Logowanie

Dziennik Ustaw Poz. 1077 z 2013

Wyszukiwarka

Tytuł:

Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 2 września 2013 r. w sprawie licencjonowania personelu lotniczego

Status aktu prawnego:Obowiązujący
Data ogłoszenia:2013-09-16
Data wydania:2013-09-02
Data wejscia w życie:2013-09-24
Data obowiązywania:2013-09-24

Treść dokumentu: Dziennik Ustaw Poz. 1077 z 2013


DZIENNIK USTAW

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Warszawa, dnia 16 września 2013 r. Poz. 1077

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA IGOSPODARKI MORSKIEJ

1) zdnia 2 września 2013r. wsprawie licencjonowania personelu lotniczego Na podstawie art.104 ust.1 pkt1–5 wzwiązku zart.94 ust.8 ustawy zdnia 3 lipca 2002r. – Prawo lotnicze (Dz.U. z2012r. poz.933, zpóźn. zm.2)) zarządza się, co następuje: Rozdział1 Przepisy ogólne §1.Rozporządzenie określa: 1) 2) 3) 4) wzory licencji; uprawnienia przyznawane iwpisywane do licencji; szczegółowe wymagania dla poszczególnych rodzajów licencji, dotyczące kwalifikacji lotniczych wzakresie wiedzy, umiejętności ipraktyki; szczegółowe warunki isposób: a) wydawania, przedłużania, wznawiania, wymiany, cofania, ograniczania, zawieszania iprzywracania licencji oraz wynikających znich uprawnień, b) uznawania, zawieszania uznania, cofania uznania, przywracania uznania obcych licencji oraz wynikających znich uprawnień, wydanych przez właściwy organ obcego państwa, c) uzyskiwania isprawdzania kwalifikacji lotniczych, d) prowadzenia rejestru personelu lotniczego, e) prowadzenia szkolenia lotniczego; szczegółowe warunki wykonywania uprawnień wynikających zlicencji; specjalności personelu lotniczego wykonującego czynności wzałodze statków powietrznych iinne czynności lotnicze, wstosunku do których wprowadza się wymóg posiadania licencji. §2.Ilekroć wrozporządzeniu jest mowa o: 1) 2) Dzienniku Urzędowym – rozumie się przez to Dziennik Urzędowy Urzędu Lotnictwa Cywilnego, októrym mowa wart.23 ustawy zdnia 3 lipca 2002r. – Prawo lotnicze; egzaminatorze praktycznym – rozumie się przez to członka komisji egzaminacyjnej, októrej mowa wart.99 ust.1 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze, upoważnionego do przeprowadzenia części praktycznej egzaminu państwowego;

Minister Transportu, Budownictwa iGospodarki Morskiej kieruje działem administracji rządowej – transport, na podstawie §1 ust.2 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Transportu, Budownictwa iGospodarki Morskiej (Dz.U. Nr248, poz.1494 oraz z2012r. poz.1396). Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone wDz.U. z2012r. poz.951 i1544 oraz z2013r. poz.134, 628, 829 i912.

5) 6)

1)

2)

Dziennik Ustaw 3) –2– Poz. 1077

egzaminatorze teoretycznym – rozumie się przez to członka komisji egzaminacyjnej, októrej mowa wart.99 ust.1 ustawy zdnia 3 lipca 2002r. – Prawo lotnicze, upoważnionego do przeprowadzenia części teoretycznej egzaminu państwowego; egzaminie państwowym – rozumie się przez to egzamin składający się zczęści teoretycznej ipraktycznej, składany przed komisją egzaminacyjną albo organizacją szkoleniową zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 99 ust.6 ustawy zdnia 3 lipca 2002r. – Prawo lotnicze; egzaminie praktycznym – rozumie się przez to część praktyczną egzaminu państwowego; egzaminie teoretycznym – rozumie się przez to część teoretyczną egzaminu państwowego; Konwencji – rozumie się przez to Konwencję omiędzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporządzoną wChicago dnia 7grudnia 1944r. (Dz.U. z1959r. Nr35, poz.212 i214, zpóźn. zm.3)); licencjach – rozumie się przez to licencje: a) dla specjalności personelu lotniczego, októrych mowa wart.94 ust.6 pkt1, 3 i5 ustawy zdnia 3 lipca 2002r. – Prawo lotnicze, przy czym, jeżeli jest mowa olicencji: – pilota samolotowego turystycznego – rozumie się przez to licencję pilota samolotowego, – pilota śmigłowcowego turystycznego – rozumie się przez to licencję pilota śmigłowcowego, – pilota sterowcowego turystycznego – rozumie się przez to licencję pilota sterowcowego, – pilota balonowego – rozumie się przez to licencję pilota balonu wolnego, b) dla specjalności personelu lotniczego, októrych mowa w§3 ust.2;

4)

5) 6) 7) 8)

9)

PPL(A) – rozumie się przez to licencję pilota samolotowego turystycznego;

10) CPL(A) – rozumie się przez to licencję pilota samolotowego zawodowego; 11) ATPL(A) – rozumie się przez to licencję pilota samolotowego liniowego; 12) MPL – rozumie się przez to licencję pilota samolotowego wzałodze wieloosobowej; 13) PPL(H) – rozumie się przez to licencję pilota śmigłowcowego turystycznego; 14) CPL(H) – rozumie się przez to licencję pilota śmigłowcowego zawodowego; 15) ATPL(H) – rozumie się przez to licencję pilota śmigłowcowego liniowego; 16) SPL – rozumie się przez to licencję pilota szybowcowego; 17) PPL(AS) – rozumie się przez to licencję pilota sterowcowego turystycznego; 18) CPL(AS) – rozumie się przez to licencję pilota sterowcowego zawodowego; 19) BPL – rozumie się przez to licencję pilota balonowego; 20) PPL(AG) – rozumie się przez to licencję pilota wiatrakowcowego; 21) CPL(AG) – rozumie się przez to licencję pilota wiatrakowcowego zawodowego; 22) FNL – rozumie się przez to licencję nawigatora lotniczego; 23) FEL – rozumie się przez to licencję mechanika pokładowego; 24) FDL – rozumie się przez to licencję dyspozytora lotniczego; 25) FRL – rozumie się przez to licencję radiooperatora pokładowego; 26) MML – rozumie się przez to licencję mechanika lotniczego obsługi technicznej statków powietrznych innych niż samoloty iśmigłowce oraz obsługi statków powietrznych wymienionych wzałączniku II do rozporządzenia nr216/2008;

3)

Zmiany wymienionej konwencji zostały ogłoszone wDz.U. z1963r. Nr24, poz.137 i138, z1969r. Nr27, poz.210 i211, z1976r. Nr21, poz.130 i131, Nr32, poz.188 i189 iNr39, poz.227 i228, z1984r. Nr39, poz.199 i200, z2000r. Nr39, poz.446 i447, z2002r. Nr58, poz.527 i528, z2003r. Nr78, poz.700 i701 oraz z2012r. poz.368, 369, 370 i371.

Dziennik Ustaw –3– Poz. 1077

27) LAPL(A) – rozumie się przez to licencję pilota samolotowego rekreacyjnego; 28) LAPL(H) – rozumie się przez to licencję pilota śmigłowcowego rekreacyjnego; 29) LAPL(S) – rozumie się przez to licencję pilota szybowcowego rekreacyjnego; 30) LAPL(B) – rozumie się przez to licencję pilota balonowego rekreacyjnego; 31) IFR – rozumie się przez to przepisy dla lotów według wskazań przyrządów; 32) VFR – rozumie się przez to przepisy dla lotów zwidocznością; 33) obcej licencji – rozumie się przez to licencję wydaną lub potwierdzoną przez właściwy organ państwa obcego; 34) orzeczeniu lotniczo-lekarskim – rozumie się przez to orzeczenie obraku przeciwwskazań do wykonywania funkcji członka personelu lotniczego, októrym mowa wart.110 ustawy zdnia 3 lipca 2002r. – Prawo lotnicze; 35) Prezesie Urzędu – należy przez to rozumieć Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego; 36) rozporządzeniu nr216/2008 – rozumie się przez to rozporządzenie Parlamentu Europejskiego iRady (WE) nr216/2008 zdnia 20 lutego 2008r. wsprawie wspólnych zasad wzakresie lotnictwa cywilnego iutworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr1592/2002 idyrektywę 2004/36/WE (Dz.Urz. UE L 79 z19.03.2008, str.1, zpóźn. zm.); 37) rozporządzeniu nr2042/2003 – rozumie się przez to rozporządzenie Komisji (WE) nr2042/2003 zdnia 20 listopada 2003r. wsprawie nieprzerwanej zdatności do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, części iwyposażenia, atakże wsprawie zezwoleń udzielanych instytucjom ipersonelowi zaangażowanym wtakie zadania (Dz.Urz. UE L 315 z28.11.2003, str.1, zpóźn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 7, str.541, zpóźn. zm.); 38) rozporządzeniu nr1178/2011 – rozumie się przez to rozporządzenie Komisji (UE) nr1178/2011 zdnia 3 listopada 2011r. ustanawiające wymagania techniczne iprocedury administracyjne odnoszące się do załóg wlotnictwie cywilnym zgodnie zrozporządzeniem Parlamentu Europejskiego iRady (WE) nr216/2008 (Dz.Urz. UE L 311 z25.11.2011, str.1, zpóźn. zm.); 39) rozporządzeniu wsprawie certyfikacji – rozumie się przez to rozporządzenie wydane na podstawie art.163 ustawy zdnia 3 lipca 2002r. – Prawo lotnicze; 40) uprawnieniu – rozumie się przez to upoważnienie wpisane do licencji lub związane zlicencją istanowiące jej część określające szczególne warunki, możliwości lub ograniczenia odnoszące się do takiej licencji wodniesieniu wszczególności do klasy lub typu statku powietrznego lub warunków lotu; 41) Urzędzie – należy przez to rozumieć Urząd Lotnictwa Cywilnego; 42) uprawnieniu uzupełniającym wzakresie języka – rozumie się przez to upoważnienie wpisane do licencji istanowiące jej część, określające biegłość językową posiadacza na poziomie minimum 4 operacyjnym według skali klasyfikacji podanej wDodatku Ado Załącznika 1 do Konwencji; 43) ustawie – rozumie się przez to ustawę zdnia 3 lipca 2002r. – Prawo lotnicze; 44) Załączniku 1 – rozumie się przez to Załącznik 1 do Konwencji (Dz.Urz. ULC z2008r. Nr1, poz.6). §3.1. Przepisy rozporządzenia stosuje się do: 1) 2) 3) PPL(A), CPL(A), ATPL(A), MPL, PPL(H), CPL(H), ATPL(H), SPL, PPL(AS), CPL(AS), BPL; FNL, FEL, FDL, MML, FRL; PPL(AG), CPL(AG).

2.Przepisy rozporządzenia stosuje się również do LAPL(A), LAPL(B), LAPL(H) iLAPL(S), októrych mowa wrozporządzeniu nr1178/2011. §4.Do spraw określonych wrozporządzeniu wodniesieniu do licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1 i2, stosuje się normy izalecane metody postępowania określone wZałączniku 1, zwyjątkiem norm oraz zalecanych metod postępowania określonych wpkt1.1, 1.2.6.1.1, 1.2.9.4, 2.1.1.1, 2.4.6.1.1.1, 4.6.1.1, 6.3.1.2.1, 6.3.1.3, 6.3.2.2.1 i6.4.2.2.1 oraz wzałączniku 2 i4 do tego Załącznika. §5.1.Prezes Urzędu zawiadamia Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego oróżnicach wrozumieniu art.38 Konwencji.

Dziennik Ustaw –4– Poz. 1077

2.Różnice, októrych mowa wust.1, są ogłaszane wDzienniku Urzędowym Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz wZintegrowanym Pakiecie Informacji Lotniczych, wZbiorze Informacji Lotniczych Polska (AIP Polska). §6.1. Wzór licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1 oraz ust.2, określa Dodatek Ido załącznika VI (Część ARA) do rozporządzenia nr1178/2011. 2.Nazwy specjalności członków personelu lotniczego isymbole licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2 i3, określa załącznik nr1 do rozporządzenia. 3.Wzory licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2 i3, określa załącznik nr2 do rozporządzenia. Rozdział 2 Uprawnienia przyznawane iwpisywane do licencji oraz szczegółowe warunki isposób wydawania, przedłużania, wznawiania, wymiany, cofania, ograniczania, zawieszania iprzywracania licencji oraz wynikających znich uprawnień §7.1. Prezes Urzędu wydaje licencje, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1 oraz ust.2, wraz zwpisywanymi do nich uprawnieniami kandydatowi, który spełnił wymagania określone w załączniku I (Część FCL) do rozporządzenia nr1178/2011 odpowiednio dla poszczególnych licencji iuprawnień ujętych wtym załączniku. 2.Prezes Urzędu wydaje licencje, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2, wraz zwpisywanymi do nich uprawnieniami kandydatowi, który spełnił wymagania określone wZałączniku 1, awzakresie uprawnień nieuregulowanych wtym Załączniku – wymagania określone wzałączniku nr3 do rozporządzenia. 3.Prezes Urzędu wydaje licencje, októrych mowa w§3 ust.1 pkt3, wraz zwpisywanymi do nich uprawnieniami kandydatowi, który spełnił wymagania określone wzałączniku nr3 do rozporządzenia. 4.Zakresy wpisów uprawnień do licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1 oraz ust.2, oraz skróty nazw tych uprawnień określają przepisy załącznika I(Część FCL) do rozporządzenia nr1178/2011. 5.Nazwy iskróty nazw uprawnień wpisywanych do licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2 i3, określa załącznik nr4 do rozporządzenia. §8.1. Warunki przedłużania iwznawiania uprawnień wpisywanych do licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1 oraz ust.2, określają przepisy załącznika I(Część FCL) do rozporządzenia nr1178/2011. 2.Warunki przedłużania iwznawiania uprawnień wpisywanych do licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2 i3, określają przepisy załącznika nr3 do rozporządzenia. §9.1. Licencję lub uprawnienie wydaje się na wniosek złożony do Prezesa Urzędu. 2.Do wniosku, októrym mowa wust.1, dołącza się kopie dokumentów potwierdzających spełnienie wymagań niezbędnych do wydania licencji lub uprawnienia. §10.1. Licencja podlega wymianie: 1)  uzyskaniu uprawnienia wpisywanego do licencji; po 2)  przedłużeniu, utracie lub przywróceniu ważności uprawnienia uzupełniającego wzakresie języka; po 3)  wznowieniu lub przywróceniu ważności uprawnienia, októrym mowa wpkt1, które uprzednio nie było wpisane po do licencji; po 4)  przywróceniu ważności licencji lub wpisanego do niej uprawnienia; 5)  wrazie zmiany danych osobowych wpisywanych do licencji; wrazie konieczności sprostowania błędu; 6)  7)  zapełnieniu miejsc na wpisy; po 8)  wrazie uszkodzenia dokumentu licencji; 9)  wrazie dokonania wpisu niestandardowego.

Dziennik Ustaw –5– Poz. 1077

2.Wymiany licencji dokonuje się na wniosek złożony do Prezesa Urzędu albo zurzędu. Przepis §9 ust.2 stosuje się. 3.Wwyniku wymiany licencji Prezes Urzędu wydaje nowy dokument licencji, do którego wpisuje się wyłącznie ważne uprawnienia posiadane przez członka personelu lotniczego wdniu wydania nowego dokumentu licencji. 4.Członek personelu lotniczego wprzypadkach, októrych mowa wust.1, zwraca Prezesowi Urzędu podlegający wymianie dokument licencji. Zwrot dokumentu licencji jest warunkiem wydania nowego dokumentu, októrym mowa wust.3. 5.Wprzypadku utraty lub zniszczenia dokumentu licencji: 1) 2) członek personelu lotniczego informuje pisemnie Prezesa Urzędu o dacie i okolicznościach utraty lub zniszczenia dokumentu licencji; jest wydawany duplikat dokumentu, który znajduje się wteczce osobowej członka personelu lotniczego, uaktualniony wzakresie ważności uprawnień, na podstawie protokołów ze sprawdzenia wiedzy iumiejętności oraz innych dokumentów dotyczących posiadanych uprawnień iograniczeń, znajdujących się wtej teczce osobowej.

§11.1. Zawieszenie albo cofnięcie licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1 oraz ust.2, atakże wpisanych do nich uprawnień następuje wprzypadkach określonych wprzepisach FCL.070 załącznika Ioraz ARA.FCL.250 sekcja II załącznika VI do rozporządzenia nr1178/2011, awodniesieniu do licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2 i3, oraz uprawnień do nich wpisanych następuje wprzypadkach określonych wart.100 ustawy. 2.Zawieszając licencję lub uprawnienie: 1) 2) określa się okres zawieszenia; można wskazać termin isposób spełnienia wymagań określonych wart.96 ust.1 ustawy niezbędnych do przywrócenia zawieszonej licencji lub uprawnienia.

3.Osoba, której licencja lub uprawnienie zostały cofnięte albo zawieszone izatrzymane zgodnie zprzepisami art.100 ustawy, niezwłocznie przekazuje dokument licencji, za pokwitowaniem, Prezesowi Urzędu, chyba że licencja została już uprzednio zatrzymana przez Prezesa Urzędu lub inny właściwy organ. §12.1. Zawieszoną licencję albo uprawnienie przywraca się na wniosek zainteresowanego członka personelu lotniczego, jeżeli upłynął okres zawieszenia lub zostały spełnione wymagania niezbędne do przywrócenia zawieszonej licencji lub uprawnienia określone zgodnie z§11 ust.2 pkt2. 2.Do wniosku, októrym mowa wust.1, dołącza się kopię orzeczenia lotniczo-lekarskiego odpowiedniej klasy oraz dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań niezbędnych do przywrócenia zawieszonej licencji lub uprawnienia, jeżeli zostały określone zgodnie z§11 ust.2 pkt2. 3.Jeżeli upłynął okres zawieszenia licencji lub uprawnienia, aczłonek personelu lotniczego nie spełnił wymagań niezbędnych do przywrócenia licencji lub uprawnienia, Prezes Urzędu cofa zawieszoną licencję lub uprawnienie. Rozdział 3 Szczegółowe warunki isposób uznawania, zawieszania uznania, cofania uznania, przywracania uznania obcych licencji oraz wynikających znich uprawnień wydanych przez właściwy organ obcego państwa §13.Uznanie obcych licencji stwierdzających posiadanie kwalifikacji niezbędnych do uzyskania licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1, następuje zgodnie zart.8 ust.1 oraz częścią Azałącznika III do rozporządzenia nr1178/2011, zzastrzeżeniem §14. §14.1. Obca licencja stwierdzająca posiadanie kwalifikacji do wykonywania lotów rekreacyjnych lub sportowych może zostać uznana odpowiednio do PPL(A), PPL(H), SPL, BPL albo PPL(AG) zograniczeniem do wykonywania lotów rekreacyjnych lub sportowych, które mają być wykonywane wpolskiej przestrzeni powietrznej. 2.Uznanie obcej licencji, októrej mowa wust.1, następuje na wniosek zainteresowanego złożony do Prezesa Urzędu.

Dziennik Ustaw –6– Poz. 1077

3.Do wniosku dołącza się kopię obcej licencji oraz kopię orzeczenia lotniczo-lekarskiego, które spełnia co najmniej jeden znastępujących warunków: 1) 2) 3) zostało wydane zgodnie zwymaganiami Załącznika 1; zostało wydane przez państwo, zktórym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę ouznawaniu orzeczeń lotniczo-lekarskich; zostało wydane zgodnie zart.106 ust.1 ustawy.

§15.Osoba ubiegająca się ouznanie obcej licencji stwierdzającej posiadanie kwalifikacji niezbędnych do uzyskania licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2 i3, powinna: 1) 2) 3) złożyć do Prezesa Urzędu wniosek ouznanie obcej licencji wraz zkopią tej licencji; uzyskać pozytywny wynik egzaminu praktycznego przed egzaminatorem praktycznym wzakresie wymaganym do wydania licencji odpowiedniej dla kwalifikacji stwierdzonych wobcej licencji, która jest przedmiotem uznania; przedstawić orzeczenie lotniczo-lekarskie spełniające co najmniej jeden znastępujących warunków: a) zostało wydane przez państwo członkowskie Unii Europejskiej, Konfederację Szwajcarską lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronę umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, b) zostało wydane przez państwo, zktórym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę ouznawaniu orzeczeń lotniczo-lekarskich, c) zostało wydane zgodnie zart.106 ust.1 ustawy; 4) posiadać ważne uprawnienia, które odpowiadają uprawnieniom wpisywanym do licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2 i3.

§16.Prezes Urzędu może wystąpić do właściwego organu państwa obcego, który wydał obcą licencję albo orzeczenie lotniczo-lekarskie, októrym mowa w§15 pkt3 lit.alub b, opotwierdzenie ważności tych dokumentów. §17.1. Uznania obcej licencji dokonuje się każdorazowo na okres jej ważności lub na okres ważności badań lotniczo-lekarskich, jeżeli termin ważności obcej licencji nie jest określony, jednakże nie dłużej niż na rok. 2.Prezes Urzędu, uznając obcą licencję odpowiednio do licencji, októrej mowa w§3 ust.1, wydaje decyzję ouznaniu, której załącznik stanowi świadectwo uznania. Wzór świadectwa uznania określa załącznik nr5 do rozporządzenia. §18.Uznanie obcej licencji uprawnia jej posiadacza do wykonywania lotów iinnych czynności lotniczych wzakresie określonym wdecyzji ouznaniu. §19.1. Prezes Urzędu może cofnąć albo zawiesić: 1) 2) uznanie obcej licencji lub uprawnienia wynikającego zlicencji wprzypadkach, októrych mowa wart.100 ustawy; obcą licencję lub uprawnienie wynikające ztej licencji, jeżeli takie prawo wynika zwiążącej Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej lub przepisów międzynarodowych.

2. Do cofnięcia, zawieszenia oraz przywrócenia uznania obcej licencji iuprawnienia zniej wynikającego stosuje się odpowiednio przepisy §11 i§12. §20.Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio do dokumentów równoważnych licencjom, októrych mowa w§3, wydanych lub potwierdzonych przez właściwy organ państwa obcego. Rozdział 4 Szczegółowe warunki isposób prowadzenia szkolenia lotniczego oraz uzyskiwania kwalifikacji lotniczych §21.1. Szczegółowe warunki isposób prowadzenia szkolenia lotniczego wymaganego wcelu uzyskania licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1 oraz ust.2, atakże wpisywanych do nich uprawnień określa załącznik III do rozporządzenia nr216/2008 izałącznik I(Część FCL) do rozporządzenia nr1178/2011. 2.Szczegółowe warunki isposób prowadzenia szkolenia lotniczego wymaganego wcelu uzyskania licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2 oraz 3, atakże wpisywanych do nich uprawnień określa załącznik nr3 do rozporządzenia.

Dziennik Ustaw §22.Szkolenie lotnicze składa się z: 1) 2) 3) 4) szkolenia teoretycznego – wcelu uzyskania licencji, októrych mowa w§3; szkolenia praktycznego na ziemi iwlocie – wcelu uzyskania licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1 i3 oraz ust.2, atakże FNL, FEL iFRL; szkolenia praktycznego na ziemi – wcelu uzyskania FDL iMML; uzupełniającego szkolenia praktycznego – w formie nadzorowanej praktyki lotniczej, w zakresie wymaganym dla uzyskania uprawnień instruktorskich do licencji, októrych mowa §3 ust.1 pkt2 i3 – na warunkach określonych wzałączniku nr3 do rozporządzenia. –7– Poz. 1077

§23.Szkolenie praktyczne na ziemi iwlocie prowadzi się na statkach powietrznych spełniających wymagania określone wart.31 ust.1 ustawy lub na polskich państwowych statkach powietrznych, które odpowiadają rodzajowi izakresowi szkolenia, awodniesieniu do szkolenia pilotów również przy zastosowaniu odpowiednich do rodzaju izakresu szkolenia szkoleniowych urządzeń symulacji lotu określonych wrozporządzeniu nr1178/2011. §24.Uczestnik szkolenia teoretycznego lub praktycznego prowadzonego wcelu uzyskania licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1 oraz ust.2, atakże wpisywanych do nich uprawnień, powinien spełniać wymagania określone wzałączniku III do rozporządzenia nr 216/2008, załączniku I (Część FCL) i załączniku IV (Część MED) do rozporządzenia nr1178/2011. §25.1. Uczestnik szkolenia teoretycznego lub praktycznego prowadzonego wcelu uzyskania licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2, oraz wpisywanych do nich uprawnień, powinien spełniać wymagania określone wzałączniku nr3 do rozporządzenia, a przed rozpoczęciem szkolenia praktycznego dodatkowo uzyskać orzeczenie lotniczo-lekarskie klasy odpowiedniej dla danej licencji, jeżeli jest wymagane. 2.Uczestnik szkolenia teoretycznego ipraktycznego prowadzonego wcelu uzyskania licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt3, oraz wpisywanych do nich uprawnień, powinien spełniać wymagania określone wzałączniku nr3 do rozporządzenia, aprzed wykonaniem pierwszego samodzielnego lotu uzyskać orzeczenie lotniczo-lekarskie klasy odpowiedniej dla danej licencji. 3.Spełnianie przez uczestnika szkolenia wymagań, októrych mowa wust.1 i2, stwierdza ośrodek szkolenia lotniczego przed rozpoczęciem szkolenia oraz wtrakcie jego trwania. §26.1. Szkolenie lotnicze prowadzi się wośrodku szkolenia lotniczego będącym samodzielną organizacją lotniczą albo jednostką organizacyjną innego podmiotu. Wprzypadku gdy ośrodek jest jednostką organizacyjną innego podmiotu, osoba kierująca ośrodkiem szkolenia lotniczego jest bezpośrednio podporządkowana służbowo osobie kierującej tym podmiotem, zwyjątkiem przypadku, gdy ta sama osoba kieruje podmiotem iwchodzącym wjego skład ośrodkiem szkolenia lotniczego. 2.Szkolenie mechaników lotniczych obsługi technicznej statku powietrznego dotyczące typu statku powietrznego prowadzi się wyłącznie: 1) 2) 3) 4) worganizacji szkolenia lotniczego zatwierdzonej zgodnie zwymaganiami rozporządzenia nr2042/2003; worganizacji obsługi technicznej statków powietrznych, certyfikowanej do obsługi danego typu statku powietrznego, wzakresie obsługi, której dotyczy szkolenie, po każdorazowym zatwierdzeniu szkolenia przez Prezesa Urzędu; wośrodku szkolenia mechaników lotniczych obsługi technicznej; uproducenta statku powietrznego, po każdorazowym zatwierdzeniu szkolenia przez Prezesa Urzędu.

§27.Ośrodek szkolenia lotniczego prowadzi szkolenie lotnicze wzakresie objętym posiadanym certyfikatem wydanym na podstawie art.160 ust.3 pkt2 ustawy. §28.1. Szkolenie lotnicze prowadzi się: 1) zgodnie zzatwierdzonymi przez Prezesa Urzędu do użytku wtym ośrodku iwprowadzonymi wżycie instrukcjami wykonawczymi oraz dokumentami regulaminowymi: a) instrukcją szkolenia, awprzypadku ośrodka szkolenia mechaników lotniczych obsługi technicznej – charakterystyką ośrodka określającą organizację iprocedury szkolenia lotniczego oraz struktury zarządzania szkoleniem ijego nadzorowanie,

Dziennik Ustaw –8– Poz. 1077

b) instrukcją operacyjną określającą zasady iprocedury organizacji iwykonywania operacji lotniczych związanych ze szkoleniem wlocie, kierowania tymi operacjami isprawowania nad nimi bieżącego nadzoru operacyjnego – wprzypadku ośrodków prowadzących szkolenie podczas operacji statków powietrznych, c) instrukcją systemu monitorowania zgodności zwymaganiami, d) programami szkoleń; 2) 3) 4) zudziałem kadry dydaktycznej posiadającej kwalifikacje iuprawnienia odpowiednie do rodzaju izakresu szkolenia lotniczego; przy wykorzystaniu bazy dydaktycznej odpowiedniej do rodzaju izakresu szkolenia lotniczego; przy wykorzystaniu statków powietrznych albo szkoleniowych urządzeń symulacji lotu, odpowiednich do rodzaju izakresu szkolenia lotniczego. 2.Ośrodek szkolenia lotniczego: 1) aktualizuje dokumenty, októrych mowa wust.1 pkt1, stosownie do zmian wprzepisach prawa lotniczego, zmian wfunkcjonowaniu lub wyposażeniu ośrodka szkolenia lotniczego oraz przedkłada te dokumenty Prezesowi Urzędu do zatwierdzenia; prowadzi szkolenie wzakresie określonym wotrzymanym certyfikacie lub zgodnie zprogramami szkoleń lotniczych specjalistycznych, októrych mowa wust.4; informuje Prezesa Urzędu oplanowanych kursach szkoleniowych lub szkoleniach indywidualnych przed rozpoczęciem kursu lub szkolenia. 3.Przepisy ust.2 pkt1 i3 stosuje się odpowiednio do podmiotów wymienionych w§26 ust.2. 4.Ośrodek szkolenia lotniczego może prowadzić szkolenia lotnicze specjalistyczne wzakresie, októrym mowa wrozdziale 4 załącznika nr3 do rozporządzenia, na podstawie programów szkoleń specjalistycznych zatwierdzonych przez kierownika szkolenia ośrodka szkolenia lotniczego. §29.1. Szkolenie lotnicze wcelu uzyskania licencji, októrych mowa w§3, lub uprawnień może być prowadzone według indywidualnego toku szkolenia zatwierdzanego przez kierownika szkolenia ośrodka szkolenia lotniczego dla osoby, która nabyła wczęści wymaganą wiedzę lub umiejętności lub odbyła wczęści wymaganą praktykę, wcelu: 1) 2) 3) dokończenia szkolenia lotniczego rozpoczętego wcześniej winnym certyfikowanym ośrodku szkolenia lotniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub wpaństwie obcym; przywrócenia albo wznowienia licencji lub uprawnienia; wydania licencji na podstawie obcej licencji lub dokumentu równoważnego stwierdzającego posiadane kwalifikacje dotyczące specjalności członka personelu lotniczego wydanych lub potwierdzonych przez właściwy organ państwa obcego.

2) 3)

2. Indywidualny tok szkolenia opracowuje się w oparciu o weryfikację wiedzy, umiejętności lub udokumentowanej praktyki lotniczej osoby, októrej mowa wust.1, na podstawie programu szkolenia, októrym mowa w§28 ust.1 pkt1 lit.d, odpowiedniego do rodzaju licencji lub uprawnienia. 3.Indywidualnego toku szkolenia nie opracowuje się, wprzypadku gdy wtrakcie weryfikacji wiedzy, umiejętności lub udokumentowanej praktyki lotniczej stwierdzono, że osoba spełnia wymagania w zakresie szkolenia lotniczego w celu uzyskania licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2 i3, lub wpisywanych do nich uprawnień. Wtakim przypadku prowadzący szkolenie lotnicze wystawia zaświadczenie ospełnieniu wymagań wzakresie szkolenia lotniczego wcelu uzyskania danej licencji lub uprawnienia. §30.Prowadzący szkolenie lotnicze wystawia zaświadczenie oukończeniu szkolenia lotniczego albo jego części.

Dziennik Ustaw –9– Rozdział 5 Szczegółowe warunki isposób sprawdzania kwalifikacji lotniczych wzakresie wiedzy, umiejętności ipraktyki §31.Sprawdzenie kwalifikacji lotniczych wzakresie wiedzy, umiejętności ipraktyki, zwane dalej „sprawdzeniem kwalifikacji lotniczych”, dotyczące licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1 oraz ust.2, odbywa się zgodnie zprzepisami załącznika I(Część FCL) do rozporządzenia nr1178/2011, zuwzględnieniem §32, 34 i35. §32.1. Sprawdzanie kwalifikacji lotniczych następuje: 1) 2) 3) 4) wprocesie szkolenia lotniczego teoretycznego ipraktycznego, zgodnie zzatwierdzonymi programami szkolenia lotniczego; przed wydaniem licencji lub uprawnienia; wcelu przedłużenia albo wznowienia ważności uprawnienia; przed dokonaniem wpisu do licencji uprawnienia uzupełniającego wzakresie języka oraz przed dokonaniem wpisu do licencji upoważnienia do prowadzenia korespondencji radiotelefonicznej R/T wprzypadku braku tego wpisu wposiadanej licencji; jeżeli licencja została zawieszona na skutek powstania uzasadnionego przypuszczenia, że członek personelu lotniczego nie posiada wymaganej wiedzy lub umiejętności, wszczególności wwyniku badania wypadku albo incydentu lotniczego lub wykonywania czynności nadzoru lotniczego. Poz. 1077

5)

2.Sprawdzenia kwalifikacji lotniczych, októrym mowa wust.1 pkt3, nie przeprowadza się wstosunku do mechanika lotniczego obsługi technicznej, jeżeli udokumentuje on wykonywanie czynności obsługowych przez okres 6 miesięcy wciągu ostatnich 2 lat. §33.1. Sprawdzenie kwalifikacji lotniczych wcelu przedłużenia ważności uprawnienia, którego ważność zgodnie zzałącznikiem nr3 do rozporządzenia wynosi: 1) 2) 12 miesięcy – jest przeprowadzane wokresie jego ważności, jednak nie wcześniej niż na 3 miesiące przed jej upływem; 3 lata – jest przeprowadzane wokresie jego ważności, jednak nie wcześniej niż na 12 miesięcy przed jej upływem.

2.Wrazie upływu ważności uprawnienia, októrym mowa wust.1, wznawia się jego ważność. Wznowienie ważności uprawnienia może nastąpić po sprawdzeniu kwalifikacji lotniczych dokonanym przez egzaminatora praktycznego, po wcześniejszym odbyciu szkolenia lotniczego, zuwzględnieniem przepisów załącznika nr3 do rozporządzenia. 3.Wrazie negatywnego wyniku sprawdzenia kwalifikacji lotniczych, októrym mowa wust.1 i2, wcelu przedłużenia lub wznowienia ważności uprawnienia egzaminowany odbywa szkolenie lotnicze wzakresie wskazanym przez egzaminatora państwowego wprotokole egzaminacyjnym, zuwzględnieniem przepisów załącznika nr3 do rozporządzenia. §34.1. Sprawdzenie kwalifikacji lotniczych wprzypadku, októrym mowa w§32 ust.1 pkt1, przeprowadza ośrodek szkolenia lotniczego wzakresie szkolenia objętego posiadanym certyfikatem. 2.Sprawdzenia kwalifikacji lotniczych wprzypadkach, októrych mowa w§32 ust.1 pkt2–5, dokonuje się wformie egzaminu teoretycznego lub egzaminu praktycznego. §35.1. Sprawdzenie kwalifikacji lotniczych wzakresie umiejętności posługiwania się włączności radiowej frazeologią lotniczą oraz językiem polskim lub angielskim następuje zgodnie zprzepisami załącznika I(Część FCL) do rozporządzenia nr1178/2011. 2.Sprawdzenie kwalifikacji lotniczych, októrym mowa wust.1, potwierdza się wpisem uprawnienia uzupełniającego wzakresie języka dokonywanego wPPL(A), CPL(A) ATPL(A), PPL(H), CPL(H), ATPL(H), MPL, PPL(AS), CPL(AS), FNL, LAPL(A) iLAPL(H).

Dziennik Ustaw – 10 – Rozdział 6 Szczegółowe warunki wykonywania uprawnień wynikających zlicencji §36.Szczegółowe warunki wykonywania uprawnień wynikających zlicencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1 iust.2, określa załącznik I(Część FCL) izałącznik IV (Część MED) do rozporządzenia nr1178/2011, zuwzględnieniem §37. §37.1. Licencje, októrych mowa w§3 ust.1 pkt1 i3 oraz ust.2, uprawniają ich posiadaczy do wykonywania czynności lotniczych na statkach powietrznych wymienionych wzałączniku II do rozporządzenia nr216/2008. 2.Czynności lotnicze, októrych mowa wust.1, mogą być wykonywane jedynie na tej kategorii statku powietrznego wymienionego wzałączniku II do rozporządzenia nr216/2008, do którego odnosi się posiadana przez pilota licencja wymieniona w§3 ust.1 pkt1 i3 oraz ust.2, pod warunkiem posiadania: 1) 2) ważnego uprawnienia na klasę statku powietrznego oraz kwalifikacji potwierdzonych wdokumentacji osobistej pilota na dany wariant statku powietrznego wramach klasy albo wpisanego do licencji uprawnienia na typ statku powietrznego. Poz. 1077

3.CPL(A), ATPL(A), CPL(H), ATPL(H), CPL(AS), CPL (AG) oraz SPL iBPL zwpisanym uprawnieniem instruktorskim uprawniają ich posiadaczy do wykonywania statkiem powietrznym danej kategorii: 1) 2) lotów próbnych kontrolnych wcelu dokonania odnowienia ważności pozwolenia na wykonanie lotów, prób wlocie zgodnie zprogramem prób wlocie, za zgodą Prezesa Urzędu, po wykazaniu posiadania odpowiedniej praktyki wramach posiadanej licencji

–określonych wprzepisach wydanych na podstawie art.53c ust.1 ustawy. 4.Pilot wykonujący czynności, októrych mowa wust.3: 1) 2) 3) 4) stosuje się do programu prób wlocie; stosuje się do ustaleń instrukcji użytkowania wlocie statku powietrznego, tymczasowej instrukcji użytkowania wlocie statku powietrznego albo innego równoważnego dokumentu; zgłasza organizatorowi prób każdy przypadek zagrożenia bezpieczeństwa lotu iokoliczności jego wystąpienia; powstrzymuje się od wykonywania lotów próbnych kontrolnych iprób wlocie, wprzypadku gdy kwalifikacje niezbędne do wykonania tych lotów są wyższe niż kwalifikacje wynikające zwpisanych do jego licencji uprawnień, wyższe od kwalifikacji udokumentowanych wjego dokumentacji osobistej lub wyższe od rzeczywistego poziomu jego umiejętności. §38.1. Członek personelu lotniczego może wykonywać czynności lotnicze wyłącznie wzakresie wynikającym z: 1) 2) 3) licencji, zuwzględnieniem ograniczeń do niej wpisanych; uprawnień wpisanych do licencji; potwierdzeń odbycia szkoleń lotniczych specjalistycznych, októrych mowa wrozdziale 4 załącznika nr3 do rozporządzenia, wpisanych do osobistego dokumentu praktyki lotniczej.

2.Członek personelu lotniczego podczas wykonywania czynności lotniczych, do których uprawnia licencja, posiada ją przy sobie wraz znastępującymi dokumentami: 1) 2) 3) orzeczeniem lotniczo-lekarskim, jeżeli jest ono wymagane; dokumentem tożsamości ze zdjęciem; zaktualizowanym osobistym dokumentem praktyki lotniczej. 3.Posiadacz MML może poświadczać obsługę wyłącznie wzakresie wynikającym z: 1) 2) licencji, zuwzględnieniem wpisanych do niej ograniczeń; uprawnień lotniczych, wpisanych do jego licencji albo upoważnień wydanych przez zatrudniającą organizację obsługową.

Dziennik Ustaw – 11 – Poz. 1077

4.Posiadacz MML może poświadczać wykonanie obsługi technicznej statku powietrznego, jeżeli: 1) ukończył z wynikiem pozytywnym szkolenie specjalistyczne w zakresie tego typu statku powietrznego w jednym zpodmiotów, októrych mowa w§26 ust.2, iposiada wpis typu statku powietrznego oraz praktyki do osobistego dokumentu praktyki lotniczej; wciągu ostatnich 2 lat wykazał się 6-miesięczną praktyką wobsłudze statków powietrznych wpisanych do dokumentu praktyki lotniczej mechanika lotniczego obsługi technicznej.

2)

5.Mechanik lotniczy posiadający licencję na obsługę techniczną statku powietrznego Part-66 wkategorii lub podkategorii B1, B2 lub B3, wydaną zgodnie zwymaganiami rozporządzenia nr2042/2003, może na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poświadczać obsługę samolotów iśmigłowców objętych tym rozporządzeniem, właściwych dla kategorii lub podkategorii licencji, zuwzględnieniem ograniczeń wpisanych do licencji po spełnieniu warunków, októrych mowa wust.4. §39.Członek personelu lotniczego iuczestnik szkolenia lotniczego odbywający szkolenie wcelu uzyskania licencji lub uprawnienia powstrzymuje się od wykonywania czynności lotniczych wprzypadku, gdy: 1) 2) odczuwa dolegliwość fizyczną lub psychiczną, która utrudnia jemu wykonywanie tych czynności wsposób bezpieczny; znajduje się pod wpływem środków ograniczających sprawność psychiczną lub fizyczną wszczególności: a) leków, b) alkoholu, c) narkotyków albo innych środków odurzających.

§40.1. Członek personelu lotniczego przy wykonywaniu czynności lotniczych stosuje się do ograniczeń medycznych zamieszczonych worzeczeniu lotniczo-lekarskim. 2.Jeżeli zograniczenia, októrym mowa wust.1, wynika obowiązek wykonywania czynności lotniczych tylko przy użyciu szkieł korekcyjnych, członek personelu lotniczego posiada podczas wykonywania tych czynności zapasowe szkła korekcyjne. 3.Przepisy ust.1 i2 stosuje się również do uczestnika szkolenia lotniczego odbywającego szkolenie wcelu uzyskania licencji lub uprawnienia. Ograniczenie wymienione wust.1 wpisuje się do dokumentu przebiegu szkolenia praktycznego. Rozdział 7 Szczegółowe warunki isposób prowadzenia rejestru personelu lotniczego §41.1. Wramach rejestru personelu lotniczego, októrym mowa wart.102 ustawy, Prezes Urzędu prowadzi rejestr personelu lotniczego, zwany dalej „rejestrem”, na który składają się teczki osobowe członków personelu lotniczego wraz zzawartymi wnich dokumentami. 2.Teczka osobowa członka personelu lotniczego zawiera: 1) podstawowe dane osobowe członka personelu lotniczego: a) imiona inazwisko, b) miejsce urodzenia inumer PESEL, a w przypadku osób, które nie mają przyznanego numeru PESEL – datę urodzenia, c) obywatelstwo, d) adres zamieszkania oraz, na żądanie członka personelu lotniczego, adres do korespondencji; osobisty numer członka personelu lotniczego, którym są oznaczane wszystkie wydane jemu licencje; wykaz wszystkich licencji zuwzględnieniem: a) oznaczenia licencji, b) daty wydania licencji, c) wpisanych do licencji uprawnień, zoznaczeniem terminu ich ważności iprzedłużenia ich ważności, d) okresów zawieszeń licencji iuprawnień do nich wpisanych oraz dat przywrócenia ich ważności, e) oznaczenia oraz daty wydania decyzji dotyczących cofnięcia, zmiany, zawieszenia iprzywrócenia ważności licencji oraz wydania, wznowienia ważności i cofnięcia uprawnienia wpisywanego do licencji oraz prawomocnych orzeczeń sądowych;

2) 3)

Dziennik Ustaw 4) 5) 6) 7) 8) – 12 – Poz. 1077

dokumenty złożone wzwiązku zubieganiem się owydanie licencji oraz owydanie, przedłużenie albo wznowienie ważności wpisywanych do niej uprawnień; protokoły zprzeprowadzonych egzaminów państwowych wymaganych do wydania licencji lub do wydania, przedłużenia albo wznowienia ważności wpisywanych do niej uprawnień; decyzje dotyczące cofnięcia, zmiany, zawieszenia iprzywrócenia ważności licencji oraz wydania, wznowienia ważności icofnięcia uprawnienia wpisywanego do licencji oraz prawomocne orzeczenia sądowe; informacje dotyczące wypadków iincydentów lotniczych zudziałem członka personelu lotniczego; pisemne informacje odacie iokolicznościach utraty lub zniszczenia dokumentu licencji.

§42.1. Rejestr obejmuje odrębnie prowadzony dział osób, którym wydano świadectwa uznania obcych licencji lub równoważnych im dokumentów wydanych przez właściwy organ obcego państwa. 2.Do działu rejestru, októrym mowa wust.1, stosuje się odpowiednio §41 ust.2, ztym że rejestr uzupełnia się odaty ważności wydanych świadectw uznania obcych licencji. §43.1. Skreślenie członka personelu lotniczego zrejestru następuje: 1) 2) wrazie śmierci albo uznania członka personelu lotniczego za zmarłego; wrazie cofnięcia wszystkich licencji. 2.Teczkę osobową członka personelu lotniczego skreślonego zrejestru przechowuje się wrejestrze przez okres: 1) 2) 3) 3 lat następujących po roku, wktórym nastąpiła śmierć członka personelu lotniczego; 10 lat następujących po roku, wktórym członek personelu lotniczego został uznany za zmarłego; 5 lat następujących po roku, wktórym decyzja ocofnięciu ostatniej licencji stała się ostateczna. Rozdział 8 Przepisy przejściowe idostosowujące §44.1. Licencje oraz wpisane do nich uprawnienia wydane przed dniem wejścia rozporządzenia wżycie zachowują ważność przez okres, na jaki zostały wydane.

2. Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego dokonuje, na wniosek członka personelu lotniczego, wymiany jego licencji iuprawnień do nich wpisanych, wydanych przed dniem wejścia wżycie rozporządzenia na licencje iuprawnienia na warunkach określonych wust.3 i4. 3.Wymiana, októrej mowa wust.2, może nastąpić najpóźniej wdniu upływu ważności dotychczasowej licencji. 4.Zzastrzeżeniem ust.5, licencje iuprawnienia, októrych mowa wust.1, podlegają wymianie na odpowiadające im licencje iuprawnienia otych samych nazwach. 5.Licencja mechanika poświadczenia obsługi statków powietrznych innych niż samoloty iśmigłowce oraz obsługi statków powietrznych wymienionych wzałączniku II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego iRady (WE) nr216/2008 zdnia 20 lutego 2008r. wsprawie wspólnych zasad wzakresie lotnictwa cywilnego iutworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylającego dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr1592/2002 idyrektywę 2004/36/WE (Dz.Urz. UE L 79 z19.03.2008, str.1, zpóźn. zm.) podlega wymianie na licencję mechanika lotniczego obsługi technicznej statków powietrznych innych niż samoloty iśmigłowce oraz obsługi statków powietrznych wymienionych wzałączniku II do rozporządzenia nr216/2008, ztym że: 1)  uprawnienie dotyczące płatowca samolotu omasie startowej poniżej 5700kg AF(A) – podlega wymianie na uprawnienie dotyczące płatowca, zespołu napędowego i systemów elektrycznych samolotu o masie startowej poniżej 5700kg AFPP(A); 2)  uprawnienie dotyczące płatowca śmigłowca omasie startowej poniżej 5700kg AF(H) – podlega wymianie na uprawnienie dotyczące płatowca, zespołu napędowego i systemów elektrycznych śmigłowca o masie startowej poniżej 5700kg AFPP(H);

Dziennik Ustaw – 13 – Poz. 1077

3)  uprawnienie dotyczące płatowca wiatrakowca o masie startowej poniżej 5700 kg AF(AG) – podlega wymianie na uprawnienie dotyczące płatowca, zespołu napędowego isystemów elektrycznych wiatrakowca omasie startowej poniżej 5700kg AFPP(AG); 4)  uprawnienie dotyczące zespołu napędowego samolotu omasie startowej poniżej 5700kg PP(A) – podlega wymianie na uprawnienie dotyczące płatowca, zespołu napędowego isystemów elektrycznych samolotu omasie startowej poniżej 5700kg AFPP(A)R; uprawnienie dotyczące zespołu napędowego śmigłowca omasie startowej poniżej 5700kg PP(H) – podlega wymianie 5)  na uprawnienie dotyczące płatowca, zespołu napędowego i systemów elektrycznych śmigłowca o masie startowej poniżej 5700kg AFPP(H)R; 6)  uprawnienie dotyczące zespołu napędowego wiatrakowca omasie startowej poniżej 5700kg PP(AG) – podlega wymianie na uprawnienie dotyczące płatowca, zespołu napędowego isystemów elektrycznych wiatrakowca omasie startowej poniżej 5700kg AFPP(AG)R; 7)  uprawnienie dotyczące awioniki samolotu omasie startowej poniżej 5700kg AV(A) – podlega wymianie na uprawnienie dotyczące awioniki isystemów elektrycznych statku powietrznego omasie startowej poniżej 5700kg AV(A); 8)  uprawnienie dotyczące awioniki śmigłowca omasie startowej poniżej 5700kg AV(H) – podlega wymianie na uprawnienie dotyczące awioniki isystemów elektrycznych statku powietrznego omasie startowej poniżej 5700kg AV(A); 9)  uprawnienie dotyczące awioniki wiatrakowca omasie startowej poniżej 5700kg AV(AG) – podlega wymianie na uprawnienie dotyczące awioniki isystemów elektrycznych statku powietrznego omasie startowej poniżej 5700kg AV(A).

6. Licencja wydana przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, która utraciła swoją ważność, podlega wymianie zgodnie zust.2–5, po wznowieniu ważności odpowiedniego uprawnienia. 7.Do licencji wydanej wwyniku wymiany wpisuje się tylko ważne uprawnienia. 8.Uprawnienie, wstosunku do którego złożono przed dniem wejścia wżycie rozporządzenia wniosek oprzedłużenie jego ważności, aktórego ważność upłynęła przed dniem wejścia wżycie rozporządzenia, uznaje się za ważne iprzedłuża wprzypadku, gdy wdniu złożenia wniosku członek personelu lotniczego spełniał wymagania niezbędne do przedłużenia ważności tego uprawnienia. 9.Licencje, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2, wstosunku do których złożono przed dniem wejścia wżycie rozporządzenia wniosek o przedłużenie ich ważności, a których ważność upłynęła przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, uznaje się za ważne iwymienia na odpowiadające im licencje otych samych nazwach wprzypadku, gdy wdniu złożenia wniosku członek personelu lotniczego spełniał wymagania niezbędne do przedłużenia ważności licencji. §45.1. Członek personelu lotniczego posiadający kwalifikacje wynikające zwpisu do osobistego dokumentu praktyki lotniczej może wykonywać czynności lotnicze na podstawie takiego wpisu do czasu wymiany posiadanej licencji na licencję wydaną zgodnie zprzepisami rozporządzenia. 2.Członek personelu lotniczego posiadający licencję pilota szybowcowego, licencję pilota samolotowego turystycznego, licencję pilota samolotowego zawodowego lub licencję pilota samolotowego liniowego oraz posiadający wpis akrobacji podstawowej do osobistego dokumentu praktyki lotniczej może wykonywać loty akrobacyjne wzakresie akrobacji podstawowej wcharakterze dowódcy statku powietrznego na podstawie takiego wpisu do dnia 7 kwietnia 2015r. §46.1. Zaświadczenia oukończeniu szkolenia lotniczego teoretycznego ipraktycznego do licencji, októrych mowa w§3 ust.1 pkt2, lub uprawnień do nich wpisywanych, wydane przed dniem wejścia wżycie rozporządzenia, zachowują ważność przez okres 12 miesięcy od dnia jego wejścia wżycie, ztym że zaświadczenia oukończeniu szkolenia teoretycznego ipraktycznego do licencji mechanika lotniczego obsługi technicznej statków powietrznych innych niż samoloty iśmigłowce oraz obsługi statków powietrznych wymienionych wzałączniku II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego iRady (WE) nr216/2008 zdnia 20 lutego 2008r. wsprawie wspólnych zasad wzakresie lotnictwa cywilnego iutworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylającego dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr1592/2002 idyrektywę 2004/36/WE oraz wpisywanych do niej uprawnień, są ważne bezterminowo. 2.Zaświadczenia oukończeniu szkolenia lotniczego teoretycznego ipraktycznego do licencji pilota balonu wolnego PL(FB) ilicencji pilota szybowcowego PL(G) lub uprawnień do nich wpisywanych, wydane przed dniem wejścia wżycie rozporządzenia, zachowują ważność przez okres 12 miesięcy od daty wydania zaświadczenia.

Dziennik Ustaw – 14 – Poz. 1077

3.Szkolenie lotnicze do licencji pilota balonowego ilicencji pilota szybowcowego wraz zwpisywanymi do nich uprawnieniami oraz dotychczasowe szkolenia lotnicze specjalistyczne dotyczące tych licencji mogą odbywać się do dnia 7 kwietnia 2015r. na podstawie programów szkolenia oraz instrukcji wykonawczych ośrodków szkolenia lotniczego zatwierdzonych przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego przed dniem wejścia wżycie rozporządzenia. §47.1. Szkolenie lotnicze rozpoczęte przed dniem wejścia wżycie rozporządzenia uznaje się za przeprowadzone zgodnie zprzepisami rozporządzenia. 2.Szkolenia lotnicze specjalistyczne, których odbycie potwierdza się wpisem do osobistego dokumentu praktyki lotniczej pilota, rozpoczęte przed dniem wejścia wżycie rozporządzenia, polegające na wykonywaniu wcharakterze dowódcy statku powietrznego lotów akrobacyjnych, połączonych zholowaniem statku powietrznego przez inny statek powietrzny lub połączonych zholowaniem banerów przez statek powietrzny uznaje się za szkolenia do uzyskania uprawnień dodatkowych określonych wprzepisach FCL.800 iFCL.805 załącznika I(Część FCL) do rozporządzenia Komisji (UE) nr1178/2011 zdnia 3 listopada 2011r. ustanawiającego wymagania techniczne iprocedury administracyjne odnoszące się do załóg wlotnictwie cywilnym zgodnie zrozporządzeniem Parlamentu Europejskiego iRady (WE) nr216/2008 (Dz.Urz. UE L 311 z25.11.2011, str.1, zpóźn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem nr1178/2011”, po uprzednim zweryfikowaniu szkolenia specjalistycznego przez ośrodek szkolenia lotniczego na jego zgodność zwymaganiami rozporządzenia nr1178/2011.

3. Szkolenia lotnicze do uprawnienia pilota doświadczalnego klasy 3 albo 2, rozpoczęte i zakończone przed dniem 19marca 2013r., uznaje się za szkolenia do uzyskania uprawnień pilota doświadczanego określonych wprzepisach FCL.820 załącznika I(Część FCL) do rozporządzenia nr1178/2011. 4.Szkolenia lotnicze do uprawnienia pilota doświadczalnego klasy 3 albo 2, rozpoczęte iniezakończone przed dniem 19marca 2013r., uznaje się za szkolenia do uzyskania uprawnień pilota doświadczanego określonych wprzepisach FCL.820 załącznika I(Część FCL) do rozporządzenia nr1178/2011, po uprzednim zweryfikowaniu szkolenia przez ośrodek szkolenia lotniczego na jego zgodność zwymaganiami rozporządzenia nr1178/2011. 5.Nadzorowaną praktykę instruktorską rozpoczętą przed dniem wejścia wżycie rozporządzenia uznaje się za odbytą zgodnie zprzepisami rozporządzenia. 6.Wprzypadku rozpoczęcia nadzorowanej praktyki lotniczej wcelu uzyskania uprawnienia instruktorskiego wpisywanego do licencji pilota balonowego albo licencji pilota szybowcowego iniezakończenia jej przed dniem wejścia wżycie rozporządzenia, Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego, na wniosek członka personelu lotniczego owpis uprawnienia instruktora szkolenia ogólnego FI, dokonuje wpisu uprawnienia instruktora szkolenia ogólnego ograniczonego do prowadzenia szkolenia wlocie pod nadzorem innego instruktora szkolenia ogólnego FI(R) odpowiednio do licencji pilota balonowego albo licencji pilota szybowcowego. §48.Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego dokonuje, na wniosek członka personelu lotniczego, wpisów uprawnień dodatkowych, októrych mowa wprzepisach FCL.800 oraz FCL.805 załącznika 1 do rozporządzenia nr1178/2011, do licencji wydanej zgodnie zprzepisami rozporządzenia, na podstawie wpisów wynikających zosobistego dokumentu praktyki lotniczej pilota. §49.Posiadacz uprawnienia instruktora szkolenia ogólnego klasy 1 FI1 lub uprawnienia instruktora szkolenia ogólnego klasy 2 FI2 wpisanego do licencji pilota szybowcowego PL(G) lub licencji pilota balonu wolnego PL(FB) otrzymuje uprawnienie instruktora uprawnionego do szkolenia instruktorów FI/FI wpisane do licencji pilota szybowcowego lub licencji pilota balonowego na podstawie wniosku złożonego do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego po spełnieniu wymogu określonego przepisem FCL.905.FI (i) załącznika Ido rozporządzenia nr1178/2011. Rozdział 9 Przepis końcowy §50.Rozporządzenie wchodzi wżycie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.4) Minister Transportu, Budownictwa iGospodarki Morskiej: wz. Z. Rynasiewicz

4)

Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Infrastruktury zdnia 3września 2003r. wsprawie licencjonowania personelu lotniczego (Dz.U. Nr165, poz.1603, z 2005 r. Nr 70, poz. 632 i Nr 219, poz. 1867, z 2006 r. Nr 164, poz. 1160, z 2009 r. Nr 97, poz. 808 i Nr 113, poz 942 oraz z 2010 r. Nr 165, poz. 1119), które na podstawie art.18 ustawy zdnia 30 czerwca 2011r. ozmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr170, poz.1015) utraciło moc zdniem 19 marca 2013r.

Dziennik Ustaw – 15 – Poz. 1077

Załączniki do rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa iGospodarki Morskiej zdnia 2 września 2013r. (poz. 1077)

Załącznik nr1

NAZWY SPECJALNOŚCI CZŁONKA PERSONELU LOTNICZEGO ISYMBOLE LICENCJI Nazwy dla poszczególnych rodzajów licencji są zamieszczone w poniższej tabeli wraz z symbolami licencji: Nazwa specjalności członka personelu lotniczego 1 pilot wiatrakowcowy turystyczny pilot wiatrakowcowy zawodowy nawigator lotniczy mechanik pokładowy mechanik lotniczy obsługi technicznej dyspozytor lotniczy radiooperator pokładowy 2 private pilot (autogiro) commercial pilot (autogiro) flight navigator flight engineer aircraft maintenance mechanic flight dispatcher flight radiooperator Symbol literowy licencji 3 PPL(AG) CPL(AG) FNL FEL MML FDL FRL

Załącznik nr2

WZORY LICENCJI CZŁONKÓW PERSONELU LOTNICZEGO

I

RZECZPOSPOLITA POLSKA

REPUBLIC OF POLAND Numer licencji / Licence number Nazwisko i imię posiadacza / Last and first name of holder Państwo wydania / State of issue

Dziennik Ustaw

II

Symbol licencji, data pierwszego wydania, kod państwa, tytuł

II

Symbol of licence date of initial issue country code title

RZECZPOSPOLITA POLSKA REPUBLIC OF POLAND Urząd Lotnictwa Cywilnego - ULC Civil Aviation Authority - CAA

III IV IVa XIV V VI

Podpis posiadacza / Signature of holder Uwagi i ograniczenia: Remarks and limitations: Organ wydający / Issuing competent authority Obywatelstwo / Nationality Adres posiadacza / Address of holder Miejsce urodzenia / Place of birth Data urodzenia / Date of birth

IX

Ważność: Niniejsza licencja jest wydana bezterminowo i może być wykorzystywana jedynie z dowodem tożsamości posiadacza ze zdjęciem i ważnym orzeczeniem lotniczo-lekarskim.

IX

Validity: This licence is issued lifetime and must be accompanied by a legal holder s identity document containing a photograph and a valid medical certificate.

XII

Uprawnienie radiotelefoniczne:

XII

Radiotelephony privileges:

LICENCJA ZAŁOGI LOTNICZEJ FLIGHT CREW LICENCE

VII VIII

Urząd Lotnictwa Cywilnego

Podpis wydającego, data / Signature of issuing officer date Pieczęć ULC / Stamp of CAA

XIII

XIII

X XI

Wydane według wymagań polskich przepisów licencjonowania Issued in accordance with Polish Licensing Requirements

– 16 –

XIIb Przedłużenia ważności uprawnień lotniczych / Revalidation of ratings

Data Uprawnienie egzaminu lotnicze Date of test/check Rating

Data ważności Valid until

Nazwisko i nr upoważnienia egzaminatora Examiners name and authorisation No.

Klasa/typ/IR/ inne Class/Type/IR/ Other

Data ważności Valid until

Uwagi i ograniczenia Remarks & Restrictions

Podpis egzaminatora Examiners signature

XIIa Uprawnienia lotnicze podlegające przedłużaniu ważności / Ratings to be revalidated:

Skróty zastosowane w tej licencji Abbreviations used in this licence

Poz. 1077

I

RZECZPOSPOLITA POLSKA

REPUBLIC OF POLAND Numer licencji / Licence number Nazwisko i imię posiadacza / Last and first name of holder

Państwo wydania / State of issue

II

Symbol licencji, data pierwszego wydania, kod państwa, tytuł

II

Symbol of licence date of initial issue country code title

RZECZPOSPOLITA POLSKA REPUBLIC OF POLAND Urząd Lotnictwa Cywilnego – ULC Civil Aviation Authority – CAA

III IV IX

Ważność: Niniejsza licencja jest wydana bezterminowo i może być wykorzystywana jedynie z dowodem tożsamości posiadacza ze zdjęciem i ważnym orzeczeniem lotniczo-lekarskim.

Dziennik Ustaw

IX

IVa

Miejsce urodzenia / Place of birth Adres posiadacza / Address of holder

Data urodzenia / Date of birth

Validity: This licence is issued lifetime and must be accompanied by a legal holder s identity document containing a photograph and a valid medical certificate.

XIV V VI VII

Organ wydający / Issuing competent authority Uwagi i ograniczenia: Podpis posiadacza / Signature of holder Remarks and limitations: Obywatelstwo / Nationality

XII

Uprawnienie radiotelefoniczne:

XII

Radiotelephony privileges:.

LICENCJA ZAŁOGI LOTNICZEJ FLIGHT CREW LICENCE

Urząd Lotnictwa Cywilnego

Podpis wydającego, data / Signature of issuing officer date Pieczęć ULC / Stamp of CAA

VIII XIII XIII X XI

Wydana zgodnie ze standardami ICAO Issued in accordance with ICAO Standards

– 17 –

XIIb Przedłużenia ważności uprawnień lotniczych / Revalidation of ratings

Data Uprawnienie egzaminu lotnicze Date of test/check Rating

Data ważności Valid until

Nazwisko i nr upoważnienia egzaminatora Examiner s name and authorization No.

Klasa/typ/IR/ inne Class/Type/IR/ other

Data ważności Valid until

Uwagi i ograniczenia Remarks & Restrictions

Podpis egzaminatora Examiner s signature

XIIa Uprawnienia lotnicze podlegające przedłużaniu ważności / Ratings to be revalidated:

Skróty zastosowane w tej licencji Abbreviations used in this licence

Poz. 1077

I

RZECZPOSPOLITA POLSKA

REPUBLIC OF POLAND Numer licencji / Licence number Nazwisko i imię posiadacza / Last and first name of holder

Państwo wydania / State of issue

II

Symbol licencji, data pierwszego wydania, kod państwa, tytuł

II

Symbol of licence date of initial issue country code title

RZECZPOSPOLITA POLSKA REPUBLIC OF POLAND Urząd Lotnictwa Cywilnego – ULC Civil Aviation Authority – CAA

III IV IX

Ważność: Niniejsza licencja jest wydana bezterminowo i może być wykorzystywana jedynie z dowodem tożsamości posiadacza ze zdjęciem.

Dziennik Ustaw

IX

IVa XIV V VI VII

Organ wydający / Issuing competent authority Podpis posiadacza / Signature of holder Obywatelstwo / Nationality Adres posiadacza / Address of holder Miejsce urodzenia / Place of birth Uwagi i ograniczenia:

Data urodzenia / Date of birth

Validity: This licence is issued lifetime and must be accompanied by a legal holder s identity document containing a photograph.

XIII XIII

Remarks and limitations:

LICENCJA MECHANIKA LOTNICZEGO OBSŁUGI TECHNICZNEJ

Urząd Lotnictwa Cywilnego

Podpis wydającego, data / Signature of issuing officer date Pieczęć ULC / Stamp of CAA

AIRCRAFT MAINTENANCE MECHANIC LICENCE

VIII X XI

Wydana zgodnie ze standardami ICAO Issued in accordance with ICAO Standards

– 18 –

XIIa

Uprawnienia lotnicze / Ratings:

Skróty zastosowane w tej licencji Abbreviations used in this licence

Symbol – skrót uprawnienia Indicator – abbreviation of rating

Uwagi i ograniczenia Remarks & Restrictions

Celowo pozostawiono niezapisaną. Intentionally left blank.

Celowo pozostawiono niezapisaną. Intentionally left blank.

Poz. 1077

I

RZECZPOSPOLITA POLSKA

REPUBLIC OF POLAND Numer licencji / Licence number Nazwisko i imię posiadacza / Last and first name of holder

Państwo wydania / State of issue

II

Symbol licencji, data pierwszego wydania, kod państwa, tytuł

II

Symbol of licence date of initial issue country code title

RZECZPOSPOLITA POLSKA REPUBLIC OF POLAND Urząd Lotnictwa Cywilnego – ULC Civil Aviation Authority – CAA

III IV IVa XIV V VI VII

Uwagi i ograniczenia: Podpis posiadacza / Signature of holder Organ wydający / Issuing competent authority Obywatelstwo / Nationality Adres posiadacza / Address of holder Miejsce urodzenia / Place of birth . Data urodzenia / Date of birth

Dziennik Ustaw

IX

Ważność: Niniejsza licencja jest wydana bezterminowo i może być wykorzystywana jedynie z dowodem tożsamości posiadacza ze zdjęciem i ważnym orzeczeniem lotniczo-lekarskim.

IX

Validity: This licence is issued lifetime and must be accompanied by a legal holder s identity document containing a photograph and a valid medical certificate.

XII

Uprawnienie radiotelefoniczne:.

XII

Radiotelephony privileges:

LICENCJA DYSPOZYTORA LOTNICZEGO FLIGHT DISPATCHER LICENCE

VIII

Urząd Lotnictwa Cywilnego

Podpis wydającego, data / Signature of issuing officer date Pieczęć ULC / Stamp of CAA

XIII XIII

Remarks and limitations:

X XI

Wydana zgodnie ze standardami ICAO Issued in accordance with ICAO Standards

– 19 –

Skróty zastosowane w tej licencji Abbreviations used in this licence

Celowo pozostawiono niezapisaną. Intentionally left blank.

Celowo pozostawiono niezapisaną. Intentionally left blank.

Celowo pozostawiono niezapisaną. Intentionally left blank.

Poz. 1077

I

RZECZPOSPOLITA POLSKA

REPUBLIC OF POLAND Numer licencji / Licence number Nazwisko i imię posiadacza / Last and first name of holder

Państwo wydania / State of issue

II

Symbol licencji, data pierwszego wydania, kod państwa, tytuł

II

Symbol of licence date of initial issue country code title

RZECZPOSPOLITA POLSKA REPUBLIC OF POLAND Urząd Lotnictwa Cywilnego - ULC Civil Aviation Authority - CAA

III IV IX

Ważność: Niniejsza licencja jest wydana bezterminowo i może być wykorzystywana jedynie z dowodem tożsamości posiadacza ze zdjęciem i ważnym orzeczeniem lotniczo-lekarskim. Validity: This licence is issued lifetime and must be accompanied by a legal holder s identity document containing a photograph and a valid medical certificate.

Dziennik Ustaw

IX

IVa XIV V

Radiotelephony privileges: Adres posiadacza / Address of holder Miejsce urodzenia / Place of birth

Data urodzenia / Date of birth

XII

Uprawnienie radiotelefoniczne:.

XII

LICENCJA RADIOOPERATORA

VI VII VIII

Urząd Lotnictwa Cywilnego

Podpis wydającego, data / Signature of issuing officer date Pieczęć ULC / Stamp of CAA Organ wydający / Issuing competent authority Podpis posiadacza / Signature of holder Uwagi i ograniczenia:

Obywatelstwo / Nationality

POKŁADOWEGO

XIII XIII

Remarks and limitations:

FLIGHT RADIOOPERATOR LICENCE

X XI

– 20 –

Skróty zastosowane w tej licencji Abbreviations used in this licence

Celowo pozostawiono niezapisaną. Intentionally left blank.

Celowo pozostawiono niezapisaną. Intentionally left blank.

Celowo pozostawiono niezapisaną. Intentionally left blank.

Poz. 1077

Licencję wydaje się na materiale koloru białego, ofakturze zapobiegającej przerabianiu albo podrabianiu oraz ujawniającej próbę jego przerobienia albo podrobienia. Papier albo materiał powinien być trwały. Licencja jest wydawana na pasie stanowiącym 1/2 formatu A4 powstałym zwzdłużnego cięcia, akażda strona stanowi 1/4 długości tego pasa.

Dziennik Ustaw – 21 – Poz. 1077

Załącznik nr3

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW LICENCJI ORAZ RODZAJE UPRAWNIEŃ WPISYWANYCH DO TYCH LICENCJI Rozdział1 Określenia iprzepisy wspólne 1.1.Określenia i skróty Użyte wzałączniku określenia iskróty oznaczają: 1.1.1 Dowódca (pierwszy pilot). Pilot wyznaczony do pełnienia czynności dowódcy statku powietrznego. 1.1.2 Drugi pilot. Pilot wchodzący wskład załogi wieloosobowej statku powietrznego, niebędący jego dowódcą. 1.1.3 ICAO. Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego – International Civil Aviation Organisation. 1.1.4 Instruktor szkolenia praktycznego. Członek personelu lotniczego posiadający wpisane do licencji ważne uprawnienie instruktora, mechanik poświadczenia obsługi upoważniony do prowadzenia szkolenia kandydatów na mechaników poświadczenia obsługi imechaników poświadczenia obsługi. 1.1.5 Instruktor szkolenia teoretycznego. Osoba upoważniona do prowadzenia szkolenia teoretycznego wośrodku szkolenia lotniczego albo wcertyfikowanej organizacji szkolenia lotniczego. 1.1.6 Instruktor wiatrakowcowy. Pilot wiatrakowcowy, który posiada ważne uprawnienie instruktora wpisane do licencji. 1.1.7 Kategoria statku powietrznego. Rodzaj statków powietrznych o wspólnych cechach podstawowych, istotnie odróżniających je od innych rodzajów statków powietrznych. 1.1.8 Lot agrolotniczy. Lot VFR wykonywany na wysokości mniejszej niż określona przez przepisy dla lotów VFR, podczas którego ze statku powietrznego rozprzestrzeniane są substancje działające chemicznie lub biologicznie na biosferę ziemi lub wody. Do lotu agrolotniczego zalicza się również dolot zmiejsca załadowania statku powietrznego do miejsca operacji, niezbędne manewry wyprowadzania statku powietrznego na kierunki nalotów, podczas których jest rozprzestrzeniana substancja, idolot do miejsca powtórnego załadunku lub postoju statku powietrznego. 1.1.9 Lot kontrolny. Lot wykonany wyłącznie wcelu określenia poziomu umiejętności praktycznych kandydata lub pilota. 1.1.10 Lot przeciwpożarowy gaśniczy. Lot, wktórym ze statku powietrznego są rozprzestrzeniane substancje gaśnicze. 1.1.11 Oblot. Pierwszy lot albo pierwszy lot ikilka następnych lotów prototypu, objętych programem prób wlocie albo jego częścią. 1.1.12 Obsługa naziemna (statku powietrznego). Obsługa statku powietrznego, wykonywana przez załogę statku powietrznego lub pod jej nadzorem na ziemi, inna niż obsługa techniczna. 1.1.13 Obsługa techniczna (statku powietrznego). Obsługa statku powietrznego ijego zespołów, której czynności, metody oraz terminy albo okoliczności wykonania określone są winstrukcji obsługi technicznej statku ijego zespołów lub wdokumentach uzupełniających. Obsługa techniczna jest wykonywana przez lub pod nadzorem uprawnionego mechanika poświadczenia obsługi iprzez niego poświadczana. 1.1.14 Część –

66. Załącznik III do rozporządzenia nr2042/2003. 1.1.15 Część –

145. Załącznik II do rozporządzenia nr2042/2003. 1.1.16 Część –

147. Załącznik IV do rozporządzenia nr2042/2003. 1.1.17 Pilot doświadczalny. Pilot, wktórego licencji jest wpisane uprawnienie pilota doświadczalnego. 1.1.18 Pilotowanie. Zespół czynności pilota albo pilota-ucznia, polegających na wykonywaniu manewrów statku powietrznego przy użyciu sterownic, znajdujących się wkabinie załogi. Wpilotowaniu może uczestniczyć mechanik pokładowy, wzakresie określonym winstrukcji użytkowania statku powietrznego iprzez decyzje dowódcy statku powietrznego. 1.1.19 Przelot. Lot, który przebiega częściowo poza przestrzeniami powietrznymi, wktórych odbywa się ruch nad lotniskiem albo lądowiskiem. 1.1.20 Radionawigacja. Prowadzenie nawigacji zwykorzystaniem sygnałów radiowych. 1.1.21 Ruch lotniczy kontrolowany. Ruch lotniczy, wobec którego zapewniona jest służba kontroli ruchu lotniczego.

Dziennik Ustaw – 22 – Poz. 1077

1.1.22 Ruch lotniczy niekontrolowany. Ruch lotniczy, wobec którego nie jest zapewniona służba kontroli ruchu lotniczego. 1.1.23 Statek powietrzny zzałogą jednoosobową. Statek powietrzny dopuszczony zgodnie zjego certyfikatem typu lub innym równoważnym dokumentem do użytkowania zminimalną załogą składającą się zjednego pilota. 1.1.24 Statek powietrzny zzałogą wieloosobową. Statek powietrzny dopuszczony zgodnie zjego certyfikatem typu lub innym równoważnym dokumentem do użytkowania zminimalną załogą składającą się co najmniej zdwóch pilotów. 1.1.25 Symulator lotu. Urządzenie odzwierciedlające wpełnej skali dany typ albo typ iwariant kabiny załogi lub pokładu statku powietrznego, włączając wto pełne wyposażenie iprogramy komputerowe, posiadające system wizualizacji zapewniający obraz otoczenia widzianego zkabiny załogi lub pokładu statku powietrznego, atakże system kinematyczny generujący ruch kabiny pilota. 1.1.26 Szkolenie praktyczne. Szkolenie, którego celem jest nabycie umiejętności lotniczych praktycznego wykonywania czynności lotniczych wraz zniezbędną wiedzą ozasadach ich wykonywania. 1.1.27 Szkolenie praktyczne naziemne. Szkolenie praktyczne pilota-ucznia albo pilota prowadzone na ziemi. 1.1.28 Szkolenie praktyczne wlocie. Szkolenie praktyczne pilota-ucznia albo pilota na pokładzie statku powietrznego wczasie lotu. 1.1.29 Szkolenie teoretyczne. Szkolenie, którego celem jest zdobycie wiedzy lotniczej. 1.1.30 Typ statku powietrznego. Statki powietrzne zbudowane według tego samego podstawowego projektu łącznie zwszystkimi modyfikacjami, zwyjątkiem takich modyfikacji, które powodują zmianę właściwości pilotażowych, składu załogi lub charakterystyk lotu. 1.1.31 Pilot-uczeń. Osoba odbywająca szkolenia teoretyczne lub praktyczne. 1.1.32 Ukończenie szkolenia (teoretycznego lub praktycznego). Spełnienie przez uczestnika wymagań programu szkolenia dotyczących udziału wzajęciach szkoleniowych przy ewentualnym uwzględnieniu ustalonego dla niego indywidualnego toku szkolenia. 1.1.33 Urządzenie treningowe. Urządzenie częściowo symulujące środowisko kabiny lub pokład statku powietrznego iich właściwości oraz przebieg lotu, przeznaczone do szkolenia. 1.1.34 VMC. Warunki meteorologiczne dla lotów zwidocznością – Visual Meteorological Flight Conditions. 1.1.35 Załoga jednoosobowa. Załoga, wktórej składzie jest jeden pilot. 1.1.36 Załoga wieloosobowa. Załoga, wktórej składzie jest co najmniej dwóch pilotów. 1.2.Przepisy wspólne 1.2.1.Licencje iuprawnienia lotnicze, które odpowiadają nie tylko polskim przepisom licencjonowania, ale również wymaganiom międzynarodowym, są oznaczane przez umieszczenie na druku licencji informacji określającej spełnienie wymagań: 1) Części – 66 — jeżeli licencja lub uprawnienie odpowiada wymaganiom określonym wrozporządzeniu nr2042/2003; 2) ICAO – jeżeli licencja lub uprawnienie odpowiada wymaganiom określonym wZałączniku 1; 3) PART – FCL – jeżeli licencja lub uprawnienie odpowiada wymaganiom określonym wrozporządzeniu nr1178/2011. 1.2.2..Osoba ubiegająca się ouzyskanie licencji lub uprawnienia lotniczego wydawanych zgodnie zpolskimi przepisami licencjonowania może nie spełniać wymagań międzynarodowych, wprzypadku gdy do licencji zostały wpisane stosowne ograniczenia. Rozdział2 Szczegółowe wymagania dla licencji pilota wiatrakowcowego PPL(AG) ilicencji pilota wiatrakowcowego zawodowego CPL(AG) dotyczące zakresu szkolenia lotniczego iwymaganej praktyki 2.1.Wymagania dotyczące poszczególnych licencji 2.1.1.Licencja pilota wiatrakowcowego PPL(AG) iuprawnienia lotnicze do niej wpisywane 2.1.1.1. Szkolenie lotnicze. Uczestnik szkolenia powinien ukończyć szkolenie teoretyczne i praktyczne w ośrodku szkolenia lotniczego potwierdzone odpowiednimi zaświadczeniami.

Dziennik Ustaw – 23 – Poz. 1077

2.1.1.2.Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne obejmuje następujące przedmioty: 1) prawo lotnicze: przepisy międzynarodowe ikrajowe, wtym przepisy dotyczące licencji pilota wiatrakowcowego turystycznego i uprawnień, które mogą zostać do niej wpisane, oraz przepisy i procedury dotyczące ruchu lotniczego, służb iorganów ruchu lotniczego; wiedza ogólna owiatrakowcu: konstrukcja ifunkcjonowanie płatowca ijego systemów, zespoły napędowe, systemy iprzyrządy pokładowe oraz ocena zdatności do lotu; osiągi iplanowanie lotu: masa iwyważenie, osiągi przy starcie ilądowaniu, podczas lotu poziomego, wznoszącego ize zniżaniem, operacyjny plan lotu iplan lotu na potrzeby ruchu lotniczego; człowiek – możliwości iograniczenia: podstawowa wiedza ofizjologii ipsychologii człowieka oraz wpływie warunków lotu, chorób, higieny, środków ograniczających sprawność psychiczną lub fizyczną pilota wpostaci leków iśrodków psychotropowych oraz innych środków opodobnym działaniu, czynnik ludzki wlotnictwie; meteorologia: wiedza oatmosferze, czynnikach meteorologicznych izjawiskach atmosferycznych zagrażających bezpieczeństwu lotu, organizacja osłony meteorologicznej lotnictwa, informacje meteorologiczne na potrzeby lotnictwa, ich pozyskiwanie, interpretacja iwykorzystywanie, klimatologia ijej wykorzystanie na potrzeby lotnictwa; nawigacja: kula ziemska ijej odwzorowania na mapach, odległości ikierunki, plany, mapy iodwzorowania kartograficzne, ich odczytywanie iwykorzystanie wróżnych rodzajach lotów, wysokość ipoziom lotu, nastawianie wysokościomierzy ciśnieniowych, nawigacja zliczeniowa, wykorzystanie kalkulatorów nawigacyjnych, czas – średni lokalny iuniwersalny koordynowany, strefy czasowe, czas wschodu izachodu słońca, radionawigacja, systemy radionawigacyjne, rodzaje iwykorzystanie pokładowych urządzeń radionawigacyjnych, nawigacja radarowa, transponder; procedury operacyjne: przepisy międzynarodowe i krajowe o eksploatacji statków powietrznych, poszukiwanie iratownictwo, badanie wypadków iincydentów lotniczych, procedury antyhałasowe, skutki naruszenia przepisów lotniczych; zasady lotu: aerodynamika podstawowa, aerodynamika wirnika, kinematyka imechanika jego ruchu, autorotacja, lot zprędkością postępową, mechanika podstawowych elementów lotu, sterowanie położeniem przestrzennym, stateczność, obciążenia konstrukcji w locie, wibracje i ich działanie na konstrukcję wiatrakowca, obciążenia konstrukcji wlocie, mechanika ruchu wiatrakowca na ziemi iobciążenia jego konstrukcji, przy układach podwozia zkołem przednim iogonowym, specyficzne zagrożenia lotu wiatrakowca; łączność: frazeologia radiotelefoniczna wjęzyku polskim lub języku angielskim, procedury radiotelefoniczne stosowane przy próbach naziemnych radiostacji, nawiązywanie iprowadzenie łączności, zezwolenia, instrukcje, ostrzeżenia iinformacje, łączność wniebezpieczeństwie isytuacjach naglących, postępowanie wprzypadku utraty łączności;

2) 3) 4)

5)

6)

7)

8)

9)

10) ogólne bezpieczeństwo lotów: wiatrakowiec – zasady bezpiecznego zachowania na pokładzie, wykorzystanie wyposażenia bezpieczeństwa, wyposażenia ratowniczego wiatrakowca oraz osobistego załogi ipasażerów – zasady jego użycia, zagrożenia bezpieczeństwa ze strony wiatrakowca ijego ładunku, zagrożenia zewnętrzne ze strony innych statków powietrznych, warunków pogodowych, stanu nawierzchni lotniska, operacje przymusowych lądowań. 2.1.1.3.Szkolenie praktyczne. Kandydat powinien podczas szkolenia praktycznego nabyć umiejętności wzakresie: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) operacyjnego inawigacyjnego przygotowania do lotu, oceny zdatności do lotu iobsługi naziemnej wiatrakowca; procedur lotów wprzestrzeni powietrznej nad lotniskiem albo lądowiskiem, środków ostrożności iprocedur antykolizyjnych; pilotowania wiatrakowca według VFR, podczas wykonywania manewrów charakterystycznych dla wiatrakowca; kołowania, startu ilądowania przy wietrze okierunku iprędkości akceptowanej instrukcją użytkowania wiatrakowca wlocie; operacji połączonej ze startem ilądowaniem na lądowiskach; operacji awaryjnych, wtym symulowania awarii zespołu napędowego, przymusowego izapobiegawczego lądowania, niesprawności wyposażenia oraz pożaru wlocie; przelotów VFR na podstawie zewnętrznych punktów orientacyjnych, nawigowania zliczeniowego iradionawigacji; przylotów na lotniska kontrolowane iodlotów zlotnisk kontrolowanych, przelotów VFR wruchu lotniczym kontrolowanym; prowadzenia korespondencji radiotelefonicznej wjęzyku polskim lub języku angielskim wlotach VFR, wruchu lotniczym kontrolowanym iniekontrolowanym.

Dziennik Ustaw – 24 – Poz. 1077

2.1.1.4. Praktyka. Uczestnik szkolenia powinien wykazać, że w trakcie szkolenia lotniczego wykonał co najmniej 40godzin lotu na wiatrakowcu, wtym: 1) 2) co najmniej 10 godzin lotu samodzielnego; co najmniej 5 godzin przelotu samodzielnego, zwłączeniem przelotu na odległość nie mniejszą niż 185 km (100 NM), podczas którego zostały wykonane dwa lądowania zcałkowitym zatrzymaniem na dwóch różnych lotniskach; przelot samodzielny może mieścić się wogólnym czasie lotów samodzielnych wymienionym wppkt1.

2.1.1.4.1.Jeżeli uczestnik szkolenia ma licencję pilota samolotowego, śmigłowcowego, szybowcowego albo świadectwo kwalifikacji pilota samolotu, śmigłowca albo wiatrakowca, to wówczas czas 40 godzin lotu określony wpkt2.1.1.4 może być zmniejszony o czas lotu wynoszący 30% czasu lotu wykonanego przez kandydata w charakterze dowódcy jednego ztych statków powietrznych, jednak nie więcej niż o20 godzin, pod warunkiem prowadzenia szkolenia według programu szkolenia zatwierdzonego dla tego rodzaju kandydatów. 2.1.1.5. Uprawnienia lotnicze, które mogą być wpisane do licencji. Do PPL(AG) wpisuje się uprawnienia na typ wiatrakowca oraz może być wpisane uprawnienie do lotów nocnych VFR. 2.1.1.6.Uprawnienia posiadacza licencji. Posiadacz PPL(AG) jest uprawniony do wykonywania bez wynagrodzenia czynności dowódcy idrugiego pilota używanego nieodpłatnie wiatrakowca, pod warunkiem posiadania ważnego uprawnienia na typ wiatrakowca. 2.1.2.Licencja pilota wiatrakowcowego zawodowego CPL(AG) iuprawnienia lotnicze do niej wpisywane 2.1.2.1. Wymagania wstępne. Uczestnik szkolenia przystępujący do szkolenia na CPL(AG) powinien wykazać, że wykonał co najmniej 150 godzin lotu na wiatrakowcu, wtym co najmniej: 1) 2) 3) 4) 50 godzin jako pilot dowódca wiatrakowca; 10 godzin przelotu jako pilot dowódca wiatrakowca; co najmniej 10 godzin lotu na dwusterze według wskazań przyrządów; 10 godzin lotu wnocy, wtym nie mniej niż: a) 5 godzin lotów szkoleniowych na dwusterze, wtym co najmniej 3 godziny przelotu, b) 5 godzin lotów szkoleniowych samodzielnych, wtym co najmniej 3 godziny przelotu wnocy i5 samodzielnych startów ilądowań zpełnym zatrzymaniem. 2.1.2.1.1.Wcelu spełnienia wymogu wykonania 150 godzin lotu na wiatrakowcu, októrym mowa wpkt2.1.2.1, uczestnikowi szkolenia można zaliczyć: 1) 2) 3) 100 godzin lotu na śmigłowcach, wykonane przez posiadacza CPL(H) lub ATPL(H), albo 50 godzin lotu na samolotach, wykonane przez posiadacza CPL(A) lub ATPL(A); 50 godzin lotu na śmigłowcach, wykonane przez posiadacza PPL(H), albo 20 godzin lotu na samolotach, wykonane przez posiadacza PPL(A); 10 godzin lotu na motoszybowcach turystycznych albo na szybowcach.

2.1.2.2. Szkolenie lotnicze. Uczestnik szkolenia powinien ukończyć szkolenie teoretyczne i praktyczne w ośrodku szkolenia lotniczego potwierdzone odpowiednimi zaświadczeniami. 2.1.2.3. Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne obejmuje następujące przedmioty: 1) prawo lotnicze: przepisy międzynarodowe ikrajowe, wtym przepisy dotyczące licencjonowania odnoszące się do licencji pilotów wiatrakowcowych iuprawnień, które mogą zostać do nich wpisane, oraz przepisy iprocedury dotyczące ruchu lotniczego, służb iorganów ruchu lotniczego oraz współdziałanie znimi; wiedza ogólna owiatrakowcu: konstrukcja ifunkcjonowanie płatowca ijego systemów, zespoły napędowe, systemy iprzyrządy pokładowe oraz ocena zdatności do lotu; osiągi iplanowanie lotu: wpływ masy iwyważenia na osiągi iwłaściwości pilotażowe, określanie ipraktyczne wykorzystanie danych oosiągach podczas wszystkich faz lotu, opracowanie operacyjnego planu lotu iplanu lotu na potrzeby ruchu lotniczego; człowiek – możliwości iograniczenia: podstawowa wiedza ofizjologii ipsychologii człowieka oraz wpływie warunków lotu, chorób, higieny, środków ograniczających sprawność psychiczną lub fizyczną pilota wpostaci leków iśrodków psychotropowych oraz innych środków opodobnym działaniu, czynnik ludzki wlotnictwie;

2) 3)

4)

Dziennik Ustaw 5) – 25 – Poz. 1077

meteorologia: wiedza oatmosferze, czynnikach meteorologicznych izjawiskach atmosferycznych zagrażających bezpieczeństwu lotu, organizacja osłony meteorologicznej lotnictwa, informacje meteorologiczne na potrzeby lotnictwa, ich pozyskiwanie, interpretacja iwykorzystywanie; klimatologia ijej wykorzystanie na potrzeby lotnictwa; nawigacja: kula ziemska ijej odwzorowania na mapach, odległości ikierunki, plany, mapy iodwzorowania kartograficzne, ich odczytywanie iwykorzystanie wróżnych rodzajach lotów, wysokość ipoziom lotu, nastawianie wysokościomierzy ciśnieniowych, nawigacja zliczeniowa, wykorzystanie kalkulatorów nawigacyjnych, czas – średni lokalny iuniwersalny koordynowany, strefy czasowe, czas wschodu izachodu słońca, radionawigacja, systemy radionawigacyjne, rodzaje iwykorzystanie pokładowych urządzeń radionawigacyjnych, nawigacja radarowa, transponder, metody nawigowania stosowane wprofesjonalnych operacjach lotniczych; procedury operacyjne: korzystanie zdokumentacji operacyjnej inawigacyjnej, przepisy międzynarodowe ikrajowe oeksploatacji statków powietrznych, poszukiwanie iratownictwo, badanie wypadków iincydentów lotniczych, procedury antyhałasowe, procedury operacyjne stosowane podczas przewozu ładunków niebezpiecznych, rodzaje ładunków niebezpiecznych, wymagania ipraktyki dotyczące informowania pasażerów ozasadach bezpieczeństwa łącznie zzapewnianiem obserwacji zachowania pasażerów podczas wchodzenia iwychodzenia oraz na pokładzie, skutki naruszenia przepisów lotniczych; zasady lotu: aerodynamika podstawowa, aerodynamika wirnika, kinematyka imechanika jego ruchu, autorotacja, lot zprędkością postępową, mechanika podstawowych elementów lotu, sterowanie położeniem przestrzennym, stateczność, obciążenia konstrukcji wlocie, wibracje oraz ich wpływ na konstrukcję wiatrakowca, obciążenia konstrukcji wlocie, mechanika ruchu wiatrakowca na ziemi iobciążenia jego konstrukcji przy układach podwozia zkołem przednim iogonowym, specyficzne zagrożenia lotu wiatrakowca; łączność: frazeologia radiotelefoniczna wjęzyku polskim lub języku angielskim, procedury radiotelefoniczne stosowane przy próbach naziemnych radiostacji, nawiązywanie iprowadzenie łączności podczas lotu we wszystkich klasach przestrzeni powietrznej, zezwolenia, instrukcje, ostrzeżenia iinformacje, łączność wniebezpieczeństwie isytuacjach naglących, procedury postępowania wprzypadku utraty łączności;

6)

7)

8)

9)

10) ogólne bezpieczeństwo lotów: wiatrakowiec – zasady bezpiecznego zachowania na pokładzie, wykorzystanie wyposażenia bezpieczeństwa, wyposażenia ratowniczego wiatrakowca oraz osobistego załogi ipasażerów – zasady jego użycia, zagrożenia bezpieczeństwa ze strony wiatrakowca ijego ładunku, zagrożenia zewnętrzne ze strony innych statków powietrznych, warunków pogodowych, stanu nawierzchni lotniska, operacje przymusowych lądowań. 2.1.2.4.Szkolenie praktyczne. Kandydat powinien podczas szkolenia praktycznego nabyć umiejętności wzakresie: 1) 2) 3) 4) 5) 6) operacyjnego inawigacyjnego przygotowania do lotu, oceny zdatności do lotu iobsługi naziemnej wiatrakowca; wykonania procedur lotów wprzestrzeni powietrznej nad lotniskiem albo lądowiskiem, zachowania środków ostrożności iprocedur antykolizyjnych; pilotowania wiatrakowca według zewnętrznych punktów oceny położenia wlocie zwidocznością podczas wykonywania wszystkich manewrów normalnych charakterystycznych dla wiatrakowca; wykonania: startów ilądowań przy wietrze okierunku iprędkości akceptowanych przez instrukcję użytkowania śmigłowca wlocie, operacji połączonych ze startem ilądowaniem na lądowiskach, stromego podejścia do lądowania; wykonania symulowanych lądowań przymusowych, postępowania wsytuacji symulowanej niesprawności wyposażenia wiatrakowca iniesprawności silników, sterów, układów elektrycznych ihydraulicznych; wykonania lotu wyłącznie według wskazań przyrządów, bez widoczności, obejmującego: a) pilotaż przy standardowym iograniczonym zestawie przyrządów, b) wyprowadzanie znietypowych położeń, także przy ograniczonym zestawie przyrządów, c) nawigowanie zwykorzystaniem radionawigacji; 7) 8) 9) wykonania przelotu VFR na podstawie zewnętrznych punktów orientacyjnych, nawigowania zliczeniowego iradionawigacji; wykonania przylotu na lotnisko kontrolowane iodlotu zlotniska kontrolowanego, przelotu VFR wruchu lotniczym kontrolowanym; prowadzenia korespondencji radiotelefonicznej wjęzyku polskim lub języku angielskim wlotach VFR, wruchu lotniczym kontrolowanym iniekontrolowanym;

10) wykonywania lotów nocnych VFR.

Dziennik Ustaw – 26 – Poz. 1077

2.1.2.5.Uprawnienia lotnicze, które mogą być wpisane do licencji. Do CPL(AG) wpisuje się uprawnienia na typ wiatrakowca oraz mogą być wpisane uprawnienia: 1) instruktora wiatrakowcowego: a) ograniczone klasy 2, b) klasy 1; 2) 3) pilota doświadczalnego klasy 3, 2 lub 1; IR – do lotów IFR. 2.1.2.6.Uprawnienia posiadacza licencji. Posiadacz CPL(AG) jest uprawniony do: 1) 2) 3) korzystania ze wszystkich uprawnień wynikających zPPL(AG); wykonywania za wynagrodzeniem czynności pilota dowódcy idrugiego pilota na wszystkich wiatrakowcach zgodnie zposiadanymi ważnymi uprawnieniami; wykonywania czynności lotniczych wynikających zważnych uprawnień lotniczych wpisanych do jego licencji.

2.2. Wymagania dotyczące szkolenia i praktyki w celu uzyskania uprawnienia na typ wiatrakowca 2.2.1.Typ wiatrakowca jednosilnikowego zzałogą jednoosobową Szkolenie posiadacza licencji pilota wiatrakowcowego wcelu uzyskania uprawnienia na dany typ wiatrakowca przeprowadza się zgodnie zprogramem szkolenia na ten typ, obejmującym wszystkie procedury, zgodnie zinstrukcją użytkowania wlocie tego typu wiatrakowca wczasie lotów szkoleniowych dwusterowych isamodzielnych wliczbie iwczasie lotów przewidzianych wprogramie dostosowanym do właściwości danego typu. 2.2.2.Typ wiatrakowca wielosilnikowego zzałogą jednoosobową Szkolenie posiadacza licencji pilota wiatrakowcowego wcelu uzyskania uprawnienia na dany typ wiatrakowca przeprowadza się zgodnie zprogramem szkolenia na ten typ, obejmującym wszystkie procedury, łącznie zprocedurami lotu zjednym silnikiem niepracującym, zgodnie zinstrukcją użytkowania wlocie tego typu wiatrakowca wczasie lotów szkoleniowych dwusterowych isamodzielnych wliczbie iczasie lotów przewidzianych wprogramie dostosowanym do właściwości danego typu. 2.2.3.Typ wiatrakowca zzałogą wieloosobową Uczestnik szkolenia przystępujący do szkolenia do uprawnienia na typ wiatrakowca zzałogą wieloosobową posiada licencję pilota wiatrakowcowego oraz powinien wykazać, że wykonał co najmniej 100 godzin wcharakterze dowódcy wiatrakowca. Szkolenie obejmuje: 1) 2) szkolenie teoretyczne wzakresie wymaganym wcelu uzyskania CPL(AG); szkolenie praktyczne według programu określającego minimalne wymagane liczby lotów i minimalny czas lotów szkoleniowych zuwzględnieniem wyjściowej praktyki lotniczej kandydata, właściwości wiatrakowca, rodzaju jego napędu iwyposażenia.

2.2.3.1.Ograniczenie uprawnienia na typ wiatrakowca zzałogą wieloosobową do wykonywania wyłącznie czynności drugiego pilota może być wpisane do licencji, jeżeli szkolenie wcelu uzyskania uprawnienia było prowadzone tylko wzakresie wykonywania czynności drugiego pilota, co jest stwierdzone wzaświadczeniu oukończeniu szkolenia, lub kandydat uzyskał pozytywny wynik zegzaminu praktycznego tylko wtym zakresie. 2.2.4. Ważność uprawnienia na typ wiatrakowca wynosi 12 miesięcy i podlega przedłużeniu, jeżeli jego posiadacz uzyskał pozytywny wynik zegzaminu państwowego przed egzaminatorem praktycznym lub wokresie ważności uprawnienia uzyska nalot wwymiarze co najmniej 12 godzin na danym typie wiatrakowca, wtym: 1) 2) 3) 6 godzin lotu jako dowódca; 12 startów i12 lądowań; odbędzie co najmniej lot kontrolny zudziałem instruktora.

Dziennik Ustaw – 27 – Poz. 1077

2.3. Wymagania dotyczące szkolenia i praktyki w celu uzyskania uprawnienia do wykonywania lotów wnocy 2.3.1. Wymagania wstępne. Do szkolenia może być dopuszczony kandydat, który posiada: 1) 2) PPL(AG); kwalifikacje do lotów na typie wiatrakowca, na którym ma być szkolony wnocy, oraz nalot wwymiarze co najmniej 10godzin wcharakterze dowódcy. 2.3.2. Szkolenie teoretyczne ipraktyczne 2.3.3. Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne przeprowadza się przed rozpoczęciem szkolenia praktycznego. Szkolenie teoretyczne obejmuje następujące zagadnienia: 1) odmienność warunków widzialności obiektów orientacyjnych wnocy, odmienność sytuacji świetlnej idziennej konfiguracji obiektów, orientacja usytuowania lotniska wobec punktów świetlnych, identyfikacja osiedli, dróg, torów oraz położenia ioświetlenia lotniska zapasowego; konieczność adaptacji wzroku ioszczędnego używania oświetlenia kabiny lub latarki ręcznej; rozmieszczenie świateł startowych, oznakowanie przeszkód idróg kołowania, kołowanie wnocy, trudności wocenie prędkości ruchu po ziemi; technika startu ilądowania przy pełnych iograniczonych światłach, lądowanie przy użyciu reflektora pokładowego iinnego oświetlenia; trudności wocenie położenia samolotu względem horyzontu, horyzonty pozorne, zaufanie do przyrządów pokładowych; zachowanie iorientacja wstrefie, korzystanie zbusoli, korkociąg; postępowanie wsytuacjach awaryjnych, utrata orientacji przestrzennej, awaria instalacji oświetlenia lotniska, awaria pokładowej instalacji elektrycznej lub radiowej, pogarszanie się warunków meteorologicznych, mgła przyziemna, przymusowe lądowanie wnocy na lotnisku. 2.3.4. Szkolenie praktyczne. Szkolenie praktyczne obejmuje co najmniej 5 godzin lotów: 1)  wtym co najmniej 3 godziny lotów szkolnych na dwusterze obejmujących co najmniej 1 godzinę przelotu nawigacyjnego; co 2)  najmniej 2 godziny lotu jako dowódca, wtym co najmniej 5 samodzielnych startów ilądowań zpełnym zatrzymaniem. 2.3.5. Kwalifikacje do wykonywania lotów wnocy. Uprawnienie do wykonywania lotów wnocy uzyskuje się poprzez dokonanie wpisu wPPL(AG) na podstawie zaświadczenia oukończeniu szkolenia, októrym mowa wpkt2.3.3 i2.3.4, wydanego przez ośrodek szkolenia lotniczego. 2.3.6. Ważność uprawnienia. Uprawnienie do wykonywania lotów wnocy jest uprawnieniem bezterminowym. 2.4. Uprawnienie IR do lotów IFR 2.4.1.Wymagania wstępne. Kandydat przystępujący do szkolenia powinien spełniać następujące wymagania: 1) ma: a) PPL(AG) zuprawnieniem do lotów wnocy iważne orzeczenie lotniczo-lekarskie odpowiedniej klasy zawierające informację obraku przeciwwskazań do wykonywania lotów IFR oraz nalot wwymiarze co najmniej 100 godzin wykonanych wcharakterze dowódcy wiatrakowca albo b) CPL(AG); 2) wykazał się znajomością języka angielskiego zgodnie zwymaganiami określonymi wZałączniku 1 do Konwencji.

2) 3) 4) 5) 6) 7)

2.4.2.Szkolenie. Kandydat powinien ukończyć szkolenie teoretyczne ipraktyczne wośrodku szkolenia lotniczego potwierdzone odpowiednimi zaświadczeniami. Szkolenie to może być prowadzone równolegle ze szkoleniem wcelu uzyskania CPL(AG) albo ze szkoleniem na typ wiatrakowca.

Dziennik Ustaw – 28 – Poz. 1077

2.4.2.1.Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne obejmuje następujące przedmioty wzakresie dotyczącym wiadomości niezbędnych wcelu wykonywania lotów IFR: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) prawo lotnicze; ogólna wiedza owiatrakowcu; osiągi iplanowanie lotu; człowiek – możliwości iograniczenia; meteorologia; nawigacja; procedury operacyjne; łączność radiowa. 2.4.2.2.Szkolenie praktyczne. Szkolenie praktyczne prowadzi się na: 1) 2) jednosilnikowych wiatrakowcach iobejmuje ono co najmniej 50 godzin lotu IFR na wiatrakowcach, zktórych 25 godzin może być wykonanych na odpowiednim urządzeniu treningowym, zgodnie zzatwierdzonym programem szkolenia; wielosilnikowych wiatrakowcach iobejmuje ono co najmniej 55 godzin lotu IFR na wiatrakowcach, wtym nie mniej niż 15 godzin na wiatrakowcu wielosilnikowym, z których do 30 godzin może być wykonanych na odpowiednim urządzeniu treningowym, ajeżeli kandydat posiada uprawnienie do lotów IFR na wiatrakowcach jednosilnikowych, szkolenie może obejmować nie mniej niż 5 godzin lotu na wiatrakowcu wielosilnikowym, zczego nie więcej niż 3godziny na odpowiednim urządzeniu treningowym, zgodnie zzatwierdzonym programem szkolenia.

2.4.2.2.1. Zakres szkolenia praktycznego. Kandydat powinien podczas szkolenia praktycznego nabyć umiejętności wzakresie: 1) przygotowania do lotu: analiza informacji meteorologicznych, ocena możliwości wykonania lotu uwzględniająca istniejący iprzewidywany stan pogody oraz wyposażenie statku powietrznego, jego osiągi iograniczenia, minimalne warunki atmosferyczne, operacyjne inawigacyjne planowanie lotu, ocena zdatności statku powietrznego do lotu IFR; pilotażu inawigowania wlocie IFR bez widoczności zewnętrznej obejmującego wykonanie procedur właściwych dla typu statku powietrznego, który został użyty do szkolenia; wykonania lotu IFR wdzień iwnocy obejmującego wszystkie fazy lotu IFR, przy wykorzystaniu systemów radionawigacji aktywnej iradarowej oraz kołowanie statku powietrznego; wykonania procedur awaryjnych w lotach IFR, w tym procedury utraty łączności, lotu z ograniczonym zestawem przyrządów pokładowych, przymusowego zniżania lub lądowania na lotnisku zapasowym, procedury postępowania w sytuacji awaryjnej spowodowanej usterką zespołu napędowego statku wielosilnikowego, jeżeli uprawnienie ma dotyczyć takiego statku; współdziałania zorganami ruchu lotniczego, wykorzystania informacji otrzymanej od służby informacji powietrznej, wtym ze stacji automatycznego rozgłaszania; monitorowania lotu iczynności załogi, szczególnie podczas przestawiania wysokościomierza oraz dostrajania urządzeń radiowych iprogramowania systemów kierowania lotem; prowadzenia korespondencji radiotelefonicznej.

2) 3) 4)

5) 6) 7)

2.4.2.3. Szkolenie w locie na wiatrakowcach prowadzi się wyłącznie na dwusterze z instruktorem uprawnionym do prowadzenia szkolenia wlotach IFR, na wiatrakowcu odpowiednio do rodzaju szkolenia. 2.4.2.4.Szkolenie może być skrócone o5 godzin lotu na wiatrakowcach dla posiadacza CPL(A) albo CPL(H) zwpisanym uprawnieniem IR. 2.4.3. Egzaminowanie. Do uzyskania uprawnienia IR jest wymagane zaliczenie egzaminu państwowego wzakresie określonym wpkt2.4.2.1 i2.4.2.2.1. 2.4.4.Ważność uprawnienia. Ważność uprawnienia lotniczego IR do lotów IFR wynosi 12 miesięcy imoże być przedłużona na kolejne okresy, jeżeli jego posiadacz zaliczy zwynikiem pozytywnym egzamin państwowy przed egzaminatorem praktycznym.

Dziennik Ustaw – 29 – Poz. 1077

2.5. Rodzaje uprawnień lotniczych instruktora wpisywanych do CPL(AG) oraz wynikające znich uprawnienia do prowadzenia szkolenia lotniczego 2.5.1. Uprawnienie instruktora wiatrakowcowego szkolenia ogólnego klasy 2 2.5.1.1.Wymagania wstępne. Kandydat przystępujący do szkolenia powinien spełniać następujące wymagania: 1) 2) ma CPL(AG); ma nalot wwymiarze 200 godzin jako dowódca wiatrakowca. 2.5.1.2. Warunkiem uzyskania uprawnienia instruktorskiego jest: 1) ukończenie szkolenia teoretycznego ipraktycznego;

uzyskanie pozytywnego wyniku zegzaminu państwowego; 2)  3) odbycie praktyki instruktorskiej wymaganej programem. 2.5.1.3.Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne kandydata na instruktora pilota obejmuje następujące przedmioty: 1) 2) prawo lotnicze: przepisy dotyczące licencjonowania pilotów wzakresie dotyczącym danego uprawnienia oraz kierowania lotami wruchu lotniczym niekontrolowanym, jeżeli uprawnienie dotyczy szkolenia wtym rodzaju ruchu; człowiek – możliwości i ograniczenia: zasady higieny w szkoleniu lotniczym, rozpoznawanie osób będących pod wpływem środków ograniczających sprawność fizyczną lub psychiczną wpostaci leków iśrodków psychotropowych oraz innych środków opodobnym działaniu, procesy psychiczne, psychomotoryka, psychologiczne właściwości poszczególnych rodzajów lotów, psychologia przyswajania wiedzy iumiejętności, racjonalizacja procesu szkolenia lotniczego zpunktu widzenia psychologii, czynnik ludzki wlotnictwie; pedagogika – podstawy: wychowanie, nauczanie, metody iich dostosowanie do wieku iinnych cech szkolących się, podstawowe zasady dydaktyki iich zastosowanie wszkoleniu lotniczym, różnice wnauczaniu iuczeniu się, rola ipozycja instruktora wszkoleniu lotniczym; metodyka i organizacja szkolenia kandydatów na pilotów: cykl szkolenia, szkolenie teoretyczne, czynności pilota wykonywane w locie, szkolenie praktyczne na ziemi oraz w locie, organizacja procesu szkolenia, bezpieczeństwo lotów oraz przygotowanie do bezpiecznej samodzielnej praktyki lotniczej, kształtowanie postaw idyscypliny lotniczej, szczegółowe zasady metodyki szkolenia; pierwsza pomoc wnagłych wypadkach; zasady pilotażu; organizacja ikierowanie lotami wruchu lotniczym niekontrolowanym; łączność.

3)

4)

5) 6) 7) 8)

2.5.1.3.1.Szkolenie wprzedmiocie wymienionym wpkt2.5.1.3 ppkt6 ma formę zajęć metodycznych prowadzonych przez uczestników tego szkolenia. 2.5.1.4. Szkolenie praktyczne. Uczestnik szkolenia powinien podczas szkolenia praktycznego nabyć umiejętności wzakresie: 1)  szkolenia wzakresie pilotowania statku powietrznego iwykonywania innych czynności lotniczych pilota zfotela instruktora; 2) szkolenia praktycznego wkierowaniu lotami wruchu lotniczym niekontrolowanym oraz odbyć praktykę wymienioną wpkt2.5.1.5.

2.5.1.5.Nadzorowana praktyka instruktorska. Warunkiem przystąpienia do nadzorowanej praktyki instruktorskiej jest ukończenie szkolenia teoretycznego ipraktycznego na to uprawnienie oraz uzyskanie pozytywnego wyniku egzaminu państwowego. 2.5.1.5.1. Zakres nadzorowanej praktyki instruktorskiej. Uczestnik szkolenia pod nadzorem instruktora klasy 1 szkoli od podstaw do pierwszego samodzielnego lotu co najmniej dwóch pilotów-uczniów.

Dziennik Ustaw – 30 – Poz. 1077

2.5.2.Uprawnienie instruktora wiatrakowcowego szkolenia ogólnego klasy 1 2.5.2.1. Wymagania wstępne. Kandydat przystępujący do szkolenia powinien spełniać następujące wymagania: 1)  wykonać co najmniej 100 godzin lotów instruktorskich zpilotami-uczniami ipilotami podczas szkolenia, wtym co najmniej 30 godzin wokresie ostatnich 12 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku owydanie uprawnienia; 2)  prowadzić nadzór instruktorski nad lotami samodzielnymi pilotów-uczniów szkolonych przez co najmniej 15 dni, wtym co najmniej 5 dni wokresie ostatnich 12 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku owydanie uprawnienia; 3)  uzyskać pozytywny wynik z egzaminu teoretycznego w zakresie wymaganym na uprawnienie instruktora, jeżeli wdniu złożenia wniosku owydanie uprawnienia upłynęło 5 lat od daty uzyskania pozytywnego wyniku zegzaminu teoretycznego na uprawnienie instruktora szkolenia ogólnego klasy

2. 2.5.3.Uprawnienia instruktora wiatrakowcowego Do PPL(AG) albo CPL(AG) mogą być wpisane następujące uprawnienia instruktora: 1) szkolenia ogólnego klasy 2 – uprawniające do prowadzenia szkolenia do: a)  PPL(AG), uprawnień lotniczych na typ wiatrakowca zastosowanego wszkoleniu, jeżeli posiada uprawnienie instruktora na b)  ten typ, uprawnień lotniczych niewymagających odrębnego uprawnienia instruktora iuprawnień dodatkowych c)  – zwyłączeniem prawa decydowania opierwszym locie samodzielnym ipierwszym przelocie samodzielnym pilota-ucznia oraz zaliczenia etapów icałości szkolenia do PPL(AG); 2) szkolenia ogólnego klasy 1 – uprawniające do korzystania z wszystkich uprawnień przysługujących instruktorowi szkolenia ogólnego klasy 2 oraz do: a)  szkolenia do CPL(AG), szkolenia do uprawnień lotniczych: na typ wiatrakowca zastosowanego wszkoleniu, jeżeli posiada uprawnienie b)  instruktora na ten typ, c)  szkolenia do lotów nocnych, d)  szkolenia do uprawnienia lotniczego instruktora szkolenia ogólnego klasy 2, przyjmowania egzaminów na zaliczenie etapu icałości szkolenia do PPL(AG) iCPL(AG), e)  szkolenia do uprawnień lotniczych, niewymagających odrębnego uprawnienia instruktora iuprawnień dodatkof)  wych. 2.5.3.1.Uprawnienia instruktora wiatrakowcowego szkolenia ogólnego klasy 2 iszkolenia ogólnego klasy 1 mogą być wykorzystywane przez ich posiadaczy podczas szkolenia na wiatrakowcach, jeżeli posiadacz uprawnienia instruktora posiada również wpisane do swojej licencji ważne uprawnienie na typ wiatrakowca. 2.5.3.2. Ważność uprawnień. Ważność uprawnień lotniczych instruktora wiatrakowcowego: 1) 2) ważność uprawnienia instruktora pilota wynosi 3 lata; przedłużenie ważności uprawnienia instruktora wymaga uzyskania pozytywnego wyniku zegzaminu praktycznego oraz spełnienia wymagań do wydania tego uprawnienia;

3)  wprzypadku nieuzyskania pozytywnego wyniku zegzaminu praktycznego jest konieczne odbycie szkolenia uzupełniającego na podstawie zatwierdzonego programu szkolenia. 2.5.4. Inne uprawnienia wpisywane do licencji wiatrakowcowych Do PPL(AG) albo CPL(AG) mogą być wpisane następujące uprawnienia: 1) dotyczące typu wiatrakowca – uprawniające do: a) szkolenia na ten typ wiatrakowca, b) szkolenia instruktora na ten typ wiatrakowca, c) przyjmowania egzaminów na zaliczenie etapu i całości szkolenia do uprawnień lotniczych, niewymagających odrębnego uprawnienia instruktora;

Dziennik Ustaw 2) IR do lotów IFR – uprawniające do: a) szkolenia do uzyskania uprawnienia do wykonywania lotów IFR, b) szkolenia do uprawnienia lotniczego instruktora wlotach IFR, jeżeli również posiada uprawnienie instruktora na typ zastosowany wszkoleniu, c) przyjmowania egzaminów na zaliczenie etapu icałości szkolenia do tego uprawnienia. Rozdział 3 Uprawnienia lotnicze pilota doświadczalnego 3.1. Klasy uprawnień pilota doświadczalnego wpisywane do licencji wiatrakowcowej zawodowej CPL(AG) iwynikające znich uprawnienia do wykonywania lotów doświadczalnych 3.1.1. Warunki wykonywania uprawnień wynikających zuprawnienia pilota doświadczalnego: 1)  pilot wykonujący czynności pilota doświadczalnego jest uprawniony: a) do wydawania opinii dotyczących etapu prób albo po zakończeniu programu prób wlocie, na potrzeby organizacji przeprowadzającej próby oraz Prezesa Urzędu, b) do zgłaszania wraz zuzasadnieniem wniosków dotyczących zmian programu prób wlocie albo zmian konstrukcyjnych wprototypie statku powietrznego poddawanego próbom, wprzypadku prowadzenia prób prototypu statku powietrznego, ajeżeli niewprowadzenie tych zmian uznaje za zagrażające bezpieczeństwu dalszych lotów próbnych – do przerwania prób wlocie wprzypadku nieuwzględnienia jego żądań związanych zusunięciem wynikłych zagrożeń; 2) pilot wykonujący czynności pilota doświadczalnego: a) stosuje się do programu prób wlocie, b) stosuje się do ustaleń instrukcji użytkowania wlocie statku powietrznego, tymczasowej instrukcji użytkowania wlocie statku powietrznego albo innego równoważnego dokumentu, c) zgłasza organizatorowi prób każdy przypadek zagrożenia bezpieczeństwa lotu doświadczalnego iokoliczności jego wystąpienia, powstrzymuje się od wykonywania lotów próbnych kontrolnych idoświadczalnych wprzypadku, gdy kwalifikad)  cje niezbędne do wykonania tych lotów są wyższe niż kwalifikacje wynikające zuprawnień wpisanych do jego licencji oraz wyższe od kwalifikacji udokumentowanych wjego dokumentacji osobistej lub wyższe od rzeczywistego poziomu jego umiejętności. 3.1.2.Klasy uprawnień pilota doświadczalnego 3.1.2.1.Uprawnienia pilota doświadczalnego są wydawane jako uprawnienia następujących trzech klas odpowiadających trzem pierwszym kategoriom lotów próbnych doświadczalnych określonym w§17 rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa iGospodarki Morskiej zdnia 26 kwietnia 2013r. wsprawie zdatności statków powietrznych do lotu (Dz.U. poz.519): 1) klasy 3 – upoważniające do wykonywania lotów próbnych doświadczalnych wcharakterze dowódcy statku powietrznego lub drugiego pilota, wcelu potwierdzenia spełnienia przez dany statek powietrzny warunków określonych wcertyfikacie typu albo winnym równorzędnym dokumencie, auprawnienie to może być wykorzystywane, jeżeli do licencji pilota są wpisane uprawnienia odnoszące się do klasy albo typu statku powietrznego lub wynikają ztej licencji; klasy 2 – upoważniające do: a) korzystania zuprawnienia pilota doświadczalnego klasy 3, b) wykonywania lotów próbnych doświadczalnych kategorii drugiej ipierwszej wcharakterze drugiego pilota na statkach powietrznych zzałogą wieloosobową, c) wykonywania lotów próbnych doświadczalnych kategorii drugiej, jeżeli posiadacz uprawnienia pilota doświadczalnego klasy 2 spełnia dodatkowe warunki kwalifikacyjne, określone w instrukcji operacyjnej prób w locie organizacji projektującej albo produkującej prowadzącej próby; 3) klasy 1 – upoważniające do wykonywania lotów próbnych kontrolnych idoświadczalnych bez ograniczania ich zakresu. – 31 – Poz. 1077

2)

Dziennik Ustaw – 32 – Poz. 1077

3.2.Wymagania wcelu uzyskania uprawnienia pilota doświadczalnego: 1) kandydat powinien posiadać następującą praktykę lotniczą jako pilot wiatrakowcowy zawodowy: a)  uprawnienie klasy 3 – co najmniej 200 godzin jako dowódca wiatrakowca, na na b)  uprawnienie klasy 2 – co najmniej 300 godzin jako dowódca wiatrakowca na co najmniej 2 typach wiatrakowców, c)  uprawnienie klasy 1 – uprawnienie klasy 2, co najmniej 500 godzin jako dowódca wiatrakowca na co najmniej na 3 typach wiatrakowców oraz co najmniej 100 godzin jako pilot doświadczalny; 2) 3) kandydat na pilota doświadczalnego klasy 1 powinien posiadać wyższe wykształcenie techniczne; przed rozpoczęciem szkolenia do uprawnienia klasy 3 kandydat podlega weryfikacji przeprowadzanej w ośrodku szkolenia lotniczego wzakresie wiadomości iumiejętności wymaganych na licencję, do której ma być wpisane uprawnienie; podczas weryfikacji, októrej mowa wppkt3, pilot wykazuje się poziomem umiejętności pilotażowych wgórnym zakresie skali ocen stosowanej przy egzaminach państwowych na posiadaną przez niego licencję iuprawnienia; kandydat do uprawnień klasy 3 i 2 powinien zaliczyć szkolenia teoretyczne i praktyczne w zakresie wskazanym wpkt3.4 oraz uzyskać pozytywny wynik zegzaminu państwowego; kandydat do uprawnienia klasy 1 powinien uzyskać pozytywny wynik zegzaminu praktycznego. 3.3. Wymagania dotyczące prowadzenia szkolenia lotniczego Szkolenie do uprawnienia pilota doświadczalnego klas 3 i2 prowadzi się wośrodku szkolenia lotniczego, który: 1) 2) stanowi część organizacji lotniczej wyspecjalizowanej wprowadzeniu prób albo ma umowę zorganizacją lotniczą wyspecjalizowaną wprowadzeniu prób dotyczącą współdziałania przy szkoleniu pilotów doświadczalnych, określającą udział wszkoleniach teoretycznym ipraktycznym specjalistów tej organizacji. 3.4.Szkolenie teoretyczne ipraktyczne 3.4.1.Szkolenia teoretyczne. Szkolenie teoretyczne odpowiednie dla klasy uprawnienia obejmuje następujące przedmioty: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) prawo iprzepisy lotnicze: klasyfikacja statków powietrznych, przepisy budowy statków powietrznych iprzepisy certyfikacji statków powietrznych, klasyfikacja lotów próbnych, przepisy wzakresie licencjonowania dotyczące pilotów; aerodynamika imechanika lotu; ogólna wiedza ostatkach powietrznych: zasady konstrukcji idziałania statku powietrznego kategorii odpowiedniej do uprawnienia oraz zespołów, układów iwyposażenia tych statków powietrznych, obciążenia ielementy aerosprężystości; zespoły napędowe: typowe rodzaje iukłady, podstawowe ich charakterystyki; mierzone parametry oraz aparatura pomiarowa irejestrująca; metodyka badania zdatności statków powietrznych na ziemi iwlocie: interpretacja badań iprezentacja ich wyników, ocena ergonomii iczynnika ludzkiego, sporządzanie sprawozdań; procedury izasady postępowania wsytuacjach niebezpiecznych występujących wlotach próbnych: wykorzystywanie urządzeń ratowniczych statku powietrznego iosobistych urządzeń ratowniczych członków załogi, ratownictwo spadochronowe.

4) 5) 6)

3.4.2. Szkolenie praktyczne. Uczestnik szkolenia powinien podczas szkolenia praktycznego nabyć umiejętności wzakresie: 1) przygotowania do lotu: interpretacji programu lotu, oceny możliwości wykonania lotu wistniejących iprognozowanych warunkach pogodowych, przygotowania załogi, oceny zdatności statku powietrznego do lotu wzakresie programu prób wlocie oraz wyposażenia ratowniczego; wykonywania programu prób wlocie zgodnie zaprobowaną metodyką, rejestracji wyników próby przy zastosowaniu wyposażenia rejestracyjnego, którym dysponuje; badania ioceny właściwości statku powietrznego; ustalania osiągów statku powietrznego;

2) 3) 4)

Dziennik Ustaw 5) 6) 7) – 33 – Poz. 1077

stosowania procedur awaryjnych oraz wczesnego rozpoznawania pojawiania się zagrożeń bezpieczeństwa oraz podejmowania odpowiednich działań zapobiegawczych; opracowania wyników lotu próbnego, wydania opinii izgłaszania wniosków dotyczących wyniku prób; opracowania sprawozdania zrealizacji programu prób wlocie. 3.5. Ważność uprawnienia pilota doświadczalnego

Uprawnienia pilota doświadczalnego wydaje się bezterminowo. Rozdział 4 Szkolenia lotnicze specjalistyczne 4.1.Wykonywanie wcharakterze dowódcy statku powietrznego lotów: 1) 2) 3) 4) 5) grupowych, wktórych statki powietrzne znajdują się podczas lotu tak blisko siebie, że wymaga to od pilotów specjalnych umiejętności pilotażowych dla zachowania bezpieczeństwa, których celem jest wyrzucanie skoczków spadochronowych oraz przedmiotów, agrolotniczych, gaśniczych, zciężarem podwieszonym pod statkiem powietrznym

– wymaga posiadania odpowiedniego potwierdzenia odbycia szkolenia lotniczego specjalistycznego wpisanego do osobistego dokumentu praktyki lotniczej pilota. 4.2. Prowadzenie szkoleń lotniczych specjalistycznych 4.2.1. Szkolenia lotnicze specjalistyczne wymienione wpkt4.1 ppkt1 i2 są realizowane przez ośrodki szkolenia lotniczego. 4.2.2. Szkolenia lotnicze specjalistyczne wymienione wpkt4.1 ppkt3–5 są realizowane przez operatorów uprawnionych do prowadzenia działalności operacyjnej związanej zwykonywaniem lotów agrolotniczych, lotów gaśniczych lub lotów zpodwieszonym ciężarem. 4.2.3. Organizacje wymienione wpkt4.2.1 i4.2.2: opracowują programy szkolenia specjalistycznego uwzględniające przebieg, formę ijakość szkolenia lotniczego kan1)  dydatów do tych uprawnień, tryb nadawania ipotwierdzania uprawnień oraz przedłużania ich ważności; 2)  potwierdzają odbyte szkolenia wosobistych dokumentach przebiegu praktyki lotniczej pilota. 4.2.4. Organizacje wymienione wpkt4.2.1 i4.2.2 są uprawnione do uznawania lub potwierdzania szkolenia lotniczego specjalistycznego, przeprowadzonego przez innego operatora, bez względu na to, do jakiego dokumentu szkolenie to zostało wpisane. Rozdział5 Szczegółowe warunki wydawania licencji członków załogi lotniczej niebędących pilotami oraz wydawania im uprawnień dotyczących szkolenia lotniczego, kwalifikacji lotniczych wzakresie wiedzy, umiejętności ipraktyki 5.1.Licencj a nawigatora lotniczego (FNL) iuprawnienia do niej wpisywane 5.1.1.Szkolenie lotnicze. Kandydat powinien ukończyć izaliczyć szkolenia teoretyczne ipraktyczne wośrodku szkolenia lotniczego potwierdzone odpowiednimi zaświadczeniami. 5.1.2.Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne obejmuje następujące przedmioty: 1) 2) licencjonowanie: dotyczące licencji nawigatora iwpisywanych do niej uprawnień, przepisy iprocedury ruchu lotniczego, służb iorganów ruchu lotniczego oraz współdziałanie znimi; ogólna wiedza o statku powietrznym: podstawowe wiadomości o statkach powietrznych, wyposażenie elektryczne statków powietrznych, pokładowe przyrządy pilotażowo-nawigacyjne oraz systemy kierowania lotem;

Dziennik Ustaw 3) – 34 – Poz. 1077

osiągi iplanowanie lotu: masa iwyważenie, wpływ masy iwyważenia na osiągi, określanie ipraktyczne wykorzystanie danych oosiągach przy starcie ilądowaniu, podczas lotu poziomego – parametry przelotowe, wznoszącego iszybowego, opracowanie operacyjnego planu lotu iplanu lotu na potrzeby ruchu lotniczego; człowiek – możliwości iograniczenia: podstawowa wiedza ofizjologii ipsychologii człowieka oraz wpływie warunków lotu, chorób, higieny, leków iśrodków psychotropowych na wydolność psychofizyczną pilota, czynnik ludzki wlotnictwie; meteorologia: wiedza oatmosferze, czynnikach meteorologicznych izjawiskach atmosferycznych, również występujących wgórnych warstwach troposfery, szczególnie zagrażających bezpieczeństwu lotu, wiedza oorganizacji osłony meteorologicznej lotnictwa, informacje meteorologiczne na potrzeby lotnictwa, ich pozyskiwanie, interpretacja iwykorzystywanie, wiedza zzakresu klimatologii ijej wykorzystanie na potrzeby lotnictwa, dotycząca układów ciśnienia ifrontów, ich struktury iprzemieszczania się; nawigacja: wiedza okuli ziemskiej ijej odwzorowaniach na mapach, odległości ikierunki, plany, mapy iodwzorowania kartograficzne, ich odczytywanie iwykorzystanie wróżnych rodzajach lotów, wysokość ipoziom lotu, nastawianie wysokościomierzy ciśnieniowych, nawigacja zaliczeniowa, wykorzystanie kalkulatorów nawigacyjnych, czas – średni lokalny iuniwersalny koordynowany, strefy czasowe, czas wschodu izachodu słońca, radionawigacja, systemy radionawigacyjne, urządzenia radionawigacyjne zewnętrzne oraz rodzaje urządzeń radionawigacyjnych pokładowych iich wykorzystanie, dokładność systemów nawigacyjnych oraz programowanych systemów kierowania lotem, nawigacja radarowa, transponder, stosowanie metod nawigowania wprofesjonalnych operacjach lotniczych dalekiego zasięgu; nawigowanie wstrefach podbiegunowych, astronawigacja inawigacja układów ciśnienia, dokumentacja nawigacyjna; procedury operacyjne: posługiwanie się dokumentacją operacyjną oraz nawigacyjną, wydawnictwami oficjalnymi iprywatnymi, poszukiwanie iratownictwo, badanie wypadków iincydentów lotniczych, procedury bezpieczeństwa iprocedury awaryjne wlotach IFR, skutki naruszenia przepisów lotniczych; zasady lotu: podstawowe zasady lotu odnoszące się do samolotów, śmigłowców isterowców; łączność: frazeologia radiotelefoniczna wjęzyku polskim lub języku angielskim, procedury radiotelefoniczne stosowane przy próbach naziemnych radiostacji, nawiązywaniu łączności, w lotach nadlotniskowych i przelotach, we wszystkich rodzajach ruchu lotniczego, zezwolenia, instrukcje, ostrzeżenia iinformacje, łączność wniebezpieczeństwie isytuacjach naglących, procedury wrazie utraty łączności. 5.1.3.Szkolenie praktyczne. Podczas szkolenia praktycznego kandydat powinien nabyć umiejętności wzakresie:

4)

5)

6)

7)

8) 9)

1)

operacyjnego przygotowania do lotu, wtym określania charakterystycznych prędkości iparametrów startu ipoczątkowego wznoszenia, parametrów przelotu, przygotowania nawigacyjnego, oceny zdatności systemów nawigacyjnych statku powietrznego; wykonywania czynności nawigatora lotniczego podczas lotów VFR iIFR zgodnie zwymaganiami instrukcji użytkowania wlocie statku przy optymalnym wykorzystaniu jego systemów nawigacyjnych; rozpoznawania niesprawności systemów nawigacyjnych statku powietrznego i skutecznego nawigowania w locie wwarunkach stwierdzonych niesprawności; określania pozycji statku powietrznego wlocie dziennym inocnym za pomocą astronawigacji; właściwej współpracy wzałodze, wsposób niebudzący wątpliwości pozostałych członków załogi, skutecznego porozumiewania się znimi przy wykorzystaniu standardowej frazeologii; prowadzenia korespondencji z organami ruchu lotniczego lub innymi statkami powietrznymi w zakresie zleconym przez dowódcę statku powietrznego.

2) 3) 4) 5) 6)

5.1.4.Praktyka. Kandydat powinien wykazać, że wtrakcie praktycznego szkolenia lotniczego inadzorowanej praktyki wykonał na statku powietrznym ogółem co najmniej 200 godzin lotu wcharakterze nawigatora lotniczego, wtym co najmniej 30 godzin wnocy; przy czym nie więcej niż: 1) 2) 100 godzin tego lotu może być wykonane na urządzeniu treningowym zaakceptowanym do tego celu przez Prezesa Urzędu; 50 godzin tego lotu może być zaliczone, jeżeli zostało wykonane wcharakterze pilota.

Dziennik Ustaw – 35 – Poz. 1077

5.1.5.Uprawnienia lotnicze, które mogą być wpisane do licencji. Do licencji FNL mogą być wpisane następujące uprawnienia: na 1)  poszczególne typy statków powietrznych, które upoważniają do wykonywania na tych typach statków powietrznych czynności nawigatora lotniczego po spełnieniu wymagań określonych wpkt5.1.5.1; 2)  instruktora typu, upoważniające do prowadzenia szkolenia praktycznego na ziemi iwlocie na statku powietrznym danego typu po spełnieniu wymagań określonych wpkt 5.1.5.2. 5.1.5.1.Uprawnienie dotyczące typu statku powietrznego. Uprawnienie: 1) może być przyznane nawigatorowi lotniczemu, który ukończył szkolenia teoretyczne ipraktyczne obejmujące: a) tematykę określoną wpkt5.1.2 i5.1.3, dotyczącą danego typu statku powietrznego, podczas szkolenia do licencji albo podczas szkolenia na dany typ, b) tematykę współpracy wzałodze wieloosobowej; 2) 3) może być przyznane nawigatorowi lotniczemu, który wykaże znajomość języka, wktórym jest wydana zatwierdzona instrukcja użytkowania wlocie tego typu statku powietrznego; jest ważne 12 miesięcy ijego ważność może być przedłużona, jeżeli wciągu okresu ważności jego posiadacz wykonał co najmniej 20 przelotów jako nawigator lotniczy na tym typie statku powietrznego albo jeden taki przelot pod nadzorem upoważnionego egzaminatora oraz zaliczył sprawdzenie umiejętności praktycznych; może być wznowione po szkoleniu wznawiającym wiadomości iumiejętności wzakresie ustalonym przez Prezesa Urzędu przy uwzględnieniu lotniczej praktyki kandydata, przerwy w ważności uprawnienia i właściwości statku powietrznego oraz po uzyskaniu pozytywnego wyniku zegzaminu państwowego. 5.1.5.2.Uprawnienie instruktora typu statku powietrznego. Uprawnienie: 1) może być wydane nawigatorowi lotniczemu, który: a) posiada uprawnienie na typ statku powietrznego, którego ma dotyczyć uprawnienie instruktora, oraz wykonał co najmniej 1000 godzin jako nawigator lotniczy, b) wciągu ostatnich 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku, wykonał co najmniej 30 przelotów obejmujących starty ilądowania na danym typie statku powietrznego lub uznanym za podobny, zczego nie więcej niż 15 na symulatorze lotu, ajeżeli ubiega się ouprawnienie instruktora na następny typ, wykonał co najmniej 15 przelotów, zktórych nie więcej niż 7 może być wykonanych na symulatorze lotu, c) ukończył kurs szkolenia do uprawnień instruktora obejmujący: – szkolenie teoretyczne wnastępującym zakresie: prawo lotnicze, człowiek – możliwości iograniczenia, metodyka i organizacja szkolenia nawigatora lotniczego, zasady wykonywania czynności lotniczych nawigatora lotniczego, – szkolenie praktyczne wzakresie: praktyczne nauczanie wlocie na symulatorze lotu ina statku powietrznym czynności normalnych iawaryjnych kandydatów na nawigatorów lotniczych; 2) jest ważne 3 lata ijego ważność może być przedłużona, jeżeli wciągu 12 miesięcy poprzedzających wygaśnięcie terminu ważności jego posiadacz przeprowadził co najmniej 3 godziny szkolenia na symulatorze, 1 godzinę lotu na statku powietrznym co najmniej zdwoma startami ilądowaniami, zaliczył szkolenie wznawiające kwalifikacje oraz sprawdzenie umiejętności; może być wznowione: a) jeżeli kandydat wykonał jako nawigator lotniczy co najmniej 30 przelotów obejmujących starty ilądowania na danym typie statku powietrznego lub na uznanym za podobny, zczego nie więcej niż 15 przelotów na symulatorze, b) po szkoleniu wznawiającym wiadomości iumiejętności, obejmującym co najmniej 3 godziny lotu wcharakterze instruktora na danym typie statku powietrznego lub podobnym albo na symulatorze lotu, c) po uzyskaniu pozytywnego wyniku zegzaminu państwowego.

4)

3)

Dziennik Ustaw – 36 – Poz. 1077

5.1.5.2.1.Zastępcze wykonywanie czynności instruktorskich. Na statkach powietrznych, na których brak jest możliwości zapewnienia instruktorowi nawigatorowi lotniczemu bezpiecznego miejsca na fotelu wkabinie załogi, wykonywanie czynności instruktorskich wstosunku do kandydata na nawigatora lotniczego powierza się pilotowi dowódcy statku powietrznego posiadającemu: 1) 2) ważne uprawnienie instruktora odpowiednie dla typu statku powietrznego; zaliczone odpowiednie szkolenie metodyczne dotyczące wykonywania tego rodzaju czynności instruktorskich według zatwierdzonego programu. 5.1.6.Uprawnienia posiadacza licencji Posiadacz FNL jest uprawniony do wykonywania za wynagrodzeniem czynności nawigatora lotniczego we wszystkich rodzajach zarobkowych iniezarobkowych operacji lotniczych na typach statków powietrznych, których dotyczą uprawnienia lotnicze wpisane do jego licencji. 5.2.Licencja mechanika pokładowego (FEL) iuprawnienia do niej wpisywane FEL może być wydana mechanikowi pokładowemu: 1) 2) 3) samolotowemu; śmigłowcowemu; sterowcowemu.

5.2.1.Szkolenie lotnicze. Kandydat powinien zaliczyć szkolenia teoretyczne ipraktyczne wośrodku szkolenia lotniczego potwierdzone odpowiednimi zaświadczeniami. 5.2.2.Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne obejmuje następujące przedmioty: 1) przepisy wzakresie licencjonowania dotyczące licencji mechanika pokładowego iwpisywanych do niej uprawnień, operacji cywilnych statków powietrznych mających związek zczynnościami lotniczymi iobowiązkami mechanika pokładowego; ogólna wiedza ostatku powietrznym: a) podstawowe zasady pracy zespołów napędowych, turbinowych, turboodrzutowych itłokowych, paliwa lotnicze ikontrola ich jakości, układy paliwowe ikontrola ich funkcjonowania, smarowanie iukłady smarowania, dopalacze isystemy wtryskowe, systemy rozruchowe, b) zasady operacyjne, procedury obsługi naziemnej, ograniczenia operacyjne zespołów napędowych, wpływ warunków atmosferycznych na osiągi silników, c) płatowce samolotów albo śmigłowców, układy sterowania lotem, podwozia, ich układy isystemy hamowania, układy antypoślizgowe, korozja i trwałość zmęczeniowa, rozpoznawanie uszkodzeń strukturalnych iusterek, systemy hydrauliczny ipneumatyczny, d) systemy hermetyzacji, klimatyzacji isystemy tlenowe, systemy przeciwoblodzeniowe iodladzające, e) podstawy wiedzy oelektryczności, system elektryczny ijego elementy, umasienie iekranowanie, f) przyrządy pokładowe, przyrządy kontroli zespołów napędowych i systemów statku powietrznego, przyrządy pilotażowo-nawigacyjne, awionika imonitory, systemy kierowania lotem,

2)

g) ograniczenia statku powietrznego zamieszczone winstrukcji użytkowania wlocie, h) instalacja przeciwpożarowa statku powietrznego, system wykrywania isygnalizacji pożaru oraz jego tłumienia lub gaszenia, i) 3) 4) wykorzystanie systemu sprawdzania zdatności do lotu wyposażenia isystemów statku powietrznego; osiągi iplanowanie lotu: obliczenia masy iwyważenia, zależność właściwości statku powietrznego od masy iwyważenia; człowiek – możliwości iograniczenia: podstawowa wiedza ofizjologii ipsychologii człowieka oraz wpływie warunków lotu, chorób, higieny, leków iśrodków psychotropowych na wydolność psychofizyczną pilota, czynnik ludzki wlotnictwie; meteorologia: podstawowa wiedza o atmosferze, czynnikach meteorologicznych, zjawiskach atmosferycznych niebezpiecznych dla lotu: oblodzenie, uskok wiatru, turbulencja;

5)

Dziennik Ustaw 6) – 37 – Poz. 1077

nawigacja: podstawowe zasady, wysokość ipoziom lotu, nastawianie wysokościomierzy ciśnieniowych, nawigacja zliczeniowa, wykorzystanie kalkulatorów nawigacyjnych, czas – średni lokalny iuniwersalny koordynowany, systemy nawigacyjne iradionawigacyjne, systemy kierowania lotem; procedury operacyjne: zasady obsługi technicznej inaziemnej, procedury utrzymania ioceny zdatności do lotu, zgłaszanie usterek, procedury ostrożnościowe przy tankowaniu paliwa iwykorzystywaniu obcych źródeł mocy, obsługa systemów wyposażenia kabin, normalne inienormalne procedury awaryjne, procedury operacyjne przewozu ładunku oraz towarów niebezpiecznych; zasady lotu: aerodynamika podstawowa, podstawy mechaniki lotu, obciążenia konstrukcji wczasie lotu oraz poruszania się statku powietrznego na ziemi przy użyciu własnego napędu albo holowania; łączność: frazeologia radiotelefoniczna wjęzyku polskim ijęzyku angielskim, procedury radiotelefoniczne stosowane przy próbach naziemnych radiostacji, nawiązywaniu łączności, zezwolenia, instrukcje, ostrzeżenia iinformacje, łączność wniebezpieczeństwie isytuacjach naglących, procedury wrazie utraty łączności. 5.2.3.Szkolenie praktyczne. Podczas szkolenia praktycznego kandydat powinien nabyć umiejętności wzakresie:

7)

8) 9)

1)

stosowania iwykonywania następujących procedur normalnych: a) sprawdzenia przed lotem statku powietrznego, oceny jego zdatności do lotu oraz, jeżeli przewiduje to instrukcja obsługi technicznej, wykonanie obsługi technicznej przedlotowej, b) obsługi naziemnej: kontroli jakości paliwa, tankowania oraz nadzoru nad obsługą naziemną wykonywaną przez służby specjalistyczne, c) procedur pokładowych podczas wszystkich faz lotu, d) współpracy wzałodze, również wprzypadku niesprawności jednego zczłonków załogi, e) zgłaszania usterek;

2)

stosowania procedur zastępczych przewidzianych winstrukcji użytkowania wlocie statku powietrznego: a) rozpoznawanie niestandardowego funkcjonowania systemów statku powietrznego, b) wykonywanie działań przewidzianych dla tych okoliczności;

3)

stosowania procedur awaryjnych: a) rozpoznawanie awarii, b) wykonywanie działań awaryjnych przewidzianych dla rozpoznanych awarii;

4) 5) 6) 7)

wykorzystywania systemów statku powietrznego wramach ich możliwości technicznych iograniczeń; podejmowania prawidłowych decyzji isprawnego sterowania systemami; właściwej współpracy wzałodze, wsposób niebudzący wątpliwości pozostałych członków załogi, skutecznego porozumiewania się znimi przy wykorzystaniu standardowej frazeologii; prowadzenia korespondencji z organami ruchu lotniczego lub statkami powietrznymi w zakresie zleconym przez dowódcę statku powietrznego. 5.2.4.Praktyka. Kandydat powinien wykazać, że:

1)

wtrakcie praktycznego szkolenia lotniczego inadzorowanej praktyki wykonał na statku powietrznym jednej zkategorii wymienionych wpkt5.2, do której ma się odnosić licencja, ogółem co najmniej 100 godzin lotu wcharakterze mechanika pokładowego, wtym nie więcej niż 25 godzin lotu może być zaliczonych, jeżeli zostały wykonane wcharakterze: a)  pilota na statku powietrznym tej kategorii, do której ma się odnosić licencja, októrą kandydat się ubiega, b)  mechanika pokładowego posiadającego licencję uprawniającą do wykonywania tych czynności na statku powietrznym innej kategorii niż ta, do której ma się odnosić licencja, októrą kandydat się ubiega;

2)

posiada co najmniej 6 miesięcy praktyki wobsłudze technicznej statków powietrznych tej kategorii, do której ma się odnosić licencja, októrą kandydat się ubiega, wzakresie płatowca, zespołu napędowego iwyposażenia wprzyrządy pokładowe isystemy nawigacyjne oraz kierowania lotem.

Dziennik Ustaw – 38 – Poz. 1077

5.2.5. Uprawnienia lotnicze, które mogą być wpisane do licencji. Do licencji mechanika pokładowego samolotu, śmigłowca albo sterowca mogą być wpisane uprawnienia: 1)  poszczególne typy statków powietrznych, które upoważniają do wykonywania na tych typach statków powietrzna nych czynności mechanika pokładowego oraz poświadczania przedlotowej obsługi technicznej, jeżeli instrukcja obsługi technicznej tego typu wymaga takiej obsługi, po spełnieniu wymagań określonych wpkt5.2.5.1, 2)  instruktora typu upoważniające do prowadzenia szkolenia praktycznego na ziemi i w locie na statku powietrznym danego typu po spełnieniu wymagań określonych wpkt5.2.5.2. 5.2.5.1.Uprawnienie dotyczące typu statku powietrznego. Uprawnienie: 1) może być wydane mechanikowi pokładowemu, którego licencja dotyczy odpowiedniej kategorii statków powietrznych, który ukończył szkolenia teoretyczne ipraktyczne obejmujące: a) tematykę określoną wpkt5.2.2 i5.2.3, dotyczącą danego typu statku powietrznego, podczas szkolenia do licencji albo podczas szkolenia na dany typ statku powietrznego, b) tematykę współpracy wzałodze wieloosobowej, c) przedlotową obsługę techniczną statku powietrznego, jeżeli instrukcja obsługi technicznej tego typu wymaga takiej obsługi, akandydat nie posiada licencji mechanika poświadczenia obsługi statku powietrznego, zktórej wynika takie uprawnienie; 2) może być wydane mechanikowi pokładowemu, który wykaże znajomość języka, wktórym są wydane zatwierdzona instrukcja użytkowania wlocie tego typu oraz instrukcja obsługi technicznej, jeżeli zachodzą okoliczności, wymienione wppkt1 lit.c; jest ważne 36 miesięcy ijego ważność może być przedłużona przez egzaminatora państwowego na podstawie egzaminu praktycznego; może być wznowione po spełnieniu wymagania określonego wppkt3, zzastrzeżeniem że wprzypadku nieuzyskania pozytywnego wyniku zegzaminu praktycznego konieczne jest odbycie szkolenia uzupełniającego przed następnym przystąpieniem do egzaminu na wznowienie uprawnienia. 5.2.5.2. Uprawnienie instruktora typu statku powietrznego. Uprawnienie: 1) może być wydane mechanikowi pokładowemu, który: a) posiada uprawnienie na typ statku powietrznego, którego ma dotyczyć uprawnienie instruktora, oraz wykonał co najmniej 1500 godzin lotu jako mechanik pokładowy, b) ukończył kurs szkolenia do uprawnień instruktora, obejmujący: – szkolenie teoretyczne wzakresie przedmiotów: prawo lotnicze, człowiek – możliwości iograniczenia, metodyka iorganizacja szkolenia mechaników pokładowych, zasady wykonywania czynności lotniczych mechanika pokładowego, – szkolenie praktyczne wzakresie nauczania kandydatów na mechaników pokładowych czynności normalnych iawaryjnych wlocie, na symulatorze lotu ina statku powietrznym; 2) jest ważne 3 lata ijego ważność może być przedłużona, jeżeli wciągu 12 miesięcy poprzedzających wygaśnięcie terminu ważności jego posiadacz uczestniczył wlocie jako członek załogi iodbył przynajmniej 1 godzinę lotu na statku powietrznym co najmniej zdwoma startami ilądowaniami oraz uzyskał pozytywny wynik zegzaminu państwowego przed upoważnionym egzaminatorem na podstawie praktycznego sprawdzianu umiejętności; może być wznowione po: a) szkoleniu wznawiającym wiadomości iumiejętności, b) uzyskaniu pozytywnego wyniku zegzaminu praktycznego przed egzaminatorem państwowym.

3) 4)

3)

5.2.5.2.1.Zastępcze wykonywanie czynności instruktorskich. Na statkach powietrznych, na których brak jest możliwości zapewnienia instruktorowi mechanikowi pokładowemu bezpiecznego miejsca na fotelu wkabinie załogi, wykonywanie czynności instruktorskich wstosunku do kandydata na mechanika pokładowego powierza się dowódcy statku powietrznego posiadającemu: 1) 2) ważne uprawnienie instruktora odpowiednie dla typu statku powietrznego; zaliczone odpowiednie szkolenie metodyczne dotyczące wykonywania tego rodzaju czynności instruktorskich według zatwierdzonego programu.

Dziennik Ustaw – 39 – Poz. 1077

5.2.6.Uprawnienia posiadacza licencji. Posiadacz FEL jest uprawniony do wykonywania: 1) 2) czynności mechanika pokładowego we wszystkich rodzajach zarobkowych iniezarobkowych operacji lotniczych na typach statków powietrznych, których dotyczą uprawnienia lotnicze wpisane do jego licencji; poświadczania przedlotowej obsługi technicznej typu statku powietrznego, na który posiada uprawnienie, jeżeli instrukcja obsługi technicznej tego typu statku powietrznego wymaga tego rodzaju obsługi. 5.3. Licencja radiooperatora pokładowego (FRL) iuprawnienia do niej wpisywane 5.3.1. Szkolenie lotnicze. Kandydat powinien zaliczyć szkolenia teoretyczne ipraktyczne wośrodku szkolenia lotniczego potwierdzone odpowiednimi zaświadczeniami. 5.3.2. Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne obejmuje następujące przedmioty: 1)  przepisy wzakresie licencjonowania dotyczące FRL iwpisywanych do niej uprawnień, operacji cywilnych statków powietrznych mających związek zczynnościami lotniczymi iobowiązkami mechanika pokładowego, przepisy iprocedury łączności lotniczej, radiotelefonii i radiotelegrafii, ruchu lotniczego, służby i organy ruchu lotniczego oraz współdziałanie znimi; 2)  ogólna wiedza o statku powietrznym: podstawowe wiadomości o statkach powietrznych, wyposażenie elektryczne statków powietrznych, wyposażenie do łączności radiotelegraficznej iradiotelefonicznej; 3)  człowiek – możliwości iograniczenia: podstawowa wiedza ofizjologii ipsychologii człowieka oraz wpływie warunków lotu, chorób, higieny, leków iśrodków psychotropowych na wydolność psychofizyczną pilota, czynnik ludzki wlotnictwie; 4)  meteorologia: podstawowa wiedza oczynnikach meteorologicznych izjawiskach atmosferycznych, terminologia; 5)  nawigacja: podstawowa wiedza onawigacji lotniczej, terminologia związana znawigowaniem; 6)  procedury operacyjne: terminologia związana zprocedurami operacyjnymi iprocedurami ruchu; 7)  zasady lotu: podstawowe zasady lotu odnoszące się do samolotów, śmigłowców isterowców; 8)  łączność: znajomość praw fizycznych dotyczących propagacji fal radiowych, pasm częstotliwości radiokomunikacyjnych przeznaczonych dla lotnictwa, ich właściwości wpływających na zasięg łączności, znajomość regulaminu radiokomunikacyjnego, znajomość radiotelegrafii: przepisów dotyczących radiotelefonii, procedur radiokomunikacyjnych dotyczących prób radiostacji, nawiązywania, prowadzenia ikończenia łączności, kodu Q, alfabetu Morse’a, procedur oraz kodów iskrótów dotyczących korespondencji wniebezpieczeństwie ikorespondencji naglącej, procedur wrazie utraty łączności oraz znajomość radiotelefonii: frazeologii radiotelefonicznej wjęzyku polskim ijęzyku angielskim, procedur radiotelefonicznych stosowanych przy próbach naziemnych radiostacji, nawiązywaniu łączności we wszystkich rodzajach ruchu lotniczego, zezwoleń, instrukcji, ostrzeżeń iinformacji, łączności wniebezpieczeństwie isytuacjach naglących, procedur wrazie utraty łączności. 5.3.3. Szkolenie praktyczne. Podczas szkolenia praktycznego kandydat powinien nabyć umiejętności wzakresie: 1)  przygotowania do lotu dokumentacji zawierającej informacje ołączności na trasie lotu albo przelotu; 2)  obsługi, sprawdzania i posługiwania się radiostacjami nadawczo-odbiorczymi radiotelegraficznymi iradiofonicznymi wraz ze sprawdzeniem iobsługą instalacji elektrycznej statku powietrznego, służącej do zasilania urządzeń radiowych, łącznie zusuwaniem usterek urządzeń radiowych, niewymagających narzędzi lub przyrządów specjalistycznych; 3)  wykorzystywania zakresów częstotliwości iczęstotliwości korespondencyjnych odpowiednich dla wysokości iobszaru wykonywanego lotu; 4)  nadawania iodbioru, nieprzerwanie co najmniej 5 minut, radiotelefonicznych depesz kodu Q itekstu otwartego zzastosowaniem alfabetu Morse’azszybkością 20 grup na minutę; 5)  prowadzenia dziennika korespondencji radiowej; 6)  właściwej współpracy wzałodze, wsposób niebudzący wątpliwości pozostałych członków załogi, skutecznego porozumiewania się znimi przy wykorzystaniu standardowej frazeologii; 7)  prowadzenia korespondencji z organami ruchu lotniczego lub statkami powietrznymi w zakresie zleconym przez dowódcę statku powietrznego.

Dziennik Ustaw 5.3.4. Praktyka. Kandydat powinien wykazać, że: 1)  podczas szkolenia lotniczego wykonał co najmniej 20 godzin lotu na statku powietrznym wyposażonym wradiostacje łączności radiotelegraficznej iradiotelefonicznej, wykonując czynności radiooperatora pokładowego pod nadzorem radiooperatora posiadającego uprawnienia dotyczące typu statku powietrznego, upoważnionego przez ośrodek szkolenia lotniczego; nie 2)  więcej niż 10 godzin lotu wymienionego wppkt1 może być zastąpionych lotami na symulatorze albo ćwiczeniami na innym urządzeniu treningowym zaakceptowanym przez Prezesa Urzędu. 5.3.5. Uprawnienia lotnicze wpisywane do licencji Do licencji radiooperatora pokładowego mogą być wpisane uprawnienia na poszczególne typy statków powietrznych tej kategorii, której dotyczy licencja. Po spełnieniu wymagań określonych wpkt5.3.5.1 upoważniają one do wykonywania czynności na tych typach statków powietrznych. 5.3.5.1. Uprawnienie dotyczące typu statku powietrznego. Uprawnienie: może być wydane radiooperatorowi pokładowemu, który ukończył szkolenia teoretyczne ipraktyczne obejmujące: 1)  a)  tematykę określoną wpkt5.3.2 i5.3.3, dotyczącą danego typu statku powietrznego, podczas szkolenia do licencji albo podczas szkolenia na dany typ statku powietrznego, b)  tematykę współpracy wzałodze wieloosobowej; może być wydane radiooperatorowi pokładowemu, który wykaże znajomość języka, wktórym są wydane instrukcje 2)  obsługi urządzeń radiowych iinstalacji zasilających te urządzenia, wktóre jest wyposażony dany typ statku powietrznego; jest 3)  ważne 12 miesięcy ijego ważność może być przedłużona, jeżeli wokresie ważności uprawnienia jego posiadacz wykonał co najmniej 10 przelotów jako radiooperator pokładowy na tym typie statku powietrznego albo jeden taki przelot pod nadzorem upoważnionego egzaminatora oraz uzyskał pozytywny wynik zegzaminu praktycznego; może być wznowione po odbyciu szkolenia wznawiającego wiadomości iumiejętności wzakresie ustalonym przez 4)  Prezesa Urzędu zuwzględnieniem lotniczej praktyki kandydata, przerwy wważności uprawnienia iwłaściwości statku powietrznego oraz po zaliczeniu egzaminów teoretycznego ipraktycznego. Rozdział6 Szczegółowe wymagania dla licencji członka personelu lotniczego niewchodzącego wskład załóg lotniczych 6.1. Licencja dyspozytora lotniczego (FDL) 6.1.1.Wiadomości iumiejętności. Kandydat powinien podczas egzaminu na licencję wykazać, że zna język angielski wstopniu umożliwiającym rozumienie pisanych tekstów angielskich dotyczących informacji operacyjnych ostatkach powietrznych, operacji lotniczych, informacji lotniczej łącznie zmapami lotniczymi irozumienie potocznej odmiany tego języka oraz mówienie wtym języku bez wad wymowy, akcentu ibłędów, które mogłyby utrudniać korespondencję radiotelefoniczną, wzakresie niezbędnym do wykonywania czynności dyspozytora lotniczego. 6.1.2. Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne obejmuje następujące przedmioty: 1) prawo lotnicze: przepisy wzakresie licencjonowania dyspozytorów lotniczych, przepisy dotyczące organów isłużb ruchu lotniczego, zasady ruchu lotniczego, procedury służb ruchu lotniczego stosowane wruchu lotniczym kontrolowanym, szczególnie przepisy olotach według wskazań przyrządów; ogólna wiedza ostatku powietrznym: zasady działania zespołów napędowych, przyrządów isystemów, ich ograniczenia operacyjne, wykaz minimalnego wyposażenia; osiągi iplanowanie lotu: masa iwyważenie, wpływ masy iwyważenia na osiągi iwłaściwości statku powietrznego; operacyjny plan lotu, wtym zużycie paliwa, jego zapasu, zasięgu iczasów lotu, wybór lotnisk zapasowych, kierowanie lotem po trasie przelotu, operacje ozwiększonym zasięgu, przygotowanie iwypełnianie planu lotu dla służb ruchu lotniczego, planowanie operacji zzastosowaniem komputera; człowiek – możliwości iograniczenia: podstawowa wiedza ofizjologii ipsychologii człowieka oraz owpływie warunków pracy dyspozytora lotniczego na możliwość popełniania błędów, owpływie stanów chorobowych, używania leków iśrodków psychotropowych na wydolność psychofizyczną, higiena życia ipracy, czynnik ludzki wlotnictwie; – 40 – Poz. 1077

2) 3)

4)

Dziennik Ustaw 5) – 41 – Poz. 1077

meteorologia: ruch układów ciśnienia atmosferycznego, struktura iprzemieszczanie się frontów mas powietrza, właściwości mas powietrza, pochodzenie irozwój zjawisk pogodowych, ich właściwości iznaczenie dla warunków startu, przelotu ilądowania, interpretacja iwykorzystanie informacji meteorologicznych, map pogodowych, prognoz iostrzeżeń, skróty ikody stosowane winformacjach meteorologicznych, procedury pozyskiwania informacji pogodowych; nawigacja: zasady nawigacji lotniczej, obliczenia nawigacyjne dla przelotów, szczególnie wykonywanych według wskazań przyrządów; procedury operacyjne: wykorzystanie dokumentacji lotniczej, operacyjnej inawigacyjnej, procedury operacyjne dotyczące przewozu ładunków imateriałów niebezpiecznych, procedury badania wypadków iincydentów lotniczych, postępowanie wrazie sytuacji awaryjnych, postępowanie wrazie działań bezprawnych, sabotażu iaktów terroru na statku powietrznym; zasady lotu: podstawowe zasady aerodynamiki iaerostatyki oraz mechaniki lotu samolotów, śmigłowców isterowców; łączność: sprzęt łączności wykorzystywany wpracy dyspozytora lotniczego, procedury ifrazeologia łączności ze statkiem powietrznym oraz stacjami isłużbami naziemnymi. 6.1.3. Szkolenie praktyczne. Podczas szkolenia praktycznego kandydat powinien nabyć umiejętności wzakresie:

6) 7)

8) 9)

1)  wykonania dokładnej iprawidłowej analizy pogody na podstawie informacji meteorologicznych opogodzie przewidywanej irzeczywistej imap pogody oraz sporządzania na tej podstawie informacji wartościowej pod względem operacyjnym opogodzie na trasie przelotu, wsąsiedztwie trasy przelotu iwrejonach lotnisk zapasowych, przewidywania tendencji do zmian pogody dla trasy przelotu, lotniska docelowego ilotnisk zapasowych, zuwzględnieniem wymagań przewozu lotniczego; 2) 3) określania optymalnych tras lotu dla odcinków przelotu isporządzania ręcznych lub komputerowych planów operacyjnych lotu iplanów lotu na potrzeby służb ruchu lotniczego; sprawowanie operacyjnego nadzoru nad lotem izapewnienia pomocy dowódcy statku powietrznego wniekorzystnych warunkach pogodowych inawigacyjnych zgodnie zprzyjętymi procedurami. 6.1.4.Doświadczenie lotnicze. Jeżeli kandydat do uzyskania licencji dyspozytora lotniczego wykonywał: 1) wokresie 3 lat bezpośrednio poprzedzających ubieganie się owydanie licencji wciągu 2 lat wprzewozie lotniczym czynności na stanowisku: a) członka załogi lotniczej statku powietrznego wprzewozie lotniczym lub b) meteorologa worganizacji przewoźnika lotniczego, lub c) kontrolera ruchu lotniczego, lub d) inspektora nadzoru technicznego nad dyspozytorami lotniczymi, lub 2) wokresie 2 lat bezpośrednio poprzedzających ubieganie się owydanie licencji czynności asystenta dyspozytora lotniczego co najmniej wciągu jednego roku

– nie wymaga się od niego ukończenia odpowiednich szkoleń teoretycznego ipraktycznego wośrodku szkolenia lotniczego, potwierdzonych odpowiednim zaświadczeniem. 6.1.4.1. Wprzypadku wykonywania przez kandydata czynności na kilku stanowiskach, októrych mowa wpkt6.1.4 ppkt1, do wymaganej praktyki może być zaliczony okres wykonywania tych czynności na każdym ze stanowisk, nie krótszy niż jeden rok. 6.1.5. Praktyka. Kandydat powinien wykazać, że w ciągu 6 miesięcy bezpośrednio poprzedzających ubieganie się oFDL odbył pod nadzorem dyspozytora lotniczego praktykę nie krótszą niż 90 dni roboczych. Praktyka powinna obejmować czynności wykonywane na stanowisku dyspozytora lotniczego. 6.1.6.Uprawnienia posiadacza licencji. Posiadacz FDL jest uprawniony do wykonywania czynności wzakresie sprawowania nadzoru operacyjnego wrozumieniu przepisów wydanych na postawie art.159 ust.1 i2 ustawy, przepisów Załącznika 6 do Konwencji oraz JAR-OPS 3 wprowadzonych do stosowania na podstawie przepisów wydanych na podstawie art.3 ust.4 pkt2 ustawy.

Dziennik Ustaw – 42 – Poz. 1077

6.1.7. FDL jest ważna wprzypadku uzyskania pozytywnego wyniku zegzaminu praktycznego, wzakresie takim jak do uzyskania tej licencji, zdawanym nie rzadziej niż co 5 lat. 6.1.7.1. Dyspozytor lotniczy może korzystać zlicencji, jeżeli od dnia przeprowadzenia egzaminu państwowego przed egzaminatorem praktycznym upłynął okres nie dłuższy niż 5 lat. 6.2. Licencja mechanika lotniczego obsługi technicznej (MML) i uprawnienia do niej wpisywane 6.2.1.Szkolenia teoretyczne ipraktyczne 6.2.1.1.Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne obejmuje następujące przedmioty: 1) prawo lotnicze – przepisy prawa międzynarodowego ikrajowego, przepisy dotyczące licencjonowania odnoszące się do licencji mechanika lotniczego obsługi technicznej iuprawnień, które mogą zostać do nich wpisane, przepisy dotyczące obsługi technicznej statków powietrznych; nauki techniczne – jednostki miar, atmosfera wzorcowa, podstawy aerodynamiki imechaniki lotu; technika lotnicza dotycząca statku powietrznego odpowiedniego do licencji iuprawnienia – rodzaje iparametry techniczne materiałów stosowanych wbudowie statku powietrznego, podstawowe zespoły iukład konstrukcyjny statku powietrznego, wytrzymałość konstrukcji statku powietrznego, techniki naprawy uszkodzeń; obsługa techniczna statku powietrznego i bezpieczeństwo obsługi statku powietrznego odpowiedniego do licencji iuprawnienia – program obsługi technicznej statku powietrznego, komponenty oograniczonej żywotności, przygotowanie materiałów iwyposażenia obsługowego, przygotowanie stanowiska obsługowego, procedury wykonania obsługi technicznej, procedury bezpieczeństwa podczas wykonywania obsługi technicznej, dokumentowanie wykonania czynności obsługowych; człowiek – możliwości iograniczenia: podstawowa wiedza ofizjologii ipsychologii człowieka oraz wpływie warunków pracy, chorób, higieny, środki ograniczające sprawność psychiczną lub fizyczną mechanika, czynnik ludzki wobsłudze statków powietrznych. 6.2.1.2.Szkolenie praktyczne. Kandydat powinien podczas szkolenia praktycznego nabyć umiejętności wzakresie: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) wykorzystania instrukcji obsługi; posługiwania się odpowiednimi narzędziami imateriałami; utrzymywania porządku na stanowisku pracy; dbałości ozdatność statku powietrznego do lotu; dokonania przeglądu po zakończeniu obsługi statku powietrznego; dokumentowania poszczególnych czynności przeglądu lub obsługi; wpisywania poświadczeń obsługi do dokumentów obsługi statku powietrznego. 6.2.2.Praktyka. Kandydat powinien wykazać, że posiada następującą praktykę wobsłudze: 1) elementów: a) płatowca, zespołu napędowego isystemów elektrycznych, b) awioniki isystemów elektrycznych samolotów albo śmigłowców nieobjętych rozporządzeniem nr216/2008 oraz wiatrakowców omaksymalnej masie do startu nieprzekraczającej (MTOM) 5700kg – 1 rok pracy wcharakterze mechanika obsługi płatowca ijego systemów lub awioniki; 2) statku powietrznego jako całości: samolotu albo śmigłowca nieobjętych rozporządzeniem nr216/2008 oraz wiatrakowca omaksymalnej masie do startu nieprzekraczającej (MTOM) 5700kg – 2 lata pracy wcharakterze mechanika lotniczego obsługi technicznej wszystkich elementów statku powietrznego; statku powietrznego jako całości: sterowca, balonu wolnego, szybowca imotoszybowca, jeżeli ma być uprawniony do poświadczenia obsługi – 2 lata pracy.

2) 3)

4)

5)

3)

Dziennik Ustaw – 43 – Poz. 1077

6.2.3.Uprawnienia lotnicze wpisane do licencji. Do MML wpisuje się co najmniej jedno znastępujących uprawnień lotniczych do poświadczenia obsługi: 1) elementów samolotów iśmigłowców nieobjętych rozporządzeniem nr216/2008 oraz wiatrakowców omaksymalnej masie do startu nieprzekraczającej (MTOM) 5700kg, odrębnie dla: a) płatowca, zespołu napędowego isystemów elektrycznych, b) awioniki isystemów elektrycznych; 2) 3) statku powietrznego jako całości: samolotu albo śmigłowca nieobjętych rozporządzeniem nr216/2008 oraz wiatrakowca omaksymalnej masie do startu nieprzekraczającej (MTOM) 5700kg; statku powietrznego jako całości: sterowca, balonu wolnego, szybowca, motoszybowca. 6.2.4.Uprawnienie lotnicze mechanika lotniczego obsługi technicznej może być wydane: 1) 2) 3) po odbyciu izaliczeniu przez kandydata szkolenia wośrodku szkolenia wymienionym w§26 rozporządzenia; kandydatowi posiadającemu wymaganą praktykę na dane uprawnienie określone wpkt6.2.2; kandydatowi, który uzyskał pozytywny wynik zegzaminu państwowego.

6.2.5. Ważność uprawnień. Uprawnienia wpisywane do licencji mechanika lotniczego obsługi technicznej wydaje się bezterminowo.

Dziennik Ustaw – 44 – Poz. 1077

Załącznik nr4

NAZWY ISKRÓTY NAZW UPRAWNIEŃ WPISYWANYCH DO LICENCJI Stosowane wlicencjach nazwy iskróty nazw uprawnień są zamieszczone w poniższej tabeli: Uprawnienie lotnicze Symbol literowy uprawnienia wpisywanego dolicencji 1 Nazwa wjęzyku polskim Nazwa wjęzyku angielskim

2

3

Uprawnienia lotnicze wpisywane do licencji członków personelu lotniczego wchodzących wskład załogi statku powietrznego TR ...... FI 2 FI 1 TRI ...... TRI(MP) ...... IR IRI TPR TPR 3/2/1 uprawnienie dotyczące typu ...... (uprawnienie ograniczone) instruktora (szkolenia ogólnego) – klasy 2 (uprawnienie) instruktora (szkolenia ogólnego) – klasy 1 (uprawnienie) instruktora szkolenia typ ...... (uprawnienie) instruktora szkolenia typ zzałogą wieloosobową ...... uprawnienie do lotów według wskazań przyrządów uprawnienie instruktora szkolenia wlotach według wskazań przyrządów uprawnienie pilota doświadczalnego uprawnienie pilota doświadczalnego klasy 3 albo 2, albo 1 Type rating Flight instructor (restricted rating) – 2 class Flight instructor (rating) – 1 class Type rating instructor ..... Multi-pilot type rating instructor ..... Instrument rating Instrument rating instructor Test pilot rating Test pilot rating 3 or 2 or 1 class

Uprawnienia lotnicze wpisywane do licencji mechaników lotniczych obsługi technicznej statków powietrznych innych niż samoloty iśmigłowce, atakże statków powietrznych wymienionych wzałączniku II do rozporządzenia nr216/2008 AFPP(A)R (uprawnienie) dotyczące płatowca, zespołu napędowego isystemów elektrycznych samolotu omasie startowej poniżej 5700kg (uprawnienie) dotyczące płatowca, zespołu napędowego isystemów elektrycznych śmigłowca omasie startowej poniżej 5700kg (uprawnienie) dotyczące płatowca, zespołu napędowego isystemów elektrycznych wiatrakowca omasie startowej poniżej 5700kg (uprawnienie) dotyczące awioniki isystemów elektrycznych statku powietrznego omasie startowej poniżej 5700kg (uprawnienie) dotyczące samolotu omasie startowej poniżej 5700kg, jako całości Airframe, power plant and electrical systems ofaeroplane of weight below 5700kg (rating) Airframe, power plant and electrical systems ofhelicopter of weight below 5700kg (rating) Airframe of autogiro of weight below 5700kg (rating) Avionics of aircraft and electrical systems ofweight below 5700kg (rating) Totality of aeroplane of weight below 5700kg (rating)

AFPP(H)R

AFPP(AG)R

AV(A)

TM(A)R

Dziennik Ustaw TM(H)R TM(AG)R TM(AS)R TM(FB)R TM(G)R TM(MG)R – 45 – (uprawnienie) dotyczące śmigłowca omasie startowej poniżej 5700kg, jako całości (uprawnienie) dotyczące wiatrakowca omasie startowej poniżej 5700kg, jako całości (uprawnienie) dotyczące sterowca jako całości (uprawnienie) dotyczące balonu wolnego jako całości (uprawnienie) dotyczące szybowca jako całości (uprawnienie) dotyczące motoszybowca jako całości Poz. 1077 Totality of helicopter of weight below 5700kg (rating) Totality of autogiro of weight below 5700kg (rating) Totality of airship (rating) Totality of free balloon (rating) Totality of total glider motor (rating) Totality of total motor glider (rating)

Dziennik Ustaw – 46 – Poz. 1077

Załącznik nr 5

WZÓR ŚWIADECTWA UZNANIA

Strona 1 (awers)

RZECZPOSPOLITA POLSKA REPUBLIC OF POLAND Urząd Lotnictwa Cywilnego – ULC

II III IV IVa V

Świadectwo uznania licencji Certificate of licence validation

Civil Aviation Authority – CAA

Numer świadectwa/Certificate number:

XX/YY/ZZ

Imię i nazwisko posiadacza/Name and surname of holder: Data i miejsce urodzenia/Date and place of birth:

Adres zamieszkania /Address of holder:

ŚWIADECTWO UZNANIA CERTIFICATE OF VALIDATION

VI VII X

Obywatelstwo/Nationality: Podpis posiadacza/Signature of holder:

Podpis wydającego/Signature of issuing officer:

do lotów w FIR EPWW flight in FIR EPWW only

Data wydania/Date of issue:

XI

Pieczęć wydającego/Stamp of CAA:

Ia IIa IIIa IX

Państwo wydania uznawanej licencji:

Ia IIa IIIa IX

State of issue the orginal licence:

Nazwa uznawanej licencji:

Title of orginal licence:

Numer uznawanej licencji:

Number of original licence:

Ważność: Niniejsze świadectwo uznania jest ważne do dnia / / / Posiadacz świadectwa może korzystać z wynikających z niego uprawnień tylko wtedy, gdy posiada ważne orzeczenie lotniczo-lekarskie właściwe dla tych uprawnień Posiadacz świadectwa jest upoważniony do korzystania z uprawnień licencyjnych i ważnych uprawnień lotniczych wpisanych do niniejszego świadectwa Świadectwo może być wykorzystywane tylko łącznie z dowodem tożsamości posiadacza ze zdjęciem oraz z oryginalną licencją

Validity: This certificate of validation is valid to …/…/…/ The privileges of the licence shall be exercised only if the holder has a valid medical certificate for the required privilege. The certificate holder is entitled to exercise licence privileges and valid ratings placed in this certificate. This certificate must be accompanied by an legal identity document of the licence holder containing a photograph and by original licence.

XIII

Uwagi i ograniczenia:

XIII

Remarks and limitations:

Dziennik Ustaw

Strona 2 (rewers)

XIIa

– 47 –

Poz. 1077

Uznane uprawnienia lotnicze / Validated ratings:

Klasa/typ/IR/ inne Class/Type/IR/ other

Data ważności Valid until

Uwagi i ograniczenia Remarks & Restrictions

Celowo pozostawiono niezapisaną. Intentionally left blank.

Skróty zastosowane w tym świadectwie Abbreviations used in this certificate

Celowo pozostawiono niezapisaną. Intentionally left blank.

pobierz plik

Dziennik Ustaw Poz. 1077 z 2013 - pozostałe dokumenty:

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1742 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie wymagań dotyczących sprawności technicznej sprzętu przeznaczonego do stosowania środków ochrony roślin

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1741 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu wspierania osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1740 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie wysokości wynagrodzenia członków i personelu pomocniczego komisji regulacyjnych działających na podstawie ustaw o stosunku Państwa do kościołów oraz związków wyznaniowych w roku 2014

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1739 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie dokumentowania działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1738 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 30 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadania statutu Transportowemu Dozorowi Technicznemu

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1737 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przeprowadzania ochronnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1736 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 31 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1735 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1734 z 20132013-12-31

    Ustawa z dnia 22 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1733 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad użycia oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w czasie stanu wyjątkowego

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1732 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad zatrudniania pracowników w jednostkach wojskowych przewidzianych do użycia lub pobytu poza granicami państwa

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1731 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie wykonywania przez operatorów pocztowych zadań na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa i bezpieczeństwa i porządku publicznego

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1730 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie stanowisk służbowych w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym oraz wymagań w zakresie wykształcenia i kwalifikacji zawodowych, jakie powinni spełniać funkcjonariusze na poszczególnych stanowiskach służbowych

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1729 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadania statutu Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1728 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie udzielania wsparcia nowej inwestycji z Funduszu Strefowego

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1727 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1726 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 30 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań, jakie powinien spełnić podmiot wnioskujący o wyznaczenie go jako jednostkę uprawnioną, sposobu i trybu przeprowadzania kontroli oraz wzoru sprawozdania oceniającego

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1725 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 30 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dopuszczenia jednostkowego pojazdu

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1724 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie wprowadzenia programu zwalczania gąbczastej encefalopatii bydła na 2014 r.

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1723 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 24 grudnia 2013 r. w sprawie Systemu Wspomagania Decyzji Państwowej Straży Pożarnej

  • Dziennik Ustaw Nr 0, poz. 1722 z 20132013-12-31

    Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień

porady prawne online

Informujemy, iż zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalsze rozpowszechnianie artykułów i porad prawnych publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione.