Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2010/23-24/279 ( sygn. akt II PZP 5/10)

Zauważyć należy, że stosunek służbowy, w jakim pozostaje funkcjonariusz Służby Celnej, ma taki sam charakter prawny jak stosunki służbowe w innych służbach mundurowych, a regulacje ustawowe odnoszące się do funkcjonariusza Służby Celnej nie odbiegają od dotyczących funkcjonariuszy innych służb, wobec czego to, iż w art. 188 ustawy nie wymieniono rozstrzygnięcia w sprawie mianowania na stopień służbowy jako podlegającego kognicji sądów administracyjnych wynika wyłącznie z braku takiego roszczenia po stronie funkcjonariusza. Gdyby bowiem takie mu przysługiwało, to z uwagi na swój charakter musiałoby być poddane kontroli sądowoadministracyjnej, a nie pozostawione dochodzeniu w drodze powództwa przed sądem pracy. Reasumując tę część rozważań, wskazać zatem należy, iż przepisy art. 188 i 189 ustawy całościowo regulują rozstrzyganie sporów o roszczenia ze stosunku służbowego funkcjonariuszy Służby Celnej, przy czym ich hipotezy dotyczą konkretnych roszczeń ze stosunku służbowego, wynikających z poprzedzających oba artykuły przepisów ustawy. Wśród tych roszczeń nie ma roszczenia o mianowanie na stopień służbowy, bo takie funkcjonariuszowi nie przysługuje. Z powyżej przedstawionych rozważań płynie także oczywisty wniosek, iż ani art. 188, ani art. 189 ustawy nie obejmują swym zakresem spraw, jakie mogą wyniknąć na tle przepisów przejściowych do ustawy. W szczególności nie ma podstaw do

11 stwierdzenia, iż sąd pracy byłby właściwy do rozpoznawania takich spraw, niezależnie od ich charakteru. Jak już bowiem wskazano, art. 189 ustawy, choć sformułowany ogólnie, wypełniony jest konkretną treścią, dotycząc tych roszczeń ze stosunku służbowego, które wynikają z poprzedzających go przepisów ustawy i nie muszą być poprzedzone decyzją administracyjną. Ponadto, taka konkluzja byłaby oczywiście sprzeczna z zamysłem ustawodawcy, który drogę postępowania administracyjnego przewidział dla tych spraw ze stosunku służbowego, które wymagają rozstrzygnięcia w drodze decyzji. W uzasadnieniu projektu ustawy odnośnie do jej rozdziału 12 Rozpatrywanie sporów o roszczenia funkcjonariuszy ze stosunku służbowego wskazano bowiem, że ?utrzymana została zasada, że od decyzji wydawanych w sprawach ze stosunku służbowego przysługuje funkcjonariuszowi prawo złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Rozstrzygnięcia w sprawach ze stosunku służbowego będą wydawane w formie decyzji administracyjnej, pozostawiono więc bez zmian kontrolę sądowo - administracyjną w tym zakresie. Podobnie jak dotychczas utrzymano, że sąd właściwy w sprawach z zakresu prawa pracy będzie rozpatrywał spory o roszczenia ze stosunku służbowego funkcjonariuszy wyłącznie w sprawach niewymienionych w tym przepisie?. Odniesienia do stanu dotychczasowego dotyczyły poprzednio obowiązującej ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 156, poz. 1641 ze zm.), która w art. 81 i 82 regulowała rozpoznawanie sporów ze stosunku służbowego w sposób analogiczny do przepisów nowej ustawy. W niniejszej sprawie powódka wywodzi swoje roszczenie z przepisu przejściowego, tj. z art. 223 ust. 3 pkt 2 ustawy, zgodnie z którym funkcjonariuszowi celnemu, który przed dniem wejścia w życie ustawy zajmował stanowisko, które wiązało się z podporządkowaniem służbowym funkcjonariuszy celnych lub pracowników, bądź pełnił obowiązki na tym stanowisku oraz pełnił służbę w służbie stałej w stopniu innym niż wymieniony w pkt 1 i w ust. 2, określa się stopień służbowy w korpusie oficerów młodszych Służby Celnej. Jak słusznie podkreślił Sąd drugiej instancji, powyższa regulacja stanowi element szerszej zmiany wynikłej na gruncie wejścia w życie nowej ustawy o Służbie Celnej z 27 lipca 2009 r. i związanej z tym reorganizacji stopni służbowych funkcjonariuszy tej służby. Ustawodawca, wprowadzając nowe warunki służby, w tym stopnie służbowe, stanowiska i uposażenie, jednocześnie przewidział płynną i transparentną zmianę dotychczasowych stosunków służbowych funkcjonariuszy celnych w stosunki kreowane nową ustawą, co znalazło odzwiercie-

12 dlenie w przepisach przejściowych. Wytyczone zostały także ramy czasowe powyższej transformacji, albowiem zgodnie z art. 223 ust. 1 ustawy, kierownik urzędu zobowiązany został do mianowania funkcjonariuszy na stopnie służbowe w terminie miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy. Ustawodawca przedstawił przy tym wyraźnie reguły oznaczania korpusu, w którym dany funkcjonariusz ma uzyskać stopień służbowy i tylko ogólny katalog przesłanek, jakimi winien posługiwać się kierownik urzędu przy dokonywaniu aktów mianowania na poszczególne stopnie służbowe w tym korpusie, wskazując w art. 223 ust. 7 ustawy, iż określenie stopni służbowych, o których mowa w ust. 2-6, uzależnione jest od okresu służby w Służbie Celnej albo zatrudnienia w administracji celnej lub skarbowej oraz posiadanego doświadczenia i wykształcenia w sprawach z zakresu zadań Służby Celnej.