakość pracy, postawa zawodowa, identyfikacja zzawodem.

3. Praktyka Wtrakcie praktyki następuje kształtowanie kompetencji dydaktycznych przez: 1) zapoznanie się ze specyfiką szkoły lub placówki, wktórej praktyka jest odbywana, wszczególności poznanie realizowanych przez nią zadań dydaktycznych, sposobu funkcjonowania, organizacji pracy, pracowników, uczestników procesów pedagogicznych oraz prowadzonej dokumentacji; 2) obserwowanie: a) czynności podejmowanych przez opiekuna praktyk wtoku prowadzonych przez niego lekcji (zajęć) oraz aktywności uczniów, b) toku metodycznego lekcji (zajęć), stosowanych przez nauczyciela metod iform pracy oraz wykorzystywanych pomocy dydaktycznych,

 Dziennik Ustaw – 15 – Poz. 131

c) interakcji dorosły (nauczyciel, wychowawca) – dziecko oraz interakcji między dziećmi lub młodzieżą wtoku lekcji (zajęć), d) procesów komunikowania interpersonalnego ispołecznego wklasie, ich prawidłowości izakłóceń, e) sposobów aktywizowania idyscyplinowania uczniów oraz różnicowania poziomu aktywności poszczególnych uczniów,   f) sposobu oceniania uczniów, g) sposobu zadawania ikontrolowania pracy domowej, h) dynamiki iklimatu społecznego klasy, ról pełnionych przez uczniów, zachowania ipostaw uczniów,   i) funkcjonowania iaktywności wczasie lekcji (zajęć) poszczególnych uczniów, zuwzględnieniem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, wtym uczniów szczególnie uzdolnionych,   j) działań podejmowanych przez opiekuna praktyk na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa izachowania dyscypliny, k) organizacji przestrzeni wklasie, sposobu jej zagospodarowania (ustawienie mebli, wyposażenie, dekoracje); 3) współdziałanie zopiekunem praktyk w: a) planowaniu iprzeprowadzaniu lekcji (zajęć), b) organizowaniu pracy wgrupach, c) przygotowywaniu pomocy dydaktycznych, d) wykorzystywaniu środków multimedialnych itechnologii informacyjnej wpracy dydaktycznej, e) kontrolowaniu iocenianiu uczniów,   f) podejmowaniu działań na rzecz uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym uczniów szczególnie uzdolnionych, g) organizowaniu przestrzeni klasy, h) podejmowaniu działań wzakresie projektowania iudzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej; 4) pełnienie roli nauczyciela, wszczególności: a) planowanie lekcji (zajęć), formułowanie celów, dobór metod iform pracy oraz środków dydaktycznych, b) dostosowywanie metod iform pracy do realizowanych treści, etapu edukacyjnego oraz dynamiki grupy uczniowskiej, c) organizację iprowadzenie lekcji (zajęć) woparciu osamodzielnie opracowywane scenariusze, d) wykorzystywanie wtoku lekcji (zajęć) środków multimedialnych itechnologii informacyjnej, e) dostosowywanie sposobu komunikacji wtoku lekcji (zajęć) do poziomu rozwoju uczniów,   f) animowanie aktywności poznawczej iwspółdziałania uczniów, rozwijanie umiejętności samodzielnego zdobywania wiedzy zwykorzystaniem technologii informacyjnej, g) organizację pracy uczniów wgrupach zadaniowych, h) dostosowywanie podejmowanych działań do możliwości iograniczeń uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,   i) diagnozowanie poziomu wiedzy iumiejętności uczniów,   j) podejmowanie indywidualnej pracy dydaktycznej zuczniami (wtym uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi), k) podejmowanie działań wychowawczych wtoku pracy dydaktycznej, wmiarę pojawiających się problemów, wsytuacjach: zagrożenia bezpieczeństwa, naruszania praw innych, nieprzestrzegania ustalonych zasad,   l) podejmowanie współpracy z innymi nauczycielami, wychowawcą klasy, pedagogiem szkolnym, psychologiem szkolnym oraz specjalistami pracującymi zuczniami; 5) analizę iinterpretację zaobserwowanych albo doświadczanych sytuacji izdarzeń pedagogicznych, wtym: a) prowadzenie dokumentacji praktyki,

 Dziennik Ustaw b) konfrontowanie wiedzy teoretycznej zpraktyką, c) ocenę własnego funkcjonowania wtoku wypełniania roli nauczyciela (dostrzeganie swoich mocnych isłabych stron), d) ocenę przebiegu prowadzonych lekcji (zajęć) oraz realizacji zamierzonych celów, e) konsultacje zopiekunem praktyk wcelu omawiania obserwowanych iprowadzonych lekcji (zajęć),   f) omawianie zgromadzonych doświadczeń wgrupie studentów (słuchaczy). Moduł 4: Przygotowanie do nauczania kolejnego przedmiotu (prowadzenia zajęć) Charakterystyka modułu 1. Przygotowanie merytoryczne obejmuje kształcenie wzakresie niezbędnym do realizacji treści kształcenia zawartych wpodstawie programowej kształcenia ogólnego wzakresie danego przedmiotu (rodzaju zajęć) ietapu edukacyjnego lub etapów edukacyjnych albo wpodstawie programowej kształcenia wzawodzie. Efekty kształcenia wtym zakresie, po uwzględnieniu przygotowania uzyskanego wwyniku wcześniej ukończonych studiów, powinny być takie same jak dla modułu

1. 2. Dydaktyka przedmiotu (rodzaju zajęć) obejmuje przygotowanie wzakresie dydaktyki (metodyki nauczania) określonego przedmiotu (rodzaju zajęć) na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych. 3. Celem praktyki jest gromadzenie doświadczeń związanych zpracą dydaktyczno-wychowawczą nauczyciela ikonfrontowanie nabytej wiedzy zzakresu dydaktyki (metodyki nauczania) przedmiotu (rodzaju zajęć) zrzeczywistością pedagogiczną wdziałaniu praktycznym. Praktyka odbywa się równolegle zrealizacją komponentu 2 tego modułu. Praktyka odbywa się, w zależności od etapu edukacyjnego, którego dotyczy kształcenie, w szkole lub placówce realizującej kształcenie na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych. Komponenty modułu powinny stanowić integralną całość zaprojektowaną tak, aby wiedza teoretyczna stanowiła podstawę do nabywania praktycznych umiejętności potrzebnych do wykonywania zawodu nauczyciela. Treści kształcenia 1. Przygotowanie wzakresie merytorycznym − zgodnie zopisem treści kształcenia dla modułu

1. D 2.  ydaktyka przedmiotu (rodzaju zajęć) na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych − zgodnie zopisem treści kształcenia dla modułu 3, komponentu

2. 3. Praktyka − zgodnie zopisem treści kształcenia dla modułu 3, komponentu

3. Moduł 5: Przygotowanie wzakresie pedagogiki specjalnej Charakterystyka modułu Wtrakcie realizacji modułu osoba przygotowująca się do wykonywania zawodu nauczyciela wybiera jedną znastępujących specjalności: 1) edukacja irehabilitacja osób zniepełnosprawnością intelektualną; 2) tyflopedagogika; 3) surdopedagogika; 4) pedagogika lecznicza; 5) resocjalizacja isocjoterapia. 1. Przygotowanie psychologiczno-pedagogiczne specjalne obejmuje opanowanie wiedzy iumiejętności zzakresu psychologii (wtym psychologii rozwojowej, klinicznej ipsychopatologii) oraz zzakresu pedagogiki specjalnej. 2. Dydaktyka specjalna obejmuje przygotowanie wzakresie dydaktyki (metodyki nauczania) specjalnej wstopniu elementarnym wodniesieniu do różnych rodzajów niepełnosprawności oraz niedostosowania społecznego, awstopniu poszerzonym wodniesieniu do wybranego rodzaju niepełnosprawności lub niedostosowania społecznego ietapu edukacyjnego lub etapów edukacyjnych. – 16 – Poz. 131

 Dziennik Ustaw – 17 – Poz. 131

3. Celem praktyki jest gromadzenie doświadczeń związanych zpracą opiekuńczo-wychowawczą, dydaktyczną iterapeutyczną zdziećmi imłodzieżą zniepełnosprawnością oraz niedostosowaniem społecznym oraz konfrontowanie nabywanej wiedzy psychologiczno-pedagogicznej zrzeczywistością pedagogiczną wdziałaniu praktycznym. Praktyka odbywa się równolegle zrealizacją komponentu 2 tego modułu. Praktyka odbywa się, wzależności od wybranej specjalności, wprzedszkolu, szkole lub oddziale specjalnym lub integracyjnym (pod kierunkiem pedagoga lub psychologa szkolnego, nauczyciela wychowawcy klasy, nauczyciela wychowawcy świetlicy szkolnej) albo wplacówce opiekuńczej, wychowawczej lub terapeutycznej realizującej działania na rzecz dzieci imłodzieży zniepełnosprawnością lub niedostosowanych społecznie. Treści kształcenia

1. Przygotowanie psychologiczno-pedagogiczne specjalne 1.1. Ogólne treści kształcenia

1.1.1. Elementy psychologii klinicznej ipsychopatologii. Psychologia kliniczna jako dziedzina badań naukowych izastosowań wdiagnozie, rehabilitacji iprofilaktyce. Modele zdrowia. Czynniki warunkujące zdrowie. Zdrowie psychiczne. Psychologiczne problemy osób z niepełnosprawnością intelektualną. Psychologiczne metody diagnozy problemów związanych ze zdrowiem, chorobą, niepełnosprawnością iniedostosowaniem społecznym. Uwarunkowania problemów klinicznych wposzczególnych okresach rozwoju dzieci imłodzieży. Zaburzenia emocjonalne, zaburzenia komunikacji, zaburzenia rozwojowe, zaburzenia odżywiania, zaburzenia nawyków oraz zaburzenia zachowania. 1.1.2. Podstawowe problemy pedagogiki specjalnej jako nauki interdyscyplinarnej. Pojęcia, cele, zadania, zasady, zakres isubdyscypliny. Opieka irehabilitacja osób zniepełnosprawnością iniedostosowaniem społecznym wujęciu historycznym. Wspólne iswoiste problemy osób zróżnymi niepełnosprawnościami (od mikrodeficytów centralnego układu nerwowego po całościowe zaburzenia wrozwoju) iniedostosowaniem społecznym. Skala idynamika zjawiska niepełnosprawności wPolsce ina świecie. Systemy kształcenia specjalnego wPolsce na tle systemów winnych państwach. Efektywność kształcenia specjalnego. Wyrównywanie szans edukacyjnych. Kształcenie pedagogów specjalnych. 1.1.3. Postawy społeczne wobec osób zniepełnosprawnością iniedostosowaniem społecznym. Idea integracji iinkluzji osób zniepełnosprawnością iniedostosowaniem społecznym wedukacji ispołecznym funkcjonowaniu. Kształtowanie idei autonomii, normalizacja warunków życia oraz definiowanie empowermentu jako idei społecznej samodzielności osób z niepełnosprawnością intelektualną. Kreatywność osób z niepełnosprawnością w różnych przejawach ludzkiej aktywności. 1.1.4. Podstawowe regulacje prawne dotyczące rehabilitacji edukacyjnej, społecznej, zawodowej ileczniczej. Poradnictwo, rehabilitacja społeczna izawodowa oraz zatrudnianie osób zniepełnosprawnością. 1.1.5. Subdyscypliny pedagogiki specjalnej (specyfika pracy zdziećmi imłodzieżą ze względu na subdyscyplinę). Tyflopedagogika, surdopedagogika, edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną, pedagogika leczniczo-terapeutyczna, pedagogika korekcyjna, pedagogika resocjalizacyjna, socjoterapeutyczna iinne. 1.1.6. Sytuacja rodziny dziecka zniepełnosprawnością. Problemy adaptacji, utrudnienia życiowe, wsparcie społeczne. Uwarunkowania specyfiki pracy zrodziną dziecka zniepełnosprawnością. Założenia imetody wspierania rodziny dziecka z niepełnosprawnością w całym cyklu jego życia. Wpływ zaburzeń rozwoju dziecka na funkcjonowanie rodziny. Możliwości usprawniania funkcjonowania dziecka zniepełnosprawnością wrodzinie. Relacje między rodziną dziecka zniepełnosprawnością aspecjalistami. Możliwości pełnienia ról społecznych przez osoby zniepełnosprawnością iniedostosowane społecznie. 1.1.7. Diagnostyka psychopedagogiczna. Podstawy, cele, założenia iobszary. Procedury badań diagnostycznych ieksperymentalnych w pedagogice specjalnej – analizy jakościowe i ilościowe. Przydatność metod diagnostycznych wocenie specyfiki zaburzeń wrozwoju. Pedagogiczne metody oceny funkcjonowania edukacyjnego, fizycznego, psychicznego ispołecznego osób zniepełnosprawnością iniedostosowanych społecznie. Diagnoza na użytek działań rehabilitacyjnych iresocjalizacyjnych. Ocena skuteczności stosowanych metod wychowania, nauczania specjalnego, rehabilitacji iresocjalizacji oraz socjoterapii. Rola imiejsce diagnostyki opiekuńczo-wychowawczej, rehabilitacyjnej, resocjalizacyjnej isocjoterapeutycznej wpracy różnych placówek iinstytucji. Poradnictwo iorzecznictwo psychopedagogiczne dla osób zzaburzeniami wrozwoju. 1.1.8. Zasady imetody pracy opiekuńczo-wychowawczej, rehabilitacyjnej, resocjalizacyjnej isocjoterapeutycznej. Formy opieki nad osobami zniepełnosprawnością iniedostosowaniem społecznym. Działalność placówek rehabilitacyjnych, resocjalizacyjnych isocjoterapeutycznych zuwzględnieniem problemów ich funkcjonowania. Poradnictwo psychologiczne. Profilaktyka psychologiczna. Opieka zdrowotna. Edukacja zdrowotna.

 Dziennik Ustaw 1.2. Specjalności – 18 – Poz. 131

1.2.1. Edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną. Specyfika zaburzenia z uwzględnieniem charakterystyki procesów orientacyjno-poznawczych, zaburzeń rozwoju sfery intelektualnej irozwoju mowy. Wybrane zespoły zaburzeń genowych ichromosomowych, np. zespół Downa, Williamsa, cri du chat, Cornelii de Lange, Aperta. Problemy społecznego funkcjonowania osób zniepełnosprawnością intelektualną wzależności od wieku: seksualność i przygotowanie do dorosłego życia, zatrudnienie. Rozumienie utrudnień edukacyjnych, emocjonalnych ispołecznych osób zniepełnosprawnością intelektualną. Metody pracy rehabilitacyjno-wychowawczej. Rozwijanie samodzielności wżyciu codziennym. Stymulowanie aktywności społecznej iruchowej uczniów zzaburzeniami sfery intelektualnej. Organizacja czasu wolnego. Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom zzaburzeniami sfery intelektualnej. Współpraca nauczyciela zrodzicami ispecjalistami prowadzącymi rehabilitację uczniów zzaburzeniami sfery intelektualnej. 1.2.2. Tyflopedagogika. Anatomia ifizjologia wzroku. Wady wzroku – rodzaje, przyczyny inastępstwa. Utrata wzroku. Elementy okulistyki ioptometrii. Funkcjonowanie osób słabowidzących iniewidomych. Samodzielne poruszanie się osób niewidomych, orientacja wprzestrzeni, czynności samoobsługowe. Motoryka mała. Gromadzenie informacji i uczenie się przez osoby słabowidzące iniewidome. Kompensacja zmysłowa – odbiór wrażeń akustycznych idotykowych. Rola komunikacji werbalnej. Sprawność procesów intelektualnych (analiza, synteza, abstrakcja, analogia, wnioskowanie, przewidywanie). Zaburzenia współwystępujące. Rozwój kompetencji życiowych osób zdysfunkcją wzroku. Kontakty społeczne osób zdysfunkcją wzroku. Defekty wzroku aosobowość. Rozumienie problemów osób słabowidzących iniewidomych. Doświadczanie ograniczenia widzenia (poruszanie się iwykonywanie czynności wopaskach, obserwowanie rzeczywistości przez symulatory ifiltry zmieniające widzenie). Wychowanie, edukacja, terapia i rehabilitacja osób słabowidzących i niewidomych. Metody pracy opiekuńczo-wychowawczej zdziećmi imłodzieżą zdysfunkcją wzroku (opieka winternacie, poruszanie się wterenie). Ocena funkcjonalna osoby zdysfunkcją wzroku. Rozwijanie samodzielności wżyciu codziennym. Stymulowanie aktywności społecznej iruchowej uczniów zdysfunkcją wzroku. Organizacja czasu wolnego. Zapewnianie bezpieczeństwa uczniom słabowidzącym iniewidomym. Współpraca nauczyciela zrodzicami ispecjalistami prowadzącymi rehabilitację uczniów słabowidzących iniewidomych. 1.2.3. Surdopedagogika. Anatomia ifizjologia słuchu. Wady słuchu – rodzaje, przyczyny inastępstwa. Utrata słuchu. Elementy otolaryngologii iaudiologii. Protezowanie słuchu – aparaty słuchowe iimplanty. Funkcjonowanie osób słabosłyszących iniesłyszących. Komunikowanie się osób niesłyszących: język migowy, daktylografia ifonogesty. Gromadzenie informacji iuczenie się przez osoby słabosłyszące iniesłyszące. Kompensacja zmysłowa – percepcja wzrokowa, odbiór wrażeń wibracyjnych. Sprawność procesów intelektualnych (abstrahowanie, uogólnianie, klasyfikacja). Zaburzenia współwystępujące. Rozwój kompetencji życiowych osób zdysfunkcją słuchu. Kontakty społeczne osób zdysfunkcją słuchu. Defekty słuchu aosobowość. Problemy osób słabosłyszących iniesłyszących. Wychowanie, edukacja, terapia i rehabilitacja osób słabosłyszących i niesłyszących. Metody pracy w ramach wychowania słuchowego. Nauczanie mowy. Metody pracy opiekuńczo-wychowawczej z dziećmi i młodzieżą zdysfunkcją słuchu (opieka winternacie, funkcjonowanie wspołeczeństwie). Rozwijanie samodzielności wżyciu codziennym. Stymulowanie aktywności społecznej iruchowej uczniów zdysfunkcją słuchu. Organizacja czasu wolnego. Zapewnianie bezpieczeństwa uczniom słabosłyszącym iniesłyszącym. Współpraca nauczyciela zrodzicami ispecjalistami prowadzącymi rehabilitację uczniów słabosłyszących iniesłyszących. 1.2.4. Pedagogika lecznicza. Choroby przewlekłe – ich typologia i podział, z uwzględnieniem chorób somatycznych, psychosomatycznych ipsychicznych. Psychologiczne isocjologiczne koncepcje choroby somatycznej iniepełnosprawności ruchowej. Skutki przewlekłych chorób wrozwoju dzieci. Spostrzeganie choroby przez dzieci imłodzież zzaburzeniami sensomotorycznymi. Społeczne problemy dzieci imłodzieży zniepełnosprawnością ruchową. Problemy psychologiczne ipsychopatologiczne wciężkich uszkodzeniach narządu ruchu. Problemy emocjonalne, opiekuńczo-wychowawcze, edukacyjne isocjalne dzieci irodziców dzieci chorych izniepełnosprawnością narządu ruchu. Metody wspierania rodziny dziecka chorego. Rola lęku w przewlekłych chorobach psychosomatycznych udzieci imłodzieży. Obraz siebie młodzieży zzaburzeniami sensomotorycznymi. Nauczyciel wychowawca wpodmiocie leczniczym. Istota, przyczyny ipostępowanie wwybranych chorobach dzieci imłodzieży (cukrzyca, epilepsja, niewydolność nerek, alergia, astma oskrzelowa, białaczka, otyłość, anoreksja ibulimia, karłowatość iinne odmienności somatyczne, mózgowe porażenie dziecięce) w aspekcie biomedycznym i psychospołecznym. Psychosomatyczne isomatopsychiczne zależności wprzebiegu choroby irozwoju dziecka. Specyfika zachowania dziecka wsytuacji choroby przewlekłej oraz jego emocjonalne ispołeczne przystosowanie się. Wczesna interwencja wobec dzieci zprzewlekłą chorobą somatyczną iniepełnosprawnością ruchową. Hospitalizacja wżyciu dziecka zchorobą somatyczną. Choroba umałego dziecka wymagająca hospitalizacji. Wrażliwość empatyczna dzieci zdysfunkcją narządu ruchu aich środowisko rodzinne. Formy edukacji irehabilitacji dzieci chorych izniepełnosprawnością ruchową. Jakość isens życia wchorobach przewlekłych osób dorosłych. Zaburzenia ichoroby psychiczne. Rola poradnictwa rehabilitacyjnego wprocesie kreowania kariery osoby zchorobą somatyczną, psychiczną albo niepełnosprawnością ruchową. Problemy opieki paliatywnej ihospicyjnej.

 Dziennik Ustaw – 19 – Poz. 131

1.2.5. Resocjalizacja isocjoterapia. Interdyscyplinarny charakter wiedzy oresocjalizacji iprofilaktyce społecznej. Wybrane problemy tożsamości pedagogiki resocjalizacyjnej wświetle współczesnych teorii inurtów wychowania. Podstawowe pojęcia zzakresu pedagogiki resocjalizacyjnej: opieka, wychowanie, terapia, socjalizacja, resocjalizacja, profilaktyka, interwencja, harm reduction w aspekcie aksjologii, teleologii, teorii i metodyki oddziaływania. Norma (pojęcie, kryteria) ipatologia wzachowaniu ludzkim. Objawy, etiologia iujęcia definicyjne niedostosowania społecznego. Pojęcie, stadia itypologie niedostosowania społecznego. Odpowiedzialność prawna nieletnich. Fazy iefektywność oddziaływań resocjalizacyjnych isocjoterapeutycznych wobec nieletnich. Systemy oraz instytucje prewencyjne, kontroli społecznej, resocjalizacyjne isocjoterapeutyczne. Resocjalizacja isocjoterapia winstytucjach ocharakterze zamkniętym iwśrodowisku otwartym. Kierunki resocjalizacji isocjoterapii nieletnich wPolsce iza granicą.

2. Dydaktyka specjalna 2.1. Dydaktyka specjalna jako nauka teoretyczna iempiryczna. Podział dydaktyki specjalnej. Dydaktyka specjalna w kontekście porównawczym i interdyscyplinarnym. Koncepcje i systemy dydaktyczne kształcenia specjalnego. Zasady, metody oraz proces kształcenia waspekcie trudności związanych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Ewaluacja iefektywność wkształceniu specjalnym. Miejsce irola dydaktyki specjalnej wszkolnictwie ogólnodostępnym. Regulacje prawne odnoszące się do osób zróżnego rodzaju niepełnosprawnościami oraz niedostosowanych społecznie iich rodzin. Organizowanie procesu kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Specyfika nauczania uczniów zróżnymi zaburzeniami wrozwoju (niepełnosprawność ruchowa, intelektualna, dysfunkcje słuchu, wzroku, całościowe zaburzenia wrozwoju, zaburzenia sprzężone, zaburzenia dynamiki procesów nerwowych, niedostosowanie społeczne iinne). Specjalności

2.2.

2.2.1. Edukacja irehabilitacja osób zniepełnosprawnością intelektualną. Specyfika kształcenia uczniów zzaburzeniami sfery intelektualnej. Nauczanie uczniów zuwzględnieniem stopnia niepełnosprawności intelektualnej. Kształtowanie pojęć, umiejętności klasyfikacji oraz rozumienia zjawisk. Wykorzystanie różnych metod i form pracy zuczniami zniepełnosprawnością intelektualną – metody aktywizujące oparte na praktycznych działaniach, np.: burza mózgów, „żywy teatr”, giełda pomysłów, drama, gry dydaktyczne, metoda dobrego startu, metoda ośrodków pracy, metoda projektu międzyprzedmiotowego, obserwacja, doświadczenie. Organizowanie przestrzeni klasy szkolnej. Projektowanie środowiska materialnego lekcji. 2.2.2. Tyflopedagogika. Specyfika kształcenia uczniów zdysfunkcją wzroku. Nauczanie uczniów ze zdolnością widzenia tekstów czarnodrukowych. Nauczanie uczniów korzystających z pisma Braille’a. Komunikacja językowa w nauczaniu dzieci słabowidzących iniewidomych. Organizowanie przestrzeni klasy szkolnej. Projektowanie środowiska materialnego lekcji. Organizacja optymalnego stanowiska pracy uczniów wzależności od rodzaju dysfunkcji wzroku. Dobór pomocy dydaktycznych iśrodków tyflotechnicznych dla uczniów słabowidzących (powiększalniki, lupy) iniewidomych (maszyny do pisania, modele, książki mówione). Wykorzystanie komputerów wedukacji uczniów słabowidzących iniewidomych. Stymulowanie aktywności poznawczej uczniów zdysfunkcją wzroku. 2.2.3. Surdopedagogika. Specyfika kształcenia uczniów zdysfunkcją słuchu. Nauczanie uczniów słabosłyszących iniesłyszących. Nauczanie uczniów zzaburzeniami mowy wynikającymi zwad słuchu. Kształtowanie pojęć, umiejętności klasyfikacji oraz rozumienia zjawisk. Komunikacja językowa wnauczaniu uczniów słabosłyszących iniesłyszących: język migowy, mimika twarzy, środki niewerbalne ipantomimiczne. Stymulowanie rozwoju sprawności językowych. Tekst jako pełne wykorzystanie zasad językowego porozumiewania się. Organizowanie przestrzeni klasy szkolnej. Projektowanie środowiska materialnego lekcji. Dobór środków dydaktycznych, znaczenie pomocy wizualnych. Wykorzystanie komputerów wedukacji uczniów słabosłyszących iniesłyszących. Analizatory mowy, logopedyczne programy komputerowe, wzmacniacze elektroakustyczne. Stymulowanie aktywności poznawczej uczniów zdysfunkcją słuchu. 2.2.4. Pedagogika lecznicza. Warunki i specyfika kształcenia dzieci i młodzieży w podmiotach leczniczych. Funkcje nauczyciela wychowawcy: terapeutyczno-rehabilitacyjna, wychowawcza, opiekuńcza i dydaktyczna. Nauczanie w ramach form terapii wychowawczej. Klasyfikacja form pracy ucznia w warunkach szpitalnych. Nauczyciel wychowawca jako organizator codziennego życia dziecka wpodmiocie leczniczym ijako zastępca rodziny dziecka chorego. Organizacja grupy wychowawczej, przestrzeni iśrodowiska materialnego lekcji wpodmiocie leczniczym. Warsztat pracy nauczyciela wychowawcy dzieci przewlekle chorych. Zespoły dziecięce jako czynnik obciążający lub odciążający. Organizowanie dzieciom chorym bodźców świata zewnętrznego. Organizacja pracy dydaktycznej zpunktu widzenia poziomów wysiłkowych. Osobowość nauczyciela ijego stosunek do dziecka jako czynnik odciążający iobciążający. Terapia obciążeniowa (spoczynkowa). Terapia czynnościowa. Bajka terapeutyczna jako ważny element dydaktyki dzieci chorych izniepełnosprawnością ruchową. Zabawa wedukacji dzieci chorych. Nowoczesne technologie wedukacji uczniów przewlekle chorych izniepełnosprawnością ruchową. Metody pracy zuczniami przewlekle iterminalnie chorymi oraz zniepełnosprawnością ruchową wszkole ogólnodo-

 Dziennik Ustaw – 20 – Poz. 131

stępnej. Kontekst etyczny wpracy nauczyciela wychowawcy dzieci chorych. Metody itechniki pracy grupowej. Metody itechniki wspierania rodziny dzieci chorych. Praca oparta na aktywizacji osób wpodeszłym wieku wpodmiotach leczniczych iterapeutycznych. 2.2.5. Resocjalizacja isocjoterapia. Rola kształcenia wprocesie resocjalizacji isocjoterapii – poziom wykształcenia jako wyznacznik losów życiowych osób wresocjalizacji isocjoterapii. Formy kształcenia młodzieży zzaburzeniami zachowania wPolsce iza granicą. Specyfika systemu dydaktycznego wresocjalizacji isocjoterapii. Idea szkolnictwa alternatywnego oraz interwencje dydaktyczne wszkole ogólnodostępnej. Metody pracy zuczniami zagrożonymi niedostosowaniem iniedostosowanymi społecznie. Podstawowe modele nauczania – kognitywizm ibehawioryzm. Nowe paradygmaty nauczania. Model aktywnej edukacji isocjoterapii. Dialog, uczenie się przez doświadczanie. Zasady nauczania resocjalizacyjnego isocjoterapii. Metodyka pracy nauczyciela − organizacja procesu nauczania, metody nauczania, ocenianie. Rola ucznia inauczyciela.

3. Praktyka Wtrakcie praktyki następuje kształtowanie kompetencji opiekuńczo-wychowawczych oraz dydaktycznych przez: 1) zapoznanie się ze specyfiką szkoły lub placówki, wktórej praktyka jest odbywana, wszczególności poznanie realizowanych przez nią zadań opiekuńczo-wychowawczych, terapeutyczno-rehabilitacyjnych idydaktycznych, poznanie sposobu funkcjonowania szkoły lub placówki, organizacji pracy, pracowników, uczestników procesów pedagogicznych oraz prowadzonej dokumentacji; 2) obserwowanie: a) zorganizowanej ipodejmowanej spontanicznie aktywności formalnych inieformalnych grup uczniów zzaburzeniami wrozwoju izniepełnosprawnością, b) aktywności poszczególnych uczniów, zuwzględnieniem specyfiki zaburzeń inieprawidłowości rozwojowych, c) interakcji dorosły (nauczyciel, wychowawca) – dziecko oraz interakcji między dziećmi imłodzieżą (wtym samym iwróżnym wieku) wsytuacjach lekcyjnych ipozalekcyjnych, uwzględniając problemy dzieci ospecyficznych zaburzeniach wrozwoju, d) procesów komunikowania interpersonalnego ispołecznego wgrupach wychowawczych izespołach uczniowskich (klasach), ich specyfiki, prawidłowości izakłóceń (uczniowie ztrudnościami komunikacyjnymi, wtym zzaburzeniami autystycznymi, posługujący się językiem migowym ialternatywnymi metodami komunikacji), e) czynności podejmowanych przez opiekuna praktyk wtoku prowadzonych przez niego lekcji (zajęć) oraz aktywności uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,   f) toku metodycznego lekcji (zajęć), stosowanych przez nauczyciela metod, form pracy iwykorzystywanych pomocy dydaktycznych, zuwzględnieniem rodzaju istopnia niepełnosprawności oraz niedostosowania społecznego uczniów, g) integrowania przez opiekuna praktyk działalności opiekuńczo-wychowawczej, dydaktycznej, pomocowej iterapeutycznej, h) dynamiki grupy (klasy), ról pełnionych przez uczestników grupy, zachowania ipostaw uczniów,   i) funkcjonowania iaktywności wczasie lekcji (zajęć) poszczególnych uczniów,   j) sposobów aktywizowania idyscyplinowania uczniów oraz różnicowania poziomu aktywności poszczególnych uczniów, zuwzględnieniem rodzaju istopnia niepełnosprawności oraz niedostosowania społecznego, k) sposobu zadawania ikontrolowania pracy domowej, zuwzględnieniem możliwości uczniów,   l) sposobu oceniania uczniów, m) działań podejmowanych na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa izachowania dyscypliny uczniów, n) organizacji przestrzeni wklasie, sposobu jej zagospodarowania (ustawienie mebli, wyposażenie, dekoracje idostosowanie ich do potrzeb imożliwości percepcji uczniów wzależności od rodzaju istopnia niepełnosprawności); 3) współdziałanie zopiekunem praktyk w: a) sprawowaniu opieki inadzoru nad grupą oraz wzapewnianiu bezpieczeństwa, b) podejmowaniu działań wychowawczych iterapeutyczno-rehabilitacyjnych wynikających zzastanych sytuacji, c) prowadzeniu zorganizowanych zajęć wychowawczych, d) planowaniu iprzeprowadzaniu lekcji (zajęć),

 Dziennik Ustaw – 21 – Poz. 131

e) organizowaniu pracy wgrupach, stosownie do możliwości iograniczeń uczniów,   f) usprawnianiu zaburzonych funkcji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, g) przygotowywaniu pomocy dydaktycznych adekwatnych do możliwości iograniczeń uczniów, h) doborze iwykorzystywaniu środków multimedialnych itechnologii informacyjnej wpracy dydaktycznej zuczniami ozróżnicowanych możliwościach iograniczeniach,   i) kontrolowaniu iocenianiu uczniów,   j) organizowaniu przestrzeni klasy, k) podejmowaniu działań wzakresie projektowania iudzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej; 4) pełnienie roli opiekuna-wychowawcy oraz nauczyciela, wszczególności: a) diagnozowanie dynamiki grupy oraz sytuacji uczniów wgrupie, b) poznawanie uczniów, ich sytuacji społecznej, potrzeb, zainteresowań izdolności, zuwzględnieniem rodzaju istopnia niepełnosprawności oraz niedostosowania społecznego, c) samodzielne prowadzenie działań opiekuńczo-wychowawczych iterapeutycznych wobec grup iposzczególnych uczniów, zuwzględnieniem ich potrzeb, zgodnie zmożliwościami wynikającymi zniepełnosprawności oraz niedostosowania społecznego, d) sprawowanie opieki nad grupą wtoku spontanicznej aktywności uczniów, e) organizację i prowadzenie zajęć wychowawczych (w tym zajęć integrujących grupę i działań profilaktycznych) woparciu osamodzielnie opracowywane scenariusze,  f) podejmowanie indywidualnej pracy zuczniami (szczególnie tymi, uktórych występuje potrzeba stosowania odrębnych działań opiekuńczo-wychowawczych ze względu na rodzaj niepełnosprawności lub niedostosowanie społeczne), g) sprawowanie opieki nad uczniami poza terenem szkoły lub placówki, h) planowanie lekcji (zajęć), formułowanie celów, dobór metod iform pracy oraz środków dydaktycznych,   i) dostosowywanie metod iform pracy do realizowanych treści, etapu edukacyjnego oraz dynamiki grupy uczniowskiej irodzaju niepełnosprawności lub niedostosowania społecznego,   j) organizację iprowadzenie lekcji (zajęć) woparciu osamodzielnie opracowywane scenariusze, k) wykorzystywanie wtoku lekcji (zajęć) środków multimedialnych itechnologii informacyjnej,   l) dostosowywanie sposobu komunikacji wtoku lekcji (zajęć) do poziomu rozwoju imożliwości uczniów, m)  nimowanie aktywności poznawczej iwspółdziałania uczniów, rozwijanie umiejętności wmiarę możliwości samoa dzielnego zdobywania wiedzy zwykorzystaniem technologii informacyjnej, n) organizację pracy uczniów wgrupach zadaniowych, o) diagnozowanie poziomu wiedzy iumiejętności uczniów zzaburzeniami wrozwoju, p) podejmowanie indywidualnej pracy dydaktycznej zuczniem, zuwzględnieniem rodzaju niepełnosprawności lub niedostosowania społecznego, q) podejmowanie działań wychowawczych ocharakterze interwencyjnym wsytuacjach konfliktu, zagrożenia bezpieczeństwa, naruszania praw innych inieprzestrzegania ustalonych zasad, r) podejmowanie współpracy z innymi nauczycielami, wychowawcą klasy, pedagogiem szkolnym, psychologiem szkolnym oraz innymi specjalistami pracującymi zuczniami; 5) analizę iinterpretację zaobserwowanych idoświadczanych sytuacji izdarzeń pedagogicznych, wtym: a) prowadzenie dokumentacji praktyki, b) konfrontowanie wiedzy teoretycznej zpraktyką, c) ocenę własnego funkcjonowania wtoku realizowania zadań opiekuńczych iwychowawczych oraz wypełniania roli nauczyciela (dostrzeganie swoich mocnych isłabych stron), d) ocenę przebiegu prowadzonych działań oraz realizacji zamierzonych celów, e) konsultacje zopiekunem praktyk wcelu omawiania obserwowanych iprowadzonych działań,   f) omawianie zgromadzonych doświadczeń wgrupie studenckiej (słuchaczy).

 Dziennik Ustaw IV. Organizacja praktyk Wtrakcie praktyk studentowi (słuchaczowi) zapewnia się następujące formy aktywności: 1) wizyty wprzedszkolach, szkołach iplacówkach; 2) obserwowanie zajęć; 3) asystowanie nauczycielowi prowadzącemu zajęcia; 4) samodzielne prowadzenie zajęć; 5) planowanie iomawianie zajęć prowadzonych przez siebie iinnych (nauczycieli, studentów, słuchaczy). Uczelnie: 1) opracowują zasady odbywania praktyk; 2) przygotowują studentów (słuchaczy) do odbycia praktyk; 3) zapewniają możliwość omówienia praktyk wtrakcie zajęć wuczelni; 4) utrzymują systematyczny kontakt zprzedszkolami, szkołami iplacówkami, wktórych studenci (słuchacze) odbywają praktyki. Uczelnie mają obowiązek zapewnić studentom (słuchaczom) wtrakcie praktyk: 1) warunki umożliwiające zarówno uzyskanie przygotowania praktycznego wzakresie realizacji zadań wychowawczych i opiekuńczych, jak i poznanie różnych klas i zespołów uczniowskich oraz zdobycie odpowiedniego doświadczenia pedagogicznego wzakresie organizacji pracy przedszkola, szkoły lub placówki, planowania, realizowania ioceniania wyników procesu kształcenia; 2) dostęp do pracowni specjalistycznych, sprzętu ipomocy dydaktycznych; 3) opiekę inadzór opiekuna praktyk; 4) warunki umożliwiające samodzielne opracowanie konspektów lekcji lub scenariuszy zajęć, w oparciu o informacje iwskazówki przekazane przez opiekuna praktyk; 5) warunki do prowadzenia lekcji (zajęć) zzastosowaniem technologii informacyjnej, wszczególności zwykorzystaniem treści izasobów edukacyjnych znajdujących się na portalach internetowych. Praktyki powinny odbywać się wprzeważającej części równolegle zrealizacją zajęć wuczelni. – 22 – Poz. 131



Dziennik Ustaw Poz. 131 z 2012 - pozostałe dokumenty:

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1555 z 20122012-12-31

  Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 grudnia 2012 r. sygn. akt K 9/12

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1554 z 20122012-12-31

  Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2012 r. sygn. akt K 28/11

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1553 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie przedterminowych wyborów wójta gminy Zawonia w województwie dolnośląskim

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1552 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie przedterminowych wyborów burmistrza Raciąża w województwie mazowieckim

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1551 z 20122012-12-31

  Ustawa z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1550 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 grudnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1549 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu ustalania opłat pobieranych przez jednostkę badawczą lub certyfikującą za czynności związane z badaniami i certyfikacją wyrobów przeznaczonych na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1548 z 20122012-12-31

  Ustawa z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1547 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji oświatowej oraz terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu informacji oświatowej

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1546 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1545 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1544 z 20122012-12-31

  Ustawa z dnia 23 listopada 2012 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z podwyższeniem wieku emerytalnego

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1543 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 grudnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1542 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 grudnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie – Regulamin urzędowania sądów powszechnych

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1541 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2013

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1540 z 20122012-12-31

  Ustawa z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku tonażowym oraz niektórych innych ustaw

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1539 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie płatności w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz przekazywania informacji dotyczących tych płatności

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1538 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1537 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu przesyłania deklaracji i podań oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1536 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie odbywania szkolenia specjalizacyjnego przez lekarza w podmiocie leczniczym utworzonym przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1535 z 20122012-12-31

  Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 grudnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rejestru instytucji szkoleniowych