Art. 8. § 1. Każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną.
§ 2. (skreślony)
Art. 9. W razie urodzenia się dziecka domniemywa się, że przyszło ono na świat żywe.
Art. 10. § 1. Pełnoletnim jest, kto ukończył lat osiemnaście.
§ 2. Przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletność. Nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa.
Art. 11. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności.
Art. 12. Nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły lat trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie.
Art. 13. § 1. Osoba, która ukończyła lat trzynaście, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem.
§ 2. Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia się opiekę, chyba że pozostaje on jeszcze pod władzą rodzicielską.
Art. 14. § 1. Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna.
§ 2. Jednakże gdy osoba niezdolna do czynności prawnych zawarła umowę należącą do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, umowa taka staje się ważna z chwilą jej wykonania, chyba że pociąga za sobą rażące pokrzywdzenie osoby niezdolnej do czynności prawnych.
Art. 15. Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają małoletni, którzy ukończyli lat trzynaście, oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo.
Art. 16. § 1. Osoba pełnoletnia może być ubezwłasnowolniona częściowo z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego, lecz potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw.
§ 2. Dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo ustanawia się kuratelę.
Art. 17. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego.
Art. 18. § 1. Ważność umowy, która została zawarta przez osobę ograniczoną w zdolności do czynności prawnych bez wymaganej zgody przedstawiciela ustawowego, zależy od potwierdzenia umowy przez tego przedstawiciela.
§ 2. Osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może sama potwierdzić umowę po uzyskaniu pełnej zdolności do czynności prawnych.
§ 3. Strona, która zawarła umowę z osobą ograniczoną w zdolności do czynności prawnych, nie może powoływać się na brak zgody jej przedstawiciela ustawowego. Może jednak wyznaczyć temu przedstawicielowi odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu.
Art. 19. Jeżeli osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych dokonała sama jednostronnej czynności prawnej, do której ustawa wymaga zgody przedstawiciela ustawowego, czynność jest nieważna.
Art. 20. Osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może bez zgody przedstawiciela ustawowego zawierać umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego.
Art. 21. Osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może bez zgody przedstawiciela ustawowego rozporządzać swoim zarobkiem, chyba że sąd opiekuńczy z ważnych powodów inaczej postanowi.
Art. 22. Jeżeli przedstawiciel ustawowy osoby ograniczonej w zdolności do czynności prawnych oddał jej określone przedmioty majątkowe do swobodnego użytku, osoba ta uzyskuje pełną zdolność w zakresie czynności prawnych, które tych przedmiotów dotyczą. Wyjątek stanowią czynności prawne, do których dokonania nie wystarcza według ustawy zgoda przedstawiciela ustawowego.
Art. 22[1]. Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
Art. 23. Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Art. 24. § 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
§ 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
§ 3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym.
Poprzedni rozdział: Dział I OSOBY FIZYCZNE | Następny rozdział: Rozdział II Miejsce zamieszkania |
Czy osoba małoletnia może prowadzić działalność gospodarczą i otrzymać koncesję?
Jak rozumiane jest pojęcie przedsiębiorcy? Zgodnie z art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, który stanowi, że przedsiębiorcą (...)
Zawieranie umowy z osobą fizyczną
Podpisując każdą umowę, musimy zachować ostrożność, ponieważ jej brak może nas w przyszłości drogo kosztować. Każda umowa powinna być dostosowana (...)
Małoletni wspólnik spółki z o.o.
O ile umowa spółki z o.o. nie przewiduje ograniczeń w przedmiocie wstąpienia spadkobierców na miejsce zmarłego wspólnika, małoletni (...)
Zdolnym do odziedziczenia spadku po spadkodawcy może być tylko taka osoba, której przysługuje zdolność do dziedziczenia, czyli wynikająca (...)
W prawie cywilnym znana jest umowa poręczenia w której poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek gdyby (...)
Kiedy władza rodzicielska ustaje?
Przyczyny ustania władzy rodzicielskiej podzielić można na 3 grupy: ustanie z przyczyny naturalnej, ustanie z mocy prawa oraz ustanie na podstawie orzeczenia (...)
Jak zgłosić wyjazd za granicę?
Każdy, kto wyjeżdża za granicę na dłużej niż 6 miesięcy bądź planuje na stałe wyjechać z Polski, musi zgłosić swój wyjazd najpóźniej (...)
Kto może zostać ubezwłasnowolniony? Jakie są skutki ubezwłasnowolnienia
Często zdarza się, że dana osoba nie jest w stanie decydować o swoim życiu, lub nawet nie potrafi podjąć najprostszych decyzji. Może to być wynikiem (...)
Renta z tytułu niezdolności do pracy
Świadczenie to przysługuje osobie, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności (...)
Jakie są przyczyny ogłoszenia upadłości?
Aby prawidłowo odpowiedzieć na tak postawione pytanie, należy najpierw określić jaki jest cel postępowania upadłościowego. Celem tego postępowania (...)
Co to jest zdolność procesowa?
Zdolność do czynności procesowych (zdolność procesowa) jest pochodną zdolności do czynności prawnych. Zgodnie z art. 65 k.p.c. Zdolność do czynności (...)
Z jakich przyczyn mogą wynikać ograniczenia zdolności do czynności prawnych?
System prawa wyraźnie limituje zakres zdolności do czynności prawnej niektórym kategoriom osób. Zasadniczym powodem takiego stanu rzeczy (...)
W przypadku spraw cywilnych sąd grodzki upoważniony jest do prowadzenia postępowań w trybie uproszczonym. Przed sądem może występować osoba,która (...)
Zgodnie z artykułem 65 kodeksu postępowania cywilnego zdolność do czynności procesowych (zdolność procesową) mają osoby fizyczne posiadające (...)
Czy dziecko może być właścicielem nieruchomości?
Małoletni może być podmiotem praw i obowiązków (gdyż posiada zdolność prawną), czyli może być np.: właścicielem nieruchomości, (...)
Sam fakt umieszczenia Pańskiej byłej żony w szpitalu psychiatrycznym nie wpływa na jej możliwość wszczynania spraw sądowych. Zdolność do (...)
Czy ubezwłasnowolniony całkowicie zachowuje swój majątek?
Jednocześnie należy zauważyć, iż fakt utraty zdolności do czynności prawnych w wyniku orzeczenia o ubezwłasnowolnieniu całkowitym nie skutkuje (...)
Czym różni się zdolność sądowa od zdolności procesowej?
Zgodnie z art. 64 §1 k.p.c. zdolnością sądową jest zdolność występowania w procesie jako strona. Zdolność ta przysługuje każdej osobie fizycznej, (...)
Czy wśród założycieli stowarzyszenia może być osoba, która ukończyła dopiero 16 lat?
Należy odróżnić założyciela stowarzyszenia od jego członków. Założycielem stowarzyszenia w myśl ustawy może być jedynie obywatel polski mający (...)
Czy można zawrzeć umowę zlecenie z osobą niepełnoletnią, powyżej 16-go roku życia?
Zgodnie z polskim porządkiem prawnym, osoby fizyczne do ukończenia 18 roku życia, a po ukończeniu 13 roku życia mają ograniczoną zdolność do czynności (...)
Informujemy, iż zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalsze rozpowszechnianie artykułów i porad prawnych publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione.