Dziennik Ustaw Poz. 647 z 2013

Tytuł:	Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 marca 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobów załatwiania wniosków, skarg i próśb osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych
Status aktu prawnego:	Obowiązujący
Data ogłoszenia:	2013-06-05
Data wydania:	2013-03-22
Data wejscia w życie:	0
Data obowiązywania:	0

Treść dokumentu: Dziennik Ustaw Poz. 647 z 2013

DZIENNIK USTAW

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Warszawa, dnia 5 czerwca 2013 r. Poz. 647

obwieszczenie ministra sprawiedliwości zdnia 22 marca 2013r. wsprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości wsprawie sposobów załatwiania wniosków, skarg ipróśb osób osadzonych wzakładach karnych iaresztach śledczych

1. Na podstawie art.16 ust.3 ustawy zdnia 20 lipca 2000r. oogłaszaniu aktów normatywnych iniektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z2011r. Nr197, poz.1172 iNr232, poz.1378) ogłasza się wzałączniku do niniejszego obwieszczenia jednolity tekst rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości zdnia 13 sierpnia 2003r. wsprawie sposobów załatwiania wniosków, skarg ipróśb osób osadzonych wzakładach karnych iaresztach śledczych (Dz. U. Nr151, poz.1467), zuwzględnieniem zmian wprowadzonych rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości zdnia 3 stycznia 2012r. zmieniającym rozporządzenie wsprawie sposobów załatwiania wniosków, skarg ipróśb osób osadzonych wzakładach karnych iaresztach śledczych (Dz. U. poz.56).

2. Podany wzałączniku do niniejszego obwieszczenia tekst jednolity rozporządzenia nie obejmuje § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości zdnia 3 stycznia 2012r. zmieniającego rozporządzenie wsprawie sposobów załatwiania wniosków, skarg ipróśb osób osadzonych wzakładach karnych iaresztach śledczych (Dz. U. poz.56), który stanowi: „§

2. Rozporządzenie wchodzi wżycie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.”. Minister Sprawiedliwości: J. Gowin

 Dziennik Ustaw –2– Poz. 647

Załącznik do obwieszczenia Ministra Sprawiedliwości zdnia 22 marca 2013r. (poz.647)

rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości zdnia 13 sierpnia 2003r. wsprawie sposobów załatwiania wniosków, skarg ipróśb osób osadzonych wzakładach karnych iaresztach śledczych Na podstawie art.249 § 3 pkt 3 ustawy zdnia 6 czerwca 1997r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr90, poz.557, zpóźn. zm.1)) zarządza się, co następuje: §1.Załatwianie wniosków, skarg ipróśb przez organy właściwe do ich rozpoznania nie narusza zasad regulujących wykonywanie kar iśrodków karnych oraz porządku obowiązującego wmiejscu wykonywania tych kar lub środków. §2.Prośby iwnioski dotyczące działalności jednostek organizacyjnych Służby Więziennej, zwanych dalej „jednostkami organizacyjnymi”, załatwiają kierownicy tych jednostek wramach swoich zadań. §3.1.Skargi dotyczące działalności jednostek organizacyjnych oraz postępowania funkcjonariusza Służby Więziennej, zwanego dalej „funkcjonariuszem”, ipracownika Służby Więziennej, zwanego dalej „pracownikiem”, załatwiają: 1)  kierownik jednostki organizacyjnej – jeżeli skarga jest do niego adresowana, anie dotyczy jego bezpośredniej działalności lub bezpośredniej działalności jego zastępcy ipodjętych przez nich decyzji, chyba że wtym zakresie zostanie uznana za zasadną; dyrektor okręgowy Służby Więziennej – jeżeli skarga dotyczy działalności nadzorowanej przez niego jednostki organi2)  zacyjnej inie została załatwiona wtrybie określonym wpkt 1 lub wust.2; 3)  Dyrektor Generalny Służby Więziennej lub osoba przez niego wyznaczona – jeżeli skarga dotyczy działalności okręgowego inspektoratu Służby Więziennej inie została załatwiona wtrybie określonym wpkt 1; 4)  Minister Sprawiedliwości lub osoba przez niego wyznaczona – jeżeli skarga dotyczy działalności Centralnego Zarządu Służby Więziennej inie została załatwiona wtrybie określonym wpkt

1. 2.Organy wymienione wust.1 pkt 2–4 mogą przekazać celem załatwienia kierownikowi nadzorowanej jednostki organizacyjnej skargę zawierającą zarzuty dotyczące bezpośredniej działalności funkcjonariusza lub pracownika tej jednostki organizacyjnej, zpoleceniem udzielenia informacji osposobie załatwienia skargi. Nie dotyczy to skarg, których przedmiotem jest bezpośrednia działalność kierownika jednostki organizacyjnej lub jego zastępcy ipodjęte przez nich decyzje. 3.Oprzekazaniu skargi, októrej mowa wust.2, przez organy wymienione wust.1 pkt 3 i4 informuje się dyrektora okręgowego Służby Więziennej sprawującego nadzór nad jednostką organizacyjną, której działalności skarga dotyczy. §4.Skarga dotycząca wskazanej wniej osoby nie może być przekazana do rozpoznania tej osobie ani osobie, wobec której pozostaje ona wstosunku nadrzędności służbowej. §5.Kierownik jednostki organizacyjnej, jeżeli nie jest właściwy do załatwienia wniosku, skargi lub prośby, przekazuje niezwłocznie, nie później niż wterminie 7 dni od dnia otrzymania, wniosek, skargę lub prośbę właściwemu organowi, zawiadamiając otym wnoszącego wniosek, skargę lub prośbę, albo wskazuje ten organ wnoszącemu.

1)

Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone wDz. U. z 1997 r. Nr160, poz.1083, z1999r. Nr83, poz.931, z2000r. Nr60, poz.701 iNr120, poz.1268, z2001r. Nr98, poz.1071 iNr111, poz.1194, z2002r. Nr74, poz.676 iNr200, poz.1679, z2003r. Nr111, poz.1061, Nr142, poz.1380 iNr179, poz.1750, z2004r. Nr93, poz.889, Nr210, poz.2135, Nr240, poz.2405, Nr243, poz.2426 iNr273, poz.2703, z2005r. Nr163, poz.1363 iNr178, poz.1479, z2006r. Nr104, poz.708 iNr226, poz.1648, z2007r. Nr123, poz.849, z2008r. Nr96, poz.620 iNr214, poz.1344, z2009r. Nr8, poz.39, Nr22, poz.119, Nr62, poz.504, Nr98, poz.817, Nr108, poz.911, Nr115, poz.963, Nr190, poz.1475, Nr201, poz.1540 iNr206, poz.1589, z2010r. Nr34, poz.191, Nr40, poz.227, Nr125, poz.842 iNr182, poz.1228, z2011r. Nr39, poz.201 i202, Nr112, poz.654, Nr129, poz.734, Nr185, poz.1092, Nr217, poz.1280 iNr240, poz.1431, z2012r. poz.908 oraz z 2013 r. poz. 628.

 Dziennik Ustaw –3– Poz. 647

§6.1.Kierownik jednostki organizacyjnej załatwia również, zuwzględnieniem zasad określonych w§ 3–5, skargi skierowane wszczególności do sądów, prokuratur oraz innych organów władzy publicznej, instytucji albo organizacji społecznych, jeżeli zostały mu przekazane przez adresatów. Osposobie załatwienia przekazanych skarg zawiadamia się adresatów, do których skargi były skierowane, jeżeli zażądają takiego zawiadomienia. 2.Na żądanie organów uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów do załatwiania skarg wsprawach osób osadzonych wzakładach karnych iaresztach śledczych, kierownik jednostki organizacyjnej udziela tym organom wyjaśnień iinformacji niezbędnych do załatwienia skargi, zzachowaniem przepisów oochronie informacji niejawnych oraz przepisów oochronie danych osobowych. 3.Przepisy ust.1 i2 stosuje się odpowiednio do próśb iwniosków. §7.1.2) Wnioski, skargi iprośby mogą być wnoszone pisemnie, wtym przy użyciu telefaksu, poczty elektronicznej, atakże ustnie do protokołu. 2.Jeżeli jeden wniosek, skarga lub prośba dotyczy spraw, dla których właściwe do załatwienia są różne organy, kierownik jednostki organizacyjnej, do którego wpłynął taki wniosek, skarga lub prośba, załatwia sprawy należące do jego właściwości, apozostałe przekazuje do załatwienia właściwym organom, awszczególności kierownikom innych jednostek organizacyjnych, sądom, prokuraturom oraz innym organom władzy publicznej, instytucjom albo organizacjom społecznym, poprzez przesłanie odpisu albo wyciągu zpisma lub zprotokołu, októrym mowa wust.1. 3.Protokół, októrym mowa wust.1, powinien zawierać wszczególności: datę przyjęcia wniosku, skargi lub prośby, imię inazwisko osoby zgłaszającej oraz zwięzły opis treści sprawy. Protokół podpisują wnoszący wniosek, skargę lub prośbę iprzyjmujący zgłoszenie. Przepisy § 3–5 stosuje się odpowiednio. 4.3) Przesłane do wiadomości organu wnioski, skargi lub prośby, które są adresowane do innego organu, pozostawia się bez rozpoznania. 4a.4) Wnoszący wniosek, skargę lub prośbę jest obowiązany do uzasadnienia zawartych wnich żądań wstopniu umożliwiającym ich rozpoznanie, wszczególności do dołączenia odpowiednich dokumentów. Jeżeli wniosek, skarga lub prośba takiego uzasadnienia nie zawierają, wzywa się wnoszącego do uzupełnienia tego braku, wterminie 7 dni od otrzymania wezwania, zpouczeniem, że jego nieusunięcie spowoduje pozostawienie wniosku, skargi lub prośby bez rozpoznania. 4b.4) Wniosek, skargę lub prośbę uniemożliwiające identyfikację wnoszącego właściwy organ może pozostawić bez rozpoznania. 5.Jeżeli ztreści wniosku, skargi lub prośby nie można należycie ustalić ich przedmiotu, wzywa się wnoszącego wniosek, skargę lub prośbę do złożenia, wterminie 7 dni od otrzymania wezwania, wyjaśnienia lub uzupełnienia, zpouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie wniosku, skargi lub prośby bez rozpoznania. Nie dotyczy to przypadku, gdy organem właściwym do załatwienia wniosku, skargi lub prośby jest dyrektor zakładu karnego lub dyrektor aresztu śledczego, których działalności wniosek, skarga lub prośba dotyczą, awnoszący wniosek, skargę lub prośbę przebywa wtym zakładzie karnym lub areszcie śledczym. 6.5) Cofnięcie wniosku, skargi lub prośby przez wnoszącego powoduje pozostawienie ich bez rozpoznania. §8.1.Wnioski, skargi iprośby, które nie wymagają zebrania dowodów, informacji lub przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego oraz zbadania akt, powinny być załatwione bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż wterminie 14 dni. 2.Jeżeli rozpoznanie wniosku, skargi lub prośby wymaga zebrania dowodów, informacji lub przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego oraz zbadania akt, termin załatwienia wniosku, skargi lub prośby można przedłużyć oczas niezbędny do dokonania tych czynności. Oprzedłużeniu terminu załatwienia należy pisemnie poinformować wnoszącego wniosek, skargę lub prośbę.

Wbrzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit.arozporządzenia Ministra Sprawiedliwości zdnia 3 stycznia 2012r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobów załatwiania wniosków, skarg i próśb osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych (Dz. U. poz.56), które weszło wżycie zdniem 25 stycznia 2012r.

3) Wbrzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit.b rozporządzenia, októrym mowa wodnośniku 2.

4) Dodany przez § 1 pkt 1 lit.c rozporządzenia, októrym mowa wodnośniku 2.

5) Wbrzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit.d rozporządzenia, októrym mowa wodnośniku 2.

2)

 Dziennik Ustaw –4– Poz. 647

3.Organy wskazane w§ 3 ust.1 mogą zwrócić się, wrazie potrzeby, do innych organów oprzekazanie wokreślonym terminie dokumentacji, informacji iwyjaśnień niezbędnych do rozpoznania wniosku, skargi lub prośby. 4.Jeżeli dokumentacja stanowiąca dowód niezbędny do rozpoznania wniosku, skargi lub prośby jest wposiadaniu innych organów lub instytucji inie może zostać zwrócona wterminie żądanym przez organ właściwy do załatwienia wniosku, skargi lub prośby, ich załatwienie zawiesza się do czasu przekazania tej dokumentacji organowi rozpoznającemu wniosek, skargę lub prośbę, oczym informuje się osobę, która je wniosła. 5.Wzależności od treści wniesionych wniosków, skarg ipróśb przekazuje się je, przed ich załatwieniem, właściwej merytorycznie komórce organizacyjnej danej jednostki organizacyjnej, wcelu zajęcia stanowiska wokreślonym terminie. 6.Wszczególnie uzasadnionych przypadkach skarga powinna być rozpoznana bezpośrednio na miejscu zdarzenia przez przedstawicieli jednostki organizacyjnej nadrzędnej nad jednostką organizacyjną, której skarga dotyczy.

7. Wyniki czynności prowadzonych w celu zbadania zasadności skargi dotyczącej działalności zakładu karnego lub aresztu śledczego opisuje się wsprawozdaniu, które powinno przedstawiać fakty stanowiące podstawę do oceny rozpoznawanych zarzutów, awszczególności konkretne nieprawidłowości iuchybienia, jeżeli je stwierdzono, ich przyczyny iskutki, atakże wnioski wynikające zdokonanych ustaleń, zaakceptowane przez kierownika jednostki organizacyjnej, który zlecił zbadanie skargi. Do sprawozdania załącza się niezbędne dowody związane zjego treścią. §9.1.Organ właściwy do załatwienia wniosku, skargi lub prośby jest obowiązany zawiadomić pisemnie wnoszącego wniosek, skargę lub prośbę osposobie ich załatwienia. 2.Obowiązek pisemnego zawiadamiania, októrym mowa wust.1, nie dotyczy próśb iwniosków składanych osobiście wswojej sprawie przez osobę osadzoną wzakładzie karnym lub areszcie śledczym izałatwionych bezpośrednio po zgłoszeniu. 3.Wzawiadomieniu, októrym mowa wust.1, dyrektor zakładu karnego lub dyrektor aresztu śledczego, jeżeli nie przychylił się do skargi, jest obowiązany pouczyć wnoszącego skargę omożliwości złożenia skargi na sposób jej załatwienia do właściwego organu, wymienionego w§ 3 ust.1 pkt 2–4. §10.6) Wprzypadku złożenia wniosku, skargi lub prośby: 1) opartych na tych samych podstawach faktycznych, 2) zawierających wyrazy lub zwroty powszechnie uznawane za wulgarne lub obelżywe albo gwarę przestępców, 3)  niezawierających uzasadnienia zawartych wnich żądań wstopniu umożliwiającym ich rozpoznanie – właściwy organ może pozostawić wniosek, skargę lub prośbę bez rozpoznania. §11.1.Ewidencję wniosków, skarg ipróśb wpływających do jednostki organizacyjnej prowadzi wyznaczony funkcjonariusz lub pracownik tej jednostki organizacyjnej albo określona komórka organizacyjna. 2.Ewidencję wniosków, skarg ipróśb prowadzi się wformie dzienników, oddzielnie dla skarg oraz wniosków ipróśb. 3.Dla dziennika skarg oraz dziennika wniosków ipróśb prowadzi się skorowidze wukładzie alfabetycznym według nazwisk osadzonych, których dotyczą skargi oraz wnioski iprośby. 4.Wzór dziennika, októrym mowa wust.2, określa załącznik do rozporządzenia. 5.Dokumentację dotyczącą wniosków, skarg ipróśb przechowuje się na zasadach określonych wodrębnych przepisach. 6.Dzienniki iskorowidze, októrych mowa wust.2–4, mogą być prowadzone wformie elektronicznej. §12.Rozporządzenie wchodzi wżycie zdniem 1 września 2003r.7)

6) 7)

Wbrzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 rozporządzenia, októrym mowa wodnośniku

2. Zdniem wejścia wżycie niniejszego rozporządzenia utraciło moc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości zdnia 5 października 1999r. wsprawie załatwiania wniosków, skarg ipróśb osób osadzonych wzakładach karnych iaresztach śledczych (Dz. U. Nr85, poz.945).



Załącznik do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 sierpnia 2003 r.

Dziennik Ustaw

WZÓR DZIENNIK SKARG (PRÓŚB I WNIOSKÓW)

IE NIK KAR (PRÓŚB

ilość zał. 5 6 7 9 10 11 12 ark. przedmiot sprawy pokwitowanie i data data 13

I

K

Wpływ

Nr sprawy dokąd skierowano (referent) 8

data wpływu

nadawca

data i nr dokumentu

Załatwienie ilość adresat zał. ark.

sposób 14

Uwagi 15

1

2

3

4

–5– Poz. 647



Dziennik Ustaw Poz. 647 z 2013 - pozostałe dokumenty:

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1742 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie wymagań dotyczących sprawności technicznej sprzętu przeznaczonego do stosowania środków ochrony roślin

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1741 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu wspierania osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1740 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie wysokości wynagrodzenia członków i personelu pomocniczego komisji regulacyjnych działających na podstawie ustaw o stosunku Państwa do kościołów oraz związków wyznaniowych w roku 2014

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1739 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie dokumentowania działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1738 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 30 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadania statutu Transportowemu Dozorowi Technicznemu

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1737 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przeprowadzania ochronnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1736 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 31 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1735 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1734 z 20132013-12-31

  Ustawa z dnia 22 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1733 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad użycia oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w czasie stanu wyjątkowego

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1732 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad zatrudniania pracowników w jednostkach wojskowych przewidzianych do użycia lub pobytu poza granicami państwa

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1731 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie wykonywania przez operatorów pocztowych zadań na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa i bezpieczeństwa i porządku publicznego

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1730 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie stanowisk służbowych w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym oraz wymagań w zakresie wykształcenia i kwalifikacji zawodowych, jakie powinni spełniać funkcjonariusze na poszczególnych stanowiskach służbowych

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1729 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadania statutu Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1728 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie udzielania wsparcia nowej inwestycji z Funduszu Strefowego

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1727 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1726 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 30 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań, jakie powinien spełnić podmiot wnioskujący o wyznaczenie go jako jednostkę uprawnioną, sposobu i trybu przeprowadzania kontroli oraz wzoru sprawozdania oceniającego

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1725 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 30 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dopuszczenia jednostkowego pojazdu

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1724 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie wprowadzenia programu zwalczania gąbczastej encefalopatii bydła na 2014 r.

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1723 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 24 grudnia 2013 r. w sprawie Systemu Wspomagania Decyzji Państwowej Straży Pożarnej

• Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1722 z 20132013-12-31

  Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień