1. W postępowaniu karnym jawne są posiedzenia, na których sąd ?rozpoznaje lub rozstrzyga sprawę? w rozumieniu art. 42 § 2 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. ? Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.).
2. Pojęcie ?sprawa?, interpretowane przy uwzględnieniu treści art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, oznacza sprawę w zakresie głównego przedmiotu postępowania, a także kwestii incydentalnej, która związana jest z możliwą ingerencją w sferę podstawowych praw zagwarantowanych przepisami Konstytucji.
3. Wyłączenie jawności posiedzenia, na którym sąd rozpoznaje lub rozstrzyga sprawę, dopuszczalne jest jedynie w wypadku przewidzianym w ustawie (art. 42 § 3 u.s.p.).
Przewodniczący: sędzia SN S. Zabłocki. Sędziowie SN: J. Dołhy, M. Gierszon, P. Hofmański (sprawozdawca), P. Kalinowski, J. Matras, Z. Puszkarski. Prokurator Prokuratury Generalnej: B. Mik. Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w Izbie Karnej, na posiedzeniu w dniu 28 marca 2012 r., przekazanego na podstawie art. 60 § 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. Nr 240, poz. 2052 ze zm.) wniosku Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2011 r.
2
o rozstrzygnięcie przez skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego rozbieżności w wykładni prawa, występującej w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych w zakresie dotyczącym następującego zagadnienia prawnego:
?Czy posiedzenia sądu karnego są jawne zewnętrznie? u c h w a l i ł udzielić odpowiedzi jak wyżej.
UZASADNIENIE
Przedstawiając
Sądowi
Najwyższemu
zagadnienie
prawne
na
podstawie art. 60 § 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. Nr 240, poz. 2052 ze zm.), Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego wskazał na ujawnienie się w judykaturze dwóch odrębnych stanowisk. Wskazał przy tym nie tylko na orzeczenia, w których stanowiska te wprost zarysowano, ale także na praktykę sądów różnego rzędu dokumentowaną protokołami posiedzeń, a także na wykazujące rozbieżności wypowiedzi prezesów sądów apelacyjnych, do których zwrócono się ze stosowną odezwą. Zgodnie z pierwszym z referowanych stanowisk, brak w Kodeksie postępowania karnego unormowań regulujących jawność posiedzeń, w żadnym wypadku nie oznacza, że są one niejawne, a więc niedostępne dla uczestników postępowania i publiczności. W uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2004 r. (I KZP 46/03, OSNKW 2004, z. 4, poz. 39), w którym sformułowano takie stanowisko, wskazano, że w art. 96
3
k.p.k. określono jedynie podmioty (strony i inne osoby), które mają prawo wziąć udział w posiedzeniu, lecz z przepisu tego wynika, iż każde posiedzenie sądu jest dostępne nie tylko dla stron oraz osób niebędących stronami, określonych w art. 96 § 1 k.p.k., ale także dla osób postronnych ? publiczności, których obecność, w przeciwieństwie do postępowania cywilnego (art. 152 zd. 2 k.p.c.) nie jest wyłączona przez żaden przepis ustawy karnej procesowej. W dalszych wywodach Sąd Najwyższy wskazał, że wyłączenie jawności posiedzenia następować może na podstawie przepisów rozdziału 42 Kodeksu postępowania karnego stosowanych przez analogię, w tych samych wypadkach, gdy wyłącza się jawność rozprawy. Wsparcia dla tego poglądu Sąd Najwyższy poszukiwał w art. 45 ust. 1 Konstytucji, który statuuje ?jawne rozpoznanie sprawy?, a nie jawność rozprawy, a także w art. 6 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (dalej: EKPCz). Jak wskazano we wniosku Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, w kierunku wytyczonym wskazaną powyżej uchwałą Sądu Najwyższego zmierzają liczne sądy, które procedują na posiedzeniach z udziałem publiczności, nie wydając w tym przedmiocie jakichkolwiek postanowień i uznając, że jawność zewnętrzna stanowi immanentną cechę posiedzenia sądowego (na przykład protokoły posiedzeń Sądu Rejonowego we Włoszczowej z dnia 24 czerwca 2009 r. w sprawie II Kp 179/09 i z dnia 10 grudnia 2009 r. w sprawie II Kp 435/09). W innych sprawach sądy uznając, że jawność posiedzeń jest regułą, wydawały postanowienia o jej wyłączeniu, odwołując się per analogiam do art. 359 § 1 k.p.k. (na przykład protokół posiedzenia Sądu Rejonowego w Płocku z dnia 31 sierpnia 2008 r. w sprawie VII K 405/09, który wywiódł, że sądy rozpoznają i rozstrzygają sprawy w postępowaniu jawnym i odnosi się to nie tylko do decydowania o głównym przedmiocie procesu, ale również do procedowania na posiedzeniu pojednawczym; jawność posiedzenia może być jednak
4
wyłączona na podstawie stosowanego przez analogię art. 359 pkt 2 k.
< | > |
( sygn. akt III KK 244/11)15.3.2012
POSTANOWIENIE Z DNIA 15 MARCA 2012 R. III KK 244/11W wypadkach określonych w art. 185a § 1 k.p.k., gdy dowodu nie da się trwale przeprowadzić, z uwagi na stan zdrowia świadka ? pokrzywdzonego, podstawę oddalenia wniosku dowodowego stanowi art. 170 § 1 pkt 4 k.p.k. Przewodniczący: Prezes SN L. Paprzycki. Sędziowie: SN J. B. Rychlicki, SA (del. do SN) H. Komisarski (sprawozdawca). Prokurator (...)
( sygn. akt II KK 39/12)7.3.2012
WYROK Z DNIA 7 MARCA 2012 R. II KK 39/12 Prowadzenie czynności wyjaśniających w trybie art. 54 § 1 k.p.s.w. nie powoduje wydłużenia okresu przedawnienia ścigania do 2 lat. Ten skutek ma tylko wszczęcie postępowania w sprawach o wykroczenie (art. 45 § 1 in fine k.w.), które następuje z chwilą wydania przez prezesa sądu (przewodniczącego wydziału, upoważnionego sędziego) zarządzenia (...)
( sygn. akt V KK 358/11)2.3.2012
WYROK Z DNIA 2 MARCA 2012 R. V KK 358/11 Grunt rolny, podobnie jak podwórko przydomowe, nie może być uznany za miejsce, gdzie odbywa się ruch lądowy pojazdów, a zatem nie korzysta z ochrony art. 178a § 1 k.k. Przewodniczący: sędzia SN H. Gradzik. Sędziowie: SN R. Malarski, SA (del. do SN) A. Ryński (sprawozdawca). Prokurator Prokuratury Generalnej: Z. Siejbik. Sąd Najwyższy w sprawie Alojzego (...)
( sygn. akt V KK 283/11)2.3.2012
WYROK Z DNIA 2 MARCA 2012 R. V KK 283/11 Dowód rejestracyjny pojazdu stwierdza nie prawo majątkowe osoby związane z tym pojazdem, lecz administracyjne dopuszczenie pojazdu do ruchu. Jako taki dowód rejestracyjny nie należy do kategorii dokumentów stwierdzających prawo majątkowe, dysponowanie którymi stanowi przedmiot ochrony wymieniony w opisie strony przedmiotowej przestępstwa określonego (...)
( sygn. akt III KO 91/11)23.2.2012
POSTANOWIENIE Z DNIA 23 LUTEGO 2012 R. III KO 91/11 W kwestii wznowienia sąd orzeka na posiedzeniu bez udziału stron, chyba że prezes sądu lub sąd postanowi inaczej (art. 544 § 3 k.p.k.). W braku takiego zarządzenia albo postanowienia, strony mogą wziąć udział tylko w razie sprawdzenia okoliczności faktycznych (art. 546 k.p.k. w zw. z art. 97 k.p.k.). Przewodniczący: sędzia SN Z. Puszkarski. (...)
15 stycznia mija termin na złożenie wniosku o zwolnienie ze składek ZUS
Tylko do piątku (15 stycznia 2021 (...)
Zaniechanie poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) banków centralnych
23 grudnia 2020 r. zostało ogłoszone rozporządzenie (...)
Fryzjer ponad obostrzeniami...
WSA w Opolu wydał wyrok (sygn. (...)
Informujemy, iż zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalsze rozpowszechnianie artykułów i porad prawnych publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione.