Art. 108. § 1. Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować:
1) karę upomnienia,
2) karę nagany.
§ 2. Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy - pracodawca może również stosować karę pieniężną.
§ 3. Kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu potrąceń, o których mowa w art. 87 § 1 pkt 1-3.
§ 4. Wpływy z kar pieniężnych przeznacza się na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 109. § 1. Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.
§ 2. Kara może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika.
§ 3. Jeżeli z powodu nieobecności w zakładzie pracy pracownik nie może być wysłuchany, bieg dwutygodniowego terminu przewidzianego w § 1 nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia stawienia się pracownika do pracy.
Art. 110. O zastosowanej karze pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie, wskazując rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się przez pracownika tego naruszenia oraz informując go o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. Odpis zawiadomienia składa się do akt osobowych pracownika.
Art. 111. Przy stosowaniu kary bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy.
Art. 112. § 1. Jeżeli zastosowanie kary nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść sprzeciw. O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej. Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu.
§ 2. Pracownik, który wniósł sprzeciw, może w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu tego sprzeciwu wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary.
§ 3. W razie uwzględnienia sprzeciwu wobec zastosowanej kary pieniężnej lub uchylenia tej kary przez sąd pracy, pracodawca jest obowiązany zwrócić pracownikowi równowartość kwoty tej kary.
Art. 113. § 1. Karę uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt osobowych pracownika po roku nienagannej pracy. Pracodawca może, z własnej inicjatywy lub na wniosek reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, uznać karę za niebyłą przed upływem tego terminu.
§ 2. Przepis § 1 zdanie pierwsze stosuje się odpowiednio w razie uwzględnienia sprzeciwu przez pracodawcę albo wydania przez sąd pracy orzeczenia o uchyleniu kary.
Art. 1131.
Poprzedni rozdział: Rozdział V Nagrody i wyróżnienia | Następny rozdział: DZIAŁ PIĄTY Odpowiedzialność materialna pracowników |
Urlop bezpłatny - kiedy można wziąć i na jakich zasadach?
Wszystko o urlopie bezpłatnym w 2025 roku: zasady udzielania, wniosek, ZUS, praca u innego pracodawcy. Aktualne przepisy Kodeksu pracy i praktyczne porady.
Mobbing w pracy - jak się bronić
Kompleksowy poradnik o mobbingu w pracy w 2025 roku. Nowa definicja, prawa pracownika, odszkodowania do 6 miesięcy wynagrodzenia, sposoby obrony i procedury. (...)
Najniższa krajowa 2025 - aktualne stawki, kwoty brutto i netto
Aktualny przewodnik po płacy minimalnej w Polsce. Sprawdź ile wynosi najniższa krajowa w 2025 roku brutto i netto, minimalna stawka godzinowa oraz prognoza (...)
Wypowiedzenie umowy o pracę 2025 - kompletny przewodnik prawny
Wszystko o wypowiedzeniu umowy o pracę w 2025 roku: okresy wypowiedzenia, forma elektroniczna, ochrona przed zwolnieniem. Praktyczny przewodnik z najnowszymi (...)
Porzucenie pracy - Jakie są konsekwencje w 2025 roku?
Poznaj prawne konsekwencje porzucenia pracy w 2025 roku. Kompletny przewodnik po przepisach, konsekwencjach i prawach pracownika. Praktyczne porady prawne.
Urlop wypoczynkowy 2025: Ile dni przysługuje? Nowe przepisy i zasady
Urlop wypoczynkowy 2025 - kompletny przewodnik. Sprawdź ile dni urlopu ci przysługuje, jak obliczyć staż pracy i jakie są nowe przepisy w Kodeksie (...)
Okres ochronny przed emeryturą - od kiedy obowiązuje?
? Okres ochronny przed emeryturą w 2025 roku - kto jest chroniony, jakie prawa przysługują i kiedy można zwolnić pracownika. Aktualne przepisy i orzecznictwo.
Urlop okolicznościowy 2025 - kiedy i ile dni przysługuje?
Kompletny przewodnik po urlopie okolicznościowym w 2025 roku. Sprawdź, ile dni przysługuje na ślub, urodzenie dziecka, zgon bliskich, jak złożyć (...)
Diety krajowe 2025 - przewodnik po delegacjach służbowych
Wszystko o dietach krajowych 2025: aktualne stawki 45 zł za dobę, zasady rozliczania, ryczałty za nocleg i dojazdy. Praktyczne porady i przykłady obliczania (...)
Powołanie, mianowanie, wybór - czym się różnią stosunki pracy zawarte na tych podstawach?
Poznaj różnice między powołaniem, mianowaniem i wyborem jako podstawami zatrudnienia w Polsce. Praktyczny przewodnik po alternatywnych formach stosunków (...)
Zatrudniam pracownika, który nienależycie wykonuje swoje obowiązki. Czy mogę nałożyć na niego karę?
Kodeks pracy w dziale piątym reguluje odpowiedzialność materialną pracowników, w tym za szkodę wyrządzoną pracodawcy. Odpowiedzialność (...)
Na czym polega odpowiedzialność materialna pracownika?
Odpowiedzialność materialna polega na poniesieniu przez pracownika ujemnych skutków majątkowych wskutek wyrządzenia pracodawcy szkody będącej (...)
Czy pracownik ponosi odpowiedzialność za mienie niepowierzone?
Za mienie inne niż powierzone pracownik odpowiada na zasadzie winy. Przesłankami odpowiedzialności są:1) bezprawność zachowania pracownika,2) wina (...)
Art. 94 kodeksu pracy, określający podstawowe obowiązki pracodawcy, w swym punkcie 1 nakłada na pracodawcę obowiązek zaznajamiania pracowników (...)
Użycie w art. 9 liczby mnogiej („zatrudnianie pracowników”) sugeruje, że znajduje on zastosowanie w sytuacji, gdy pracodawca zatrudnia więcej (...)
Za prowadzenie ksiąg rachunkowych, a także rozliczeń z urzędami odpowiada podatnik bądź ubezpieczony bez względu na to, czy pracę tę wykonuje (...)
Zgodnie z kodeksem pracy, w razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy, rodzinie przysługuje od pracodawcy odprawa pośmiertna. Wysokość (...)
Odpowiedzialność materialna za mienie powierzone pracownikowi do zwrotu albo do wyliczenia się ma zastosowanie tylko wtedy, gdy pracownikowi powierzono (...)
Pracodawca może domagać się od pracownika, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził (...)
Nawiązując stosunek pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania określonej pracy na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem. Obowiązek (...)
Informujemy, iż zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalsze rozpowszechnianie artykułów i porad prawnych publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione.