Rozdział 4

Szkolenie osób ubiegających się o uprawnienie do kierowania pojazdami

Art. 21. 1. Osoba ubiegajÄ…ca siÄ™ o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub uprawnienia do kierowania tramwajem może rozpocząć szkolenie nie wczeÅ›niej niż 3 miesiÄ…ce przed osiÄ…gniÄ™ciem minimalnego wieku, o którym mowa odpowiednio w art. 8 lub 9, wymaganego od kierujÄ…cego pojazdem objÄ™tego tym uprawnieniem, a jeżeli osobÄ… tÄ… jest uczeÅ„ uczestniczÄ…cy w zajÄ™ciach szkolnych w szkole, w której podstawa programowa ksztaÅ‚cenia w zawodzie przewiduje uzyskanie umiejÄ™tnoÅ›ci kierowania pojazdem silnikowym, okres ten wynosi 12 miesiÄ™cy.
2. Osoba, która nie ukoÅ„czyÅ‚a 18 lat, może rozpocząć szkolenie za pisemnÄ… zgodÄ… rodzica lub opiekuna.

Art. 22. 1. Nie może być szkolona osoba:
1) niespeÅ‚niajÄ…ca wymagaÅ„, o których mowa w art. 21;
2) w stosunku do której zostaÅ‚ orzeczony prawomocnym wyrokiem sÄ…du zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych - w okresie i zakresie obowiÄ…zywania tego zakazu;
3) w stosunku do której wydano decyzjÄ™ o cofniÄ™ciu uprawnienia do kierowania pojazdami lub zatrzymaniu prawa jazdy - w okresie i zakresie obowiÄ…zywania tej decyzji;
4) nieposiadajÄ…ca:
a) orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem,
b) orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem - nie dotyczy uprawnień w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T.
2. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się także wobec osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnień w zakresie prawa jazdy kategorii:
1) B1 lub B - w okresie obowiÄ…zywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmujÄ…cego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 lub A;
2) C1, C, D1 lub D - w okresie obowiÄ…zywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmujÄ…cego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii B;
3) B+E, C1+E, C+E, D1+E lub D+E - w okresie obowiÄ…zywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmujÄ…cego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii B lub odpowiednio kategorii C1, C, D1 lub D.
3. Przepis ust. 1 pkt 3 stosuje się także wobec osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnień w zakresie prawa jazdy kategorii:
1) C1, C, D1 lub D - w okresie obowiązywania decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami lub zatrzymaniu prawa jazdy obejmującej uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii B;
2) B+E, C1+E, C+E, D1+E lub D+E - w okresie obowiązywania decyzji o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami lub zatrzymaniu prawa jazdy obejmującej uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii B lub odpowiednio kategorii C1, C, D1 lub D.

Art. 23. 1. Szkolenie osoby ubiegajÄ…cej siÄ™ o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub uprawnienia do kierowania tramwajem odbywa siÄ™ w formie:
1) kursu;
2) zajęć szkolnych - w zakresie uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi, z wyłączeniem uprawnień w zakresie prawa jazdy kategorii A1, A2 i A.
2. Szkolenie osoby ubiegajÄ…cej siÄ™ o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem lub pojazdem silnikowym jest prowadzone zgodnie z programem szkolenia i obejmuje:
1) część teoretycznÄ… przeprowadzanÄ… w formie wykÅ‚adów i ćwiczeÅ„ w zakresie:
a) podstaw kierowania pojazdem i uczestnictwa w ruchu drogowym,
b) obowiÄ…zków i praw kierujÄ…cego pojazdem;
2) część praktycznÄ… w zakresie kierowania pojazdem, zwanÄ… dalej „naukÄ… jazdy", przeprowadzanÄ…:
a) na placu manewrowym,
b) w ruchu miejskim oraz
c) w ruchu poza obszarem zabudowanym;
3) naukÄ™ udzielania pierwszej pomocy przeprowadzanÄ… w formie wykÅ‚adów i zajęć praktycznych;
4) kontrolne sprawdzenie poziomu osiÄ…gniÄ™tej wiedzy i umiejÄ™tnoÅ›ci, zwane dalej „egzaminem wewnÄ™trznym".
3. WykÅ‚ady, o których mowa w ust. 2 pkt 1, mogÄ… być przeprowadzone w formie nauczania na odlegÅ‚ość z wykorzystaniem technik komputerowych i Internetu pod nadzorem oÅ›rodka szkolenia kierowców.
4. Egzamin wewnÄ™trzny jest przeprowadzany odpowiednio po ukoÅ„czeniu zajęć, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3 lub ust. 3, przez instruktora lub wykÅ‚adowcÄ™ wyznaczonych przez kierownika podmiotu prowadzÄ…cego szkolenie. WykÅ‚adowca przeprowadza wyÅ‚Ä…cznie część teoretycznÄ… egzaminu wewnÄ™trznego.
5. Szkolenie osoby ubiegajÄ…cej siÄ™ o uzyskanie uprawnienia do kierowania tramwajem obejmuje:
1) część teoretycznÄ… w zakresie podstaw kierowania tramwajem, uczestnictwa w ruchu drogowym i obsÅ‚ugi technicznej tramwaju, przeprowadzanÄ… w formie wykÅ‚adów;
2) część praktyczną w zakresie obsługi technicznej i kierowania tramwajem;
3) ćwiczenia sprawdzajÄ…ce wiedzÄ™ i umiejÄ™tnoÅ›ci z zakresu, o którym mowa w pkt 1 i 2;
4) naukÄ™ udzielania pierwszej pomocy przeprowadzanÄ… w formie wykÅ‚adów i zajęć praktycznych.
6. Czas poÅ›wiÄ™cony na przeprowadzenie zajęć, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3 oraz ust. 3 i 5, powinien być dostosowany do umiejÄ™tnoÅ›ci i predyspozycji osoby szkolonej, nie krótszy jednak od minimalnych wymagaÅ„ okreÅ›lonych dla uprawnieÅ„ danej kategorii prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem.
7. Przepisy ust. 1-4 i 6 stosuje się odpowiednio do szkolenia żołnierzy na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz funkcjonariuszy służb podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

Art. 24. Nauka jazdy jest prowadzona:
1) pojazdem:
a) odpowiadającym wymaganiom określonym dla danej kategorii prawa jazdy lub dla pozwolenia na kierowanie tramwajem,
b) oznakowanym kwadratowÄ… tablicÄ… barwy niebieskiej z biaÅ‚Ä… literÄ… „L",
c) przystosowanym do nauki jazdy, zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 66 ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym,
d) posiadajÄ…cym adnotacjÄ™ w dowodzie rejestracyjnym o speÅ‚nieniu wymagaÅ„, o których mowa w lit. a-c, dokonywanÄ… przez odpowiedni organ, na podstawie pozytywnego wyniku badania technicznego przeprowadzonego przez stacjÄ™ kontroli pojazdów, o której mowa w art. 83 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym - nie dotyczy tramwaju;
2) pojazdem odpowiednio przystosowanym do rodzaju niepeÅ‚nosprawnoÅ›ci speÅ‚niajÄ…cym warunki, o których mowa w pkt 1 lit. a i b - w przypadku szkolenia osoby niepeÅ‚nosprawnej.

Art. 25. 1. Podczas jazdy osoby ubiegajÄ…cej siÄ™ o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub uprawnienia do kierowania tramwajem, wobec instruktora stosuje siÄ™ przepisy dotyczÄ…ce kierujÄ…cego pojazdem, w szczególnoÅ›ci w zakresie:
1) dokumentów wymaganych do kierowania pojazdem i używania pojazdu;
2) zawartości w organizmie alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.
2. Instruktor, niezależnie od dokumentów wymaganych od kierujÄ…cego pojazdem, jest obowiÄ…zany posiadać i okazywać na żądanie uprawnionego podmiotu legitymacjÄ™ instruktora.
3. Nie można prowadzić zajęć z osobÄ… ubiegajÄ…cÄ… siÄ™ o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub uprawnienia do kierowania tramwajem, która znajduje siÄ™ w stanie nietrzeźwoÅ›ci, w stanie po użyciu alkoholu lub Å›rodka dziaÅ‚ajÄ…cego podobnie do alkoholu.
4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się do szkolenia żołnierzy na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz funkcjonariuszy służb podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

Art. 26. 1. Szkolenie osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem lub pojazdem silnikowym w formie kursu, z zastrzeżeniem ust. 3, jest prowadzone przez:
1) oÅ›rodek szkolenia kierowców - jednostkÄ™ organizacyjnÄ… przedsiÄ™biorcy wpisanego do rejestru przedsiÄ™biorców prowadzÄ…cych oÅ›rodek szkolenia kierowców;
2) jednostkę wojskową - w zakresie szkolenia żołnierzy na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
3) jednostkÄ™ organizacyjnÄ… sÅ‚użb podlegÅ‚ych lub nadzorowanych przez ministra wÅ‚aÅ›ciwego do spraw wewnÄ™trznych - w zakresie szkolenia osób na potrzeby tych sÅ‚użb.
2. Szkolenie osób w formie nauczania na odlegÅ‚ość z wykorzystaniem technik komputerowych i Internetu, o którym mowa w art. 23 ust. 3, jest prowadzone wyÅ‚Ä…cznie przez oÅ›rodek szkolenia kierowców posiadajÄ…cy poÅ›wiadczenie potwierdzajÄ…ce speÅ‚nianie dodatkowych wymagaÅ„.
3. Szkolenie osoby ubiegajÄ…cej siÄ™ o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi w formie zajęć szkolnych jest prowadzone dla uczniów (sÅ‚uchaczy) przez szkoÅ‚Ä™, jeżeli w podstawie programowej ksztaÅ‚cenia w danym zawodzie jest przewidziane uzyskanie umiejÄ™tnoÅ›ci kierowania pojazdami silnikowymi.
4. Szkolenie osoby ubiegajÄ…cej siÄ™ o uzyskanie uprawnienia do kierowania tramwajem jest prowadzone przez podmiot wykonujÄ…cy przewozy tramwajem.
5. Zajęcia podczas szkolenia prowadzą:
1) zatrudniony w oÅ›rodku szkolenia instruktor lub bÄ™dÄ…cy instruktorem przedsiÄ™biorca prowadzÄ…cy oÅ›rodek szkolenia kierowców - w zakresie, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1 i 2;
2) nauczyciel posiadajÄ…cy uprawnienia instruktora - w zakresie, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1 i 2;
3) osoba, o której mowa w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 wrzeÅ›nia 2006 r. o PaÅ„stwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410, z późn. zm.) - w zakresie, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 3 oraz ust. 5 pkt 4;
4) instruktor nauki jazdy - w przypadku szkolenia prowadzonego przez jednostkÄ™ wojskowÄ…, jednostkÄ™ organizacyjnÄ… sÅ‚użb podlegÅ‚ych lub nadzorowanych przez ministra wÅ‚aÅ›ciwego do spraw wewnÄ™trznych lub podmiot wykonujÄ…cy przewozy tramwajem - w zakresie, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1 i 2 lub odpowiednio w art. 23 ust. 5 pkt 1 i 2.
6. ZajÄ™cia, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1 i art. 23 ust. 5 pkt 1, mogÄ… być prowadzone przez wykÅ‚adowcÄ™.
7. ZajÄ™cia, o których mowa w art. 23 ust. 3, sÄ… prowadzone pod nadzorem zatrudnionego w oÅ›rodku szkolenia kierowców instruktora lub wykÅ‚adowcy.
8. Instruktor lub wykładowca prowadzi zajęcia wyłącznie w zakresie uzyskiwania uprawnień odpowiedniej kategorii prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, odpowiednio do posiadanych uprawnień.
9. OÅ›rodek szkolenia kierowców prowadzi szkolenie wyÅ‚Ä…cznie na terenie powiatu, w którym zostaÅ‚ zgÅ‚oszony do rejestru przedsiÄ™biorców, o którym mowa w art. 28 ust. 1, oraz na terenie powiatu sÄ…siedniego.
10. Przepisu ust. 9 nie stosuje siÄ™ do:
1) nauki jazdy przeprowadzanej w ruchu miejskim oraz w ruchu poza obszarem zabudowanym - dla szkolenia w zakresie uzyskiwania uprawnień do prowadzenia motoroweru lub pojazdu silnikowego dowolnej kategorii prawa jazdy;
2) nauki jazdy przeprowadzanej na placu manewrowym - dla szkolenia w zakresie uprawnień prawa jazdy kategorii B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D lub D+E.

Art. 27. 1. Kierownik oÅ›rodka szkolenia kierowców jest obowiÄ…zany:
1) przedstawić staroÅ›cie wÅ‚aÅ›ciwemu ze wzglÄ™du na miejsce prowadzenia oÅ›rodka szkolenia kierowców, najpóźniej w nastÄ™pnym dniu roboczym od dnia rozpoczÄ™cia kursu, informacjÄ™ o terminie, czasie i miejscu, w których bÄ™dÄ… prowadzone zajÄ™cia, wraz z listÄ… uczestników kursu;
2) prowadzić dokumentację kursu;
3) przedstawić staroÅ›cie wÅ‚aÅ›ciwemu ze wzglÄ™du na miejsce prowadzenia oÅ›rodka szkolenia kierowców, najpóźniej 3 dni przed planowanym przeprowadzeniem egzaminu wewnÄ™trznego, informacjÄ™ o terminie i miejscu jego przeprowadzenia;
4) przekazywać staroÅ›cie, o którym mowa w pkt 1, w terminie 14 dni od dnia zakoÅ„czenia kursu i wydania zaÅ›wiadczenia o jego ukoÅ„czeniu, nastÄ™pujÄ…ce dane osób, które ukoÅ„czyÅ‚y kurs:
a) imiÄ™ i nazwisko,
b) datÄ™ i miejsce urodzenia,
c) numer ewidencyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji LudnoÅ›ci (PESEL), zwany dalej „numerem PESEL", a w przypadku osoby nieposiadajÄ…cej numeru PESEL - seriÄ™, numer i nazwÄ™ dokumentu potwierdzajÄ…cego tożsamość oraz nazwÄ™ paÅ„stwa, które wydaÅ‚o ten dokument,
d) adres zamieszkania,
e) zakres ukończonego kursu,
f) imiÄ™ i nazwisko odpowiednio instruktora lub wykÅ‚adowcy, który prowadziÅ‚ zajÄ™cia, jego numer ewidencyjny oraz numer ewidencyjny jednostki szkolÄ…cej;
5) umożliwić osobie upoważnionej przez starostę przeprowadzenie kontroli wymaganej dokumentacji, kontroli prowadzonych zajęć oraz uczestnictwo w tych zajęciach;
6) skÅ‚adać staroÅ›cie, o którym mowa w pkt 1, dokumenty zawierajÄ…ce informacjÄ™ o przeprowadzonych kursach:
a) do dnia 31 stycznia każdego roku - w zakresie dotyczącym poprzedniego roku,
b) w terminie 14 dni od dnia, w którym przedsiÄ™biorca zrezygnowaÅ‚ z prowadzenia oÅ›rodka szkolenia kierowców lub w którym wydano decyzjÄ™ o zakazie prowadzenia przez przedsiÄ™biorcÄ™ oÅ›rodka szkolenia kierowców - w zakresie dotyczÄ…cym okresu od dnia 1 stycznia bieżącego roku do tego dnia.
2. Kierownik podmiotu innego niż wymieniony w ust. 1, prowadzącego szkolenie w formie kursu, jest obowiązany:
1) przedstawić staroÅ›cie wÅ‚aÅ›ciwemu ze wzglÄ™du na siedzibÄ™ tego podmiotu najpóźniej w nastÄ™pnym dniu roboczym od dnia rozpoczÄ™cia kursu informacjÄ™ o terminie, czasie i miejscu, w których bÄ™dÄ… prowadzone zajÄ™cia, wraz z listÄ… uczestników kursu;
2) prowadzić dokumentację kursu;
3) przekazywać staroÅ›cie, o którym mowa w pkt 1, w terminie 14 dni od dnia zakoÅ„czenia kursu i wydania zaÅ›wiadczenia o jego ukoÅ„czeniu, nastÄ™pujÄ…ce dane osób, które ukoÅ„czyÅ‚y kurs:
a) imiÄ™ i nazwisko,
b) datÄ™ i miejsce urodzenia,
c) numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadajÄ…cej numeru PESEL - seriÄ™, numer i nazwÄ™ dokumentu potwierdzajÄ…cego tożsamość oraz nazwÄ™ paÅ„stwa, które wydaÅ‚o ten dokument,
d) adres zamieszkania,
e) zakres ukończonego kursu,
f) imiÄ™ i nazwisko odpowiednio instruktora lub wykÅ‚adowcy, który prowadziÅ‚ zajÄ™cia, jego numer ewidencyjny oraz numer ewidencyjny jednostki szkolÄ…cej;
4) umożliwić osobie upoważnionej przez starostę przeprowadzenie kontroli wymaganej dokumentacji, kontroli prowadzonych zajęć oraz uczestnictwo w tych zajęciach;
5) skÅ‚adać staroÅ›cie, o którym mowa w pkt 1, dokumenty zawierajÄ…ce informacjÄ™ o przeprowadzonych kursach:
a) do dnia 31 stycznia każdego roku - w zakresie dotyczącym poprzedniego roku,
b) w terminie 14 dni od dnia, w którym podmiot zrezygnowaÅ‚ z prowadzenia szkolenia kierowców lub w którym wydano decyzjÄ™ o zakazie prowadzenia przez podmiot szkolenia kierowców - w zakresie dotyczÄ…cym okresu od dnia 1 stycznia bieżącego roku do tego dnia.
3. Przepis ust. 2 pkt 1, 4 i 5 nie dotyczy jednostek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 3.
4. OÅ›rodek szkolenia kierowców lub inny podmiot prowadzÄ…cy szkolenie wydaje osobie ubiegajÄ…cej siÄ™ o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub uprawnienia do kierowania tramwajem zaÅ›wiadczenie o ukoÅ„czeniu szkolenia, jeżeli osoba ta:
1) uczestniczyła:
a) w minimum 80% przewidzianych w programie zajęć, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1 oraz w art. 23 ust. 5 pkt 1,
b) we wszystkich przewidzianych w programie zajÄ™ciach, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 2 i 3 oraz w art. 23 ust. 5 pkt 2-4;
2) uzyskała pozytywny wynik egzaminu wewnętrznego.
5. ZaÅ›wiadczenie, o którym mowa w ust. 4, podpisuje odpowiednio kierownik oÅ›rodka szkolenia kierowców albo kierownik innego podmiotu prowadzÄ…cego szkolenie.
6. Starosta, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, może umożliwić przekazywanie informacji oraz danych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 3 i 4 oraz ust. 2 pkt 1 i 3 w formie elektronicznej z wykorzystaniem bezpiecznego podpisu elektronicznego.
7. Dokumentacja, o której mowa w ust. 1 pkt 2 oraz w ust. 2 pkt 2, z wyÅ‚Ä…czeniem wydawania zaÅ›wiadczeÅ„ o ukoÅ„czeniu kursu, może być prowadzona w formie elektronicznej.