Tytuł: | Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie rodzajów, zasad tworzenia, przekształcania i likwidowania oraz zasad działania placówek doskonalenia nauczycieli. |
---|---|
Status aktu prawnego: | Obowiązujący |
Data ogłoszenia: | |
Data wydania: | 1999-02-15 |
Data wejscia w życie: | 1999-03-10 |
Data obowiązywania: |
s. 1/1
Dz.U. 1999 Nr 14 poz. 133 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie rodzajów, zasad tworzenia, przekształcania i likwidowania oraz zasad działania placówek doskonalenia nauczycieli. Na podstawie art. 78 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 i Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 28, poz. 153 i Nr 141, poz. 943 oraz z 1998 r. Nr 117, poz. 759 i Nr 162, poz. 1126) zarządza się, co następuje: §
1. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa bez bliższego określenia o:
1) ustawie - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 i Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 28, poz. 153 i Nr 141, poz. 943 oraz z 1998 r. Nr 117, poz. 759 i Nr 162, poz. 1126),
2) szkole – należy przez to rozumieć także przedszkole,
3) placówce – należy prze to rozumieć placówki, o których mowa w art. 2 pkt 3 - 5, 7 i 10 ustawy. § 2.
1. W celu doskonalenia zawodowego nauczycieli szkół i placówek mogą być tworzone publiczne i niepubliczne placówki doskonalenia nauczycieli, zwane dalej „placówkami doskonalenia”.
2. Do zadań placówek doskonalenia należy w szczególności:
1) inspirowanie, organizowanie i prowadzenie doskonalenia zawodowego nauczycieli i kadry kierowniczej publicznych oraz niepublicznych szkół i placówek,
2) prowadzenie kursów kwalifikacyjnych, nadających nauczycielom kwalifikacje określone w przepisach w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, zwane dalej „kursami kwalifikacyjnymi”, także we współpracy ze szkołami wyższymi i zakładami kształcenia nauczycieli,
3) przygotowywanie nauczycieli oraz kadry kierowniczej publicznych i niepublicznych szkół i placówek do wdrażania reformy oświatowej,
4) opieka merytoryczna nad ruchem nowatorstwa pedagogicznego oraz innowacjami pedagogicznymi i wychowawczymi,
5) wymiana doświadczeń z zakresu funkcjonowania systemu oświatowego z krajowymi i zagranicznymi partnerami, w tym przede wszystkim ze szkołami wyższymi,
2005-10-25
©Kancelaria Sejmu
s. 2/2
6) współpraca w organami sprawującymi nadzór pedagogiczny w opracowywaniu diagnoz stanu kwalifikacji nauczycieli oraz określaniu potrzeb w zakresie ich dokształcania i doskonalenia,
7) przygotowywanie kadr dla wewnątrzszkolnego systemu doskonalenia nauczycieli,
8) współpraca z Centralną Komisja Egzaminacyjną, okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi, organami sprawującymi nadzór pedagogiczny oraz szkołami wyższymi i innymi instytucjami w zakresie opracowywania materiałów dotyczących wewnątrzszkolnego oceniania osiągnięć uczniów,
9) tworzenie i rozwijanie multimedialnych centrów informacji pedagogicznej,
10) upowszechnianie wiedzy pedagogicznej we współpracy ze środkami społecznego przekazu,
11) planowanie i organizowanie działań na rzecz rozwoju i awansu zawodowego nauczycieli – we współpracy z organami sprawującymi nadzór pedagogiczny,
12) organizowanie różnorodnych form współpracy i wymiany doświadczeń pomiędzy szkołami i placówkami,
13) tworzenie warunków do wymiany doświadczeń i współpracy między nauczycielami,
14) wspieranie dokształcania i doskonalenia nauczycieli szkół polonijnych oraz szkół polskich działających poza granicami kraju,
15) realizowanie zadań na podstawie porozumienia zawartego z organem sprawującym nadzór pedagogiczny.
3. Zadania publicznych placówek doskonalenia realizowane są w systemie doradztwa indywidualnego i w formach zbiorowych.
4. Szczegółowy zakres zadań placówki doskonalenia, uwzględniający jej zasięg terytorialny i specyfikę działania określa statut. §
3. Publiczna placówka doskonalenia prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego może zostać przekształcona lub zlikwidowana po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty. § 4.
1. Na zasadach określonych w statucie publiczna placówka doskonalenia może być połączona organizacyjnie w zespół z publicznym zakładem kształcenia nauczycieli, z publiczną biblioteką pedagogiczną lub inną publiczną placówką doskonalenia.
2. Placówki doskonalenia prowadzone przez ten sam organ mogą być zorganizowane na zasadzie:
1) placówek niezależnych od siebie organizacyjnie i programowo,
2) zespołu placówek,
3) placówki posiadającej filie.
3. Placówki doskonalenia niezależne od siebie organizacyjnie, na podstawie porozumienia zawartego z innymi placówkami doskonalenia, mogą specjalizować się w wykonywaniu niektórych zadań określonych w § 2 ust. 2 lub w doskonaleniu w określonych obszarach oświaty.
2005-10-25
©Kancelaria Sejmu
s. 3/3
4. Jednostki samorządu terytorialnego, określając zasady współpracy prowadzonych przez siebie publicznych placówek doskonalenia, zasięgają opinii właściwego kuratora oświaty oraz dyrektorów tych placówek. § 5.
1. Placówkę doskonalenia tworzy się na podstawie aktu założycielskiego, który określa jej cel, rodzaj, nazwę, organ prowadzący, siedzibę i zasięg terytorialny.
2. Placówka doskonalenia działa na podstawie statutu. Statut powinien określić w szczególności:
1) nazwę, rodzaj, cele i zadania placówki,
2) organy placówki doskonalenia i ich kompetencje,
3) zakres zadań pracowników placówki doskonalenia,
4) szczegółowa organizację placówki doskonalenia,
5) tryb wprowadzania zmian w statucie.
3. Organy prowadzące placówki doskonalenia:
1) nadają im statuty,
2) zapewniają środki finansowe na utrzymanie oraz organizacyjne i kadrowe warunki do realizacji zadań statutowych,
3) przesyłają akty założycielskie i statuty placówek doskonalenia do wiadomości organowi sprawującemu nadzór pedagogiczny. § 6.
1. Osoby prawne i osoby fizyczne mogą tworzyć, prowadzić, przekształcać i likwidować niepubliczne placówki doskonalenia.
2. Utworzenie placówki doskonalenia, o której mowa w ust. 1, wymaga uzyskania wpisu do rejestru prowadzonego przez kuratora oświaty, a w przypadku placówek doskonalenia o zasięgu ogólnokrajowym – do rejestru prowadzonego przez Ministra Edukacji Narodowej.
3. Osoby prawne i fizyczne ubiegające się o wpis do rejestru, o którym mowa w ust. 2, przedkładają następujące dokumenty dotyczące niepublicznej placówki doskonalenia:
1) wniosek o wpis do rejestru,
2) projekt aktu założycielskiego,
3) projekt statutu,
4) kwalifikacje przewidzianych do zatrudnienia pracowników.
4. Wpis do rejestru, o którym mowa w ust. 2, obejmuje dane zawarte w akcie założycielskim.
5. Właściwy organ, o którym mowa w ust. 2, wydaje decyzje o odmowie wpisu do rejestru, jeżeli statut placówki doskonalenia jest niezgodny z prawem i mimo wezwania nie został zmieniony lub kwalifikacje zatrudnionych pracowników nie gwarantują należytego poziomu doskonalenia zawodowego nauczycieli.
6. W razie nierealizowania zadań statutowych albo nieprzestrzegania przepisów prawa dotyczącego działalności placówek doskonalenia, organ sprawujący nadzór
2005-10-25
©Kancelaria Sejmu
s. 4/4
pedagogiczny może wydać organowi założycielskiemu, o którym mowa w ust. 1, polecenie usunięcia nieprawidłowości w wyznaczonym terminie.
7. Niewykonanie polecenia, o którym mowa w ust. 6, może stanowić podstawę do wykreślenia placówki doskonalenia z rejestru przez właściwy organ. Wykreślenie następuje w drodze decyzji. § 7.
1. Nadzór pedagogiczny nad publicznymi i niepublicznymi placówkami doskonalenia o zasięgu ogólnokrajowym sprawuje Minister Edukacji Narodowej.
2. Nadzór pedagogiczny nad publicznymi i niepublicznymi placówkami doskonalenia nie wymienionymi w ust. 1 sprawuje właściwy kurator oświaty.
3. Nadzór, o którym mowa w ust. 1 i 2, jest sprawowany zgodnie z przepisami o zasadach sprawowania nadzoru pedagogicznego. § 8.
1. Publiczną placówka doskonalenia kieruje dyrektor.
2. Stanowisko dyrektora w publicznej placówce doskonalenia powierza organ prowadzący placówkę na zasadach określonych w art. 36a ustawy, z tym że skład komisji konkursowej powołanej w celu wyłonienia kandydata na dyrektora oraz szczegółowe kwalifikacje wymagane od kandydatów ustala organ prowadzący, po zasięgnięciu opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny.
3. Na zasadach określonych w statucie w publicznej placówce doskonalenia mogą być tworzone stanowiska wicedyrektora, kierownika pracowni, kierownika projektu lub innych równorzędnych komórek organizacyjnych placówki doskonalenia.
4. Stanowiska, o których mowa w ust. 3, powierza i odwołuje z nich dyrektor placówki doskonalenia. § 9.
1. W publicznych placówkach doskonalenia mogą być zatrudnieni:
1) nauczyciele konsultanci – do organizowania i powadzenia działalności szkoleniowej, popularyzatorskiej i analitycznej,
2) nauczyciele doradcy – do prowadzenia bezpośrednich form pomocy, doskonalenia i doradztwa dla nauczycieli i wychowawców, w szczególności dla rozpoczynających pracę,
3) pracownicy ekonomiczni, inżynieryjno-techniczni, administracji i obsługi.
2. Na stanowiskach wymienionych w ust. 1 pkt 1 i 2 mogą być zatrudnieni czynni nauczyciele posiadający kwalifikacje określone w przepisach o szczegółowych kwalifikacjach wymaganych od nauczycieli oraz minimum pięcioletni staż pracy w szkole lub placówce.
3. Na stanowiskach wymienionych w ust. 1 pkt 3 mogą być zatrudniane osoby posiadające kwalifikacje określone w statucie placówki doskonalenia.
4. Obowiązki nauczyciela doradcy powierza dyrektor placówki doskonalenia w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę lub placówkę, w której nauczyciel jest zatrudniony.
5. Porozumienie, o którym mowa w ust. 4, powinno zawierać:
2005-10-25
©Kancelaria Sejmu
s. 5/5
1) szczegółowy zakres zadań nauczyciela doradcy,
2) zgodę dyrektora szkoły lub placówki, w której jest zatrudniony kandydat na nauczyciela doradcę,
3) sposób powierzania zadań, o którym mowa w ust. 6,
4) zasady wynagradzania za wykonywanie obowiązków nauczyciela doradcy, w zależności od sposobu powierzenia zadań.
6. Zadania doradcy mogą być realizowane przez nauczyciela:
1) w ramach stosunku pracy w szkole lub placówce, w której doradca jest zatrudniony, z prawem do obniżenia wysokości obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktyczno-wychowawczych, nie większym jednak niż o 2/3 tego wymiaru, lub
2) jako dodatkowa praca na podstawie umowy o pracę zawartej z placówką doskonalenia,
3) w uzasadnionych przypadkach na podstawie umowy zlecenia.
7. W przypadku, o którym mowa w ust. 6 pkt 1, obowiązki doradcy powierza się na czas określony, nie dłuższy jednak niż 3 lata, po którym może nastąpić ponowne ich powierzenie.
8. Powierzenie obowiązków doradcy może być cofnięte przez dyrektora placówki doskonalenia z inicjatywy własnej lub na wniosek organu prowadzącego szkołę lub placówkę, w której nauczyciel jest zatrudniony, w razie niewywiązywania się z powierzonych zadań lub w innych uzasadnionych przypadkach. § 10.
1. W publicznej placówce doskonalenia może działać rada programowa będąca organem opiniodawczo-doradczym dyrektora.
2. Członków rady programowej powołuje i odwołuje organ prowadzący placówkę doskonalenia w porozumieniu z dyrektorem tej placówki.
3. Sposób powoływania i odwoływania członków rady programowej, tryb jej prac oraz zakres zadań określa statut placówki doskonalenia. § 11.
1. Placówka doskonalenia, za zgodą organu sprawującego nadzór pedagogiczny, może prowadzić kursy nadające nauczycielom kwalifikacje określone w przepisach o szczegółowych kwalifikacjach wymaganych od nauczycieli.
2. Na kursach, o których mowa w ust. 1, prowadzi się kształcenie według ramowych planów i programów przedmiotów obowiązkowych zatwierdzanych przez Ministra Edukacji Narodowej.
3. Placówka doskonalenia może, za zgodą organu sprawującego nadzór pedagogiczny, prowadzić kursy, o których mowa w ust. 1, także na podstawie autorskich planów i programów.
4. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny może cofnąć zgodę na prowadzenie kursu, o którym mowa w ust. 1, w przypadku stwierdzenia nieprzestrzegania przez placówkę doskonalenia wymogów, o których mowa odpowiednio w ust. 2 i
3. § 12.
2005-10-25
©Kancelaria Sejmu
s. 6/6
1. Zadania placówek doskonalenia w zakresie dokształcania i doskonalenia nauczycieli mogą również wykonywać, w trybie określonym w ich statutach:
1) szkoły wyższe,
2) zakłady kształcenia nauczycieli, instytucje, stowarzyszenia i inne osoby prawne prowadzące statutową działalność oświatową,
2. Kursy kwalifikacyjne organizowane przez podmioty wymienione w ust. 1 pkt 2 prowadzi się na zasadach określonych w §
11. § 13.
1. Nauczyciele, którzy ukończyli:
1) kursy kwalifikacyjne, otrzymują świadectwa, według wzoru określonego w załączniku nr 1 do rozporządzenia,
2) kursy doskonalenia nauczycieli, nadające uprawnienia do pełnienia funkcji lub wykonywania zadań w szkole lub placówce doskonalenia, otrzymują świadectwa według wzoru określonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia,
3) inne formy doskonalenia, otrzymują zaświadczenie, którego wzór określa placówka doskonalenia.
2. Placówki doskonalenia, szkoły wyższe, zakłady kształcenia nauczycieli, instytucje, stowarzyszenia i inne osoby prawne prowadzą rejestr wydanych świadectw, o których mowa w ust.
1. § 14.
1. Zajęcia w ramach kursów doskonalenia, o których mowa w § 13 ust. 1 pkt 2, mogą prowadzić nauczyciele akademiccy i edukatorzy. Edukatorzy powinni posiadać kwalifikacje wymagane od nauczycieli, a także dysponować wiedzą i umiejętnościami z zakresu andragogiki i dydaktyki ogólnej oraz ze specyficznej dla danego obszaru działania dydaktyki szczegółowej, potwierdzonymi zaświadczeniami o ukończeniu kursu dla edukatorów.
2. Kursy dla edukatorów, o których mowa w ust. 1, prowadzą według programów zatwierdzonych przez Ministra Edukacji Narodowej upoważnione przez niego placówki doskonalenia o ogólnokrajowym zasięgu działania, posiadające znaczący dorobek i doświadczenie w realizacji różnorodnych form doskonalenia nauczycieli. §
15. W publicznej placówce doskonalenia nie tworzy się rady pedagogicznej. § 16.
1. Publiczne placówki doskonalenia są jednostkami budżetowymi lub zakładami budżetowymi.
2. Placówki doskonalenia, o których mowa w ust. 1, będące jednostkami budżetowymi, mogą tworzyć środki specjalne na zasadach określonych w odrębnych przepisach. §
17. Samorząd województwa w okresie do dnia 31 grudnia 1999 r. przed zlikwidowaniem publicznej placówki doskonalenia, niezależnie od opinii, o której mowa w § 3, zasięga opinii Ministra Edukacji Narodowej.
2005-10-25
©Kancelaria Sejmu
s. 7/7
§ 18.
1. Samorząd województwa prowadzący publiczne placówki doskonalenia, najpóźniej do dnia 30 czerwca 1999 r. – w porozumieniu z właściwym kuratorem oświaty – dostosuje zasady działania placówek do wymogów określonych w rozporządzeniu.
2. Niepubliczne placówki doskonalenia, zarejestrowane przed dniem 1 stycznia 1999 r., najpóźniej do dnia 30 czerwca 1999 r. dostosują zasady działania do wymogów określonych w rozporządzeniu. §
19. Wnioski o zgodę na prowadzenie kursów kwalifikacyjnych, złoże do dnia wejścia w życie rozporządzenia, podlegają rozpatrzeniu według dotychczasowych przepisów. §
20. Traci moc rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 sierpnia 1992 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli (Dz.U. Nr 63, poz. 317). §
21. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem § 14 ust. 1, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2001 r.
Załączniki do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. (poz. 133)
Załącznik nr 1
ŚWIADECTWO ukończenia kursu kwalifikacyjnego .......................................................................................................................................................
imię (imiona) i nazwisko
urodzony\a dnia.....................................................r. w ................................................................. ukończył\a w roku szkolnym ........./..................... .......................................................................................................................................................
(nazwa kursu)
....................................................................................................................................................... zorganizowany przez.....................................................................................................................
(nazwa placówki doskonalenia nauczycieli lub innej jednostki prowadzącej kurs)
2005-10-25
©Kancelaria Sejmu
s. 8/8
.....................................................................................................................................................................................
na podstawie zgody wydanej przez............................................................................................... dnia ..........................................................................r. nr ............................... i uzyskał\a kwalifikacje z zakresu................................................................................................ ..................................................................................................................................................... Podstawa prawna:
1) rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie rodzajów, zasad tworzenia, przekształcania i likwidowania oraz zasad działania placówek doskonalenia nauczycieli (Dz.U. Nr 14, poz. 133),
2) rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 października 1991 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli nie mających wyższego wykształcenia (Dz.U. Nr 98, poz. 433, z 1994 r. Nr 5, poz. 19 i Nr 109, poz. 521 oraz z 1999 r. Nr 14, poz. 127).
(pieczęć placówki doskonalenia
nauczycieli lub innej jednostki prowadzącej kurs)
............................................
(kierownik kursu)
.........................................
(dyrektor)
....................................................., dnia..........................................r.
Załącznik nr 2
ŚWIADECTWO ukończenia formy doskonalenia zawodowego nauczycieli .......................................................................................................................................................
imię (imiona) i nazwisko
urodzony\a dnia.....................................................r. w ................................................................. ukończył\a w roku szkolnym ........./..................... .......................................................................................................................................................
2005-10-25
©Kancelaria Sejmu
s. 9/9
(nazwa formy doskonalenia)
....................................................................................................................................................... zorganizowan......przez..................................................................................................................
(nazwa placówki doskonalenia nauczycieli lub innej jednostki prowadzącej kurs) .....................................................................................................................................................................................
w wymiarze.................................godzin dydaktycznych i uzyskał\a uprawnienia ............................................................................................................... ..................................................................................................................................................... Podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie rodzajów, zasad tworzenia, przekształcania i likwidowania oraz zasad działania placówek doskonalenia nauczycieli (Dz.U. Nr 14, poz. 133).
(pieczęć placówki doskonalenia
nauczycieli lub innej jednostki prowadzącej kurs)
............................................
(kierownik kursu)
.........................................
(dyrektor)
....................................................., dnia..........................................r.
2005-10-25
Dziennik Ustaw Nr 14, poz. 133 z 1999 - pozostałe dokumenty: |
---|
Dziennik Ustaw Nr 14, poz. 134 z 1999
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 lutego 1999 r. w sprawie utworzenia okręgowych komisji egzaminacyjnych oraz określenia ich zasięgu terytorialnego.
Dziennik Ustaw Nr 14, poz. 132 z 1999
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do publicznych przedszkoli i szkół oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych.
Dziennik Ustaw Nr 14, poz. 131 z 1999
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie ramowego statutu publicznej sześcioletniej szkoły podstawowej i publicznego gimnazjum.
Dziennik Ustaw Nr 14, poz. 130 z 1999
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie warunków i trybu dopuszczania do użytku szkolnego programów nauczania z zakresu kształcenia ogólnego oraz warunków i trybu dopuszczania do użytku szkolnego podręczników i zalecania środków dydaktycznych.
Dziennik Ustaw Nr 14, poz. 129 z 1999
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego.
Dziennik Ustaw Nr 14, poz. 128 z 1999
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych.
Dziennik Ustaw Nr 14, poz. 127 z 1999
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli nie mających wyższego wykształcenia.
Dziennik Ustaw Nr 14, poz. 126 z 1999
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać osoby zajmujące stanowiska dyrektorów oraz inne stanowiska kierownicze w przedszkolach oraz w poszczególnych typach szkół i placówek.
Dziennik Ustaw Nr 14, poz. 125 z 1999
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie określenia typów szkół artystycznych publicznych i niepublicznych oraz zasad ich działania, a także sposobu i terminu wprowadzenia nowych typów szkół artystycznych oraz przekształcenia dotychczasowych szkół w szkoły nowego typu i ich funkcjonowania w systemie oświaty.
Dziennik Ustaw Nr 14, poz. 124 z 1999
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie sposobu i terminów dostosowania działalności dotychczasowych szkół podstawowych do wymogów nowego systemu szkolnego oraz tworzenia gimnazjów.
Informujemy, iż zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalsze rozpowszechnianie artykułów i porad prawnych publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione.