Art. 49. § 1. Pokrzywdzonym jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo.
§ 2. Pokrzywdzonym może być także instytucja państwowa, samorządowa lub społeczna, choćby nie miała osobowości prawnej.
§ 3. Za pokrzywdzonego uważa się zakład ubezpieczeń w zakresie, w jakim pokrył szkodę wyrządzoną pokrzywdzonemu przez przestępstwo lub jest zobowiązany do jej pokrycia.
§ 3a. W sprawach o przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową, o których mowa w art. 218-221 oraz w art. 225 § 2 Kodeksu karnego, organy Państwowej Inspekcji Pracy mogą wykonywać prawa pokrzywdzonego, jeżeli w zakresie swego działania ujawniły przestępstwo lub wystąpiły o wszczęcie postępowania.
§ 4. W sprawach o przestępstwa, którymi wyrządzono szkodę w mieniu instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej, jeżeli nie działa organ pokrzywdzonej instytucji, prawa pokrzywdzonego mogą wykonywać organy kontroli państwowej, które w zakresie swojego działania ujawniły przestępstwo lub wystąpiły o wszczęcie postępowania.
Art. 49a. Jeżeli nie wytoczono powództwa cywilnego, pokrzywdzony, a także prokurator, może aż do zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej złożyć wniosek, o którym mowa w art. 46 § 1 Kodeksu karnego.
Art. 50. W postępowaniu sądowym z uprawnień pokrzywdzonego określonych w art. 53 i 62 nie może korzystać osoba występująca w tej samej sprawie w charakterze oskarżonego, z wyjątkiem przewidzianym w art. 497 i 498 § 3.
Art. 51. § 1. Za pokrzywdzonego, który nie jest osobą fizyczną, czynności procesowych dokonuje organ uprawniony do działania w jego imieniu.
§ 2. Jeżeli pokrzywdzonym jest małoletni albo ubezwłasnowolniony całkowicie lub częściowo, prawa jego wykonuje przedstawiciel ustawowy albo osoba, pod której stałą pieczą pokrzywdzony pozostaje.
§ 3. Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba nieporadna, w szczególności ze względu na wiek lub stan zdrowia, jego prawa może wykonywać osoba, pod której pieczą pokrzywdzony pozostaje.
Art. 52. § 1. W razie śmierci pokrzywdzonego prawa, które by mu przysługiwały, mogą wykonywać osoby najbliższe, a w wypadku ich braku lub nieujawnienia - prokurator, działając z urzędu.
§ 2. W wypadku gdy organ prowadzący postępowanie dysponuje informacjami o osobach najbliższych dla pokrzywdzonego, powinien pouczyć o przysługujących uprawnieniach co najmniej jedną z nich.
Poprzedni rozdział: Rozdział 3 Oskarżyciel publiczny | Następny rozdział: Rozdział 5 Oskarżyciel posiłkowy |
Uprawnienia pokrzywdzonego przestępstwem
Pokrzywdzonym jest osoba, która ucierpiała w wyniku przestępstwa, tzn. gdy przestępstwo naruszyło jej dobro prawne albo mu zagrażało. Dobrem (...)
Kiedy potrzebny jest wniosek o ściganie sprawcy przestępstwa?
Niektóre przestępstwa ścigane są na wniosek pokrzywdzonego. Są to tzw. przestępstwa wnioskowe. Wniosek o ściganie należy złożyć do organu (...)
Jakie są prawa i obowiązki podejrzanego w postępowaniu karnym?
Podejrzany to osoba, wobec której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów albo której postawiono już zarzut w związku z rozpoczęciem (...)
Pełnomocnicy procesowi w postępowaniu cywilnym
W postępowaniu przed sądem cywilnym strony i ich organy lub przedstawiciele ustawowi mogą działać osobiście lub przez pełnomocników. W (...)
Postępowanie mediacyjne w sprawach nieletnich
Mediacja to dobrowolny i poufny sposób rozwiązywania sporów, powstałych w wyniku czynu karalnego, w drodze porozumiewania się pokrzywdzonego (...)
Co jeśli Policja nie chce ścigać przestępstwa?
Policja ma obowiązek ścigania każdego przestępstwa, jeśli uzyska wiarygodną wiadomość o jego popełnieniu. Niektóre z przestępstw są ścigane (...)
Zasadą jest, że oskarżycielem przed sądem jest prokurator. Jednak nie we wszystkich sprawach ma on obowiązek wnoszenia aktu oskarżenia. Wyjątek (...)
Jak pozbyć się niewygodnego sędziego - czyli wyłączenie sędziego w sądzie karnym
Wyłączenie sędziego w sądzie karnym następuje na żądanie sędziego, z urzędu albo na wniosek strony - zależnie od przyczyny, jaka to wyłączenie (...)
Jaki podmiot jest właściwy do zmiany decyzji wydanej przez organ administracji II instancji?
Zgodnie z generalną zasadą zawartą w Kodeksie postępowania administracyjnego,decyzja ostateczna może być uchylona lub zmieniona przez organ administracji (...)
Jesteś obwiniony w postępowaniu w sprawie o wykroczenie? Poznaj swoje prawa i obowiązki
Obwiniony to osoba, przeciwko której wniesiono wniosek o ukaranie w sprawie o wykroczenie. Do czasu wydania prawomocnego wyroku jesteś uznawany (...)
Podmioty mogące zadawać pytania w trakcie przesłuchania zostały określone w art. 171 § 2 k.p.k. Art. 171. § 1. Osobie (...)
Należy dokonać pewnego terminologicznego rozróżnienia. Oskarżony w procesie karnym może ustanowić obrońcę. Do czasu ustanowienia obrońcy przez (...)
W postępowaniu karnym, pokrzywdzony w sprawach ściganych z oskarżenia publicznego, może działać w charakterze oskarżyciela posiłkowego. W postępowaniu (...)
Zgodnie z art. 87 kpk, strona inna niż oskarżony może ustanowić pełnomocnika. Osoba nie będąca stroną może ustanowić pełnomocnika, jeżeli (...)
Art. 22 ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia stanowi, że gdy wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości, obwinionemu, który nie ma obrońcy (...)
Jak rozumiem chodzi tu o postępowanie poprawcze. Niestety, w postępowaniu tym, na podstawie art. 48 pkt 5 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (...)
Rezygnacja z poprzedniego obrońcy i ustanowienie nowego czy to przez Sąd czy to przez samego oskarżonego jest jak najbardziej dopuszczalna. Zmiana obrońcy (...)
Ustanowienie obrońcy na tym etapie jest jak najbardziej dopuszczalne. Obrońca powinien sądowi apelacyjnemu przedstawić ustanowione pełnomocnictwo. (...)
Zgodnie z art. 78 Kodeksu postępowania karnego, k.p.k., oskarżony który nie ma obrońcy z wyboru, może żądać, aby mu wyznaczono obrońcę (...)
Przepisy kodeksu postępowania w sprawach karnych nie pozostawiają wątpliwości co do zakresu osób, które mogą występować w sprawie w charakterze (...)
Informujemy, iż zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalsze rozpowszechnianie artykułów i porad prawnych publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione.