Art. 488. § 1. Świadczenia będące przedmiotem zobowiązań z umów wzajemnych (świadczenia wzajemne) powinny być spełnione jednocześnie, chyba że z umowy, z ustawy albo z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu wynika, iż jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia.
§ 2. Jeżeli świadczenia wzajemne powinny być spełnione jednocześnie, każda ze stron może powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia, dopóki druga strona nie zaofiaruje świadczenia wzajemnego.
Art. 489.
Art. 490. § 1. Jeżeli jedna ze stron obowiązana jest spełnić świadczenie wzajemne wcześniej, a spełnienie świadczenia przez drugą stronę jest wątpliwe ze względu na jej stan majątkowy, strona zobowiązana do wcześniejszego świadczenia może powstrzymać się z jego spełnieniem, dopóki druga strona nie zaofiaruje świadczenia wzajemnego lub nie da zabezpieczenia.
§ 2. Uprawnienia powyższe nie przysługują stronie, która w chwili zawarcia umowy wiedziała o złym stanie majątkowym drugiej strony.
§ 3.
Art. 491. § 1. Jeżeli jedna ze stron dopuszcza się zwłoki w wykonaniu zobowiązania z umowy wzajemnej, druga strona może wyznaczyć jej odpowiedni dodatkowy termin do wykonania z zagrożeniem, iż w razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu będzie uprawniona do odstąpienia od umowy. Może również bądź bez wyznaczenia terminu dodatkowego, bądź też po jego bezskutecznym upływie żądać wykonania zobowiązania i naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.
§ 2. Jeżeli świadczenia obu stron są podzielne, a jedna ze stron dopuszcza się zwłoki tylko co do części świadczenia, uprawnienie do odstąpienia od umowy przysługujące drugiej stronie ogranicza się, według jej wyboru, albo do tej części, albo do całej reszty nie spełnionego świadczenia. Strona ta może także odstąpić od umowy w całości, jeżeli wykonanie częściowe nie miałoby dla niej znaczenia ze względu na właściwości zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez nią cel umowy, wiadomy stronie będącej w zwłoce.
Art. 492. Jeżeli uprawnienie do odstąpienia od umowy wzajemnej zostało zastrzeżone na wypadek niewykonania zobowiązania w terminie ściśle określonym, strona uprawniona może w razie zwłoki drugiej strony odstąpić od umowy bez wyznaczenia terminu dodatkowego. To samo dotyczy wypadku, gdy wykonanie zobowiązania przez jedną ze stron po terminie nie miałoby dla drugiej strony znaczenia ze względu na właściwości zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez nią cel umowy, wiadomy stronie będącej w zwłoce.
Art. 493. § 1. Jeżeli jedno ze świadczeń wzajemnych stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność strona zobowiązana, druga strona może, według swego wyboru, albo żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania, albo od umowy odstąpić.
§ 2. W razie częściowej niemożliwości świadczenia jednej ze stron druga strona może od umowy odstąpić, jeżeli wykonanie częściowe nie miałoby dla niej znaczenia ze względu na właściwości zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez tę stronę cel umowy, wiadomy stronie, której świadczenie stało się częściowo niemożliwe.
Art. 494. Strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy; może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.
Art. 495. § 1. Jeżeli jedno ze świadczeń wzajemnych stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które żadna ze stron odpowiedzialności nie ponosi, strona, która miała to świadczenie spełnić, nie może żądać świadczenia wzajemnego, a w wypadku, gdy je już otrzymała, obowiązana jest do zwrotu według przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.
§ 2. Jeżeli świadczenie jednej ze stron stało się niemożliwe tylko częściowo, strona ta traci prawo do odpowiedniej części świadczenia wzajemnego. Jednakże druga strona może od umowy odstąpić, jeżeli wykonanie częściowe nie miałoby dla niej znaczenia ze względu na właściwości zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez tę stronę cel umowy, wiadomy stronie, której świadczenie stało się częściowo niemożliwe.
Art. 496. Jeżeli wskutek odstąpienia od umowy strony mają dokonać zwrotu świadczeń wzajemnych, każdej z nich przysługuje prawo zatrzymania, dopóki druga strona nie zaofiaruje zwrotu otrzymanego świadczenia albo nie zabezpieczy roszczenia o zwrot.
Art. 497. Przepis artykułu poprzedzającego stosuje się odpowiednio w razie rozwiązania lub nieważności umowy wzajemnej.
Poprzedni rozdział: Dział II SKUTKI NIEWYKONANIA ZOBOWIĄZAŃ (art. 471 - 486) | Następny rozdział: Tytuł VIII. POTRĄCENIE, ODNOWIENIE, ZWOLNIENIE Z DŁUGU |
Co to jest kara umowna i kiedy można ją stosować?
Zawarcie umowy niesie za sobą ryzyko wystąpienia okoliczności powodujących niebezpieczeństwo jej niewykonania. Dotyczy to zwłaszcza umów długoterminowych. (...)
Odszkodowanie za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy
Jak to jest z odszkodowaniem, czyli kto co musi udowodnić przed sądem?
W postępowaniu o naprawienie szkody z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy będziemy mieli do czynienia z powodem-wierzycielem oraz (...)
Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych przez organy podatkowe
Jeżeli zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, że podatnik nie wykona zobowiązania podatkowego, może być ono zabezpieczone przed terminem płatności (...)
Co zrobić, jeśli kontrahent nie realizuje umowy zgodnie z ustaleniami?
Niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków przez kontrahenta naraża go na obowiązek naprawienia szkody powstałej z tego powodu. Odrębne przepisy (...)
Dwa rodzaje upadłości dłużnika
Prawo upadłościowe przewiduje dwie procedury przeprowadzenia upadłości dłużnika. Wybór procedury uzależniony jest od postanowienia w sprawie (...)
Zadatek jako sposób zabezpieczenia realizacji umowy
Z samego zawarcia umowy nie można wnioskować, że zostanie ona zrealizowana. Istniejąca i obowiązująca zasada, że umów trzeba dotrzymywać (...)
Zaliczka czy zadatek? Jaką funkcję spełnia zaliczka?
Pojęcie zaliczki należy wyraźnie odróżnić od pojęcia zadatku. Różne są podstawy ich udzielania, różne funkcje, jakie spełniają, a także (...)
Co zrobić, jeśli umowa o dzieło jest niewłaściwie wykonywana?
Zamawiający może odmówić przyjęcia dzieła dotkniętego wadą (fizyczną lub prawną) bez potrzeby wykazywania, że zawinił ją przyjmujący zamówienie. (...)
Przedawnienie roszczeń z umów o roboty budowlane
Jedną z podstawowych reguł prawa cywilnego jest przedawnianie się roszczeń majątkowych. Wyrażona ona została w art. 117 §1 Kodeksu cywilnego. (...)
Kompensata wzajemnych należności i zobowiązań podatkowych jest na gruncie obowiązujących przepisów podatkowych jak najbardziej dopuszczalna i często (...)
Konsekwencje niepłacenia przez dłużników świadczeń z tytułu zaciągniętych zobowiązań co do zasady są domeną prawa cywilnego, a nie karnego. (...)
Kiedy należą się odsetki od sumy pieniężnej?
Zgodnie z art. 359 k.c. odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu (...)
Na czym polega zasada realnego wykonywania zobowiązań?
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika spełnienia świadczenia, a dłużnik powinien (...)
Konieczność zapłaty odsetek stanowi jedną z konsekwencji niewykonania zobowiązania, które to skutki zostały uregulowane w Księdze (...)
W jakich sytuacjach możliwe jest odstąpienie od umowy przedwstępnej?
W doktrynie uznaje się umowę przedwstępną za umowę nie mająca charakteru wzajemnego (por. teza orzeczenia SN z dnia 30 maja 2006 roku (...)
Umowa rachunku bankowego jest umową nazwaną regulowaną przez przepisy kodeksu cywilnego (art. 725 i n. K.c.) Przez umowę rachunku bankowego bank zobowiązuje (...)
Kara umowna jest to rodzaj sankcji za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania niepieniężnego. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 483 § (...)
Dłużnik (mechanik) obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie (...)
Z uwagi na konsensualny charakter umowy sprzedaży, umowa niniejsza doszła do skutku pomimo nie spełnienia świadczenia przez sprzedawcę. Z tego też (...)
Informujemy, iż zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalsze rozpowszechnianie artykułów i porad prawnych publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione.