Tytuł: | Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 marca 2012 r. w sprawie wprowadzenia na 2012 r. programu zwalczania wścieklizny oraz programu mającego na celu wykrycie występowania zakażeń wirusami wywołującymi grypę ptaków oraz poszerzenie wiedzy na temat ryzyka wystąpienia tej choroby |
---|---|
Status aktu prawnego: | Obowiązujący |
Data ogłoszenia: | 2012-04-06 |
Data wydania: | 2012-03-19 |
Data wejscia w życie: | 2012-04-07 |
Data obowiązywania: | 2012-04-07 |
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 6 kwietnia 2012 r. Poz. 382
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 19 marca 2012 r. w sprawie wprowadzenia na 2012 r. programu zwalczania wścieklizny oraz programu mającego na celu wykrycie występowania zakażeń wirusami wywołującymi grypę ptaków oraz poszerzenie wiedzy na temat ryzyka wystąpienia tej choroby Na podstawie art. 57 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342 oraz z2010 r. Nr 47, poz. 278, Nr 60, poz. 372 i Nr 78, poz. 513) zarządza się, co następuje: §
1. Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wprowadza się programy:
1) walczania wścieklizny (Rabies), który jest określony w załączniku nr1 do rozporządzenia; z
2) ający na celu wykrycie występowania zakażeń wirusami wywołującymi grypę ptaków (Avian influenza) oraz poszem rzenie wiedzy na temat ryzyka wystąpienia tej choroby, który jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia. §
2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Prezes Rady Ministrów: D. Tusk
Dziennik Ustaw –2– Poz. 382
Załączniki do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 marca 2012 r. (poz. 382)
Załącznik nr 1
PROGRAM ZWALCZANIA WŚCIEKLIZNY (RABIES)
1. Identyfikacja programu zwalczania wścieklizny (Rabies) Państwo członkowskie: Rzeczpospolita Polska Choroba: Wścieklizna (Rabies) Okres realizacji programu: 2012 r.
2. Dane historyczne dotyczące sytuacji epizootycznej w zakresie wścieklizny W okresie międzywojennym oraz w pierwszych latach po II wojnie światowej głównym nosicielem wścieklizny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej były psy. Wprowadzenie w 1949 r. obowiązkowego szczepienia psów przeciwko wściekliźnie pozwoliło na znaczne ograniczenie występowania tej choroby. Liczba zachorowań na wściekliznę wśród zwierząt obniżyła się z ponad 3600 w 1946 r. do 73 w 1956 r. Problem wścieklizny pojawił się ponownie, kiedy zaczęto rejestrować coraz więcej przypadków tej choroby w środowisku zwierząt wolno żyjących. W latach 1946 – 1956 wśród zwierząt dzikich zgłaszano rocznie od 1 do 6 przypadków wścieklizny. W 1957 r. nie zanotowano żadnego takiego przypadku, natomiast w latach następnych zauważalny był wzrost zachorowań wśród zwierząt dzikich – w szczególności u lisów. Pod koniec lat siedemdziesiątych liczba zachorowań u zwierząt dzikich przekraczała liczbę zachorowań u zwierząt domowych. W 1990 r. w Rzeczypospolitej Polskiej stwierdzono 2045 przypadków wścieklizny, w tym 1668 przypadków wśród zwierząt dzikich (1374 przypadki u lisów). Najwięcej przypadków tej choroby opolskim zanotowano (139), w ówczesnych (133), województwach: poznańskim (157), koszalińskim
szczecińskim (130), bydgoskim (123) oraz słupskim (103). Pojedyncze przypadki odnotowano w lubelskim, łomżyńskim, łódzkim oraz przemyskim, natomiast nie odnotowano ich w bialsko-podlaskim.
Dziennik Ustaw –3– Poz. 382
W 1991 r. stwierdzono 2287 przypadków wścieklizny, w tym 1864 u zwierząt dzikich, z czego 1513 przypadków u lisów. Wścieklizny nie odnotowano w ówczesnym województwie lubelskim, a pojedyncze przypadki wystąpiły w przemyskim, łódzkim, łomżyńskim oraz krośnieńskim. W 1992 r. stwierdzono 3084 przypadki wścieklizny, w tym u zwierząt dzikich 2549, z czego 2079 u lisów. Z uwagi na rozprzestrzenianie się wścieklizny w 1993 r. rozpoczęto akcję doustnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie. W 1993 r. stwierdzono 2648 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 2166 u zwierząt dzikich, z czego 1803 u lisów. W 1994 r. stwierdzono 2238 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym u zwierząt dzikich 1788, z czego 1506 u lisów. W 1995 r. stwierdzono 1973 przypadki wścieklizny u zwierząt, w tym 1528 u zwierząt dzikich, z czego 1280 u lisów. W 1996 r. stwierdzono 2527 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 2064 u zwierząt dzikich, z czego 1779 u lisów. W 1997 r. stwierdzono 1494 przypadki wścieklizny u zwierząt, w tym 1239 u zwierząt dzikich, z czego 1091 u lisów. Efektem nieustającego przeprowadzania szczepień w zachodniej części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej był spadek liczby przypadków wścieklizny, a także brak jej występowania od dłuższego czasu na obszarach województw: zachodniopomorskiego, lubuskiego i dolnośląskiego. W 1998 r. stwierdzono 1329 przypadków wścieklizny zwierząt, w tym 1120 u zwierząt dzikich, z czego 927 u lisów. W 1999 r. stwierdzono 1148 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 721 u lisów. W 2000 r. stwierdzono 2224 przypadki wścieklizny u zwierząt, w tym 1583 u lisów, a w 2001 r. stwierdzono 2964 przypadki wścieklizny u zwierząt, w tym 2224 u lisów.
Dziennik Ustaw –4– Poz. 382
W
trakcie
przeprowadzanych
akcji
szczepień
zaobserwowano
„przemieszczanie się” wścieklizny do wschodniej części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czyli na obszary nieobjęte do tej pory szczepieniami, oraz występowanie pojedynczych przypadków wścieklizny na terenach przygranicznych z Republiką Czeską. W 2002 r. liczba przypadków wścieklizny u zwierząt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyniosła 1119, z czego 1038 przypadków zanotowano u zwierząt dzikich, w tym 884 u lisów. W 2002 r. największą liczbę przypadków wścieklizny zanotowano w województwie wielkopolskim –
339. W 2003 r. stwierdzono 388 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 314 u zwierząt dzikich, z czego 233 u lisów. W 2004 r. stwierdzono 136 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 114 u zwierząt dzikich, z czego 86 u lisów. Jak wykazują dane za lata 2005 – 2009, stanowiące załączniki nr 1 – 5 do programu zwalczania wścieklizny (Rabies), zwanego dalej „programem”, liczba przypadków wścieklizny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uległa dalszemu znacznemu zmniejszeniu. W 2010 r. liczba przypadków wścieklizny ponownie wzrosła. W roku tym odnotowano 151 przypadków, z czego 129 przypadków stwierdzono u zwierząt dzikich, w tym 117 u lisów (załącznik nr 6 do programu). W 2010 r. najwięcej przypadków wścieklizny zanotowano w województwie małopolskim. Dodatkowo przypadki wścieklizny u zwierząt występują na terenach położonych wzdłuż północno-wschodniej i wschodniej granicy Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie zauważono przechodzenie zwierząt zakażonych wścieklizną z terenów Ukrainy, Białorusi oraz z Federacji Rosyjskiej (Obwód Kaliningradzki). Na przełomie 1991 r. i 1992 r. opracowano założenia do programu zwalczania wścieklizny w Rzeczypospolitej Polskiej. W pierwszym etapie realizacji programu zwalczania wścieklizny wykładanie szczepionki przeciwko wściekliźnie miało objąć teren położony w pasie przygranicznym z Republiką Federalną Niemiec (Szczecin, Gorzów Wielkopolski, Zielona Góra, Jelenia Góra, Wałbrzych, Legnica, Opole, Wrocław, Poznań, Piła, Leszno i Koszalin), gdzie wścieklizna u lisów wystąpiła endemicznie i przypadki tej
Dziennik Ustaw –5– Poz. 382
choroby stwierdzano najczęściej. Zaproponowano wykładanie szczepionki dwa razy w roku – wiosną i jesienią – po 16 dawek (przynęt) na 1 km2. Wykładanie szczepionki miało być przeprowadzane ręcznie. Stopniowo akcja miała być rozszerzana o kolejne województwa w kierunku wschodnim. Wraz z wykładaniem szczepionki miała być prowadzona kontrola szczepień określająca wskaźnik przyjęcia szczepionki przez lisy oraz wskaźnik nabytej odporności. Jednak w 1992 r. zmieniono sposób podawania szczepionki: rozrzucano ją z samolotów, a liczbę województw objętych szczepieniem zmniejszono z 12 do
6. Odstąpiono od rozrzucania szczepionki w ówczesnych województwach: opolskim, wrocławskim, leszczyńskim, pilskim, poznańskim oraz koszalińskim. Ostatecznie w Rzeczypospolitej Polskiej rozpoczęto program szczepień lisów przeciwko wściekliźnie w 1993 r. W 1994 r. obszar szczepień został powiększony o 6 ówczesnych województw: koszalińskie, słupskie, pilskie, katowickie, bielsko-bialskie i skierniewickie. W 1995 r. obszar szczepień został powiększony o kolejne 10 ówczesnych województw: gdańskie, bydgoskie, konińskie, leszczyńskie, poznańskie, kaliskie, wrocławskie, opolskie, częstochowskie oraz warszawskie. W 1996 r. obszar szczepień został powiększony o dalsze 4 ówczesne województwa: krośnieńskie, nowosądeckie, elbląskie i piotrkowskie. W 1997 r. obszar szczepień został powiększony o województwo krakowskie. W 1998 r. obszar szczepień został powiększony o kolejnych 5 województw: tarnowskie, sieradzkie, radomskie, łódzkie oraz lubelskie – 1 gmina. W 1999 r. zmieniony został podział administracyjny państwa z 49 województw na 16 i wówczas szczepieniami objęto w całości województwa: dolnośląskie, lubuskie, zachodniopomorskie, wielkopolskie, śląskie, pomorskie, opolskie i małopolskie, natomiast częściowo województwa: kujawsko-pomorskie, lubelskie, łódzkie, warmińsko-mazurskie, mazowieckie i podkarpackie. W województwach podlaskim i świętokrzyskim nie prowadzono szczepień. W 2000 r. obszar szczepień nie uległ zmianie. W wyniku gwałtownego wzrostu zachorowań zwierząt na wściekliznę na obszarach, gdzie nie prowadzono szczepień lisów przeciwko wściekliźnie oraz na granicy „obszaru szczepionego” z „obszarem
Dziennik Ustaw –6– Poz. 382
nieszczepionym”, w 2001 r. wprowadzono zmodernizowany program szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie, w którym to w akcji wiosennej zrezygnowano ze szczepień w zachodniej części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie od dłuższego czasu nie odnotowywano przypadków wścieklizny u zwierząt. Obszar objęty szczepieniami to:
1) w województwie zachodniopomorskim powiat wałecki;
2) w województwie dolnośląskim powiaty: dzierżoniowski, ząbkowicki i kłodzki;
3) w województwie mazowieckim powiaty: warszawski zachodni, gostyniński, sochaczewski, żyrardowski, grodziski, pruszkowski, piaseczyński, grójecki, białobrzeski, przysuski, radomski, szydłowiecki, zwoleński, lipski, kozienicki, sierpecki, płoński, nowodworski, ciechanowski, mławski, żuromiński, przasnyski, ostrołęcki, makowski, legionowski i pułtuski;
4) w województwie lubelskim gmina Janowiec i część gminy Puławy;
5) w województwie podkarpackim powiaty: bieszczadzki, brzozowski, dębicki, jasielski, kolbuszowski, krośnieński, łańcucki, mielecki, ropczycki, rzeszowski, sanocki, strzyżowski i tarnobrzeski w całości oraz powiat jarosławski, leżajski, niżański, przemyski, przeworski i stalowowolski w części na południe od linii rzeki San;
6) województwo warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie, małopolskie, opolskie, śląskie, łódzkie i świętokrzyskie;
7) województwo pomorskie, z wyjątkiem powiatów: słupskiego, lęborskiego i bytowskiego. Natomiast w akcji jesiennej 2001 r. szczepieniami objęto większość terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem województwa podlaskiego, części województwa lubelskiego i podkarpackiego. Od 2002 r. akcja szczepień objęła całe terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przy czym w 2010 r. wiosennej akcji szczepień nie przeprowadzono w województwie dolnośląskim.
Dziennik Ustaw –7– Poz. 382
Tabela 1 Wyniki badań monitoringowych akcji szczepień
Różnicowanie Akcje szczepień jesień 1998 r. wiosna 1999 r. jesień 1999 r. wiosna 2000 r. jesień 2000 r. wiosna i jesień 2001 r. wiosna i jesień 2002 r. wiosna i jesień 2003 r. wiosna i jesień 2004 r. wiosna i jesień 2005 r. wiosna i jesień 2006 r. wiosna i jesień 2007 r. wiosna i jesień 2008 r. wiosna i jesień 2009 r. wiosna i jesień 2010 r.
a)
Obecność TC (%) 67,7 64,3 64,4 55,3 64,4 52,4 66,7 78,4 82,5 85,56 87,17 83,17 86,87 89,12 88,62
RFFIT (%) 68,0 66,7 82,9 75,3 81,7 62,1 72,9 92,6 94,0 83,60 82,12 80,21 79,66 81,72 84,78
szczepów wirusa 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 43 42 19 6 117
a)
Na podstawie wstępnych wyników badań.
3. Opis programu Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342, z późn. zm.), wścieklizna należy do chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (załącznik nr 2 do ustawy). Lisy wolno żyjące na obszarach określonych przez ministra właściwego do spraw rolnictwa, zgodnie z art. 56 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, podlegają obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu przeciwko wściekliźnie. Na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania ochronnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie (Dz. U. Nr 142, poz. 1509) szczepienia ochronne lisów wolno żyjących przeprowadza wojewódzki
Dziennik Ustaw –8– Poz. 382
lekarz weterynarii. Zgodnie z tym rozporządzeniem szczepionka jest rozrzucana z samolotu lub wykładana ręcznie dwa razy w ciągu roku kalendarzowego na obszarach lasów oraz we wszystkich miejscach bytowania lisów wolno żyjących. Szczepionka może być podana raz w roku, jeżeli na obszarze województwa i na obszarze województw graniczących z tym województwem nie stwierdzono przypadków wystąpienia wścieklizny w okresie dwóch kolejnych lat. Natomiast szczepień ochronnych nie przeprowadza się, jeżeli na obszarze województwa i na obszarze województw graniczących z tym województwem nie stwierdzono wścieklizny w okresie trzech kolejnych lat. Liczba dawek szczepionki zależy od stopnia zalesienia i ukształtowania terenu, populacji zwierząt dzikich oraz przyjętego sposobu podania szczepionki, ale nie powinna być mniejsza niż 20 dawek na 1 km2. Badania monitoringowe wykonywane w celu określenia efektywności doustnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie przeprowadza się na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie określenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu badań kontrolnych zakażeń zwierząt (Dz. U. Nr 282, poz. 2813, z późn. zm.). Zgodnie z tym rozporządzeniem, w celu kontroli wścieklizny pobiera się do badań tkankę mózgową, surowicę i żuchwę od 8 lisów odstrzelonych na każdych 100 km2 obszaru, na którym lisy wolno żyjące zostały objęte szczepieniem ochronnym przeciwko wściekliźnie. Natomiast w celu izolacji i określenia szczepu wirusa wścieklizny do badań przesyła się tkankę mózgową lisów wolno żyjących, u których w badaniu laboratoryjnym potwierdzono wściekliznę.
4. Środki przewidziane w programie 4.1. Skrócony opis środków przewidzianych w programie Rok: 2012 ⌧ kontrola ⌧ badania ⌧ szczepienia ⌧ monitorowanie ⌧ zwalczanie ⌧ badania
Dziennik Ustaw –9– Poz. 382
4.2. Organizacja programu i nadzór nad jego realizacją Zgodnie z art. 57 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt Główny Lekarz Weterynarii nadzoruje realizację programu zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, a w przypadku programu współfinansowanego ze środków pochodzących z Unii Europejskiej informuje Komisję Europejską o postępach w jego realizacji zgodnie z obowiązującymi przepisami Unii Europejskiej. Organem odpowiedzialnym za nadzór i koordynację działań zapewniających realizację programu jest na poziomie krajowym Główny Lekarz Weterynarii. Odpowiedzialność terenowych organów Inspekcji Weterynaryjnej za realizację programu została określona w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2010 r. Nr 112, poz. 744, z późn. zm.) oraz w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. W rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie krajowych laboratoriów referencyjnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 8, poz. 38) wyznaczono jako krajowe laboratorium referencyjne dla wścieklizny Laboratorium Zakładu Wirusologii Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach. Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania ochronnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie, szczepienia ochronne lisów wolno żyjących przeprowadzają wojewódzcy lekarze weterynarii. Diagnostyka wścieklizny przy wystąpieniu podejrzenia tej jednostki chorobowej jest przeprowadzana przez laboratoria, o których mowa w art. 25 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej, z wykorzystaniem następujących badań:
1) immunofluorescencji odcisków mózgowych z monowalentnym koniugatem antynukleokapsydowym;
2) izolacji wirusa wścieklizny na myszach;
3) izolacji wirusa wścieklizny na kulturach komórkowych neuroblastomy;
Dziennik Ustaw – 10 – Poz. 382
4) genotypizacji izolatów wirusa wścieklizny. Badania monitoringowe w celu sprawdzenia skuteczności szczepienia lisów wolno żyjących są przeprowadzane przez laboratoria, o których mowa w art. 25 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej. Badania monitoringowe wykonuje się przy zastosowaniu:
1) immunofluorescencji odcisków mózgowych – badanie w kierunku wścieklizny;
2) szlifów kostnych żuchwy – badanie na obecność markera (TC – tetracyklin);
3) testu seroneutralizacji (RFFIT – rapid flourescent focus inhibition test) – określenie miana przeciwciał wirusa wścieklizny w surowicy (skrzep z serca lub płyn z klatki piersiowej);
4) zbierania i analizowania danych epidemiologicznych na na temat objętym zdiagnozowanych szczepieniem. przypadków wścieklizny obszarze
4.3. Opis regionów administracyjnych Rzeczypospolitej Polskiej, na których program ma być wdrożony
Powierzchnia objęta doustnym szczepieniem lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie – km
2
Dziennik Ustaw
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Całkowita powierzchnia województwa – km 19 947,00 17 972,00 25 122,00 13 988,00 18 219,00 15 183,00 35 558,00 9 412,00 17 845,00 20 187,00 18 310,00 12 334,00 11 710,00 24 173,00 29 827,00 22 892,00 312 679,00
2
Województwo
dolnośląskie
15 958,00 16 533,40 22 441,00 13 054,00 16 970,00 15 183,00 32 069,00 8 000,00 16 133,00 18 162,00 16 559,00 10 130,50 10 500,00 21 483,00 27 637,66 20 000,00 280 813,56
kujawsko-pomorskie
lubelskie
lubuskie
łódzkie
małopolskie
mazowieckie
– 11 –
opolskie
podkarpackie
podlaskie
pomorskie
śląskie
świętokrzyskie
warmińsko-mazurskie
wielkopolskie
zachodniopomorskie
RAZEM:
Poz. 382
4.4. Opis środków przewidzianych w programie
Dziennik Ustaw
4.4.1. Powiadomienie o chorobie
Zgodnie z załącznikiem nr 2 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób
zakaźnych zwierząt, wścieklizna należy do chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z art. 42 tej ustawy w przypadku podejrzenia wystąpienia choroby obowiązek niezwłocznego zawiadomienia organu
Inspekcji Weterynaryjnej albo najbliższego podmiotu świadczącego usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej, albo wójta
(burmistrza, prezydenta miasta) dotyczy wszystkich osób mających kontakt ze zwierzętami, w szczególności przy
– 12 –
wykonywaniu obowiązków służbowych lub zawodowych. Wójt (burmistrz lub prezydent miasta) niezwłocznie informuje organ
Inspekcji Weterynaryjnej o otrzymaniu zawiadomienia. Podmiot świadczący usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej niezwłocznie
informuje organ Inspekcji Weterynaryjnej o otrzymaniu zawiadomienia, jeżeli na jego podstawie podejrzewa wystąpienie choroby
zakaźnej zwierząt podlegającej obowiązkowi zwalczania.
4.4.2. Zwierzęta i populacja zwierząt objęte programem
Programem jest objęta populacja lisów wolno żyjących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Metoda obliczania populacji: statystyki myśliwskie, wskaźnik nocnego liczenia i liczenie lisich jam.
Poz. 382
Szacunki liczebności populacji lisów wolno żyjących 2007 r. 2008 r. 209 500 203 300 198 300 2009 r. 2010 r. 202 740
Dziennik Ustaw
Region
Terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
4.4.3. Zastosowane badania i plany pobierania próbek
Do diagnostyki wścieklizny i nadzoru nad programem szczepień są wykorzystywane następujące badania i analizy:
1) badania serologiczne: test seroneutralizacji (RFFIT) zgodnie z podręcznikiem OIE (rozdział 2.1.13, B.2.b);
– 13 –
2) badania wirusologiczne i immunochemiczne:
a) immunofluorescencja odcisków mózgowych z monowalentnym koniugatem antynukleokapsydowym (FAT -
fluorescent antibody test) zgodnie z podręcznikiem OIE (rozdział 2.1.13, B.1.c.i) – test w kierunku wścieklizny,
b) różnicowanie szczepów wirusa wścieklizny,
c)
izolacja wirusa wścieklizny:
– na myszach, zgodnie z podręcznikiem OIE (rozdział 2.1.13, B.1.c.ii),
– w hodowli komórek mysiej neuroblastomy, zgodnie z podręcznikiem OIE (rozdział 2.1.13, B.1.c.ii);
3) inne badania – badanie na obecność markera (TC).
Monitoring szczepień w Rzeczypospolitej Polskiej obejmuje przeprowadzenie następujących badań:
1) test seroneutralizacji (RFFIT) w celu określenia poziomu uodpornienia lisów wolno żyjących, a tym samym
efektywności szczepień doustnych;
2) badanie na obecność markera (TC) w celu określenia poziomu podjęcia szczepionki przez lisy wolno żyjące;
Poz. 382
3) różnicowanie szczepów wirusa wścieklizny w celu rozróżnienia terenowych szczepów wirusa od szczepów
szczepionkowych.
Powyższe badania i analizy są wykonywane przez laboratoria, o których mowa w art. 25 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
o Inspekcji Weterynaryjnej.
Dziennik Ustaw
Badania monitoringowe (RFFIT i TC) wykonywane w celu określenia efektywności doustnych szczepień lisów wolno żyjących
przeciwko wściekliźnie przeprowadza się zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004 r.
w sprawie określenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu badań kontrolnych zakażeń zwierząt.
Zgodnie z tym rozporządzeniem w celu kontroli wścieklizny pobiera się do badań tkankę mózgową, surowicę i żuchwę od 8 lisów
odstrzelonych na każdych 100 km2 obszaru, na którym lisy zostały objęte szczepieniem ochronnym przeciwko wściekliźnie.
Natomiast w celu izolacji i określenia szczepu wirusa wścieklizny do badań przesyła się tkankę mózgową lisów wolno żyjących,
u których badaniem laboratoryjnym potwierdzono wściekliznę.
Badania monitoringowe (RFFIT, TC) wykonywane w celu określenia efektywności doustnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie
Całkowita powierzchnia bytowania lisów Powierzchnia szczepień – km 3 15 958,00 16 533,40 22 441,00 13 054,00 16 970,00 15 183,00
2
– 14 –
Liczba lisów, które powinny zostać odstrzelone w ramach programu monitoringu, w ciągu roku
2
Całkowita
wolno żyjących na obszarze województwa, z którego lisy powinny zostać odstrzelone i dostarczone do badań monitoringowych – km 4 15 410,35 16 132,28 22 441,00 12 108,00 16 970,00 15 183,00
Województwo – km 2 19 947,00 17 972,00 25 122,00 13 988,00 18 219,00 15 183,00
2
powierzchnia objęta programem
województwa
– 8 lisów/100km 5 = (4 x 8/100)
2
1
dolnośląskie
1233 1291 1795 969 1358 1215
kujawsko-pomorskie
lubelskie
lubuskie
łódzkie
Poz. 382
małopolskie
mazowieckie 9 412,00 17 845,00 20 187,00 18 310,00 12 334,00 11 710,00 24 173,00 29 827,00 22 892,00 312 679,00 280 813,56 270 238,55 20 000,00 16 018,26 27 637,66 27 637,66 21 483,00 21 483,00 10 500,00 10 500,00 10 130,50 10 042,00 16 559,00 15 424,00 1234 803 840 1719 2211 1281 21 621 18 162,00 14 687,00 1175 16 133,00 16 133,00 1291 8 000,00 8 000,00 640
35 558,00
32 069,00
32 069,00
2566
opolskie
Dziennik Ustaw
podkarpackie
podlaskie
pomorskie
śląskie
świętokrzyskie
warmińsko-mazurskie
wielkopolskie
zachodniopomorskie
RAZEM
– 15 –
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Liczba Populacja docelowa Rodzaj próbki Cel planowanych badań
Region
Rodzaj badania
Terytorium
Rzeczypospolitej
test seroneutralizacji lisy wolno żyjące
Polskiej
(RFFIT)
surowica
kontrola szczepień, monitoring akcji
21 621
Terytorium
Rzeczypospolitej
test na obecność lisy wolno żyjące
Polskiej
markera (TC) RAZEM
żuchwa
kontrola szczepień, monitoring akcji
21 621
43 242
Poz. 382
W przypadku wystąpienia sytuacji epizootycznej uregulowanej w § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa wściekliźnie, liczba województw objętych szczepieniem może ulec zmniejszeniu,
Dziennik Ustaw
i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania ochronnych szczepień
lisów
wolno
żyjących
przeciwko
a w związku z tym zmniejszeniu może ulec liczba lisów, które powinny zostać odstrzelone w ramach monitoringu, oraz liczba
badań.
4.4.4. Zastosowane szczepionki i programy szczepień
Stosowane szczepionki zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE), Światowej Organizacji Zdrowia
(WHO) oraz standardami Unii Europejskiej (Raport Komitetu Naukowego ds. Zdrowia Zwierząt i Ochrony Zwierząt przyjęty w dniu
23 października 2002 r.) dopuszczone zostały do stosowania w Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z odrębnymi przepisami
– 16 –
krajowymi. Szczepionkami obecnie zarejestrowanymi w Rzeczypospolitej Polskiej są Fuchsoral (SAD B19) i Lysvulpen (SAD Bern).
Jest dostępna także szczepionka Rabigen SAG2 (SAG2) zarejestrowana w Europejskiej Agencji Leków (EMEA). Szczepionki
używane w akcji szczepień są wybierane co roku w trybie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U.
z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.). Oferty na zakup szczepionki do wyłożenia są składane na początku roku w każdym
województwie. W celu kontroli jakości szczepionka jest poddawana badaniu w kierunku określenia miana wirusa wścieklizny w
Krajowym Laboratorium Referencyjnym.
Na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych
warunków i sposobu przeprowadzania szczepień ochronnych lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie szczepienia ochronne
lisów wolno żyjących przeprowadza wojewódzki lekarz weterynarii. Zgodnie z tym rozporządzeniem szczepionka jest rozrzucana
z samolotu lub wykładana ręcznie dwa razy w ciągu roku kalendarzowego na obszarach lasów oraz we wszystkich miejscach
bytowania lisów wolno żyjących. Szczepionka może być podana raz w roku, jeżeli na obszarze województwa i na obszarach
Poz. 382
województw graniczących z tym województwem nie stwierdzono przypadków wystąpienia wścieklizny w okresie dwóch kolejnych
lat. Natomiast szczepień ochronnych nie przeprowadza się, jeżeli na obszarze województwa i na obszarach województw
Dziennik Ustaw
graniczących z tym województwem nie stwierdzono wścieklizny w okresie trzech kolejnych lat.
Liczba dawek szczepionki zależy od stopnia zalesienia i ukształtowania terenu, populacji zwierząt dzikich oraz przyjętego
sposobu podania szczepionki, ale nie powinna być mniejsza niż 20 dawek na 1 km2.
4.4.5. Informacje i ocena dotyczące środków bezpieczeństwa biologicznego (zarządzanie i infrastruktura) obowiązujących
w zaangażowanych gospodarstwach
Nie dotyczy.
4.4.6. Rodzaje środków podejmowanych w przypadku stwierdzenia dodatniego wyniku
– 17 –
Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt oraz
rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 stycznia 2005 r. w sprawie zwalczania wścieklizny (Dz. U. Nr 13,
poz. 103) w przypadku stwierdzenia choroby powiatowy lekarz weterynarii wyznacza ognisko choroby oraz obejmuje je nadzorem,
niezwłocznie powiadamia państwowego powiatowego inspektora sanitarnego o wyznaczeniu ogniska choroby oraz wyznacza
obszar zagrożony wokół ogniska choroby.
Powiatowy lekarz weterynarii podejmuje również pozostałe czynności, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i
Rozwoju Wsi z dnia 7 stycznia 2005 r. w sprawie zwalczania wścieklizny.
4.4.7. Kontrola wdrażania programu i sprawozdawczość
Zgodnie z art. 57 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych
Poz. 382
zwierząt, Główny Lekarz Weterynarii nadzoruje realizację programu zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, a w przypadku
programu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej - informuje Komisję Europejską o postępach w jego realizacji zgodnie
Dziennik Ustaw
z przepisami Unii Europejskiej.
5. Korzyści programu
Celem programu jest spadek liczby przypadków wścieklizny u zwierząt dzikich.
6. Dane epidemiologiczne dotyczące rozwoju choroby w ciągu ostatnich pięciu lat
6.1. Dane rozwarstwione dotyczące badań w ramach nadzoru i badań laboratoryjnych Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
– 18 –
Badania mikrobiologiczne lub wirusologiczne liczba przebadanych próbek 23 257
a)
Rok: 2006
Badania serologiczne: RFFIT liczba z dodatnim wynikiem 82,12 % próbek 14 155 odsetek próbek
Choroba: wścieklizna
Inne testy: TC liczba odsetek próbek
Region
liczba próbek z dodatnim wynikiem 43
przebadanych
przebadanych próbek 20 572
z dodatnim wynikiem 87,17 %
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
a)
W tym 198 próbek przebadano również testem izolacji wirusa wścieklizny na myszach.
Opis zastosowanych badań serologicznych: badanie serologiczne – test seroneutralizacji – RFFIT (określenie miana przeciwciał
wirusa wścieklizny w surowicy (skrzep krwi z serca lub płyn z klatki piersiowej)).
Opis zastosowanych badań mikrobiologicznych lub wirusologicznych: immunofluorescencja odcisków mózgowych – badanie
Poz. 382
w kierunku wścieklizny (badanie w ramach monitoringu oraz badanie przy wystąpieniu podejrzenia tej jednostki chorobowej).
Opis innych zastosowanych badań: szlify kości żuchwy – badanie na obecność markera (tetracyklin).
Rok: 2007
Badania serologiczne: RFFIT wirusologiczne liczba przebadanych próbek 22 055 42 19 217
a)
Choroba: wścieklizna
Badania mikrobiologiczne lub Inne testy: TC liczba przebadanych próbek odsetek próbek z dodatnim wynikiem 83,17 % liczba próbek z dodatnim wynikiem
Dziennik Ustaw
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Region liczba przebadanych próbek 13 592 80,21 % wynikiem z dodatnim odsetek próbek
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
a)
W tym 182 próbki przebadano również testem izolacji wirusa wścieklizny na myszach oraz 5 próbek przebadano testem izolacji wirusa wścieklizny na kulturach komórkowych neuroblastomy.
Opis zastosowanych badań serologicznych: badanie serologiczne – test seroneutralizacji – RFFIT (określenie miana przeciwciał
– 19 –
wirusa wścieklizny w surowicy (skrzep krwi z serca lub płyn z klatki piersiowej)).
Opis zastosowanych badań mikrobiologicznych lub wirusologicznych: immunofluorescencja odcisków mózgowych – badanie
w kierunku wścieklizny (badanie w ramach monitoringu oraz przy wystąpieniu podejrzenia tej jednostki chorobowej).
Opis innych zastosowanych badań: szlify kości żuchwy – badanie na obecność markera (tetracyklin). Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Badania mikrobiologiczne lub wirusologiczne liczba przebadanych próbek 79,66 %
a)
Rok: 2008
Badania serologiczne: RFFIT liczba przebadanych próbek 14 744 z dodatnim wynikiem odsetek próbek
Choroba: wścieklizna
Inne testy: TC liczba próbek z dodatnim wynikiem 21 293 19 liczba przebadanych próbek 19 788 odsetek próbek z dodatnim wynikiem 86,87 %
Region
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Poz. 382
a)
W tym 117 próbek przebadano również testem izolacji wirusa wścieklizny na myszach oraz 10 próbek przebadano testem izolacji wirusa wścieklizny na kulturach komórkowych neuroblastomy.
Opis zastosowanych badań serologicznych: badanie serologiczne – test seroneutralizacji – RFFIT (określenie miana przeciwciał
Dziennik Ustaw
wirusa wścieklizny w surowicy (skrzep krwi z serca lub płyn z klatki piersiowej)).
Opis zastosowanych badań mikrobiologicznych lub wirusologicznych: immunofluorescencja odcisków mózgowych – badanie
w kierunku wścieklizny (badanie w ramach monitoringu oraz badanie przy wystąpieniu podejrzenia tej jednostki chorobowej).
Opis innych zastosowanych badań: szlify kości żuchwy – badanie na obecność markera (tetracyklin). Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Badania mikrobiologiczne lub wirusologiczne liczba przebadanych próbek 23 153
a)
Rok: 2009
Badania serologiczne: RFFIT liczba z dodatnim wynikiem 81,72 % z dodatnim wynikiem 6 próbek 16 805 odsetek próbek liczba próbek
Choroba: wścieklizna
Region
Inne testy: TC liczba przebadanych próbek 22 096 odsetek próbek z dodatnim wynikiem 89,12 %
– 20 –
przebadanych
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
a)
W tym 107 próbek przebadano również testem izolacji wirusa wścieklizny na myszach oraz 7 próbek przebadano testem izolacji wirusa wścieklizny na kulturach komórkowych neuroblastomy.
Opis zastosowanych badań serologicznych: badanie serologiczne – test seroneutralizacji – RFFIT (określenie miana przeciwciał
wirusa wścieklizny w surowicy (skrzep krwi z serca lub płyn z klatki piersiowej)).
Opis zastosowanych badań mikrobiologicznych lub wirusologicznych: immunofluorescencja odcisków mózgowych – badanie
w kierunku wścieklizny (badanie w ramach monitoringu oraz przy wystąpieniu podejrzenia tej jednostki chorobowej).
Opis innych zastosowanych badań: szlify kości żuchwy – badanie na obecność markera (tetracyklin).
Poz. 382
Dziennik Ustaw
Rok: 2010
Badania serologiczne: RFFIT wirusologiczne liczba liczba przebadanych próbek 22 141 przebadanych próbek 24 158 117
b)
Choroba: wścieklizna
Badania mikrobiologiczne lub Inne testy: TC odsetek próbek z dodatnim wynikiem
a)
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Region liczba przebadanych próbek 15 338 84,78 % wynikiem
a)
odsetek próbek z dodatnim wynikiem z dodatnim
liczba próbek
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
88,62 %
a)
b)
Na podstawie wstępnych wyników badań. W tym 98 próbek przebadano również testem izolacji wirusa wścieklizny na myszach oraz 112 próbek przebadano testem izolacji wirusa wścieklizny na kulturach komórkowych neuroblastomy.
Opis zastosowanych badań serologicznych: badanie serologiczne – test seroneutralizacji – RFFIT (określenie miana przeciwciał
– 21 –
wirusa wścieklizny w surowicy (skrzep krwi z serca lub płyn z klatki piersiowej)).
Opis zastosowanych badań mikrobiologicznych lub wirusologicznych: immunofluorescencja odcisków mózgowych – badanie
w kierunku wścieklizny (badanie w ramach monitoringu oraz przy wystąpieniu podejrzenia tej jednostki chorobowej).
Opis innych zastosowanych badań: szlify kości żuchwy – badanie na obecność markera (tetracyklin).
6.2. Dane dotyczące zakażenia
Rok: 2006
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Liczba zakażonych stad Liczba zakażonych zwierząt 43
Region
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Poz. 382
Dziennik Ustaw
Rok: 2006
Liczba zakażonych stad 39 Liczba zakażonych zwierząt
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: inne gatunki wrażliwe
Region
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Rok: 2007
Liczba zakażonych stad -
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Liczba zakażonych zwierząt 42
Region
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
– 22 –
Rok: 2007
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: inne gatunki wrażliwe
Liczba zakażonych stad Liczba zakażonych zwierząt 28
Region
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Rok: 2008
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Liczba zakażonych stad Liczba zakażonych zwierząt
Region
Poz. 382
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
19
Dziennik Ustaw
Rok: 2008
Region 10 Liczba zakażonych stad Liczba zakażonych zwierząt
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: inne gatunki wrażliwe
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Rok: 2009
Region Liczba zakażonych stad
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Liczba zakażonych zwierząt 6
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
– 23 –
Rok: 2009
Region -
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: inne gatunki wrażliwe
Liczba zakażonych stad Liczba zakażonych zwierząt 2
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Rok: 2010
Region
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Liczba zakażonych stad Liczba zakażonych zwierząt 117
a)
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Poz. 382
a)
W tym 94 przypadki wścieklizny stwierdzono w województwie małopolskim.
Dziennik Ustaw
Rok: 2010
Liczba zakażonych stad 34
a)
Choroba: wścieklizna
Liczba zakażonych zwierząt
Gatunek zwierząt/kategoria: inne gatunki wrażliwe
Region
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
a)
W tym 24 przypadki stwierdzono w województwie małopolskim.
6.3. Dane dotyczące statusu stad pod koniec każdego roku
Nie dotyczy.
6.4. Dane dotyczące programów szczepień lub leczenia
– 24 –
Rok: 2006
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Informacja o programach szczepień lub leczenia liczba
Region liczba zwierząt szczepień lub leczenia programem
Całkowita objętych nych
Całkowita
liczba stad
liczba stad zaszczepiolub poddanych leczeniu
liczba zwierząt zaszczepionych lub poddanych leczeniu
wyłożonych dawek szczepionki lub zastosowanych dawek leku
liczba dorosłych zwierząt zaszczepionych
liczba młodych zwierząt zaszczepionych
liczba stad
Terytorium Rzeczypospolitej
Poz. 382
Polskiej
-
-
-
-
-
12 906 008
-
-
Rok: 2007
Informacja o programach szczepień lub leczenia liczba Całkowita liczba zwierząt szczepień lub leczenia dawek leku leczeniu leczeniu zastosowanych lub poddanych lub poddanych lub nych programem nych nych szczepionki zwierząt zaszczepioobjętych zaszczepiozaszczepiodawek dorosłych liczba stad liczba stad liczba zwierząt wyłożonych liczba liczba młodych zwierząt zaszczepionych
Dziennik Ustaw
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Region
Całkowita
liczba stad
Terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
-
-
-
-
-
11 735 940
-
-
– 25 –
Rok: 2008
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Informacja o programach szczepień lub leczenia liczba
Region zwierząt szczepień lub leczenia programem
Całkowita liczba objętych nych
Całkowita zaszczepio-
liczba stad
liczba stad
liczba zwierząt zaszczepionych lub poddanych leczeniu
wyłożonych dawek szczepionki lub zastosowanych
liczba dorosłych zwierząt zaszczepionych
liczba młodych zwierząt zaszczepionych
liczba stad
lub poddanych leczeniu
dawek leku
Terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
-
-
-
-
-
11 713 553
-
-
Poz. 382
Rok: 2009
Informacja o programach szczepień lub leczenia liczba Całkowita liczba zwierząt szczepień lub leczenia leczeniu dawek leku leczeniu zastosowanych nych lub poddanych lub poddanych lub programem zaszczepionych nych szczepionki zwierząt objętych zaszczepiozaszczepiodawek dorosłych liczba stad liczba stad liczba zwierząt wyłożonych liczba liczba młodych zwierząt zaszczepionych
Dziennik Ustaw
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Region
Całkowita
liczba stad
Terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
-
-
-
-
-
11 681 566
-
-
– 26 –
Rok: 2010
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Informacja o programach szczepień lub leczenia liczba liczba stad objętych programem szczepień lub leczenia liczba stad zaszczepionych lub poddanych leczeniu liczba zwierząt zaszczepionych lub poddanych leczeniu wyłożonych dawek szczepionki lub zastosowanych dawek leku
a)
Region zwierząt
Całkowita liczba
Całkowita
liczba dorosłych zwierząt zaszczepionych
liczba stad
liczba młodych zwierząt zaszczepionych
Terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
-
-
-
-
-
11 335 116
-
-
Poz. 382
a)
W tym 119 520 dawek szczepionki wyłożonych w ramach dodatkowego zrzutu w województwie małopolskim w dniach 21-24 listopada 2010 r. podczas akcji jesiennej.
Dziennik Ustaw
Rok: 2011
Informacja o programach szczepień lub leczenia liczba Całkowita liczba zwierząt szczepień lub poddanych leczeniu dawek leku zastosowanych lub leczenia leczeniu lub poddanych lub nych programem nych nych szczepionki zwierząt zaszczepioobjętych zaszczepiozaszczepiodawek dorosłych liczba stad liczba stad liczba zwierząt wyłożonych liczba liczba młodych zwierząt zaszczepionych
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Region
Całkowita
liczba stad
Terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
-
-
-
-
-
11 232 542
-
-
– 27 –
Rok: 2012
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Informacja o programach szczepień lub leczenia planowana do
Region zwierząt szczepień lub leczenia programem nych
Całkowita liczba objętych zaszczepio-
Całkowita
liczba stad
liczba stad
liczba zwierząt zaszczepionych lub poddanych leczeniu
wyłożenia liczba dawek szczepionki lub zastosowanych
liczba dorosłych zwierząt zaszczepionych
liczba młodych zwierząt zaszczepionych
liczba stad
lub poddanych leczeniu
dawek leku
Terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
-
-
-
-
-
11 232 542
-
-
Poz. 382
Opis stosowanych szczepień, działań terapeutycznych lub innych: wiosenna i jesienna akcja szczepień w 2012 r. obejmie
Dziennik Ustaw
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze 280 813,56 km2. Akcje będą prowadzone na tych samych zasadach, co w latach
poprzednich. Planuje się wyłożenie co najmniej 20 dawek szczepionki na 1 km2. W sumie zostaną rozdystrybuowane 11 232 542
dawki szczepionki. W przypadku wystąpienia sytuacji epizootycznej, o której mowa w § 2 ust. 3 lub § 3 ust. 5 rozporządzenia
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania
ochronnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie, liczba akcji szczepień w poszczególnych województwach oraz
liczba województw objętych szczepieniem może ulec zmniejszeniu.
6.5. Dane dotyczące dzikiej zwierzyny
– 28 –
6.5.1. Oszacowanie liczebności populacji dzikiej zwierzyny
Rok: 2006
Metody szacowania: statystyki myśliwskie, wskaźnik nocnego liczenia i liczenie lisich jam
Region gatunek: sarna 635 215
Szacunki liczebności populacji danego gatunku zwierząt wolno żyjących gatunek: jeleń 115 748 gatunek: dzik 156 043
gatunek: lis wolno żyjący 204 064
Terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
Poz. 382
Dziennik Ustaw
Rok: 2007
Metody szacowania: statystyki myśliwskie, wskaźnik nocnego liczenia i liczenie lisich jam
Region gatunek: sarna 646 006 123 038 gatunek: jeleń gatunek: dzik 159 268
Szacunki liczebności populacji danego gatunku zwierząt wolno żyjących
gatunek: lis wolno żyjący 202 740
Terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
Rok: 2008
Metody szacowania: statystyki myśliwskie, wskaźnik nocnego liczenia i liczenie lisich jam
– 29 –
Region gatunek: sarna 760 200
Szacunki liczebności populacji danego gatunku zwierząt wolno żyjących gatunek: jeleń 163 700 gatunek: dzik 211 800
gatunek: lis wolno żyjący 209 500
Terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
Rok: 2009
Metody szacowania: statystyki myśliwskie, wskaźnik nocnego liczenia i liczenie lisich jam
Region
Szacunki liczebności populacji danego gatunku zwierząt wolno żyjących gatunek: sarna 827 500 gatunek: jeleń 176 100 gatunek: dzik 251 000
gatunek: lis wolno żyjący 203 300
Terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
Poz. 382
Dziennik Ustaw
Rok: 2010
Metody szacowania: statystyki myśliwskie, wskaźnik nocnego liczenia i liczenie lisich jam
Region gatunek: sarna 822 000 180 200 gatunek: jeleń
Szacunki liczebności populacji danego gatunku zwierząt wolno żyjących gatunek: dzik 249 900
gatunek: lis wolno żyjący 198 300
Terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej
6.5.2. Monitorowanie dzikiej zwierzyny
Rok: 2006
Badania serologiczne – RFFIT liczba przebadanych próbek badania 82,12 % 14 155 wynikiem z dodatnim odsetek próbek Badania mikrobiologiczne lub
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Inne testy: TC (%) liczba przebadanych próbek 0 20 572 odsetek próbek z dodatnim wynikiem badania 87,17 %
– 30 –
Region
wirusologiczne liczba próbek liczba z dodatnim przebadanych wynikiem próbek badania 21 418
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Opis zastosowanych badań serologicznych: badanie serologiczne – test RFFIT (określenie miana przeciwciał wirusa
wścieklizny w surowicy (skrzep krwi z serca lub płyn z klatki piersiowej)).
Opis zastosowanych badań mikrobiologicznych lub wirusologicznych: immunofluorescencja odcisków mózgowych – badanie
Poz. 382
w kierunku wścieklizny w ramach monitoringu (lisy odstrzelone przez myśliwych).
Opis innych zastosowanych badań: szlify kości żuchwy – badanie na obecność markera (TC – tetracykliny).
Rok: 2007
Badania serologiczne – RFFIT Inne testy: TC (%) liczba przebadanych próbek 19 217 odsetek próbek z dodatnim wynikiem badania 83,17 % liczba z dodatnim wynikiem 80,21 % 20 296 8 próbek 13 592 odsetek próbek Badania mikrobiologiczne
Dziennik Ustaw
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Region
przebadanych
lub wirusologiczne liczba próbek liczba z dodatnim przebadanych wynikiem próbek badania
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Opis zastosowanych badań serologicznych: badanie serologiczne – test RFFIT (określenie miana przeciwciał wirusa
– 31 –
wścieklizny w surowicy (skrzep krwi z serca lub płyn z klatki piersiowej)).
Opis zastosowanych badań mikrobiologicznych lub wirusologicznych: immunofluorescencja odcisków mózgowych – badanie
w kierunku wścieklizny w ramach monitoringu (lisy odstrzelone przez myśliwych).
Opis innych zastosowanych badań: szlify kości żuchwy – badanie na obecność markera (TC – tetracykliny). Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Badania mikrobiologiczne lub Inne testy: TC (%) liczba przebadanych próbek 20 166 0 19 788 odsetek próbek z dodatnim wynikiem badania 86,87 %
Rok: 2008
Badania serologiczne – RFFIT liczba z dodatnim wynikiem 79,66 % próbek 14 744 odsetek próbek
Choroba: wścieklizna
Region
przebadanych
wirusologiczne liczba próbek liczba z dodatnim przebadanych wynikiem próbek badania
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Poz. 382
Opis zastosowanych badań serologicznych: badanie serologiczne – test RFFIT (określenie miana przeciwciał wirusa
Dziennik Ustaw
wścieklizny w surowicy (skrzep krwi z serca lub płyn z klatki piersiowej)).
Opis zastosowanych badań mikrobiologicznych lub wirusologicznych: immunofluorescencja odcisków mózgowych – badanie
w kierunku wścieklizny w ramach monitoringu (lisy odstrzelone przez myśliwych).
Opis innych zastosowanych badań: szlify kości żuchwy – badanie na obecność markera (TC – tetracykliny).
Rok: 2009
Badania serologiczne – RFFIT wirusologiczne liczba przebadanych próbek 22 678 2 wynikiem z dodatnim liczba próbek liczba z dodatnim wynikiem 81,72 % próbek 16 805 odsetek próbek Badania mikrobiologiczne lub
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Inne testy: TC liczba przebadanych próbek 22 096 odsetek próbek
Region
– 32 –
przebadanych
z dodatnim wynikiem 89,12 %
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Opis zastosowanych badań serologicznych: badanie serologiczne – test RFFIT (określenie miana przeciwciał wirusa
wścieklizny w surowicy (skrzep krwi z serca lub płyn z klatki piersiowej)).
Opis zastosowanych badań mikrobiologicznych lub wirusologicznych: immunofluorescencja odcisków mózgowych – badanie
w kierunku wścieklizny w ramach monitoringu (lisy odstrzelone przez myśliwych).
Opis innych zastosowanych badań: szlify kości żuchwy – badanie na obecność markera (TC – tetracykliny).
Poz. 382
Rok: 2010
Badania serologiczne – RFFIT wirusologiczne liczba przebadanych przebadanych próbek 22 141 próbek 22 971 15 wynikiem z dodatnim liczba próbek liczba Inne testy: TC odsetek próbek z dodatnim wynikiem
a)
Choroba: wścieklizna
Badania mikrobiologiczne lub
Dziennik Ustaw
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Region liczba z dodatnim wynikiem 84,78 %
a)
odsetek próbek
przebadanych próbek 15 338
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
88,62 %
a)
Na podstawie wstępnych wyn ków badań.
Opis zastosowanych badań serologicznych: badanie serologiczne – test RFFIT (określenie miana przeciwciał wirusa
– 33 –
wścieklizny w surowicy (skrzep krwi z serca lub płyn z klatki piersiowej)).
Opis zastosowanych badań mikrobiologicznych lub wirusologicznych: immunofluorescencja odcisków mózgowych – badanie
w kierunku wścieklizny w ramach monitoringu (lisy odstrzelone przez myśliwych).
Opis innych zastosowanych badań: szlify kości żuchwy – badanie na obecność markera (TC – tetracykliny).
Poz. 382
6.5.3. Dane dotyczące szczepień lub leczenia dzikiej zwierzyny Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
Program szczepienia lub leczenia Powierzchnia (km ) zostanie wyłożona lub podana
19 947,001) 15 958,002) 17 972,001) 16 533,402) 25 122,001) 22 441,002) 13 988,001) 13 054,002) 18 219,001) 16 970,002) 15 183,001) 15 183,002) 35 558,001) 32 069,002) 9 412,001) 8 000,002) 17 845,00 16 133,002) 20 187,00 18 162,002) 18 310,00 16 559,002)
1)
1) 1)
Dziennik Ustaw
Rok: 2012
Choroba: wścieklizna
liczba dawek szczepionki lub produktu leczniczego, która liczba akcji
całkowita liczba dawek szczepionki lub produktu leczniczego, która zostanie wyłożona lub podana 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 638 320 661 336
Województwo
2
dolnośląskie
638 320 661 336 897 640 522 160 678 800 607 320 1 282 760 320 000 645 320 726 480 662 360
kujawsko-pomorskie
– 34 –
lubelskie
897 640 522 160 678 800 607 320 1 282 760 320 000 645 320
lubuskie
łódzkie
małopolskie
mazowieckie
opolskie
podkarpackie
podlaskie
2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna)
726 480
Poz. 382
pomorskie
662 360
śląskie
10 130,502) 11 710,001) 10 500,002) 24 173,00 21 483,002) 29 827,00 27 637,662) 22 892,00 20 000,002) 312 679,00 280 813,564)
3)
1) 1) 1)
12 334,001)
405 220 420 000 859 320 1 105 506 800 000 11 232 542 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 1 105 506 800 000 11 232 542 2 (wiosenna i jesienna) 859 320 2 (wiosenna i jesienna) 420 000
2 (wiosenna i jesienna) 405 220
Dziennik Ustaw
świętokrzyskie
warmińsko-mazurskie
wielkopolskie
zachodniopomorskie
RAZEM
1)
2)
Całkowita powierzchnia województwa. Powierzchnia województwa objęta programem.
3) Całkowita powierzchnia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
4) Powierzchnia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej objęta programem.
– 35 –
W przypadku wystąpienia sytuacji epizootycznej, o której mowa w § 2 ust. 3 lub § 3 ust. 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa
i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania ochronnych szczepień
lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie, liczba akcji szczepień w poszczególnych województwach oraz liczba województw
objętych szczepieniem może ulec zmniejszeniu.
Opis stosowanych szczepień, działań terapeutycznych lub innych
Na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych
warunków i sposobu przeprowadzania szczepień ochronnych lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie, szczepienia ochronne
lisów wolno żyjących przeprowadza wojewódzki lekarz weterynarii. Zgodnie z ww. rozporządzeniem szczepionka jest rozrzucana
z samolotu lub wykładana ręcznie dwa razy w ciągu roku kalendarzowego na obszarach lasów oraz we wszystkich miejscach
Poz. 382
bytowania lisów wolno żyjących. Szczepionka może być podana raz w roku, jeżeli na obszarze województwa i na obszarach
województw graniczących z tym województwem nie stwierdzono przypadków wystąpienia wścieklizny w okresie dwóch kolejnych
lat. Szczepień ochronnych nie przeprowadza się, jeżeli na obszarze województwa i na obszarach województw graniczących z tym
Dziennik Ustaw
województwem nie stwierdzono wścieklizny w okresie trzech kolejnych lat.
Liczba dawek szczepionki zależy od stopnia zalesienia i ukształtowania terenu, populacji zwierząt dzikich oraz przyjętego
sposobu podania szczepionki, ale nie powinna być mniejsza niż 20 dawek na 1 km2 powierzchni.
7. Założenia programu
7.1. Założenia związane z badaniami
7.1.1. Założenia w zakresie badań diagnostycznych
Rok: 2012
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierząt/kategoria: lisy wolno żyjące
– 36 –
Liczba
Region
Rodzaj badania
Populacja docelowa
Rodzaj próbki
Cel
planowanych badań
Terytorium
immunofluorescencja lisy wolno żyjące mózg kontrola szczepień, monitoring akcji 21 621
Rzeczypospolitej
odcisków mózgowych
Polskiej
(FAT) 21 621 surowica kontrola szczepień, monitoring akcji
Terytorium
Rzeczypospolitej
test seroneutralizacji lisy wolno żyjące
Polskiej
(RFFIT)
Terytorium
Rzeczypospolitej
test na obecność lisy wolno żyjące
Polskiej
markera (TC)
żuchwa
kontrola szczepień, monitoring akcji
21 621
RAZEM
64 863
Poz. 382
W przypadku wystąpienia sytuacji epizootycznej, o której mowa w § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa wściekliźnie, liczba województw objętych szczepieniem może ulec zmniejszeniu,
Dziennik Ustaw
i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania ochronnych szczepień
lisów
wolno
żyjących
przeciwko
a w związku z tym zmniejszeniu może ulec liczba lisów, które powinny zostać odstrzelone w ramach monitoringu, oraz liczba
badań.
7.2. Założenia w zakresie szczepień lub leczenia dzikiej zwierzyny
Na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych
– 37 –
warunków i sposobu przeprowadzania ochronnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie szczepienia ochronne
lisów wolno żyjących przeprowadza wojewódzki lekarz weterynarii. Zgodnie z ww. rozporządzeniem szczepionka jest rozrzucana
z samolotu lub wykładana ręcznie dwa razy w ciągu roku kalendarzowego na obszarach lasów oraz we wszystkich miejscach
bytowania lisów wolno żyjących. Szczepionka może być podana raz w roku, jeżeli na obszarze województwa i na obszarach
województw graniczących z tym województwem nie stwierdzono przypadków wystąpienia wścieklizny w okresie dwóch kolejnych
lat. Szczepień ochronnych nie przeprowadza się, jeżeli na obszarze województwa i na obszarach województw graniczących z tym
województwem nie stwierdzono wścieklizny w okresie trzech kolejnych lat.
Liczba dawek szczepionki zależy od stopnia zalesienia i ukształtowania terenu, populacji zwierząt dzikich oraz przyjętego
sposobu podania szczepionki, ale nie powinna być mniejsza niż 20 dawek na 1 km2.
Poz. 382
Rok: 2012
Cele programu szczepienia lub leczenia powierzchnia (km ) planowana do wyłożenia lub podania w ramach akcji
19 947,00 15 958,002) 17 972,001) 16 533,402) 25 122,001) 22 441,002) 13 988,001) 13 054,002) 18 219,001) 16 970,002) 15 183,001) 15 183,002) 35 558,001) 32 069,002) 9 412,001) 8 000,002) 17 845,001) 16 133,002) 20 187,001) 18 162,002) 18 310,001) 16 559,002) 12 334,001) 10 130,502)
1)
Dziennik Ustaw
Choroba: wścieklizna
Gatunek zwierzęcia/kategoria: lisy wolno żyjące
liczba dawek szczepionki lub
całkowita liczba dawek planowana liczba akcji szczepionki lub produktu leczniczego planowana do wyłożenia lub podania 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 638 320 661 336 897 640
województwo
2
produktu leczniczego
dolnośląskie
319 160 330 668 448 820 261 080 339 400 303 660 641 380 160 000 322 660 363 240 331 180 202 610
kujawsko-pomorskie
lubelskie
– 38 –
lubuskie
522 160 678 800 607 320 1 282 760 320 000 645 320 726 480
łódzkie
małopolskie
mazowieckie
opolskie
podkarpackie
podlaskie
pomorskie
2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna)
662 360
Poz. 382
śląskie
405 220
świętokrzyskie
10 500,002) 24 173,001) 21 483,002) 29 827,001) 27 637,662) 22 892,001) 20 000,002) 312 679,003) 280 813,564)
Dziennik Ustaw
11 710,001)
210 000 429 660 552 753 400 000 5 616 271 2 (wiosenna i jesienna) 2 (wiosenna i jesienna) 800 000 11 232 542 2 (wiosenna i jesienna) 1 105 506 2 (wiosenna i jesienna) 859 320
2 (wiosenna i jesienna) 420 000
warmińsko-mazurskie
wielkopolskie
zachodniopomorskie
RAZEM
1)
2)
Całkowita powierzchnia województwa. Powierzchnia województwa objęta programem.
3) Całkowita powierzchnia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
4) Powierzchnia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej objęta programem.
– 39 –
W przypadku wystąpienia sytuacji epizootycznej, o której mowa w § 2 ust. 3 lub § 3 ust. 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa
i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania ochronnych szczepień
lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie, liczba akcji szczepień w poszczególnych województwach oraz liczba województw
objętych programem może ulec zmniejszeniu.
Poz. 382
8. Szacunkowa analiza kosztów programu1)
Koszt Koszt jednostkowy w euro
3)
Dziennik Ustaw
Przeznaczenie kosztów jednostek wy w zł w zł
2)
Wyszczególnienie jednostkoeuro
3)
Ilość całkowita całkowita w (tak/nie)
Kwota Kwota
Wniosek o dofinansowanie z funduszy Wspólnoty
1. Badania laboratoryjne w 2012 r.
1.1. Koszty badań
test: RFFIT
21 621 21 621 2,90 62700,90 0,70
53,92
1165804,32
12,93
279569,38 15036,19
tak tak
test: TC
test: różnicowanie
szczepów wirusa
117
150,00
17550,00
35,97
4208,63
tak
– 40 –
wścieklizny
test: jakość szczepionki
(kontrola serii)
64
233,61
14951,04
56,02
3585,38
tak
test: immunofluorescencja
odcisków mózgowych –
badanie w ramach
21 621
19,37
418798,77
4,65
100431,36
tak
monitoringu
test: immunofluorescencja
odcisków mózgowych –
29,55
35075,85
7,09
8411,47
tak
badanie przy wystąpieniu
Poz. 382
Dziennik Ustaw
podejrzenia wścieklizny
1 187
test: izolacji wirusa
na myszach
98
68,41
6704,18
16,41
1607,72
tak
test: izolacji wirusa
na kulturach komórkowych
112
333,55
37357,60
79,99
8958,66
tak
neuroblastomy RAZEM RAZEM
4)
1758942,66 1882068,65 21 621 35,00 756735,00 8,39
421808,79
– 41 –
451335,41 181471,22
tak
1.2. Koszty pobierania próbek
dostarczenie lisów do
badania
dowóz próbek do
laboratorium (do badań
769 partii (po 30 lisów) x 160 km 0,84 103353,60 0,20 24785,04
nie
przy wystąpieniu
podejrzenia wścieklizny
oraz badań w ramach
monitoringu)
RAZEM (poz. 1.1 i 1.2)
4)
2619031,26 2742157,25
628065,05 657591,67
RAZEM (poz. 1.1 i 1.2)
Poz. 382
2. Szczepienie w 2012 r.
2.1. Zakup szczepionki
11 232 542
tak tak tak tak tak
2,27 1,23 39313897,00 41932928,26 42056054,25 10085384,71 10055858,09 9427793,04 13816026,66 0,29 3313195,84
25497870,34
0,54
6114597,20
Dziennik Ustaw
2.2. Koszty dystrybucji
11 232 542
RAZEM (poz. 2.1 i 2.2) RAZEM RAZEM
4)
1)
Wszystkie wartości są podane bez VAT.
2)
Szacunkowe koszty, które zostaną dostosowane do wielkości wydatków zaplanowanych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt w ustawie budżetowej na rok 2012.
3)
Wyliczenie kosztów według kursu 1 euro = 4,17 zł (zgodnie z wytycznymi Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2011 r. dotyczącymi stosowania jednolitych
wskaźników makroekonomicznych będących podstawą oszacowania skutków finansowych projektowanych ustaw).
4)
Kwotę całkowitą kosztów badań w zł i euro powiększono o tzw. koszty ogólne wynoszące 7 % sumy kosztów badań wymienionych w pkt 1.1 tabeli, zgodnie
– 42 –
z wyszczególnieniem zawartym w ust. 1 załącznika do decyzji wykonawczej Komisji 2011/807/UE z dnia 30 listopada 2011 r. zatwierdzającej roczne i wieloletnie
programy oraz wkład finansowy Unii w zakresie zwalczania, kontroli i monitorowania niektórych chorób zwierząt i chorób odzwierzęcych, przedstawione przez państwa
członkowskie na 2012 rok i na lata następne (Dz. Urz. UE L 322 z 06.12.2011, str. 11).
Poz. 382
Załączniki do programu zwalczania wścieklizny (Rabies) Okres sprawozdawczy (kwartał/rok): Załącznik nr 1 I - IV 2005
Dziennik Ustaw
Przypadki wścieklizny
Kraj:
Rzeczpospolita Polska (POL)
Obszar Zwierzęta wolno żyjące
Przypadki wścieklizny Zwierzęta domowe
kot
koń
wilk
pies
koza
inne
szop
dzik
bydło
owca
jenot
kuna
sarna
jeleń
świnia
borsuk
daniel
bezdomny pies
inne łasicowate
2 2 1
1
1
inne mięsożerne
nietoperz
2 1 1
inne
Województwo lis
– 43 –
1
2 2
7 15 1
2 1 1 84 10
3
23
1
1 39 17 8 1
1 3 1
2 4
dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie RAZEM
5
7
23
Zwierzęta domowe
Zwierzęta wolno żyjące
RAZEM
36 102 138
Poz. 382
Przypadki wścieklizny
Kraj:
Rzeczpospolita Polska (POL)
Okres sprawozdawczy (kwartał/rok):
Załącznik nr 2 I - IV 2006
Dziennik Ustaw
Obszar Zwierzęta wolno żyjące
Przypadki wścieklizny Zwierzęta domowe
kot
koń
wilk
pies
dzik
koza
inne
szop
owca
jenot
kuna
bydło
sarna
jeleń
świnia
borsuk
daniel
bezdomny pies
inne łasicowate
inne mięsożerne
11
1
1 1
nietoperz
1
1
inne
Województwo lis
– 44 –
1
1 6
3 6 7
1 10 6 43 15 13 1 1 1 4
1 3
4
2
dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie RAZEM
4
6
9
Zwierzęta domowe
Zwierzęta wolno żyjące
RAZEM
19 63 82
Poz. 382
Przypadki wścieklizny
Kraj:
Rzeczpospolita Polska (POL)
Okres sprawozdawczy (kwartał/rok):
Załącznik nr 3 I - IV 2007
Dziennik Ustaw
Obszar Zwierzęta wolno żyjące
Przypadki wścieklizny Zwierzęta domowe
kot
koń
wilk
pies
dzik
koza
inne
szop
owca
jenot
kuna
bydło
sarna
jeleń
świnia
borsuk
daniel
bezdomny pies
inne łasicowate
6
2
1
– 45 –
1
1 1
1
1 12 9
inne mięsożerne
2 42 7
2 3
5
1 7 6 4
1 1
1 1 1 3
dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Razem
3
6
6
Zwierzęta domowe
Zwierzęta wolno żyjące
RAZEM
15 55 70
nietoperz
1 2
inne
Województwo lis
Poz. 382
Załącznik nr 4 Okres sprawozdawczy(kwartał/rok): I - IV 2008
Dziennik Ustaw
Przypadki wścieklizny Kraj: Zwierzęta wolno żyjące
Rzeczpospolita Polska (POL)
Obszar
Przypadki wścieklizny Zwierzęta domowe
kot
koń
wilk
pies
dzik
koza
inne
szop
owca
jenot
kuna
bydło
sarna
jeleń
świnia
borsuk
daniel
bezdomny pies
inne łasicowate
1
6
inne mięsożerne
nietoperz
inne
Województwo lis
– 46 –
1 1
1
8 3 1 1 19 2 1
3
2
dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Razem
1
1
3
3
Zwierzęta domowe
Zwierzęta wolno żyjące
5 24
RAZEM
29
Poz. 382
Załącznik nr 5 Okres sprawozdawczy (kwartał/rok): I - IV 2009
Dziennik Ustaw
Przypadki wścieklizny Kraj: Zwierzęta wolno żyjące
Rzeczpospolita Polska (POL)
Obszar
Przypadki wścieklizny Zwierzęta domowe
kot
koń
wilk
pies
dzik
koza
inne
szop
owca
jenot
kuna
bydło
sarna
jeleń
świnia
borsuk
daniel
bezdomny pies
inne łasicowate
3
inne mięsożerne
nietoperz
1
– 47 –
1 2 1
dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Razem 6
2
Zwierzęta domowe
Zwierzęta wolno żyjące
0 8
RAZEM
8
inne
Województwo lis
Poz. 382
Załącznik nr 6 Okres sprawozdawczy (kwartał/rok): I - IV 2010
Dziennik Ustaw
Przypadki wścieklizny Kraj: Zwierzęta wolno żyjące
Rzeczpospolita Polska (POL)
Obszar
Przypadki wścieklizny Zwierzęta domowe
kot
koń
wilk
pies
dzik
koza
inne
szop
owca
jenot
kuna
bydło
sarna
jeleń
świnia
borsuk
daniel
bezdomny pies
inne łasicowate
1 1 2 1 94 1 3
1
9
1 1
5
6
4
inne mięsożerne
nietoperz
1 2
inne
Województwo lis
– 48 –
1
13 1
dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie Razem 1 2 1 117 1 1 3 1
6
8
4
1 1 1 6
Zwierzęta domowe
Zwierzęta wolno żyjące
22 129
RAZEM
151
Poz. 382
Dziennik Ustaw – 49 – Poz. 382
Załącznik nr 2 PROGRAM MAJĄCY NA CELU WYKRYCIE WYSTĘPOWANIA ZAKAŻEŃ WIRUSAMI WYWOŁUJĄCYMI GRYPĘ PTAKÓW (aVIAN INFLUENZA) ORAZ POSZERZENIE WIEDZY NA TEMAT RYZYKA WYSTĄPIENIA TEJ CHOROBY
Identyfikacja programu mającego na celu wykrycie występowania zakażeń wirusami wywołującymi grypę ptaków (Avian influenza) oraz poszerzenie wiedzy na temat ryzyka wystąpienia tej choroby Państwo członkowskie: Rzeczpospolita Polska Choroba: grypa ptaków (Avian influenza) Okres realizacji programu: 2012 r. Realizacja programu mającego na celu wykrycie występowania zakażeń wirusami wywołującymi grypę ptaków (Avian influenza) oraz poszerzenie wiedzy na temat ryzyka wystąpienia tej choroby u drobiu
1. Cele programu mającego na celu wykrycie występowania zakażeń wirusami wywołującymi grypę ptaków (Avian influenza) oraz poszerzenie wiedzy na temat ryzyka wystąpienia tej choroby Realizacja programu mającego na celu wykrycie występowania zakażeń wirusami wywołującymi grypę ptaków (Avian influenza) oraz poszerzenie wiedzy na temat ryzyka wystąpienia tej choroby, zwanego dalej „programem” zmierza do potwierdzenia statusu Rzeczypospolitej Polskiej jako państwa wolnego od grypy ptaków. Ponadto celem programu jest informowanie właściwych organów o występowaniu wirusa grypy ptaków. W celu kontrolowania tej choroby, zgodnie z dyrektywą Rady 2005/94/WE z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie wspólnotowych środków zwalczania grypy ptaków i uchylającą dyrektywę 92/40/EWG (Dz. Urz. UE L 10 z 14.01.2006, str. 16, z późn. zm.), w ramach programu jest prowadzony czynny nadzór nad:
Dziennik Ustaw – 50 – Poz. 382
1) nisko zjadliwą grypą ptaków (LPAI) podtypu H5 i H7 u ptaków grzebiących (kur, indyków, perlic, bażantów, kuropatw i przepiórek) oraz ptaków bezgrzebieniowych, uzupełniając w ten sposób inne systemy wczesnego wykrywania;
2) nisko zjadliwą grypą ptaków (LPAI) podtypu H5 i H7 oraz wysoce zjadliwą grypą ptaków (HPAI) u domowego ptactwa wodnego (kaczek, gęsi i kaczek krzyżówek przeznaczonych do odnowy populacji zwierzyny łownej). Szczegółowe wytyczne w zakresie wdrażania nadzoru zostały określone w decyzji Komisji 2010/367/UE z dnia 25 czerwca 2010 r. w sprawie wdrożenia przez państwa członkowskie programów nadzoru w zakresie ptasiej grypy u drobiu i dzikiego ptactwa (Dz. Urz. UE L 166 z 01.07.2010, str. 22). Główne korzyści wynikające z realizacji programu to:
1) stwierdzenie braku występowania podtypu H5N7 lub innych podtypów wirusa grypy ptaków u drobiu;
2) wykrycie ewentualnych dowodów braku transmisji wirusa grypy ptaków z ptactwa dzikiego na drób poprzez losowe badania laboratoryjne drobiu na terytorium całego państwa.
2. Projekt nadzoru Pobieranie próbek i badania serologiczne w gospodarstwach utrzymujących drób, zwanych dalej „gospodarstwem”, przeprowadza się w celu wykrycia przeciwciał na obecność wirusa grypy ptaków, zgodnie z dyrektywą Rady 2005/94/WE z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie wspólnotowych środków zwalczania grypy ptaków i uchylającą dyrektywę 92/40/EWG. Czynny nadzór uzupełnia systemy wczesnego wykrywania ustanowione na podstawie decyzji Komisji 2005/734/WE z dnia 19 października 2005 r. ustanawiającej środki bezpieczeństwa biologicznego w celu zmniejszenia ryzyka przeniesienia wysoce zjadliwej grypy ptaków spowodowanej przez wirus grypy A podtyp H5N1 z ptaków dziko żyjących na drób i inne ptaki żyjące w niewoli oraz przewidującej system wczesnego wykrywania na obszarach szczególnego ryzyka (Dz. Urz. UE L 274 z 20.10.2005, str. 105, z późn. zm.) oraz rozdziału II podręcznika diagnostycznego dotyczącego grypy ptaków, zatwierdzonego decyzją Komisji 2006/437/WE z dnia 4 sierpnia 2006 r. zatwierdzającą podręcznik diagnostyczny dotyczący grypy ptaków, przewidziany w dyrektywie Rady 2005/94/WE (Dz. Urz. UE L 237 z 31.08.2006, str. 1), zwany dalej „podręcznikiem diagnostycznym”.
Dziennik Ustaw – 51 – Poz. 382
2.1. Nadzór oparty na pobieraniu próbek reprezentatywnych Na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej jest przeprowadzane warstwowanie próbek do badań serologicznych na obecność wirusa grypy ptaków, tak aby próbki można było uznać za reprezentatywne dla całego państwa.
3. Populacje docelowe W ramach realizacji programu zostaną pobrane próbki od następujących gatunków i kategorii produkcyjnych drobiu:
1) kury nioski;
2) kury nioski chowane na wolnym wybiegu;
3) kury reprodukcyjne;
4) indyki reprodukcyjne;
5) kaczki reprodukcyjne;
6) gęsi reprodukcyjne;
7) indyki rzeźne;
8) kaczki rzeźne;
9) gęsi rzeźne;
10) ptactwo łowne utrzymywane w warunkach fermowych (np. bażanty, kuropatwy);
11) ptaki bezgrzebieniowe (strusie).
4. Metoda pobierania próbek reprezentatywnych Liczba gospodarstw, w których pobiera się próbki, jest obliczana na podstawie danych z tabeli 1 i 9 według gatunków drobiu obecnych w danym gospodarstwie. 4.1. Liczba gospodarstw, w których pobiera się próbki do badań serologicznych na obecność wirusa grypy ptaków 4.1.1. Liczba gospodarstw, z wyjątkiem gospodarstw utrzymujących kaczki, gęsi i kaczki krzyżówki, w których pobiera się próbki
Dziennik Ustaw – 52 – Poz. 382
Dla każdej kategorii produkcyjnej drobiu, z wyjątkiem kaczek, gęsi i kaczek krzyżówek, liczba gospodarstw, z których pobiera się próbki, jest określana w sposób pozwalający na wykrycie co najmniej jednego zakażonego gospodarstwa, jeżeli odsetek zakażonych gospodarstw wynosi co najmniej 5 % przy przedziale ufności 95 %. Pobieranie próbek przeprowadza się zgodnie z tabelą 1, z uwzględnieniem danych zawartych w tabelach 2 –
8. Tabela 1 Liczba gospodarstw, z wyłączeniem gospodarstw utrzymujących kaczki, gęsi i kaczki krzyżówki, w których pobiera się próbki w każdej kategorii produkcyjnej drobiu Liczba gospodarstw drobiu dla w każdej danym kategorii Liczba gospodarstw, w których pobiera państwie się próbki do 34 35-50 51-80 81-250 >250 Tabela 2 Gospodarstwa utrzymujące kury nioski reprodukcyjne Kod NUTS(2)
a), b)
produkcyjnej członkowskim
wszystkie 35 42 53 60
Łączna liczba gospodarstwc)
Łączna liczba z których należy pobrać próbki
Szacunkowa
Szacunkowa Metoda badania laboratoryjnego liczba testów według danej metody
liczba próbek łączna gospodarstwo wykonanych
gospodarstw, na
PL11
16
2
10
40
HI (H5/H7)
Dziennik Ustaw – 53 – Poz. 382
PL12 PL21 PL22 PL31 PL32 PL33 PL34 PL41 PL42 PL43 PL51 PL52 PL61 PL62 PL63 RAZEM
89 16 49 13 8 13 31 64 78 10 29 11 26 9 31 493
10 3 5 2 1 2 4 7 9 1 4 1 4 1 4 60
10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10
200 60 100 40 20 40 80 140 180 20 80 20 80 20 80 1200
HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7)
Tabela 3 Gospodarstwa utrzymujące kury nioski towarowe Kod Łączna gospodarstwc) Łączna liczba z których należy pobrać próbki PL11 PL12 PL21 52 181 98 3 10 6 10 10 10 Szacunkowa Szacunkowa Metoda badania laboratoryjnego liczba testów według danej metody 60 200 120 HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7)
NUTS(2)a), b) liczba
liczba próbek łączna gospodarstwo wykonanych
gospodarstw, na
Dziennik Ustaw – 54 – Poz. 382
PL22 PL31 PL32 PL33 PL34 PL41 PL42 PL43 PL51 PL52 PL61 PL62 PL63 RAZEM Tabela 4
96 27 34 18 20 172 33 45 87 18 38 28 46 993
6 2 3 1 1 7 3 3 5 2 3 2 3 60
10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10
120 40 60 20 20 140 60 60 100 40 60 40 60 1200
HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7)
Gospodarstwa utrzymujące kury nioski chowane na wolnym wybiegu Kod Łączna gospodarstwc) Łączna liczba z których należy pobrać próbki PL11 PL12 PL21 PL22 PL31 PL32 22 17 3 6 6 2 5 4 1 2 2 1 10 10 10 10 10 10 Szacunkowa Szacunkowa Metoda badania laboratoryjnego liczba testów według danej metody 100 80 20 40 40 20 HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7)
NUTS(2)a), b) liczba
liczba próbek łączna gospodarstwo wykonanych
gospodarstw, na
Dziennik Ustaw – 55 – Poz. 382
PL33 PL34 PL41 PL42 PL43 PL51 PL52 PL61 PL62 PL63 RAZEM
3 1 41 19 14 30 3 8 9 6 190
1 1 14 4 4 7 1 2 2 2 53
10 10 10 10 10 10 10 10 10 10
20 20 280 80 80 140 20 40 40 40 1060
HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7)
Tabela 5 Gospodarstwa utrzymujące indyki rzeźne Kod Łączna gospodarstwc) Łączna liczba z których należy pobrać próbki PL11 PL12 PL21 PL22 PL31 PL32 PL33 PL34 18 66 12 16 37 7 3 16 2 7 2 2 4 1 1 2 10 10 10 10 10 10 10 10 Szacunkowa Szacunkowa Metoda badania laboratoryjnego liczba testów według danej metody 40 140 40 40 80 20 20 40 HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7)
NUTS(2)a), b) liczba
liczba próbek łączna gospodarstwo wykonanych
gospodarstw, na
Dziennik Ustaw – 56 – Poz. 382
PL41 PL42 PL43 PL51 PL52 PL61 PL62 PL63 RAZEM Tabela 6
69 22 119 36 6 35 348 11 821
7 2 9 4 1 4 10 2 60
10 10 10 10 10 10 10 10
140 40 180 80 20 80 200 40 1200
HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7)
Gospodarstwa utrzymujące indyki reprodukcyjne Kod NUTS(2)
a), b)
Łączna liczba gospodarstw
c)
Łączna liczba z których należy pobrać próbki
Szacunkowa
Szacunkowa Metoda badania laboratoryjnego liczba testów według danej metody
liczba próbek łączna gospodarstwo wykonanych
gospodarstw, na
PL11 PL12 PL21 PL22 PL31 PL32 PL33 PL34 PL41 PL42 PL43
1 2 1
1 2 1
10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10
20 40 20
HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7)
Dziennik Ustaw – 57 – Poz. 382
PL51 PL52 PL61 PL62 PL63 RAZEM Tabela 7
1 17 22
1 17 22
10 10 10 10 10
20 340 440
HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7)
Gospodarstwa utrzymujące strusie Kod NUTS (2)
a), b)
Łączna liczba gospodarstw
c)
Łączna liczba gospodarstw, z których należy pobrać próbki
Szacunkowa na gospodarstwo
Szacunkowa wykonanych testów według danej metody
Metoda laboratoryjnego
liczba próbek łączna liczba badania
PL11 PL12 PL21 PL22 PL31 PL32 PL33 PL34 PL41 PL42 PL43 PL51 PL52 PL61 PL62 PL63 RAZEM
13 11 2 7 5 11 12 4 7 4 1 9 4 3 93
8 8 1 3 2 8 8 2 3 2 1 4 2 1 53
5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5
80 80 10 30 20 80 80 20 30 20 10 40 20 10 530
HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7)
Dziennik Ustaw – 58 – Poz. 382
Tabela 8 Gospodarstwa utrzymujące ptaki łowne Kod NUTS (2)
a), b)
Łączna liczba gospodarstw
c)
Łączna liczba gospodarstw, z których należy pobrać próbki 5 7 2 4 4 1 8 2 9 2 2 7 2 55 4 6 1 3 3 1 7 1 7 1 1 6 1 42
Szacunkowa na gospodarstwo 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10
Szacunkowa wykonanych testów według danej metody 80 120 20 60 60 20 140 20 140 20 20 120 20 840
Metoda laboratoryjnego
liczba próbek łączna
liczba badania
PL11 PL12 PL21 PL22 PL31 PL32 PL33 PL34 PL41 PL42 PL43 PL51 PL52 PL61 PL62 PL63 RAZEM
HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7)
Objaśnienia do tabel 2-8:
a)
kod NUTS(2) – ang. Nomenclature of Units for Territorial Statistics – standard geokodowania przyjęty w Unii Europejskiej na potrzeby identyfikowania statystycznych jednostek terytorialnych, gdzie poszczególne kody oznaczają odpowiednio: PL51-woj. dolnośląskie, PL61-woj. kujawsko-pomorskie, PL31-woj. lubelskie, PL43-woj. lubuskie, PL11-woj. łódzkie, PL21-
Dziennik Ustaw – 59 – Poz. 382
woj. małopolskie, PL12-woj. mazowieckie, PL52-woj. opolskie, PL32- woj. podkarpackie, PL34-woj. podlaskie, PL63-woj. pomorskie, PL22-woj. śląskie, PL33-woj. świętokrzyskie, PL62- woj. warmińsko-mazurskie, PL41- woj. wielkopolskie, PL42woj. zachodniopomorskie.
b)
Położenie gospodarstwa pochodzenia. Jeżeli nie można użyć kodu NUTS(2) należy określić położenie przez podanie Łączna liczba gospodarstw drobiarskiego utrzymujących jedną kategorię drobiu w danym regionie NUTS(2).
długości i szerokości geograficznej (w stopniach).
c)
4.1.2. Liczba gospodarstw utrzymujących kaczki, gęsi i kaczki krzyżówki, w których to gospodarstwach pobiera się próbki Liczba gospodarstw utrzymujących kaczki, gęsi i kaczki krzyżówki, w których to gospodarstwach pobiera się próbki, jest określana w sposób pozwalający na wykrycie co najmniej jednego zakażonego gospodarstwa, jeżeli odsetek zakażonych gospodarstw wynosi co najmniej 5 % przy przedziale ufności 99 %. Pobieranie próbek przeprowadza się zgodnie z tabelą 9, z uwzględnieniem danych zawartych w tabelach 10 – 13.
Tabela 9 Liczba gospodarstw utrzymujących kaczki, gęsi i kaczki krzyżówki, gospodarstwach pobiera się próbki w których to
Liczba
gospodarstw
utrzymujących Liczba
gospodarstw
utrzymujących
kaczki, gęsi i kaczki krzyżówki w danym kaczki, gęsi i kaczki krzyżówki, w których państwie członkowskim do 46 47-60 61-100 101-350 >350 to gospodarstwach pobiera się próbki wszystkie 47 59 80 90
Dziennik Ustaw – 60 – Poz. 382
Tabela 10 Gospodarstwa utrzymujące kaczki rzeźne Kod NUTS(2)a),b) Łączna liczba gospodarstwc) Łączna liczba Szacunkowa gospodarstw, z których należy pobrać próbki PL11 PL12 PL21 PL22 PL31 PL32 PL33 PL34 PL41 PL42 PL43 PL51 PL52 PL61 PL62 PL63 RAZEM 15 2 33 79 3 4 2 13 151 10 2 15 34 3 4 2 10 80 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 liczba próbek na gospodarstwo Szacunkowa łączna wykonanych danej metody 400 80 600 1360 120 160 80 400 3200 HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) Metody laboratoryjliczba badania
testów według nego
Dziennik Ustaw – 61 – Poz. 382
Tabela 11 Gospodarstwa utrzymujące kaczki reprodukcyjne Kod Łączna gospodarstwc) Łączna liczba gospodarstw, z których należy pobrać próbki Szacunkowa na Szacunkowa Metoda badania laboratoryjnego liczba testów według danej metody PL11 PL12 PL21 PL22 PL31 PL32 PL33 PL34 PL41 PL42 PL43 PL51 PL52 PL61 PL62 PL63 RAZEM 7 4 1 1 3 4 2 22 7 4 1 1 3 4 2 22 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 280 160 40 40 120 160 80 880 HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7)
NUTS(2)a), b) liczba
liczba próbek łączna gospodarstwo wykonanych
Dziennik Ustaw – 62 – Poz. 382
Tabela 12 Gospodarstwa utrzymujące gęsi rzeźne Kod Łączna gospodarstwc) Łączna liczba gospodarstw, z których należy pobrać próbki PL11 PL12 PL21 PL22 PL31 PL32 PL33 PL34 PL41 PL42 PL43 PL51 PL52 PL61 PL62 PL63 RAZEM 132 80 6 14 164 15 55 75 289 18 50 18 11 44 47 6 1024 14 7 1 1 15 1 5 7 20 1 5 1 1 5 5 1 90 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 Szacunkowa na gospodarstwo Szacunkowa wykonanych testów według danej metody 560 280 40 40 600 40 200 280 800 40 200 40 40 200 200 40 3600 HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) Metoda laboratoryjnego
NUTS(2)a), b) liczba
liczba próbek łączna liczba badania
Dziennik Ustaw – 63 – Poz. 382
Tabela 13 Gospodarstwa utrzymujące gęsi reprodukcyjne Kod NUTS(2)a),b) Łączna liczba gospodarstwc) Łączna liczba Szacunkowa gospodarstw, z których należy pobrać próbki PL11 PL12 PL21 PL22 PL31 PL32 PL33 PL34 PL41 PL42 PL43 PL51 PL52 PL61 PL62 PL63 RAZEM 14 6 8 2 28 3 32 2 3 1 38 23 10 170 7 3 4 2 12 2 14 2 2 1 17 9 5 80 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 na gospodarstwo Szacunkowa wykonanych testów według danej metody 280 120 160 80 480 80 560 80 80 40 680 360 200 3200 HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) HI (H5/H7) Metoda laboratoryjnego
liczba próbek łączna liczba badania
Objaśnienia do tabel 10-13:
a)
Kod NUTS(2) – ang. Nomenclature of Units for Territorial Statistics – standard geokodowania przyjęty w Unii Europejskiej na potrzeby identyfikowania statystycznych jednostek terytorialnych, gdzie poszczególne kody oznaczają odpowiednio: PL51-woj. dolnośląskie, PL61-woj. kujawsko-pomorskie, PL31-woj. lubelskie, PL43-woj. lubuskie, PL11-woj. łódzkie, PL21woj. małopolskie, PL12-woj. mazowieckie, PL52-woj. opolskie, PL32- woj. podkarpackie, PL34-woj. podlaskie, PL63-woj. pomorskie, PL22-woj. śląskie, PL33-woj. świętokrzyskie, PL62- woj. warmińsko-mazurskie, PL41- woj. wielkopolskie, PL42woj. zachodniopomorskie.
Dziennik Ustaw
b)
– 64 –
Poz. 382
Położenie gospodarstwa pochodzenia. Jeżeli nie można użyć kodu NUTS(2) należy określić położenie gospodarstwa przez Łączna liczba gospodarstw utrzymujących jedną kategorię drobiu w danym regionie NUTS(2).
podanie długości i szerokości geograficznej (w stopniach).
c)
4.2. Liczba ptaków, z wyłączeniem kaczek, gęsi i kaczek krzyżówek, od których pobiera się próbki w gospodarstwach Liczba ptaków, od których pobiera się próbki w każdym gospodarstwie, jest określana w sposób pozwalający na uzyskanie 95 % prawdopodobieństwa wykrycia co najmniej jednego ptaka zakażonego grypą ptaków, jeżeli odsetek występowania ptaków seropozytywnych jest wyższy niż 30 %. Próbki krwi do badań serologicznych pobiera się od wszystkich kategorii produkcyjnych drobiu i gatunków drobiu, przynajmniej od 5 – 10 ptaków (z wyjątkiem kaczek, gęsi i kaczek krzyżówek) z każdego gospodarstwa oraz z różnych kurników, jeżeli w danym gospodarstwie jest ich więcej niż jeden. W przypadku kilku kurników próbki pobiera się od co najmniej 5 ptaków z każdego kurnika. 4.2.1. Liczba kaczek, gęsi i kaczek krzyżówek, od których należy pobrać próbki w gospodarstwie Liczba w kaczek, jest gęsi i kaczek w krzyżówek, sposób od których na pobiera się próbki 95 % gospodarstwie, określana pozwalający uzyskanie
prawdopodobieństwa wykrycia co najmniej jednego ptaka zakażonego grypą ptaków, jeżeli odsetek występowania ptaków seropozytywnych jest wyższy niż 30 %. Do badań serologicznych pobiera się dwadzieścia próbek krwi z każdego wytypowanego gospodarstwa.
5. Procedury pobierania próbek do badań serologicznych Okres pobierania próbek w gospodarstwie jest zbieżny z okresem produkcji sezonowej dla danej kategorii produkcyjnej drobiu, a pobieranie próbek można przeprowadzić również w rzeźni. W celu zwiększenia skuteczności oraz unikania niepotrzebnej obecności osób trzecich na terenie gospodarstwa pobieranie próbek odbywa się w miarę możliwości jednocześnie z pobieraniem próbek do innych celów, w szczególności w ramach programów kontroli zakażeń bakteriami Salmonella.
Dziennik Ustaw – 65 – Poz. 382
6. Pobieranie próbek do badań wirusologicznych Pobieranie próbek do badań wirusologicznych na obecność wirusa grypy ptaków nie jest stosowane jako metoda alternatywna wobec badań serologicznych. Metoda ta jest stosowana wyłącznie w przypadku uzyskania dodatnich wyników badań serologicznych na obecność wirusa grypy ptaków.
7. Częstotliwość i okres badania Pobieranie próbek w gospodarstwach odbywa się od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2012 r.
8. Badania laboratoryjne Badanie próbek odbywa się w Laboratorium Zakładu Chorób Drobiu w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym – Państwowym Instytucie Badawczym w Puławach, które jest krajowym laboratorium referencyjnym, o którym mowa w art. 33 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. Urz. UE L 165 z 30.04.2004, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 45, str. 200). Powyższe laboratorium zostało wyznaczone jako krajowe laboratorium referencyjne dla grypy ptaków na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie krajowych laboratoriów referencyjnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 8, poz. 38). Badania laboratoryjne przeprowadza się zgodnie z podręcznikiem diagnostycznym ustanawiającym procedury diagnostyczne służące do potwierdzenia oraz rozpoznawania różnicowego grypy ptaków. Wszystkie dodatnie wyniki badań serologicznych są potwierdzane w Krajowym Laboratorium Referencyjnym ds. Grypy Ptaków w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym – Państwowym Instytucie Badawczym w Puławach metodą hamowania hemaglutynacji, z użyciem wyznaczonych szczepów dostarczonych przez Wspólnotowe Laboratorium Referencyjne ds. Grypy Ptaków: a) dla podtypu H5: – wstępne badanie z użyciem szczepu teal/England/7894/06 (H5N3),
Dziennik Ustaw – 66 – Poz. 382
– badanie wszystkich próbek dodatnich z użyciem szczepu chicken/Scotland/59 (H5N1) celem wyeliminowania przeciwciał reagujących krzyżowo z N3, b) dla podtypu H7: – wstępne badanie z użyciem szczepu Turkey/England/647/77 (H7N7), – badanie wszystkich próbek dodatnich z użyciem szczepu African starling/983/79 (H7N1) celem wyeliminowania przeciwciał reagujących krzyżowo z N7. Następstwem wszystkich dodatnich wyników badań serologicznych jest dochodzenie epidemiologiczne w gospodarstwie oraz ponowne pobranie próbek do badań wirusologicznych w celu określenia, czy w danym gospodarstwie występuje aktywne zakażenie wirusem grypy ptaków. Wszystkie izolaty wirusa grypy ptaków przekazuje się do Wspólnotowego Laboratorium Referencyjnego ds. Grypy Ptaków zgodnie z prawem Unii Europejskiej oraz do krajowych laboratoriów referencyjnych zgodnie z zasadami określonymi w załączniku VIII do dyrektywy Rady 2005/94/WE z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie wspólnotowych środków zwalczania grypy ptaków i uchylającej dyrektywę 92/40/EWG, jeżeli nie ma zastosowania odstępstwo przewidziane w rozdziale V ust. 4 lit. d podręcznika diagnostycznego. Wirusy podtypu H5/H7 zostają niezwłocznie przesłane do Wspólnotowego Laboratorium Referencyjnego ds. Grypy Ptaków i poddane standardowym badaniom klasyfikującym (sekwencjonowanie nukleotydów/IVPI) zgodnie z podręcznikiem diagnostycznym. Realizacja programu u dzikiego ptactwa
1. Cele programu Celem realizacji programu u dzikiego ptactwa jest wczesne wykrycie HPAI podtypu H5N1 u dzikiego ptactwa w celu ochrony drobiu w gospodarstwach oraz weterynaryjnej ochrony zdrowia publicznego. Główne korzyści realizacji programu u dzikiego ptactwa to:
1) stwierdzenie braku występowania podtypu H5N7 lub innych podtypów wirusa grypy ptaków u dzikiego ptactwa;
2) wykrycie ewentualnych dowodów braku transmisji wirusa grypy ptaków z ptactwa dzikiego na drób przez losowe badania laboratoryjne ptactwa dzikiego prowadzone na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Dziennik Ustaw – 67 – Poz. 382
2. Projekt nadzoru Nadzór oparty na ryzyku jest wdrażany przez prowadzenie badań laboratoryjnych przeprowadzanych u konającego dzikiego ptactwa oraz padłych ptaków, jako system nadzoru biernego. W szczególności nadzorem tym jest objęte dzikie ptactwo, zwłaszcza migrujące dzikie ptactwo wodne, które jest objęte wyższym ryzykiem zakażenia i przeniesienia wirusa HPAI podtypu H5N1, tzw. gatunki docelowe. Nadzorem są objęte obszary w pobliżu mórz, jezior i dróg wodnych, na których znaleziono padłe ptaki, zwłaszcza jeżeli obszary te znajdują się w pobliżu gospodarstw. W trakcie realizacji programu, w celu zapewnienia pomocy w określaniu gatunków zakażonych wirusem grypy ptaków i optymalizacji pobierania od tych gatunków próbek, zapewnia się ścisłą współpracę między epidemiologami, ornitologami i właściwym organem ds. ochrony przyrody. Jeżeli wymaga tego sytuacja epidemiologiczna w odniesieniu do wirusa HPAI podtypu H5N1, nadzór jest uzupełniany przez działania uświadamiające oraz aktywne poszukiwanie i monitorowanie dzikiego ptactwa padłego lub konającego, w szczególności ptaków należących do gatunków docelowych. Powodem może być wykrycie wirusa HPAI podtypu H5N1 u drobiu lub dzikiego ptactwa w sąsiadujących państwach członkowskich Unii Europejskiej i państwach trzecich lub w państwach, przez których terytorium przebiegają szlaki migracyjne dzikich ptaków. W takim przypadku uwzględnia się szczegółowe trasy migracji poszczególnych gatunków dzikiego ptactwa.
3. Procedury pobierania próbek do badań laboratoryjnych Procedury pobierania próbek przeprowadza się zgodnie z podręcznikiem diagnostycznym. Pobiera się próbki z kloaki i tchawicy lub jamy ustno-gardłowej albo z tkanek ptaków dzikich padłych lub konających do badań metodą PCR lub przez izolację wirusa. Podczas przechowywania i transportu próbek podejmuje się szczególne środki ostrożności zgodnie z rozdziałem IV ust. 5 i 6 podręcznika diagnostycznego. Wszystkie izolaty wirusa grypy ptaków wykrytego u dzikiego ptactwa przekazuje się do Wspólnotowego Laboratorium Referencyjnego ds. Grypy Ptaków. Wirusy podtypu H5/H7 zostają niezwłocznie przesłane do Wspólnotowego Laboratorium Referencyjnego ds. Grypy Ptaków i poddane standardowym badaniom klasyfikującym (sekwencjonowanie nukleotydów/IVPI) zgodnie z podręcznikiem diagnostycznym. Pobieranie próbek odbywa się nie dłużej niż do dnia 31 grudnia roku realizacji programu.
Dziennik Ustaw – 68 – Poz. 382
Tabela 14 Liczba próbek, które należy pobrać od dzikiego ptactwa
KOD NUTS (2)
Dzikie ptactwo, od którego należy pobrać próbki
Liczba próbek, które należy pobrać w ramach biernego nadzoru
PL11 PL12 PL21 PL22 PL31 PL32 PL33 PL34 PL41 PL42 PL43 PL51 PL52 PL61 PL62 PL63 RAZEM
gatunki dzikiego ptactwa o podwyższonym ryzyku związanym z grypą ptaków (gatunki docelowe) 100 z całego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
około 100
4. Badania laboratoryjne Badania laboratoryjne przeprowadza się zgodnie z podręcznikiem diagnostycznym. Badanie próbek odbywa się w Krajowym Laboratorium Referencyjnym ds. Grypy Ptaków w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym – Państwowym Instytucie Badawczym w Puławach. Przeprowadza się wstępne badania przesiewowe metodą PCR dla genu M, a wyniki dodatnie poddaje się następnie szybkim badaniom na obecność H5, przeprowadzanym
Dziennik Ustaw – 69 – Poz. 382
w okresie nie dłuższym niż dwa tygodnie. W przypadku potwierdzenia H5 najszybciej, jak to możliwe przeprowadza się analizę miejsca rozszczepienia, aby określić, czy jest to wysoce zjadliwa grypa ptaków (HPAI) czy nisko zjadliwa grypa ptaków (LPAI). Jeżeli zostanie potwierdzona obecność wysoce zjadliwej grypy ptaków podtypu H5, należy jak najszybciej przeprowadzić dodatkowe badania na określenie typu N, nawet jeżeli tym sposobem możliwe jest tylko wykluczenie typu N1.
5. Dalsze działania W razie potwierdzenia zakażenia HPAI podtypu H5N1 mają zastosowanie środki kontroli określone w decyzji Komisji 2006/563/WE z dnia 11 sierpnia 2006 r. dotyczącej niektórych środków ochronnych w odniesieniu do wysoce zjadliwej grypy ptaków podtypu H5N1 wśród dzikiego ptactwa we Wspólnocie i uchylającej decyzję 2006/115/WE (Dz. Urz. UE L 222 z 15.08.2006, str. 11). W trakcie dochodzenia epizootycznego należy zidentyfikować obszary powiązane z takimi przypadkami, aby można było przewidzieć w przyszłości pojawienie się wirusa grypy ptaków, w szczególności obszary istotne dla produkcji drobiu, takie jak obszary o wysokim zagęszczeniu gospodarstw. Tabela 15 Wykaz gatunków dzikiego ptactwa, od których pobiera się próbki do badań na obecność grypy ptaków (gatunki docelowe) Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Nazwa naukowa Accipiter gentilis Accipiter nisus Anas acuta Anas clypeata Anas crecca Anas penelope Anas platyrhynchos Anas querquedula Anas strepera Anser albifrons albifrons Nazwa zwyczajowa jastrząb gołębiarz krogulec rożeniec płaskonos cyraneczka świstun kaczka krzyżówka cyranka krakwa gęś białoczelna (europejska rasa)
Dziennik Ustaw – 70 – Poz. 382
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43
Anser anser Anser brachyrhynchus Anser erythropus Anser fabalis Ardea cinerea Aythya ferina Aythya fuligula Branta bernicla Branta canadensis Branta leucopsis Branta ruficollis Bubo bubo Buteo buteo Buteo lagopus Cairina moschata Ciconia ciconia Circus aeruginosus Cygnus columbianus Cygnus cygnus Cygnus olor Falco peregrinus Falco tinnunculus Fulica atra Larus canus Larus ridibundus Limosa limosa Marmaronetta angustirostris Mergus albellus Milvus migrans Milvus milvus Netta rufina Phalacrocorax carbo Philomachus pugnax
gęś gęgawa gęś krótkodzioba gęś mała gęś zbożowa czapla siwa głowienka czernica bernikla obrożna bernikla kanadyjska bernikla białolica bernikla rdzawoszyja puchacz myszołów zwyczajny myszołów włochaty piżmówka amerykańska bocian biały błotniak stawowy łabędź czarnodzioby łabędź krzykliwy łabędź niemy sokół wędrowny pustułka łyska mewa pospolita mewa śmieszka rycyk marmurka tracz bielaczek kania czarna kania ruda hełmiatka kormoran czarny batalion
Dziennik Ustaw – 71 – Poz. 382
44 45 46 47 48 49 50
Pica pica Pluvialis apricaria Podiceps cristatus Podiceps nigricollis Porphyrio porphyrio Tachybaptus ruficollis Vanellus vanellus
sroka siewka złota perkoz dwuczuby perkoz zausznik modrzyk perkozek czajka
6. Koszty 6.1. Nadzór nad drobiem Tabela 16
Środki kwalif kujące się do współfinansowania nadzoru nad drobiem liczba testów do metoda badania wykonania według danej metody wstępne serologiczne badanie przesiewowe
b)
koszt jednostkowy testów (według danej metody) w zł
koszt jednostkowy testów (według danej metody) w euro
a)
koszt całkowity w zł
koszt całkowity w euro
a)
finansowanie unijne (tak/nie)
laboratoryjnego
-
-
-
-
-
-
test zahamowania hemaglutynacji HI na obecność H5/H7
c)
17 350 + 700 (powtórne badanie) = 18 050 6 279 66,91 1 674 401,44 tak 36 8,63 649 800 15 5771,5 tak
test izolacji wirusa (badanie retrospektywne) test PCR (badanie retrospektywne) inne środki, jakie mają być podjęte kontrola wyrywkowa pozostałe 48 wyszczególnić działania pobieranie i przesyłanie próbek do 1,80 0,43 15 615 3 730,25 tak 333 79,86 15 984 3 833,28 tak
-
-
-
-
-
Dziennik Ustaw
laboratorium (8675 próbek) RAZEM
a)
– 72 –
Poz. 382
-
683 073
16 3736,47
Wyliczenie oszacowania dostosowane
kosztów według skutków do
kursu
1
euro
=
4,17
zł
(zgodnie Są
z to
wytycznymi
Ministra
Finansów z które w
dnia
23 grudnia 2011 r. dotyczącymi stosowania jednolitych wskaźników makroekonomicznych będących podstawą finansowych wydatków projektowanych przewidzianych ustaw). na szacunkowe chorób koszty, zostaną ustawie wielkości zwalczanie zakaźnych zwierząt
budżetowej na rok 2012.
b) c)
Określić badanie laboratoryjne, które należy zastosować. Określić liczbę testów na obecność H5 i H7.
6.2. Nadzór nad dzikim ptactwem Tabela 17
Środki kwalifikujące się do współfinansowania nadzoru nad dzikim ptactwem liczba testów do metoda badania wykonania według danej metody wstępne serologiczne badanie przesiewowe test zahamowania HI hemaglutynacji laboratoryjnego koszt jednostkowy testów (według danej metody) w zł koszt jednostkowy testów (według danej metody) w euro
a)
koszt całkowity w zł
koszt całkowity w euro
a)
finansowanie unijne (tak/nie)
na obecność H5/H7 test izolacji wirusa 5 100 test PCR 10 (badanie identyfikacyjne) inne środki, jakie mają być podjęte pozostałe wyszczególnić działania pobieranie i przesyłanie 279 66,91 1 395 334,53 tak
333 403
79,86 96,64
33 300 4 030
7 986,00 tak 966,40
-
-
-
-
-
18
4,32
1 800
432,00
tak
Dziennik Ustaw – 73 – Poz. 382
próbek do laboratorium (100 próbek) RAZEM
a)
-
40 525
9 718,93
-
Wyliczenie kosztów według kursu 1 euro = 4,17 zł (zgodnie z wytycznymi Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2011 r. dotyczącymi stosowania jednolitych wskaźników makroekonomicznych będących podstawą oszacowania skutków finansowych projektowanych ustaw). Są to szacunkowe koszty, które zostaną dostosowane do wielkości wydatków przewidzianych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt w ustawie budżetowej na rok 2012.
Szacunkowe koszty łącznie (badanie drobiu i ptaków dzikich):
1) w zł - 683 073 zł + 40 525 zł = 723 598 zł;
2) w euro - 163 736,47 euro + 9 718,93 euro = 173 455,4 euro.
Dziennik Ustaw Poz. 382 z 2012 - pozostałe dokumenty: |
---|
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1555 z 20122012-12-31
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 grudnia 2012 r. sygn. akt K 9/12
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1554 z 20122012-12-31
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2012 r. sygn. akt K 28/11
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1553 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie przedterminowych wyborów wójta gminy Zawonia w województwie dolnośląskim
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1552 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie przedterminowych wyborów burmistrza Raciąża w województwie mazowieckim
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1551 z 20122012-12-31
Ustawa z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1550 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 grudnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1549 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu ustalania opłat pobieranych przez jednostkę badawczą lub certyfikującą za czynności związane z badaniami i certyfikacją wyrobów przeznaczonych na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1548 z 20122012-12-31
Ustawa z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1547 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji oświatowej oraz terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu informacji oświatowej
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1546 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1545 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1544 z 20122012-12-31
Ustawa z dnia 23 listopada 2012 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z podwyższeniem wieku emerytalnego
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1543 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 grudnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1542 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 grudnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie – Regulamin urzędowania sądów powszechnych
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1541 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2013
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1540 z 20122012-12-31
Ustawa z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku tonażowym oraz niektórych innych ustaw
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1539 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie płatności w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz przekazywania informacji dotyczących tych płatności
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1538 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1537 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu przesyłania deklaracji i podań oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1536 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie odbywania szkolenia specjalizacyjnego przez lekarza w podmiocie leczniczym utworzonym przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1535 z 20122012-12-31
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 grudnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rejestru instytucji szkoleniowych
Informujemy, iż zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalsze rozpowszechnianie artykułów i porad prawnych publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione.