Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 706 z 2009

Tytuł:	Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 19 maja 2009 r. w sprawie metod badania jakości sprężonego gazu ziemnego (CNG)
Status aktu prawnego:	Obowiązujący
Data ogłoszenia:	2009-06-04
Data wydania:	2009-05-19
Data wejscia w życie:	2009-06-19
Data obowiązywania:	2009-06-04

Treść dokumentu: Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 706 z 2009

Dziennik Ustaw Nr 84                — 6665 —                Poz. 706

---

706

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI1) z dnia 19 maja 2009 r. w sprawie metod badania jakości sprężonego gazu ziemnego (CNG)2) Na podstawie art. 26 pkt 4 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. Nr 169, poz. 1200, z 2008 r. Nr 157, poz. 976 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97) zarządza się, co następuje: §

1. Metody badania jakości sprężonego gazu ziemnego (CNG) określa załącznik do rozporządzenia. §

2. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Minister Gospodarki: W. Pawlak ———————

1)

2)

Minister Gospodarki kieruje działem administracji rządowej — gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Gospodarki (Dz. U. Nr 216, poz. 1593). Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 3 lutego 2009 r., pod numerem 2009/0072/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597), które wdraża postanowienia dyrektywy 98/34/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 20, str. 337).

Załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 19 maja 2009 r. (poz. 706)

METODY BADANIA JAKOÂCI SPR¢˚ONEGO GAZU ZIEMNEGO (CNG)

1. Zawartość siarkowodoru oznacza się:

1) metodą potencjometryczną polegającą na absorbowaniu siarkowodoru w roztworze wodnym wodorotlenku potasu, a następnie miareczkowaniu roztworem azotanu (V) srebra do uzyskania punktu końcowego, określonego za pomocą elektrody srebro/siarczek srebra, albo

2) metodą chromatografii gazowej polegającej na rozdziale mieszaniny na poszczególne składniki w fazie gazowej oraz pomiarze zawartości siarkowodoru poprzez porównanie z gazowymi mieszaninami wzorcowymi lub gazami referencyjnymi.

1. 1. W przypadku oznaczania zawartości siarkowodoru w sposób określony w pkt 1 ppkt 1, sposób wykonania oznaczenia, stosowane materiały i odczynniki, rodzaj aparatury, sposób pobierania próbek, sposób obliczania oraz precyzję metody, a także sposób sporządzania sprawozdania z badania określa norma PN-EN ISO 6326-3.

1.

2. W przypadku oznaczania zawartości siarkowodoru w sposób określony w pkt 1 ppkt 2, sposób wykonania oznaczenia, stosowane materiały i odczynniki, rodzaj aparatury, sposób pobierania próbek, a także sposób sporządzania sprawozdania z badania określa norma PN-EN ISO 19739.

2. Zawartość siarki całkowitej oznacza się:

1) metodą spalania Lingenera polegającą na spalaniu zmierzonej objętości gazu w powietrzu pod ciśnieniem atmosferycznym w aparaturze szklanej i przechodzenia w kwas siarkowy ditlenku siarki, powstałego w rezultacie spalania, w wyniku absorpcji i utleniania w roztworze wodnym nadtlenku wodoru, albo

2) metodą Wickbolda polegającą na wprowadzeniu próbki gazowej do płomienia tlenowo-wodorowego w celu jej spalenia przy zachowaniu znacznego nadmiaru tlenu, albo

3) metodą chromatografii gazowej polegającej na rozdziale mieszaniny na poszczególne składniki w fazie gazowej oraz pomiarze zawartości związków siarki poprzez porównanie z gazowymi mieszaninami wzorcowymi oraz obliczeniu zawartości siarki całkowitej na podstawie zmierzonej zawartości poszczególnych związków siarki. 2.

1. W przypadku oznaczania zawartości siarki w sposób określony w pkt 2 ppkt 1, w zależności od zawartości siarki w badanym gazie, zawartość jonów siarczanowych (VI) w roztworze absorpcyjnym jest oznaczana metodą miareczkowania klasycznego lub turbidymetrycznego.

2. 2. W przypadku oznaczania zawartości siarki w sposób określony w pkt 2 ppkt 1, sposób wykonania oznaczenia, stosowane materiały i odczynniki, rodzaj aparatury, precyzję metody, a także sposób sporządzania sprawozdania z badania określa norma PN-EN ISO 6326-5.

2.

3. W przypadku oznaczania zawartości siarki w sposób określony w pkt 2 ppkt 2, sposób wykona-



Dziennik Ustaw Nr 84                — 6666 —                Poz. 706

---

nia oznaczenia, stosowane materiały i odczynniki, rodzaj aparatury, sposób pobierania próbki, wielkość próbki, oznaczenie zaabsorbowanej siarki, badanie sprawdzające, sposób podawania wyniku, precyzję metody, a także sposób sporządzania sprawozdania z badania określa norma PN-EN 24260.

2.

4. W przypadku oznaczania zawartości siarki w sposób określony w pkt 2 ppkt 3, sposób wykonania oznaczenia, stosowane materiały i odczynniki, rodzaj aparatury, sposób pobierania próbek, a także sposób sporządzania sprawozdania z badania określa norma PN-EN ISO

19739.

3. Zawartość par rtęci oznacza się poprzez pobieranie próbek rtęci metodą chemisorpcji na jodzie, polegającą na przepuszczaniu gazu przez rurkę szklaną zawierającą żel krzemionkowy z naniesionym jodem. 3.

1. Rtęć znajdująca się w postaci rozpuszczonego w wodzie kompleksu oznaczana jest w wyniku redukcji odmierzonej porcji roztworu wodorotlenkiem cyny (II), co prowadzi do utworzenia rtęci pierwiastkowej, usuwanej następnie z roztworu poprzez przedmuch gazem obojętnym, a jej pary są przenoszone do spektrometru absorpcji atomowej (AAS) z przystawką do pomiaru metodą zimnych par lub do spektrometru fluorescencji atomowej (AFS). 3.

2. Sposób wykonania oznaczenia oraz sposób przeprowadzania wzorcowania, stosowane materiały i odczynniki, rodzaj aparatury, sposób pobierania próbek, w tym środki bezpieczeństwa, sposób obliczenia, precyzję metody, a także sposób sporządzania sprawozdania z badania określa norma PN-EN ISO 6978-1.

4. Intensywność zapachu mierzy się:

1) metodą bezpośrednią, polegającą na określeniu intensywności zapachu I mieszaniny gazu z powietrzem, gdy stężenie gazu w mieszaninie jest równe stężeniu alarmowemu Xga, % (V/V), albo

2) metodą profilu wrażliwości powonienia, polegającą na wykonaniu pomiarów najniższego stężenia gazu ziemnego w mieszaninie z powietrzem (Xg)min, % (V/V), przy którym mieszanina gazu z powietrzem ma zapach ostrzegawczy I=2 i określeniu intensywności zapachu tej mieszaniny, w oparciu o wcześniej sporządzony indywidualny profil wrażliwości powonienia osoby wykonującej pomiary. 4.

1. Zasady i sposób wykonania pomiarów metodami określonymi w pkt 4 ppkt 1 i 2, dobór i kwalifikacje personelu przeprowadzającego pomiary, stosowaną aparaturę i materiały, sposób ustalenia wyniku końcowego pomiarów, a także zasady końcowej oceny wyniku pomiarów stopnia intensywności zapachu określa norma ZN-G-5004.

5. Ciepło spalania i liczbę Wobbego oblicza się na podstawie składu gazu, przy użyciu równań, w których dla poszczególnych składników cząsteczkowych mieszaniny gazów podane termofizyczne wartości parametrów gazu idealnego są przyjmowane zgodnie z odpowiednim ułamkiem molowym i które następnie są dodawane w celu uzyskania średniego udziału mo-

lowego charakteryzującego gaz idealny. Wartości te są następnie przeliczane przy użyciu współczynnika korygującego na wartości odpowiadające gazowi rzeczywistemu. 5.

1. Dokładność, precyzję metody oraz sposób podawania wyników określa norma PN-EN ISO

6976.

6. Zawartość wody oznacza się:

1) metodą pod wysokim ciśnieniem, polegającą na przepuszczaniu zmierzonej objętości gazu przez rurkę absorpcyjną wypełnioną tlenkiem fosforu (V), absorbującym wodę zawartą w gazie i tworzeniu się kwasu fosforowego (V), a przyrost masy rurki odpowiada masie wody, albo

2) metodą miareczkową Karla Fischera, polegającą na przepuszczaniu próbki o znanej objętości przez naczyńko pomiarowe, zawierające niewielką ilość roztworu absorbującego, który pochłania wodę zawartą w gazie, a która jest następnie oznaczana metodą miareczkowania odczynnikiem Karla Fischera, albo

3) metodą kulometryczną Karla Fischera, polegającą na przepuszczaniu próbki gazu o znanej objętości przez naczyńko pomiarowe, w którym woda jest absorbowana przez roztwór anodowy. Jod niezbędny do oznaczania wody w reakcji Karla Fischera jest wytwarzany kulometrycznie z jodku, a wielkość ładunku elektrycznego jest wprost proporcjonalna do masy wytworzonego jodu, a tym samym do masy oznaczanej wody. 6.

1. W przypadku oznaczania zawartości wody w sposób określony w pkt 6 ppkt 1, sposób wykonania oznaczenia, stosowane materiały i odczynniki, rodzaj aparatury, sposób pobierania próbek, sposób obliczania, niepewność, zakres oznaczania, a także sposób sporządzania sprawozdania z badania określa norma PN-EN ISO

11541. 6.

2. W przypadku oznaczania zawartości wody w sposób określony w pkt 6 ppkt 2:

1) zasadę metody określa norma PN-ISO 10101-1;

2) sposób wykonania oznaczenia, stosowane odczynniki oraz rodzaj aparatury, oznaczanie miana Karla Fischera, sposób pobierania próbek, sposób podawania wyników, w tym sposób wykonania obliczeń i precyzję wyników, a także sposób sporządzania sprawozdania z badania określa norma PN-ISO 10101-2. 6.

3. W przypadku oznaczania zawartości wody w sposób określony w pkt 6 ppkt 3:

1) zasadę metody określa norma PN-ISO 10101-1;

2) sposób wykonania oznaczenia, stosowane odczynniki oraz rodzaj aparatury, sposób pobierania próbek, sposób podawania wyników, precyzję wyników, a także sposób sporządzania sprawozdania z badania określa norma PN-ISO 10101-3.

7. Zawartość wyższych węglowodorów — propanu i butanu — oznacza się metodą chromatografii ga-



Dziennik Ustaw Nr 84                — 6667 —                Poz. 706

---

zowej z zastosowaniem dwóch kolumn chromatograficznych. Do rozdzielania i wykrywania wyższych węglowodorów stosuje się kolumnę z Porapakiem R, połączoną z detektorem cieplno-przewodnościowym (TDC) oraz z następującym po nim detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (FID). 7.

1. Do określania dopuszczalnego maksymalnego ułamka molowego propanu i butanu, wyrażonego w procentach, zaleca się stosowanie załącznika A normy PN-EN ISO

15403. 7.

2. Sposób wykonania oznaczenia, procedurę oznaczania, w tym warunki pracy i wymagania dotyczące działania układu chromatograficznego, stosowane materiały, rodzaj aparatury, sposób obliczenia, precyzję i dokładność, a także sposób sporządzania sprawozdania z badania określa norma PN-EN ISO 6974-3.

8. Zawartość pyłu o średnicy cząstek większej niż 5 µm należy określić metodą wagową, stosując filtry umożliwiające wychwycenie pyłu o określonej średnicy. Prowadząc oznaczanie, należy pobierać próbkę gazu w sposób izokinetyczny.

9. Zawartość tlenu oznacza się:

1) metodą chromatografii gazowej z zastosowaniem dwóch kolumn chromatograficznych albo

2) metodą chromatografii gazowej z zastosowaniem trzech kolumn kapilarnych.

9.

1. W przypadku oznaczania zawartości tlenu w sposób określony w pkt 9 ppkt 1, do rozdzielania i wykrywania tlenu stosuje się kolumnę z sitami molekularnymi 13X, połączoną z detektorem cieplno-przewodnościowym (TDC). 9.

2. W przypadku oznaczania zawartości tlenu w sposób określony w pkt 9 ppkt 1, sposób wykonania oznaczenia, procedurę oznaczania, w tym warunki pracy i wymagania dotyczące działania układu chromatograficznego, stosowane materiały, rodzaj aparatury, sposób obliczenia, precyzję i dokładność, a także sposób sporządzania sprawozdania z badania określa norma PN-EN ISO 6974-3. 9.

3. W przypadku oznaczania zawartości tlenu w sposób określony w pkt 9 ppkt 2, do rozdzielania tlenu stosuje się kolumnę PLOT wypełnioną sitami molekularnymi. 9.

4. W przypadku oznaczania zawartości tlenu w sposób określony w pkt 9 ppkt 2:

1) sposób wykonania oznaczenia, procedura oznaczania, w tym warunki pracy i wymagania dotyczące działania układu chromatograficznego, stosowane materiały, rodzaj aparatury, sposób obliczenia oraz precyzję określa norma PN-EN ISO 6974-6;

2) sposób sporządzania sprawozdania z badania określa norma PN-EN ISO 6974-1.



Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 706 z 2009 - pozostałe dokumenty:

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 715 z 20092009-06-04

  Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 maja 2009 r. sygn. akt P 58/07

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 714 z 20092009-06-04

  Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 maja 2009 r. sygn. akt SK 32/07

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 713 z 20092009-06-04

  Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 maja 2009 r. sygn. akt SK 54/08

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 712 z 20092009-06-04

  Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 maja 2009 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego testu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 711 z 20092009-06-04

  Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej polskiej z dnia 15 maja 2009 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 710 z 20092009-06-04

  Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 maja 2009 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o izbach gospodarczych

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 709 z 20092009-06-04

  Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 maja 2009 r. w sprawie uznania dziedzin medycyny za priorytetowe

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 708 z 20092009-06-04

  Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 czerwca 2009 r. w sprawie komisji egzaminacyjnej do spraw aplikacji notarialnej oraz przeprowadzania egzaminu wstępnego i notarialnego

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 707 z 20092009-06-04

  Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 21 maja 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przekazywania informacji o odpadach znajdujących się na statku

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 705 z 20092009-06-04

  Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 maja 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie obowiązków sprawozdawczych w zakresie obrotu papierami wartościowymi emitowanymi przez Skarb Państwa

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 704 z 20092009-06-04

  Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 maja 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie liczby, wysokości oraz warunków i trybu przyznawania nagród Prezesa Rady Ministrów za wyróżnione rozprawy doktorskie i habilitacyjne oraz działalność naukowa, naukowo-techniczną lub artystyczną

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 702 z 20092009-06-04

  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 maja 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie trybu udzielania obywatelom polskim zgody na służbę w obcym wojsku lub w obcej organizacji wojskowej

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 701 z 20092009-06-04

  Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 maja 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad wynagradzania osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe

• Dziennik Ustaw Nr 84, poz. 700 z 20092009-06-04

  Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu