Art. 4778. § 1. Do właściwości sądów okręgowych należą sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych, z wyjątkiem spraw, dla których zastrzeżona jest właściwość sądów rejonowych.
§ 2. Do właściwości sądów rejonowych należą sprawy:
1) o zasiłek chorobowy, wyrównawczy, opiekuńczy, macierzyński, porodowy, pogrzebowy, rodzinny oraz o dodatki do zasiłku rodzinnego,
2) o świadczenie rehabilitacyjne,
3) o odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy w gospodarstwie rolnym, wypadku w drodze do pracy lub z pracy, wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, wypadku lub choroby zawodowej pozostającej w związku z czynną służbą wojskową albo służbą w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Służbie Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej i Służbie Celnej,
4) o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności,
5)
6) o świadczenie z tytułu funduszu alimentacyjnego.
Art. 4779. § 1. Odwołania od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji.
§ 2. Organ rentowy, o którym mowa w § 1, przekazuje niezwłocznie odwołanie wraz z aktami sprawy do sądu z zachowaniem przepisów odrębnych. Organ ten, jeżeli uzna odwołanie w całości za słuszne, może zmienić lub uchylić zaskarżoną decyzję. W tym wypadku odwołaniu nie nadaje się dalszego biegu.
§ 21. Jeżeli w odwołaniu od decyzji organu rentowego wskazano nowe okoliczności dotyczące niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, które powstały po dniu wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub orzeczenia komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, organ rentowy nie przekazuje odwołania do sądu, lecz kieruje do lekarza orzecznika do ponownego rozpatrzenia. Organ rentowy uchyla poprzednią decyzję, rozpatruje nowe okoliczności i wydaje nową decyzję, od której przysługuje odwołanie do sądu. Przepis ten stosuje się także wówczas, gdy nie można ustalić daty powstania wskazanych w odwołaniu nowych okoliczności.
§ 3. Sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się.
§ 31. Sąd odrzuci odwołanie w sprawie o świadczenie z ubezpieczeń społecznych, do którego prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, a podstawę do wydania decyzji stanowi orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli osoba zainteresowana nie wniosła sprzeciwu od tego orzeczenia do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i odwołanie jest oparte wyłącznie na zarzutach dotyczących tego orzeczenia. Jeżeli odwołanie opiera się także na zarzucie nierozpatrzenia wniesionego po terminie sprzeciwu od tego orzeczenia, a wniesienie sprzeciwu po terminie nastąpiło z przyczyn niezależnych od osoby zainteresowanej, sąd uchyla decyzję, przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania organowi rentowemu i umarza postępowanie. W takim przypadku organ rentowy kieruje sprzeciw do rozpatrzenia do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
§ 32. W przypadkach, o których mowa w § 31, postanowienie sądu może zapaść na posiedzeniu niejawnym.
§ 4. Jeżeli organ rentowy nie wydał decyzji w terminie dwóch miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia roszczenia w sposób przepisany, odwołanie można wnieść w każdym czasie po upływie tego terminu.
§ 5. Ubezpieczony może również wnieść odwołanie - z wyłączeniem odwołania, o którym mowa w § 4 - do protokołu w sądzie właściwym do rozpoznania sprawy albo w sądzie właściwym dla jego miejsca zamieszkania.
§ 6. Sąd, do którego wniesiono odwołanie, niezwłocznie przekazuje protokół organowi, od którego pochodzi zaskarżona decyzja, chyba że sąd ten jest właściwy do jego rozpoznania. W takim wypadku przewodniczący niezwłocznie zażąda akt sprawy i nada bieg odwołaniu, przesyłając odpis protokołu organowi, od którego pochodzi zaskarżona decyzja.
Art. 47710. § 1. Odwołanie powinno zawierać oznaczenie zaskarżonej decyzji, określenie i zwięzłe uzasadnienie zarzutów i wniosków oraz podpis ubezpieczonego albo jego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika.
§ 2. Jeżeli ubezpieczony zgłosił nowe żądanie, dotychczas nie rozpoznane przez organ rentowy, sąd przyjmuje to żądanie do protokołu i przekazuje go do rozpoznania organowi rentowemu.
Art. 47711. § 1. Stronami są ubezpieczony, inna osoba, której praw i obowiązków dotyczy zaskarżona decyzja, organ rentowy i zainteresowany.
§ 2. Zainteresowanym jest ten, czyje prawa lub obowiązki zależą od rozstrzygnięcia sprawy. Jeżeli osoba taka nie została wezwana do udziału w sprawie przed organem rentowym, sąd wezwie ją do udziału w postępowaniu bądź z urzędu, bądź na jej wniosek lub na wniosek jednej ze stron.
Art. 47712. Nie jest dopuszczalne zawarcie ugody.
Art. 47713. Zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji uwzględniającej w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. Poza tym zmiana lub wykonanie decyzji nie ma wpływu na bieg sprawy.
Art. 47714. § 1. Sąd oddala odwołanie, jeżeli nie ma podstaw do jego uwzględnienia.
§ 2. W razie uwzględnienia odwołania sąd zmienia zaskarżoną decyzję w całości lub w części i orzeka co do istoty sprawy.
§ 3. Jeżeli odwołanie wniesiono w związku z niewydaniem decyzji przez organ rentowy, sąd w razie uwzględnienia odwołania zobowiązuje organ rentowy do wydania decyzji w określonym terminie, zawiadamiając o tym organ nadrzędny, lub orzeka co do istoty sprawy. Jednocześnie sąd stwierdza, czy niewydanie decyzji przez organ rentowy miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa.
§ 4. W sprawie o świadczenie z ubezpieczeń społecznych, do którego prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, a podstawę do wydania decyzji stanowi orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub orzeczenie komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i odwołanie od decyzji opiera się wyłącznie na zarzutach dotyczących tego orzeczenia, sąd nie orzeka co do istoty sprawy na podstawie nowych okoliczności dotyczących stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, które powstały po dniu złożenia odwołania od tej decyzji. W tym przypadku sąd uchyla decyzję, przekazuje sprawę do rozpoznania organowi rentowemu i umarza postępowanie.
Art. 47714a.
Sąd drugiej instancji uchylając wyrok i poprzedzającą go decyzję organu rentowego może sprawę przekazać do ponownego rozpoznania bezpośrednio organowi rentowemu.
Art. 47715.
Art. 47716. Przepisy art. 4779 § 21 i § 3, art. 47712 oraz art. 47714 § 4 stosuje się odpowiednio w sprawach o świadczenia z ubezpieczenia społecznego rolników.
Poprzedni rozdział: Rozdział 2 Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy. | Następny rozdział: DZIAŁ IV. POSTĘPOWANIE W SPRAWACH O NARUSZENIE POSIADANIA (art. 478 - 479) |
Skarga kasacyjna - kompletny przewodnik 2025
Skarga kasacyjna w 2025 roku - kto może wnieść, jakie są wymogi formalne, terminy i koszty. Praktyczny przewodnik z aktualnymi przepisami KPC.
A jeśli ubezpieczyciel odmawia wypłaty odszkodowania?
Poznaj aktualne przepisy na 2025 rok dotyczące odmowy wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela. Dowiedz się, jak skutecznie odwołać się od negatywnej (...)
Zażalenie w postępowaniu cywilnym - Kiedy przysługuje? Jak sporządzić? Terminy i procedura 2025
Kompletny przewodnik po zażaleniu w postępowaniu cywilnym. Dowiedz się kiedy przysługuje zażalenie, jak je sporządzić, jakie są terminy i procedura. (...)
Zasiłek pogrzebowy 2025-2026 ? komu przysługuje i jak go otrzymać?
Zasiłek pogrzebowy w 2025 roku wynosi 4000 zł, a od 2026 roku wzrośnie do 7000 zł. Sprawdź, komu przysługuje, jakie dokumenty złożyć i jak go (...)
Podział majątku wspólnego małżonków, rozwód i separacja
Kompleksowy przewodnik dotyczący podziału majątku wspólnego małżonków w 2025 roku. Procedury rozwodowe, separacja, praktyczne porady prawne i aktualne (...)
Zawieszenie władzy rodzicielskiej 2025 - przesłanki, procedura, skutki
Kompletny przewodnik po zawieszeniu władzy rodzicielskiej: przesłanki, procedura sądowa, skutki prawne i przywrócenie władzy. Aktualne przepisy 2025.
Separacja małżeńska - Kiedy możesz żądać separacji i jakie są jej skutki?
Kompletny poradnik po separacji małżeńskiej w Polsce 2025. Poznaj przesłanki, koszty, skutki prawne separacji oraz różnice między separacją a rozwodem. (...)
Sądowe stwierdzenie nabycia spadku - kompletny poradnik
Dowiedz się wszystkiego o sądowym stwierdzeniu nabycia spadku w 2025 roku: procedura, koszty, wymagane dokumenty, terminy. Praktyczny przewodnik krok (...)
Jak otrzymać zaświadczenie o przebiegu ubezpieczeń społecznych z ZUS?
O zaświadczenie o przebiegu ubezpieczeń społecznych można się ubiegać przez internet, pocztą bądź osobiście w placówce ZUS. Jak wnioskować (...)
Rozwód w Polsce 2025 - kompletny poradnik prawny. Koszty, procedury, zmiany"
Rozwód w Polsce 2025 ? Aktualny przewodnik prawny ? Koszty od 600 zł ? Procedury krok po kroku ? Nowe przepisy ? Wzory pozwów ? Porady prawne
Postępowanie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych w sprawach z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych regulowane jest przepisami ustawy Kodeks (...)
Sprawy cywilne z zakresu ubezpieczeń społecznych są co do zasady wolne od opłat sądowych. Jednakże art. 36 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach (...)
Organem do którego przysługuje w takiej sytuacji odwołanie jest sąd drugiej instancji. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych jest nim (...)
Na podstawie art. 392[1] kodeksu postępowania cywilnego kasacja nie przysługuje w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia (...)
Ustawodawca zapewnił płatnikom możliwość obrony przed zwiększeniem obciążenia finansowego. Od decyzji wymierzającej opłatę dodatkową przysługuje (...)
Co do zasady pozew można cofnąć do rozpoczęcia pierwszej rozprawy, a po tym czasie – za zgodą pozwanego lub, w razie braku jego zgody, pod warunkiem (...)
Czy można się odwołać od decyzji NSA wydanej przez wydział zamiejscowy np. w Krakowie?
Od orzeczenia NSA nie przysługuje odwołanie. W sprawie zakończonej prawomocnym orzeczeniem NSA może być wznowione postępowanie na wniosek uczestnika (...)
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) jest państwową jednostką organizacyjną posiadającą osobowość prawną, która między innymi w zakresie (...)
Sprawy cywilne, których charakter na to zezwala, mogą być uregulowane drogą ugody sądowej zawartej przed wniesieniem pozwu. W postępowaniach odrębnych (...)
Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego (art. 463) pracownik dochodzący roszczeń z zakresu prawa pracy oraz ubezpieczony nie mają obowiązku uiszczania (...)
Informujemy, iż zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalsze rozpowszechnianie artykułów i porad prawnych publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione.