Art. 992. Przy ustalaniu udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczania zachowku uwzględnia się także spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni.
Art. 993. Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku, stosownie do przepisów poniższych, darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę.
Art. 994. § 1. Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, darowizn na rzecz osób nie będących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.
§ 2. Przy obliczaniu zachowku należnego zstępnemu nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego.
§ 3. Przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa.
Art. 995. § 1. Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku.
§ 2. Wartość przedmiotu zapisu windykacyjnego oblicza się według stanu z chwili otwarcia spadku, a według cen z chwili ustalania zachowku.
Art. 996. Zapis windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz uprawnionego do zachowku zalicza się na należny mu zachowek. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest dalszy zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek także zapis windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz jego wstępnego.
Art. 997. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek poniesione przez spadkodawcę koszty wychowania oraz wykształcenia ogólnego i zawodowego, o ile koszty te przekraczają przeciętną miarę przyjętą w danym środowisku.
Art. 998. § 1. Jeżeli uprawniony do zachowku jest powołany do dziedziczenia, ponosi on odpowiedzialność za zapisy zwykłe i polecenia tylko do wysokości nadwyżki przekraczającej wartość udziału spadkowego, który stanowi podstawę do obliczenia należnego uprawnionemu zachowku.
§ 2. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy zapis zwykły na rzecz uprawnionego do zachowku został obciążony dalszym zapisem lub poleceniem albo uczyniony pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu.
Art. 999. Jeżeli spadkobierca obowiązany do zapłaty zachowku jest sam uprawniony do zachowku, jego odpowiedzialność ogranicza się tylko do wysokości nadwyżki przekraczającej jego własny zachowek.
Art. 1000. § 1. Jeżeli uprawniony nie może otrzymać należnego mu zachowku od spadkobiercy lub osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny, może on żądać od osoby, która otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku. Jednakże obdarowany jest obowiązany do zapłaty powyższej sumy tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem darowizny.
§ 2. Jeżeli obdarowany sam jest uprawniony do zachowku, ponosi on odpowiedzialność względem innych uprawnionych do zachowku tylko do wysokości nadwyżki przekraczającej jego własny zachowek.
§ 3. Obdarowany może zwolnić się od obowiązku zapłaty sumy potrzebnej do uzupełnienia zachowku przez wydanie przedmiotu darowizny.
Art. 1001. Spośród kilku obdarowanych obdarowany wcześniej ponosi odpowiedzialność stosownie do przepisów artykułu poprzedzającego tylko wtedy, gdy uprawniony do zachowku nie może uzyskać uzupełnienia zachowku od osoby, która została obdarowana później.
Art. 1002. Roszczenie z tytułu zachowku przechodzi na spadkobiercę osoby uprawnionej do zachowku tylko wtedy, gdy spadkobierca ten należy do osób uprawnionych do zachowku po pierwszym spadkodawcy.
Art. 1008. Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku:
1) wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
2) dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
3) uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Art. 1009. Przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinna wynikać z treści testamentu.
Art. 1010. § 1. Spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeżeli mu przebaczył.
§ 2. Jeżeli w chwili przebaczenia spadkodawca nie miał zdolności do czynności prawnych, przebaczenie jest skuteczne, gdy nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem.
Art. 1011. Zstępni wydziedziczonego zstępnego są uprawnieni do zachowku, chociażby przeżył on spadkodawcę.
Poprzedni rozdział: Dział IV. WYKONAWCA TESTAMENTU (art. 986 - 990) | Następny rozdział: Tytuł V PRZYJĘCIE I ODRZUCENIE SPADKU |
Jak liczyć termin przedawnia się roszczenie o zachowek?
Roszczenia majątkowe co do zasady ulegają przedawnieniu. Powoduje to, że w razie ich dochodzenia, ten przeciwko komu przysługuje roszczenie może (...)
Roszczenie o zachowek jest formą ochrony prawnej interesów majątkowych osób najbliższych spadkobiercy. Dzięki niemu mogą oni dochodzić (...)
Zachowek - czym jest zachowek i komu się należy?
Podstawową zasadą prawa spadkowego jest swoboda testowania. Oznacza ona, iż spadkodawca może za życia w drodze testamentu dowolnie rozrządzić swoim (...)
Chcąc przekazać bliskim swoją nieruchomość za życia, wiele osób decyduje się na dokonanie umowy darowizny. Jednakże nie jest to jedyna droga. (...)
Zachowek - kto jest uprawniony i w jaki sposób to uprawnienie jest realizowane?
Według zasady swobody testowania spadkodawca może ustanowić spadkobiercą całego swojego majątku osobę spoza kręgu najbliższych krewnych. Zabezpieczenie (...)
Do którego sądu złożyć pozew o zapłatę?
Dochodząc swojej należności, musimy oprócz zebrania odpowiednich dowodów, sformułować odpowiednie zapisy w pozwie. Jednym z najistotniejszych (...)
Kiedy przedawnia się roszczenie o zachowek? Przykłady praktyczne liczenia terminu.
Pojawia się niebezpieczeństwo, że spadkodawca sporządzi testament, na podstawie którego najbliżsi zostaną pozbawieni udziału w spadku, bo ten w (...)
Jakie postanowienia może zawierać testament?
Testament jest czynnością ściśle sformalizowaną, co oznacza, iż na jego treść mogą składać się jedynie oznaczone, konkretne postanowienia. (...)
Jak obliczyć wysokość zachowku?
Prawo spadkowe wyposaża określone osoby (zstępnych, małżonka i w zasadzie rodziców spadkodawcy) w instrument, umożliwiający uzyskanie należnej (...)
Kto może złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku?
Zgodnie z prawem nabycie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Jednakże by móc się legitymować tytułem spadkobiercy, musimy uzyskać (...)
Przepisy nie określają od kiedy uprawnieni do zachowku moga występowac ze swym roszczeniem wobec osób zobowiązanych do zapłaty zachowku. Z (...)
Zachowek jest płatny na wezwanie uprawnionego. Powództwo o zachowek wytacza się wyłącznie przed sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, (...)
Czy można odmówić przyjęcia zachowku i jakie są tego konekwencje?
Zachowek to uprawnienie, które przysługuje zstępnym, małżonkowi i rodzicom spadkodawcy na wypadek pominięcia ich przez spadkodawcę w testamencie. (...)
Obdarowany oraz spadkobierca testamentowy, który jest obowiązany do zapłaty wartości zachowku, sam jest uprawniony do zachowku, odpowiada względem (...)
Czy jest możliwość skutecznego obniżenia wartości roszczenia dziecka spadkodawcy o zachowek?
Aby zmniejszyć żądania uprawnionych posłużyć się można art. 996 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że darowiznę uczynioną przez spadkodawcę (...)
Jak się domyślamy, minął już termin przedawnienia roszczenia o zachowek. W takiej sytuacji w ogóle nie ma możliwości przywrócenia (...)
Przepisy prawa cywilnego (w tym spadkowego), ani prawa podatkowego nie wymagają szczególnej formy, w jakiej miałoby być udokumentowane przekazanie (...)
Obliczenie wartości stanu czynnego spadku wraz z wartością darowizn podlegających doliczeniu pozwala na ustalenie tzw. substratu zachowku. Jest to (...)
Obliczenie wartości stanu czynnego spadku wraz z wartością darowizn podlegających doliczeniu pozwala na ustalenie tzw. substratu zachowku. Jest to (...)
W tym wypadku konieczne jest przeanalizowanie treści art. 1007 kodeksu cywilnego, który stanowi, iż roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku (...)
Informujemy, iż zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalsze rozpowszechnianie artykułów i porad prawnych publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione.